Năm 1989, có ba người thanh niên đã ném trứng gà chứa sơn vào bức chân dung cựu chủ tịch Đảng cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Mao Trạch Đông treo trên Quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh. Sau khi bị bắt, ba người này bị xử tù với thời hạn khác nhau, từ 16 năm đến chung thân và cũng vì thế mà làm kinh động cả thế giới. Ông Dư Chí Kiên là một trong số ba người ấy. Ông này vừa qua đời vào ngày 30/3 vừa qua vì bệnh tật, hưởng thọ 53 tuổi.

Tờ “Hồng Kông 01”” đưa tin: Ngày 23/5/1989, đúng vào thời gian diễn ra phong trào “Dân chủ 89” (Phong trào biểu tình lãnh đạo bởi tầng lớp sinh viên ở thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc năm 1989), ba thanh niên đến từ thành phố Lưu Dương, tỉnh Hồ Nam là Dư Chí Kiên, Lỗ Đức Thành và Dụ Đông Nhạc đã cho sơn vào trong những vỏ trứng gà và mang đến ném vào bức ảnh chân dung cựu Chủ tịch Mao Trạch Đông treo trên Quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh. Hành động này của họ đã làm kinh động cả thế giới.

Năm đó, ông Dư Chí Kiên đang là giáo viên của trường tiểu học Lưu Dương, ông Dụ Đông Nhạc đang là biên tập của Lưu Dương nhật báo, còn ông Lỗ Đức Thành là công nhân sửa chữa của công ty vận tải cơ khí Lưu Dương. Sau sự kiện, chính quyền Trung Quốc bấy giờ đã kết họ vào tội “phản cách mạng” và phán xử ông Dư Chí Kiên bị tù chung thân, ông Dụ Đông Nhạc 20 năm tù giam, và ông Lỗ Đức Thành 16 năm tù giam.

Vào năm 2001, ông Dư Chí Kiên vì bị bệnh nên được phóng thích. Năm 2009, ông Dư Chí Kiên nhập cư trái phép đến Thái Lan và xin tị nạn chính trị đến Mỹ, cuối cùng định cư ở ở tiểu bang Indiana, Mỹ. Năm 1998, ông Lỗ Đức Thành cũng vì bị bệnh mà được phóng thích. Năm 2006, ông Lỗ Đức Thành nhập cư trái phép đến Thái Lan, cuối cùng xin tị nạn chính trị và định cư ở Canada. Còn ông Dụ Đông Nhạc ở trong tù 17 năm, mặc dù vào năm 2006 ông được phóng thích nhưng đã bị mắc bệnh rối loạn tinh thần và mất trí nhớ nghiêm trọng. Năm 2009, ông Dụ Đông Nhạc đến Mỹ chữa bệnh và được vợ chồng ông Dư Chí Kiên chăm sóc.

Ngày 30/3 vừa qua, ông Dư Chí Kiên đột nhiên bị hôn mê do biến chứng của bệnh tiểu đường và qua đời tại Mỹ, hưởng thọ 53 tuổi.

Tờ Apple Daily (Hồng Kông) đưa tin, vào năm 2014, ông Dư Chí Kiên trong một lần trả lời phỏng vấn cho biết: Bản thân ông mặc dù phải ngồi tù 10 năm nhưng cũng không hối hận. Điều ông cảm thấy đáng tiếc duy nhất là ông Dụ Đông Nhạc. Ông cho biết, tình trạng hiện tại của ông Dụ Đông Nhạc thật quá khổ, nếu như lúc ấy chết ở quảng trường Thiên An Môn có lẽ lại là một sự giải thoát.

Mới đây, vợ của ông Dư Chí Kiên đã đăng tải một bài viết ngắn, thể hiện lòng thương xót trước sự ra đi đột ngột của chồng bà: “Anh qua đời, trong lòng em đau thương vô hạn, tim như bị dao cắt. Không ai có thể thay thế được vị trí của anh trong lòng em. Anh ra đi quá nhanh, mặc dù không để lại một lời di ngôn nào nhưng em hứa sẽ hoàn thành tất cả những lời căn dặn của anh lúc còn sống. Em hứa sẽ sống tốt, chăm sóc tốt cho các con của chúng ta và người anh em đang gặp hoạn nạn Dụ Đông Nhạc của anh. Hy vọng tất cả những người bạn yêu chuộng tự do dân chủ sẽ trợ giúp anh hoàn thành tâm nguyện mà anh vẫn ấp ủ bấy lâu nay.”

Uyển Như

( TTVN )