Viện trợ của Mỹ cho Ukraine

* Mỹ gửi vũ khí bị tịch thu của Iran cho Ukraine

Theo Hãng tin Reuters, quân đội Mỹ ngày 10-4 thông báo nước này đã chuyển cho Ukraine hơn 5.000 khẩu AK-47, súng máy, súng bắn tỉa, súng chống tăng RPG và hơn 500.000 viên đạn đã tịch thu được từ Iran hơn một năm trước.

Bộ tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOMT) tuyên bố số vũ khí đã bị tịch thu từ 4 tàu "không quốc tịch", khi các tàu này bị hải quân Mỹ và tàu đối tác chặn lại trong khoảng thời gian từ ngày 22-5-2021 đến 15-2-2023.

Mỹ cho biết vũ khí đang trên đường được Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran chuyển cho lực lượng Houthi đóng tại Yemen.

Viết trên mạng xã hội X, CENTCOM thông báo số vũ khí nêu trên đã được Washington gửi cho Kiev từ hôm 4-4 và "đủ để trang bị cho một lữ đoàn Ukraine". Một lữ đoàn bộ binh thông thường có khoảng 3.500 - 4.000 quân.

Đây là khoản hỗ trợ quân sự mới nhất mà chính quyền Tổng thống Joe Biden cung cấp cho Ukraine, trong bối cảnh gói viện trợ trị giá 60 tỉ USD được ông Biden đề xuất vẫn đang bị chặn lại ở Quốc hội Mỹ.

Với việc lực lượng Ukraine đang rơi vào tình thế sắp cạn kiệt vũ khí và đạn dược, nhất là các loại đạn pháo hạng nặng, Mỹ và các đồng minh đang tìm thêm các phương án mới để trang bị quân sự cho Kiev.

Trước thông tin Mỹ chuyển vũ khí tịch thu từ Iran cho Ukraine, phái đoàn thường trực của Iran tại Liên Hiệp Quốc cho biết: "Chúng tôi không thể bình luận về các loại vũ khí vốn chưa bao giờ là của chúng tôi".

* Mỹ sẽ bán 138 triệu USD thiết bị nâng cấp phòng không cho Ukraine

Một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ nói với Reuters rằng Washington sẽ bán cho Ukraine số thiết bị trị giá khoảng 138 triệu USD để duy trì và nâng cấp hệ thống tên lửa phòng không HAWK, giúp Ukraine bảo vệ chống lại các đợt không kích bằng drone và tên lửa từ Nga.

Mỹ đã bắt đầu vận chuyển tên lửa đánh chặn HAWK tới Ukraine vào năm 2022 như một bản nâng cấp cho hệ thống tên lửa phòng không vác vai Stinger.

Mặc dù Ukraine đã cạn nhiều nguồn tài trợ từ Mỹ, nhưng nước này vẫn nhận được khoản viện trợ quân sự trị giá 300 triệu USD là một phần của dự luật chi tiêu quốc phòng hằng năm.

Số tiền này sẽ được sử dụng để trang bị các thiết bị, bao gồm cả dịch vụ kỹ thuật và tích hợp hệ thống thông tin liên lạc, tân trang các đơn vị hỏa lực HAWK.

Nga tố Ukraine lại tấn công nhằm vào nhà máy điện hạt nhân, Kiev phủ nhận

Ngày 9-4, Nga cáo buộc Ukraine đã tấn công một trung tâm huấn luyện của Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Trong đó, Nga ghi nhận một máy bay không người lái đã rơi trên nóc trung tâm này và không có ai bị thương.

Hãng thông tấn RIA (Nga) cho biết vụ tấn công xảy ra chỉ 10 phút sau khi đại diện phái đoàn Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) rời đi.

Tình báo quân đội Ukraine tuyên bố Kiev không tham gia các hành động quân sự hay khiêu khích nhằm vào các cơ sở hạt nhân.

Ukraine phủ nhận họ đứng sau một loạt cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào nhà máy điện hạt nhân này trong các ngày qua.

IAEA đã cảnh báo các cuộc tấn công gây nguy hiểm cho an toàn hạt nhân và tổ chức họp khẩn về vấn đề này vào ngày 11-4 tới.

Thỏa thuận ngừng bắn Israel - Hamas vẫn đang bế tắc

Phong trào Hồi giáo Hamas ngày 9-4 cho biết đề xuất của Israel về lệnh ngừng bắn trong cuộc chiến ở Gaza không đáp ứng được yêu cầu của lực lượng này, song họ sẽ nghiên cứu về đề xuất và đưa ra phản hồi cho các nhà hòa giải.

Các cuộc đàm phán ở Cairo (Ai Cập), có sự tham dự của Giám đốc Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) William Burns, cho đến nay vẫn chưa đạt được bước đột phá nào trong việc tạm dừng giao tranh.

Hamas muốn bất kỳ thỏa thuận nào cũng đảm bảo chấm dứt cuộc tấn công của quân đội Israel, rút lực lượng Israel khỏi Gaza và cho phép những người di tản trở về nhà của họ ở Gaza.

Song Israel cứng rắn tuyên bố sẽ không có thỏa thuận nào nếu các con tin bị Hamas bắt giữ không được trả tự do.

Mỹ, đồng minh thân cận của Israel, đang nỗ lực thúc đẩy lệnh ngừng bắn sau khi yêu cầu Israel làm nhiều hơn để bảo vệ dân thường ở Gaza và cung cấp thêm viện trợ để ngăn chặn nạn đói.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken thông báo 400 xe tải viện trợ đã được phép vào Gaza hôm 8-4 - đây là số lượng xe viện trợ lớn nhất được tiến vào kể từ khi xung đột Israel - Hamas nổ ra vào tháng 10-2023.

Israel cho biết viện trợ đang được chuyển đến Gaza nhanh hơn sau các áp lực quốc tế, tuy nhiên Liên Hiệp Quốc nói rằng viện trợ vẫn ít so với mức tối thiểu để đáp ứng nhu cầu nhân đạo.

Mexico đình chỉ đàm phán FTA với Ecuador

Tổng thống Mexico Andrés Manuel López Obrador ngày 9-4 tuyên bố đình chỉ tiến trình đàm phán Hiệp định thương mại tự do (FTA) đang diễn ra với Ecuador.

Theo TTXVN, Chủ tịch Hiệp hội Xuất nhập khẩu Mexico (ANIERM) Gerardo Tajonar cho biết đây là động thái đáp trả đầu tiên liên quan đến lĩnh vực thương mại của Chính phủ Mexico sau khi nước này tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Ecuador.

Phát biểu họp báo, ông Tajonar nhấn mạnh sự cố ngoại giao nghiêm trọng vừa qua giữa hai nước đã lan sang quan hệ thương mại song phương, và chắc chắn sẽ không chỉ dừng lại ở việc đình chỉ đàm phán FTA mà còn ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực liên quan.

WASHINGTON, DC (NV) – Bộ Ngoại Giao Mỹ chuẩn thuận bán khẩn cấp phụ tùng tổng cộng $138 triệu cho hệ thống hỏa tiễn Hawk của Ukraine, theo AP.

Bộ Ngoại Giao loan báo thông tin này hôm Thứ Ba, 9 Tháng Tư, cho hay Ukraine đang rất cần phụ tùng để bảo đảm hệ thống hỏa tiễn Hawk sử dụng được.

Tháng trước, Bộ Quốc Phòng cũng công bố viện trợ đạn dược $300 triệu cho Ukraine. Cả Bộ Ngoại Giao lẫn Bộ Quốc Phòng đều đang tìm cách tiếp tục viện trợ Ukraine trong khi dự luật viện trợ Ukraine $60 tỷ vẫn bế tắc ở Quốc Hội.

Hawk là hệ thống hỏa tiễn địa đối không tầm trung để phòng không, vốn là một trong những nhu cầu an ninh hàng đầu của Ukraine.

“Ukraine đang rất cần tăng cường năng lực phòng thủ trước những trận không kích của Nga,” Bộ Ngoại Giao cho hay trong thông báo hôm Thứ Ba. “Bảo trì và giữ vững hệ thống hỏa tiễn Hawk sẽ giúp Ukraine tăng cường năng lực bảo vệ người dân cũng như cơ sở hạ tầng thiết yếu.”

Trong buổi điều trần trước Quốc Hội hôm Thứ Ba, ông Lloyd Austin, bộ trưởng Quốc Phòng, tuyên bố nếu không hỗ trợ, Mỹ sẽ bị rủi ro để Ukraine rơi vô tay Nga.

“Ukraine rất quan trọng, và kết quả cuộc chiến ở Ukraine cũng sẽ gây hệ lụy toàn cầu cho an ninh quốc gia của chúng ta,” ông Austin nói.

Ukraine nếu thất thủ có thể gây nguy hiểm cho những quốc gia thành viên NATO ở Baltic là láng giềng của nước này, và có thể lôi kéo lính Mỹ vô cuộc chiến lâu dài ở Âu Châu. (Th.Long)

Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida sẽ thăm chính thức Hoa Kỳ trong tuần này. Ông sẽ họp thượng đỉnh với Tổng thống Joe Biden nhằm đạt được sự nâng cấp lớn trong liên minh quốc phòng của hai nước.

Ông cũng sẽ tham gia hội nghị thượng đỉnh lần đầu tiên giữa các nhà lãnh đạo Mỹ, Nhật Bản và Philippines tại Washington để thể hiện sự hợp tác của họ trước một Trung Quốc ngày càng quyết đoán.

Ông Kishida muốn đạt được điều gì?

Sự kiện lớn nhất trong chuyến đi kéo dài một tuần là hội nghị thượng đỉnh của ông với ông Biden vào ngày 10/4. Ông Kishida hy vọng sẽ tăng cường hơn nữa liên minh khi ảnh hưởng của Trung Quốc ngày càng tăng ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Ông Kishida cũng đang tiếp cận công chúng Mỹ để giới thiệu sự đóng góp của Nhật Bản cho nền kinh tế Mỹ và đảm bảo mối quan hệ ổn định bất kể ai thắng cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào cuối năm nay.

Ông Kishida, người đã thúc đẩy những thay đổi sâu rộng nhằm củng cố khả năng phòng thủ của Nhật Bản kể từ khi nhậm chức vào năm 2021, sẽ nhấn mạnh rằng Nhật Bản và Mỹ hiện là đối tác toàn cầu đang nỗ lực duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và Nhật Bản sẵn sàng đảm nhận vai trò quốc tế lớn hơn về an ninh, kinh tế và không gian để giúp đỡ Washington.

Ông Kishida hôm 5/4 nói với báo giới rằng việc mở rộng hợp tác công nghệ và thiết bị vũ khí giữa hai nước và các đối tác cùng chí hướng khác cũng rất quan trọng.

Ông Kishida cần một chuyến thăm Hoa Kỳ thành công để củng cố tỷ lệ ủng hộ thấp ở quê nhà.

Chuyến thăm cấp nhà nước

Với tư cách là quốc khách, ông Kishida sẽ được chào đón trong buổi lễ đến Tòa Bạch Ốc, một quốc yến và các sự kiện chính thức khác. Ông là vị khách cấp nhà nước thứ năm mà ông Biden tiếp đón sau khi đã tiếp đón các nhà lãnh đạo Ấn Độ, Úc, Hàn Quốc và Pháp, cho thấy sự tập trung của Mỹ vào quan hệ đối tác an ninh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Ông Kishida là nhà lãnh đạo Nhật Bản đầu tiên có chuyến thăm cấp nhà nước kể từ ông Shinzo Abe vào năm 2015. Ông Abe đã thực hiện một sửa đổi lớn trong cách giải thích Hiến pháp chủ hòa của Nhật Bản, cho phép nguyên tắc chỉ phòng vệ được áp dụng cho cả đồng minh của Nhật là Hoa Kỳ.

Tại sao tập trung vào quốc phòng?

Quốc phòng đứng đầu chương trình nghị sự vì lo ngại ngày càng tăng về các mối đe dọa từ Trung Quốc, Triều Tiên và Nga. Các tàu tuần duyên Trung Quốc thường xuyên tiếp cận các đảo tranh chấp ở Biển Hoa Đông do Nhật Bản kiểm soát gần Đài Loan. Bắc Kinh nói rằng Đài Loan là một phần lãnh thổ của họ và sẽ bị kiểm soát bằng vũ lực nếu cần thiết.

Ngoài ra còn có những lo ngại về các mối đe dọa hạt nhân và phi đạn của Triều Tiên cũng như việc Nga xâm lược Ukraine. Ông Kishida đã cảnh báo rằng cuộc chiến ở châu Âu có thể dẫn đến xung đột ở Đông Á, cảnh báo thái độ lỏng lẻo với Nga sẽ khuyến khích Trung Quốc.

Ông Kishida nói: “Mặc dù chúng tôi duy trì liên minh Nhật Bản-Mỹ làm nền tảng, nhưng chúng tôi tin rằng điều quan trọng là phải hợp tác với các quốc gia có cùng quan điểm, bao gồm cả Philippines”.

Vấn đề chính của thượng đỉnh là gì?

Ông Biden và ông Kishida dự kiến sẽ đồng ý về kế hoạch hiện đại hóa cơ cấu chỉ huy quân sự của họ để họ có thể hoạt động cùng nhau tốt hơn. Mỹ đồn trú 50.000 quân ở Nhật Bản. Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản đang chuẩn bị tái cơ cấu để có bộ chỉ huy thống nhất cho các lực lượng lục quân, không quân và hải quân vào tháng 3 năm 2025.

Dự kiến cũng sẽ có những sáng kiến mới về hợp tác công nghiệp quốc phòng, bao gồm hợp tác sản xuất vũ khí, có thể là một phi đạn mới, cũng như việc sửa chữa và bảo trì các tàu chiến Mỹ cũng như các thiết bị khác ở Nhật Bản để hỗ trợ các hoạt động của Mỹ ở Tây Thái Bình Dương.

Khả năng Nhật Bản tham gia vào mối quan hệ đối tác an ninh Mỹ-Anh-Úc để phát triển và chia sẻ các khả năng quân sự tiên tiến, bao gồm trí tuệ nhân tạo, chiến tranh điện tử và siêu âm, cũng có thể xuất hiện.

Ông Kishida và ông Biden cũng dự kiến sẽ xác nhận sự tham gia của Nhật Bản vào chương trình mặt trăng Artemis của NASA và sự đóng góp của nước này đối với tàu thám hiểm mặt trăng do Công ty Toyota phát triển và có sự tham gia của phi hành gia Nhật Bản. Một quan chức Mỹ cho biết chiếc tàu thăm dò có chi phí khoảng 2 tỷ đô la này là đóng góp đắt giá nhất cho sứ mệnh của một đối tác không phải người Mỹ cho đến nay.

Mục đích phòng thủ của Nhật Bản là gì?

Kể từ khi áp dụng chiến lược an ninh quốc gia mở rộng hơn vào năm 2022, chính phủ Kishida đã thực hiện những bước đi táo bạo để đẩy nhanh việc xây dựng quân đội của Nhật Bản. Ông hy vọng sẽ chứng tỏ Tokyo có khả năng nâng cao hợp tác an ninh với Mỹ. Ông Kishida đã cam kết tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng và tăng cường răn đe chống lại Trung Quốc, quốc gia mà Nhật Bản coi là mối đe dọa an ninh hàng đầu.

Nhật Bản, đang nỗ lực để có được cái mà họ gọi là khả năng “phản công”, đã mua 400 phi đạn hành trình tầm xa Tomahawk của Mỹ. Sau khi cấm hầu hết mọi hoạt động chuyển giao vũ khí, nước này đã hai lần nới lỏng các hướng dẫn xuất khẩu trong những tháng gần đây, cho phép bán vũ khí sát thương cho các quốc gia mà chúng được cấp phép và bán ra nước ngoài loại máy bay chiến đấu mà nước này hợp tác phát triển với Anh. Những thay đổi này đã cho phép Nhật Bản vận chuyển phi đạn PAC-3 do Nhật Bản sản xuất sang Mỹ để giúp thay thế những phi đạn mà Washington cung cấp cho Ukraine.

Còn về hội nghị thượng đỉnh với Philippines thì sao?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên đầu tiên giữa Biden, Kishida và Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. diễn ra trong bối cảnh Philippines phải đối mặt với căng thẳng hàng hải leo thang với Trung Quốc liên quan tranh chấp Biển Đông.

Theo một quan chức cấp cao của chính quyền Biden, Ông Biden muốn chứng tỏ rằng ba nền dân chủ hàng hải đã thống nhất khi họ phải đối mặt với hành động hung hăng của Trung Quốc chống lại lực lượng tuần duyên Philippines và các tàu tiếp tế của Philippines ngoài khơi Bãi Cỏ May (Bãi cạn Second Thomas) đang tranh chấp ở Biển Đông.

Nhật Bản đã bán radar ven biển cho Philippines và hiện đang đàm phán một thỏa thuận quốc phòng cho phép quân đội của hai nước đến thăm lãnh địa của nhau để tập trận chung.

Cuộc gặp ba bên diễn ra 8 tháng sau khi ông Biden tổ chức cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Nhật Bản và Hàn Quốc tại Trại David.

“Sự hợp tác giữa ba quốc gia của chúng ta là vô cùng quan trọng trong việc duy trì hòa bình và ổn định ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương cũng như bảo vệ trật tự quốc tế tự do và cởi mở dựa trên các quy định của pháp luật”, ông Kishida nói hôm 8/4 trước khi lên đường đến Washington.

Điều gì xảy ra ở North Carolina?

Ông Kishida cũng muốn nêu bật những đóng góp kinh tế của Nhật Bản ở Mỹ. Ngày càng có nhiều sự bất an ở Tokyo về cuộc bầu cử ở Mỹ, được phản ánh qua những câu hỏi về điều gì sẽ xảy ra nếu cựu Tổng thống Donald Trump thắng cử, mặc dù các chuyên gia cho rằng có sự đồng thuận của lưỡng đảng Hoa Kỳ về một liên minh Mỹ-Nhật mạnh mẽ hơn.

Ông Kishida sẽ gặp gỡ các lãnh đạo doanh nghiệp và thăm nhà máy sản xuất pin xe điện của Toyota đang được xây dựng để dự kiến ra mắt vào năm 2025, cũng như một công ty chi nhánh sản xuất máy bay thương mại của Honda ở North Carolina. Ông cũng sẽ gặp gỡ các sinh viên tại Đại học Tiểu bang North Carolina vào ngày 12/4.

Trong bài phát biểu trước quốc hội ngày 4/4, ông Kishida cho biết ông có kế hoạch truyền đạt “những gì Nhật Bản và Hoa Kỳ muốn truyền lại cho thế hệ tương lai và những gì chúng ta cần làm cho họ”.