Đăng ngày: 26/03/2024 - 15:28

3 phút

(AFP) - Đài Loan tiến hành thử nghiệm phòng không nhằm đối phó với “sự xâm nhập” của Trung Quốc. Sáng nay 26/03/2024, bộ chỉ huy lực lượng không quân Đài Loan cho biết đã tiến hành một cuộc tập trận với tên lửa sản xuất nội địa Sky Bow và tên lửa địa đối không Patriot do Mỹ sản xuất, phối hợp cùng các lực lượng lục quân và hải quân. Mục tiêu của cuộc tập trận là để kiểm tra khả năng chỉ huy và kiểm soát các hoạt động phòng không chung giữa ba nhánh của quân đội, đối mặt với “sự xâm nhập thường xuyên của máy bay và tàu của quân đội Trung Quốc vào không phận và vùng biển xung quanh Đài Loan”.

(AFP) - Bắc Triều Tiên nói sẽ bác bỏ mọi tiếp xúc với Nhật Bản. Một ngày sau khi khẳng định rằng thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida dường như có đề nghị một cuộc gặp thượng đỉnh với lãnh đạo Bắc Triều Tiên, hôm nay, 26/03/2024, Kim Yo Jong, em gái lãnh đạo Kim Jong Un tuyên bố Bình Nhưỡng sẽ bác mọi đề nghị tiếp xúc hay đàm phán với Tokyo. Bà Kim còn tố cáo Nhật Bản là « thiếu can đảm » để mở ra những mối quan hệ mới với Bắc Triều Tiên.

(AFP) - Ukraina : Kiev tiếp tục kêu gọi viện trợ quân sự trong bối cảnh Matxcơva tăng cường ném bom vào các cơ hạ tầng năng lượng. Hôm qua, 25/03/2024, tổng thống Zelensky cùng ngoại trưởng Dmytro Kuleba đã nhắc lại với các đồng minh phương Tây về yêu cầu chuyển giao các hệ thống phòng không Patriot của Mỹ để đối phó với các cuộc tấn công nặng nề của Nga. Các cuộc tấn công gần đây đã dẫn tới tình trạng cắt điện trên diện rộng, khiến thành phố thứ hai của nước này, Kharkiv, chìm trong bóng tối. Trong khi đó, bộ trưởng Năng Lượng Ukraine German Gerashchenko cảnh báo rằng thiệt hại gây ra cho cơ sở hạ tầng năng lượng vào tuần trước lên tới "hàng tỷ" nhưng không nêu rõ loại tiền tệ mà ông sử dụng.

(AFP) - Pháp : Thâm hụt công chiếm 5,5% GDP năm 2023. Viện Thống kê và Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia INSEE của Pháp ngày hôm nay, 26/03/2024, cho biết, thâm hụt ngân sách của Pháp trong năm 2023 chiếm đến 5,5% GDP, tức khoảng 15,8 tỷ euro. Tỷ lệ này vượt quá dự báo của chính phủ 0,6 điểm, ban đầu dự trù ở mức 4,9%. Nguyên nhân của mức tăng này là do nguồn thu tăng chậm lại chỉ ở +2% trong năm 2023 so với mức +7,4% của năm 2022.

(AFP) - Tấn công khủng bố tự sát ở Pakistan. Vụ việc xảy ra hôm nay, 26/03/2024, ở tỉnh Khyber Pakhtunkhwa, tây bắc Pakistan. Năm công dân Trung Quốc và một tài xế người Pakistan đã thiệt mạng trong vụ tấn công này.

(Reuters) - Mỹ kêu gọi thực hiện quy trình xét xử “công bằng, minh bạch” đối với Thủ hiến Delhi. Thông báo trên được đưa ra ngày hôm qua, 25/03/2024, sau khi ông Kejriwal, nhân vật đối lập với chính phủ Ấn Độ đã bị cơ quan điều tra tài chính nước này bắt giữ với cáo buộc tham nhũng ngay trước thềm cuộc tổng tuyển cử. Trước đó, phát ngôn viên của cơ quan ngoại giao Đức bày tỏ hy vọng rằng “các tiêu chuẩn về tư pháp và các nguyên tắc dân chủ cơ bản” sẽ được áp dụng trong vụ xét xử ông Kejriwal. Ngay sau đó, New Delhi đã triệu tập phó đại sứ quán Đức đến để bày tỏ “sự phản đối mạnh mẽ của Ấn Độ" vì yêu cầu này được coi như hành động “can thiệp vào quá trình xét xử” của New Delhi.

(AFP) - Mỹ : Cầu ở Baltimore sập sau khi bị một tầu hàng đâm. Cầu Francis Scott Key ở Baltimore, một thành phố ở bang Maryland, phía đông nước Mỹ, đã bị sập sáng hôm nay, 26/03/2024, sau khi bị một tầu container đâm phải. Khoảng 20 người được cho là đã rơi xuống sông Patapsco sau vụ sập cầu. Lưu thông hai chiều đã bị cấm sau tai nạn.

Đăng ngày: 26/03/2024 - 15:26

2 phút

Trả lời phỏng vấn hãng tin Pháp AFP, bộ trưởng Nông Nghiệp Ukraina, Mykola Solsky, cho biết Ukraina « sẵn sàng chấp nhận một hệ thống cấp phép xuất khẩu » đối với nhiều loại sản phẩm xuất khẩu sang Ba Lan, « nhưng chỉ đối với bốn loại ngũ cốc. Ukraina đã có một hệ thống tương tự với Rumani và Bulgarie. »

Từ tháng Hai năm nay, nông dân Ba Lan chặn nhiều chốt biên phòng với Ukraina để phản đối cạnh tranh « không lành mạnh » của nhiều loại thực phẩm ồ ạt đến từ nước láng giềng đang có chiến tranh và được Liên Hiệp Châu Âu miễn thuế nhập khẩu từ năm 2022. Ba Lan yêu cầu áp mức trần đối với ngũ cốc Ukraina, sau khi đã đơn phương áp đặt lệnh cấm vận trong năm 2023.

Hiện hai nước láng giềng tìm kiếm một lối thoát cho khủng hoảng. Theo ông Solsky, các tổ chức nông nghiệp của Ukraina và Ba Lan sẽ có một cuộc họp vào thứ Tư 27/3 trước kỳ họp chung của hai chính phủ vào thứ Năm 28/3.

AFP dẫn nguồn tin từ hãng thông tấn PAP của Ba Lan cho biết, bộ trưởng Phát Triển và Công Nghệ Ba Lan, Krzysztof Hetman, hôm qua, trấn an rằng các cuộc thương lượng với Kiev « có những tiến bộ, và đang ở giai đoạn thiết lập các dòng sản phẩm nhạy cảm », đối tượng cấp phép. Ông hy vọng có thể đúc kết một thỏa thuận vào cuối tuần này.

Về phần mình, bộ trưởng Nông Nghiệp Ukraina tỏ ra thận trọng khi cho biết không thể dự đoán trước điều gì có thể sẽ diễn ra ở Vacxava.

Đăng ngày: 26/03/2024 - 13:20

3 phút

Tuy nhiên, động thái này của chính quyền Biden đã khiến Israel tức giận cho dù Hoa Kỳ đã tìm cách giảm thiểu tầm quan trọng của văn bản. Từ Washington, thông tín viên đài RFI, Carrie Nooten tường thuật :

« Chỉ mất có vài phút, Benjamin Netanyahu đã công khai bày tỏ sự bất mãn khi cho hủy chuyến đi một phái đoàn các cộng sự thân cận của ông đến Washington. Nhà Trắng cho biết họ "ngạc nhiên" về phản ứng này, và phủ nhận mọi thay đổi lớn trong quan hệ với Israel. Và để chứng minh cho thiện chí của mình, chương trình chuyến công du cho bộ trưởng Quốc Phòng Israel, hiện đã có mặt ở Mỹ, đã được lên kế hoạch dày đặc. Hoa Kỳ còn tìm cách giảm nhẹ tầm mức của nghị quyết khi khẳng định rằng văn bản này không có tính ràng buộc và sẽ chẳng gây cản trở gì cho khả năng của Israel chiến đấu chống phe Hamas.

Điều này là không đúng, bởi vì mọi nghị quyết của Hội Đồng Bảo An đều cấu thành luật pháp quốc tế mà các bên liên quan phải tuân thủ. Nhưng dù nói gì đi nữa, chính quyền Biden những ngày qua đã tỏ ra là họ không còn sẵn sàng đi theo Israel đang trong tình trạng ngày càng bị cô lập.

Cuối cùng, đó không phải là vì sự bạc bẽo của Benjamin Netanyahu khiến Biden thay đổi ý kiến mà là điều kiện sống ngày càng tồi tệ của người dân ở dải Gaza và nhất là áp lực từ các cử tri đảng Dân Chủ bất mãn khi chỉ còn vài tháng nữa là đến kỳ bầu cử tổng thống Mỹ. »

Phản ứng quốc tế

Phong trào Hồi giáo cực đoan Hamas hoan nghênh nghị quyết, và bày tỏ « mong muốn thực hiện một tiến trình trao đổi » tù nhân lấy con tin  « ngay lập tức » cũng như là mong muốn « đạt được một lệnh ngưng bắn thường trực đi đến việc rút mọi lực lượng Israel » trên lãnh thổ Gaza.

Còn theo Alice Froussard, thông tín viên đài RFI tại Ramallah, phóng viên RFI ở Ramallah, ngay sau khi nghị quyết được công bố, đã có những tiếng reo vui ở phía nam dải Gaza, ở Rafah, nơi có một triệu rưỡi người tị nạn Palestine đang sống chen chúc. Đối với nhiều người, lệnh ngừng bắn - ngay cả khi chỉ trong thời gian tháng Ramadan - có nghĩa là họ sẽ trở về nhà, cung cấp viện trợ nhân đạo tốt hơn và do đó được cung cấp lương thực.

Nhà nước Palestine, thông qua lời bộ trưởng Dân sự, Hussein Al Cheikh, ngoài việc hoan nghênh nghị quyết, đã yêu cầu « ngưng hẳn cuộc chiến tội ác và triệt thoái tức thì quân đội Israel ra khỏi dải Gaza ».

Ai Cập thì nói đến một « bước tiến quan trọng đầu tiên », nhằm « chấm dứt hành động gây hấn của Israel chưa từng có trong lịch sử trên dải Gaza », theo như lời thủ tướng Liban. Chính quyền Teheran, nguồn hậu thuẫn của Hamas, thì xem đây như là « một bước tiến tích cực nhưng chưa đủ ».

Về phần mình, Qatar, nước trung gian hòa giải giữa Israel và Hamas, kêu gọi hai bên nên « tham gia tích cực hơn trong các cuộc đàm phán đang diễn ra ».

Liên Hiệp Châu Âu, cùng nhiều nước thành viên như Pháp, Đức, Tây Ban Nha… kêu gọi thực hiện nghị quyết, « yêu cầu ngừng bắn tức thì và trả tự do vô điều kiện ngay lập tức tất cả các con tin. »

Ngày 22-3, tàu hải cảnh Trung Quốc tiếp tục dùng vòi rồng tấn công tàu tiếp tế Philippines khi con tàu này đang làm nhiệm vụ tiếp tế cho lực lượng Philippines đóng trên tàu chiến BRP Sierra Madre ở bãi Cỏ Mây.

Trước đó, hôm 5-3, hai tàu hải cảnh Trung Quốc đã phun vòi rồng dữ dội và gây hư hại cho tàu tiếp tế của Philippines cũng tại bãi Cỏ Mây.

Căng thẳng dâng cao

Liên quan vụ việc ngày 22-3, ông Trần Hiểu Đông (Chen Xiao Dong), thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Philippines Theresa Lazaro ngày 25-3.

Trong cuộc gọi, bà Lazaro truyền tải "lời phản đối mạnh mẽ nhất của Manila trước các hành động gây hấn của hải cảnh Trung Quốc chống lại sứ mệnh tiếp tế của Philippines ở Biển Đông".

Trước đó cùng ngày, Philippines đã triệu đại diện ngoại giao của Trung Quốc để phàn nàn về "những hành động hung hăng" của hải cảnh Trung Quốc ở gần bãi cạn Ayungin (tên Philippines gọi bãi Cỏ Mây).

Đáp lại, ông Trần Hiểu Đông "một lần nữa kêu gọi Philippines tôn trọng các cam kết và đồng thuận, chấm dứt hành vi lạm dụng và khiêu khích trên biển, chấm dứt mọi hành động đơn phương có thể làm phức tạp tình hình và quay lại con đường đúng đắn để giải quyết khác biệt thông qua đối thoại".

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, bác bỏ yêu sách của các nước khác (trong đó có Philippines) và phán quyết của Tòa trọng tài 2016 rằng yêu sách của Bắc Kinh không có cơ sở pháp lý.

Mối quan hệ giữa Manila và Bắc Kinh đã nguội lạnh dưới thời Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos khi ông tìm cách tăng cường hợp tác với Mỹ và các nước láng giềng trong khu vực, đồng thời chống lại sự gây hấn của Trung Quốc đối với các tàu của Manila.

Trong một diễn biến khác ngày 25-3, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilbert Teodoro đã thách thức Bắc Kinh mang vụ việc ra tòa quốc tế, điều mà ông Teodoro nói là "cách tốt nhất để giải quyết tranh chấp pháp lý một cách bền vững".

Manila nói rằng "các hành động hung hăng của Trung Quốc đặt ra câu hỏi về sự chân thành của nước này trong việc hạ nhiệt căng thẳng và thúc đẩy hòa bình, ổn định ở Biển Đông".

Chuyện gì xảy ra ở bãi Cỏ Mây?

Vụ việc mới nhất xảy ra ngày 23-3 gần bãi Cỏ Mây, khi Philippines tố hải cảnh Trung Quốc chặn tàu tiếp tế của họ và phun vòi rồng làm hư tàu và khiến 3 binh sĩ bị thương.

Hải cảnh Trung Quốc tuyên bố họ đã thực hiện "các biện pháp kiểm soát theo luật pháp đối với các tàu Philippines đi vào vùng biển gần bãi Ren'ai (tên Trung Quốc gọi bãi Cỏ Mây).

Nằm trong khu vực quần đảo Trường Sa của Việt Nam, bãi Cỏ Mây nằm cách đảo Palawan của Philippines khoảng 200km và cách đảo Hải Nam của Trung Quốc hơn 1.000km.

Theo phán quyết của Tòa trọng tài vụ kiện Biển Đông năm 2016, bãi Cỏ Mây nằm trên thềm lục địa Philippines.

Philippines do đó khẳng định "Trung Quốc không có quyền có mặt ở bãi Cỏ Mây" và họ "yêu cầu tàu Trung Quốc rời khỏi bãi Cỏ Mây và vùng đặc quyền kinh tế của Philippines ngay lập tức".

Theo Hãng tin Reuters, Manila đã cố tình cho tàu Sierra Madre mắc cạn ở bãi Cỏ Mây, nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, vào năm 1999 và cho binh lính đồn trú trên xác tàu để củng cố tuyên bố chủ quyền của mình.

Cuối năm ngoái, Trung Quốc đã cáo buộc Philippines tìm cách chuyển vật liệu xây dựng đến khu vực tàu mắc cạn này, cho rằng đây là nguồn gốc của căng thẳng. Tuy nhiên, Manila khẳng định sẽ không từ bỏ bãi Cỏ Mây và tiếp tục tiếp tế cho con tàu bất chấp sự cản trở của Bắc Kinh.

Ngày 25-3, tờ China Daily cho rằng Manila đang cố gắng tiến hành sửa chữa tàu chiến trên quy mô lớn và tăng cường địa điểm này để thiết lập sự chiếm đóng lâu dài ở bãi Cỏ Mây.

Nga nói vụ xả súng nhằm gây hỗn loạn

Giám đốc Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB) Alexander Bortnikov cho rằng cuộc tấn công khủng bố ở nhà hát Crocus City Hall ở ngoại ô Matxcơva là ý đồ của Ukraine nhằm gây bất ổn ở Nga. 

"Nó nhằm rung cây, gây hoảng loạn trong xã hội. Dọc chiến tuyến, cuộc phản công của Ukraine đã thất bại và họ cần phải làm gì đó để thể hiện giá trị của mình", Hãng tin Tass dẫn lời ông Bortnikov cáo buộc, cho biết khu vực Donbass ở miền đông Ukraine và vùng Belgorod của Nga giáp biên giới cũng là tâm điểm của các cuộc tấn công của Kiev thời gian qua.

Ông Bortnikov dẫn thông tin sơ bộ từ những tay súng bị bắt cho thấy Ukraine có liên quan đến vụ xả súng làm ít nhất 139 người chết. Ông nói các lực lượng đặc nhiệm của Ukraine nhúng tay vào vụ tấn công cùng với các thành viên nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.

Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng phía Ukraine đã chuẩn bị "lỗ hổng" ở biên giới, đặc biệt để những kẻ khủng bố vượt qua mà không bị phát hiện. 

"Các tay súng sau đó sẽ trở về Ukraine như người hùng", theo ông Bortnikov.

Ukraine tuyên bố diệt 1/3 chiến hạm Nga ở Biển Đen

Ngày 26-3, Hải quân Ukraine tuyên bố đã đánh chìm hoặc vô hiệu hóa 1/3 tổng số tàu chiến của Nga ở Biển Đen sau hơn 2 năm xung đột, giáng một đòn nặng nề vào năng lực quân sự của Matxcơva. Trong đó, cuộc tấn công mới nhất vào cuối tuần trước đã đánh trúng tàu đổ bộ Kostiantyn Olshansky của Nga đang neo đậu tại khu vực Sevastopol thuộc bán đảo Crimea. Con tàu này thuộc hải quân Ukraine và Nga chiếm giữ khi sáp nhập Crimea vào năm 2014.

Người phát ngôn Hải quân Ukraine Dmytro Pletenchuk nói rằng 2 tàu đổ bộ khác cùng loại là Azov, Yamal cùng với tàu do thám Ivan Khurs cũng bị hư hại trong cuộc tấn công cuối tuần trước. 

Ngoài ra, vụ tấn công bằng tên lửa Neptune do chính Ukraine chế tạo, cũng nhằm vào các cơ sở cảng Sevastopol và một kho dầu, theo Hãng tin AP.

6 người chết trong vụ sập cầu ở Mỹ 

Ít nhất sáu người được cho là đã chết sau khi mất tích trong vụ sập cầu Francis Scott Key ở thành phố Baltimore ngày 26-3, theo báo The Baltimore Sun. Trước đó, giám đốc sở cứu hỏa Baltimore cho biết 2 người đã được kéo ra khỏi sông Patapsco.

Thống đốc bang Maryland, ông Wes Moore nói rằng trước vụ việc, các quan chức đã được báo động và dừng giao thông nhằm ngăn xảy ra thương vong lớn. Dù vậy, vụ sập cầu gây gián đoạn giao thông đường thủy có thể ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng ở bờ đông nước Mỹ.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cảnh báo Israel

Tại cuộc gặp người đồng cấp Israel Yoav Gallant ở Lầu Năm Góc, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói số dân thường thiệt mạng ở Gaza "quá cao" và cho rằng Tel Aviv có cần có giải pháp thay thế cho chiến dịch ở miền nam khu vực này.

Một phái đoàn khác của Israel dự kiến sẽ đến Washington để thảo luận kế hoạch của Thủ tướng Benjamin Netanyahu về việc tấn công vào thành phố Rafah ở phía nam Gaza, nơi phần lớn dân thường ở Gaza đang trú ẩn. Tuy nhiên, Israel đã hủy chuyến thăm sau khi Mỹ bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu ngày 25-1 về nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc kêu gọi ngừng bắn ở Gaza.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng cáo buộc của Israel rằng nghị quyết của LHQ cản trở việc đàm phán thả con tin là không chính xác. Ngoài ra, Mỹ vẫn đang đánh giá các cuộc tấn công của Tel Aviv, dù đến nay Washington không cho rằng đồng minh vi phạm luật chiến tranh quốc tế.

Trong ngày 26-3, giao tranh vẫn tiếp tiếp diễn sau khi Hội đồng Bảo an thông qua nghị quyết đầu tiên kêu gọi "ngừng bắn ngay lập tức" và thúc giục thả khoảng 130 con tin vẫn còn bị Hamas giữ ở Gaza.

Cơ quan y tế ở Gaza cho biết 12 người trong đó có một số trẻ em đã thiệt mạng trong một cuộc không kích nhằm vào một trại tị nạn gần thành phố Khan Yunis phía nam khu vực này. Ngoài ra, lực lượng Israel đang tiếp tục tấn công vào bệnh viện lớn nhất thành phố Gaza và bao vây 2 cơ sở y tế khác ở Khan Yunis.

Mỹ tiếp tục thả viện trợ xuống Gaza bất chấp phản đối của Hamas

Ngày 26-3, Mỹ cho biết sẽ tiếp tục thả hàng viện trợ cho Gaza bất chấp việc phong trào Hồi giáo Hamas yêu cầu ngừng hoạt động này sau khi 18 người chết đuối khi cố gắng tiếp cận các gói thực phẩm rơi xuống biển. 

Thay vào đó, Hamas muốn Israel cho phép các xe tải chở viện trợ vào Gaza, nơi LHQ cảnh báo đang trên bờ vực của "nạn đói do con người gây ra" sau gần 6 tháng chiến tranh.

Tuy nhiên, Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ nói rằng việc thả viện trợ là "một trong nhiều cách chúng tôi đang giúp cung cấp viện trợ cần thiết cho người Palestine ở Gaza và chúng tôi sẽ tiếp tục làm vậy", theo Hãng tin AFP.

Trung Quốc khiếu Mỹ trợ giá xe điện lên WTO

Trung Quốc nộp đơn khiếu nại lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) về các khoản trợ cấp của Mỹ cho lĩnh vực phương tiện sử dụng năng lượng mới của nước này và cáo buộc Washington cạnh tranh không lành mạnh.

Ngày 26-3, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết Đạo luật Giảm lạm phát của Mỹ (IRA) "xây dựng các chính sách trợ cấp mang tính phân biệt đối xử đối với các phương tiện sử dụng năng lượng mới", bao gồm ô tô điện và xe hybrid. Theo Bắc Kinh, IRA "bóp méo sự cạnh tranh công bằng, phá vỡ nghiêm trọng chuỗi cung ứng và công nghiệp xe năng lượng mới toàn cầu, đồng thời vi phạm các quy định của WTO".

Trung Quốc cáo buộc rằng dưới vỏ bọc là ứng phó với biến đổi khí hậu, giảm lượng khí thải carbon và bảo vệ môi trường, những khoản trợ cấp này trên thực tế hướng đến việc mua và sử dụng hàng hóa từ Mỹ hoặc nhập khẩu từ một số khu vực cụ thể".

Tuy nhiên, Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai khẳng định IRA là một công cụ để giải quyết khủng hoảng khí hậu và "đầu tư vào khả năng cạnh tranh kinh tế của Mỹ". Ngược lại, bà chỉ trích Trung Quốc có "các chính sách và hành vi không công bằng, phi thị trường nhằm làm suy yếu sự cạnh tranh công bằng" và thúc đẩy sự thống trị của các nhà sản xuất Trung Quốc trên toàn cầu.