Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Theo số liệu của Đại học Johns Hopkins, Mỹ đã vượt mốc 5 triệu ca nhiễm covid-19 chính thức. Brazil, quốc gia xếp sau, có hơn 3 triệu ca và Ấn Độ, xếp thứ ba, gần 2,2 triệu ca. Vì một tỷ lệ lớn các ca nhiễm được cho là không triệu chứng, con số thực có thể cao hơn nhiều. Cho đến nay Ít nhất 162.000 người đã chết vì coronavirus ở Mỹ.

Với việc các đảng viên Dân chủ và Cộng hòa tại Quốc hội còn lâu mới đạt thỏa thuận về dự luật kích thích kinh tế bổ sung, Tổng thống Donald Trump đã tự mình giải quyết các vấn đề. Ông vừa ký một sắc lệnh hành pháp mở rộng lệnh cấm liên bang đối với việc trục xuất người thuê nhà, cho phép hoãn trả các khoản vay sinh viên và cấp 400 đô la một tuần tiền trợ cấp thất nghiệp bổ sung. Nhưng chính quyền các bang sẽ phải đóng góp 100 đô la cho những khoản này, điều nhiều bang không thể đáp ứng được.

Saudi Aramco thông báo họ vẫn sẽ trả 75 tỷ USD cổ tức cho các cổ đông trong năm nay, ngay cả khi lợi nhuận quý hai giảm 73% so với cùng kỳ năm ngoái. Gã khổng lồ dầu mỏ của Arab Saudi, vốn trở thành công ty niêm yết có giá trị cao nhất thế giới khi lên sàn lần đầu vào tháng 12, gần đây đã bị hãng công nghệ Mỹ Apple vượt mặt về giá trị.

Biểu tình đã làm rung chuyển Beirut, thủ đô Lebanon, trong bối cảnh công chúng phẫn nộ về vụ nổ amoni-nitrat  vào tuần trước khiến ít nhất 150 người thiệt mạng và hơn 6.000 người bị thương. Một số người biểu tình kêu gọi nổi dậy lật đổ chính phủ. Các giáo chức Thiên Chúa giáo dòng Maron hàng đầu của đất nước cũng kêu gọi nội các từ chức.

Người dân Belarus đã đi bầu tổng thống. Người đương nhiệm Alexander Lukashenko gần như chắc chắn sẽ về nhất lần thứ sáu liên tiếp. Tuy nhiên, đối thủ của ông, Svetlana Tikhanouskaya, là mối đe dọa bầu cử lớn nhất của ông từ trước đến nay. Cựu giáo viên tiếng Anh quyết định tranh cử sau khi chồng cô, một blogger chống chính phủ có ý định ra tranh cử, bị chính phủ của ông Lukashenko bỏ tù.

Các nhà điều tra Ấn Độ bắt đầu kiểm tra hộp đen của chiếc máy bay Air India Express trượt khỏi đường băng sân bay Calicut và vỡ đôi trong trận mưa lớn hôm thứ Sáu. Vụ tai nạn khiến 18 người chết, và là thảm họa hàng không chết chóc nhất của Ấn Độ kể từ 2010.

Lo ngại về làn sóng ca nhiễm covid-19 thứ hai ở châu Âu tăng lên sau khi Anh công bố số lượng xét nghiệm dương tính mới trong ngày cao nhất kể từ tháng 6. Tin này được đưa ra sau khi các cơ quan quản lý của Anh thu hồi tới 750.000 bộ kit xét nghiệm covid-19 chưa sử dụng do hãng công nghệ sinh học Randox sản xuất vì lý do an toàn.

TIÊU ĐIỂM

Saudi Aramco khó khăn vì đại dịch

Gã khổng lồ dầu mỏ Arab Saudi hôm qua thông báo lợi nhuận giảm 73% so với cùng kỳ năm trước trong báo cáo thu nhập quý II đầu tiên trên tư cách một công ty niêm yết. Khi tập đoàn dầu mỏ được nhà nước hậu thuẫn cho lên sàn một phần cổ phiếu của mình vào tháng 12, các nhà điều hành biết rằng năm 2020 sẽ là một năm thú vị. Xem ra họ đã không lường được hết. Vào tháng 3, Arab Saudi và Nga tham gia một cuộc chiến giá dầu đúng thời điểm covid-19 làm nhu cầu dầu giảm không phanh.

Arab Saudi kể từ đó đã nỗ lực bình ổn giá dầu thô, cùng với OPEC, Nga và các đồng minh khác hạn chế sản lượng. Aramco vẫn có kế hoạch chia cổ tức 75 tỷ đô la trong năm nay bất chấp sóng gió. Nhưng công ty đang gặp nhiều khó khăn. Kế hoạch mua 15 tỷ USD cổ phần mảng hóa dầu của tập đoàn Ấn Độ Reliance đã bị trì hoãn. Mọi sự phụ thuộc vào nhu cầu dầu phục hồi nhanh đến đâu. Trong khi đó OPEC đang bắt đầu bơm thêm dầu thô, ngay cả khi covid-19 tiếp tục lan rộng.

Singapore và Malaysia mở lại cửa khẩu

Con đường nối Singapore với Malaysia, một trong những cửa khẩu biên giới nhộn nhịp nhất thế giới, hôm nay mở cửa trở lại. Nó bị đóng cửa từ tháng 3, khi hai quốc gia đóng biên giới để đối phó đại dịch. Thông thường, khoảng 300.000 người băng qua eo biển Johor mỗi ngày. Ít nhất 45.000 người Malaysia làm việc tại Singapore. Nhưng các nhân viên nhập cư sẽ không gặp những con số đó trong một thời gian tới.

Đi lại chỉ được phép cho mục đích kinh doanh thiết yếu và công vụ. Qua lại hàng ngày vẫn bị cấm. Và người lao động phải ở lại nước sở tại trong ba tháng trước khi được về nước. Mặc dù vậy, cả hai nước đều hy vọng việc mở cửa trở lại sẽ giúp họ thúc đẩy kinh tế. Quý vừa rồi, nền kinh tế Singapore suy thoái với tốc độ tính theo năm là âm 41,2% so với quý trước đó, đẩy thành phố lần đầu tiên rơi vào suy thoái kể từ khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Zimbabwe hậu đảo chính đang chìm trong khủng hoảng

Người Zimbabwe hôm nay không ăn mừng “Ngày Anh hùng”. Lễ tưởng niệm hàng năm dành cho những người hy sinh trong cuộc đấu tranh chống lại chế độ da trắng diễn ra vào thời điểm vô cùng khó khăn. Giá trị của đồng nội tệ đã giảm mạnh so với đô la Mỹ. Lạm phát đang ở mức hơn 700%. Chương trình Lương thực Thế giới ước tính 60% người Zimbabwe sẽ sớm bị thiếu ăn. Đảng cầm quyền Zanu-PF đổ lỗi cho covid-19.

Sự thật là họ đã đưa đất nước vào khủng hoảng. Sau khi lật đổ Robert Mugabe trong cuộc đảo chính cuối năm 2017, Emmerson Mnangagwa và những người ủng hộ ông trong quân đội đã hành xử hệt như Mugabe, thao túng tiền tệ và đàn áp khi xuất hiện bất ổn. Trong những tuần gần đây, các nhà báo và nhân vật đối lập đã bị bắt và được cho là đã bị tra tấn. Nhưng khi nền kinh tế rơi khỏi tầm kiểm soát, ông Mnangagwa có thể giữ được bao lâu? Vị cựu quân nhân trong cuộc chiến giành độc lập có thể coi mình là một anh hùng. Nhưng người Zimbabwe không đồng ý.

Hai hãng kính mắt lớn dắt nhau ra tòa

Hôm nay, tòa án quận Rotterdam sẽ xét xử vụ kiện của EssilorLuxottica, một nhà sản xuất kính đeo mắt Pháp-Ý và là chủ sở hữu thương hiệu Ray-Ban, đối với GrandVision, một đối thủ Hà Lan mà họ từng dự định mua lại với giá 7,2 tỷ euro (8,5 tỷ đô la). EssilorLuxottica ra tòa để nghe GrandVision giải thích về cách họ quản lý Pearle và EyeWish, hai chuỗi bán lẻ, trong thời gian phong tỏa covid-19.

Họ nghi ngờ GrandVision  có thể đã vị phạm thỏa thuận tiếp quản (điều GrandVision kiên quyết phủ nhận). Hầu hết các cửa hàng và phòng thí nghiệm của cả hai công ty đều bị đóng cửa trong giai đoạn phong tỏa nghiêm ngặt nhất. Cả hai gần đây đều báo cáo kết quả kinh doanh đáng thất vọng, với EssilorLuxottica thông báo doanh số bán hàng giảm 29% trong nửa đầu năm so với cùng kỳ năm ngoái và GrandVision giảm 26%. Đối với GrandVision, đây là một lý do tốt để tiến hành sáp nhập. Nhưng đối với EssilorLuxottica, nhu cầu thấp khiến thương vụ trông có vẻ kém hấp dẫn hơn nhiều.

Ngành bán lẻ truyền thống của Anh khó gượng dậy sau đại dịch

Bất kỳ ai bám vào hy vọng phục hồi “hình chữ V” từ cuộc suy thoái của nước Anh đều nên xem xét doanh số bán lẻ. Theo Văn phòng Thống kê Quốc gia (ONS), vào cuối tháng 6 các con số đã trở lại gần mức trước phong tỏa. Nhưng ngay cả trước covid-19, ngành bán lẻ của Anh cũng đã ở trong tình trạng không mấy sáng sủa. Hôm nay, ONS sẽ cập nhật về tình trạng các cửa hàng truyền thống của đất nước trong bối cảnh đại dịch.

Phong tỏa đã đẩy nhanh các xu hướng lâu nay. Nhiều người Anh đang chuyển sang mua sắm online vì sợ lây nhiễm covid-19, làm tổn hại doanh số bán hàng của các cửa hàng, công viên bán lẻ và trung tâm thương mại. Doanh số bán hàng qua Internet hiện chiếm khoảng một phần ba tổng chi tiêu bán lẻ, tăng lên từ một phần năm trước đại dịch. Ngành công nghiệp ăn uống, vốn bị thu hẹp lợi nhuận từ trước phong tỏa, đã đóng cửa nhiều nhà hàng kể từ đó. Intu, nhà điều hành trung tâm mua sắm lớn nhất đất nước, đã phá sản vào tháng 6. Các số liệu công bố trong tương lai có thể sẽ cho thấy thêm nhiều khó khăn.