Mở đầu tin tức thế giới với thông tin liên quan cuộc xung đột Nga - Ukraine

* Sáng 8-5 (theo giờ Việt Nam), báo Financial Times (Anh) tường thuật Liên minh châu Âu (EU) đã đề xuất áp biện pháp trừng phạt lên những công ty Trung Quốc bị cáo buộc bán thiết bị có thể được dùng trong các vũ khí để hỗ trợ cuộc chiến của Nga. Đây là lần đầu tiên họ đề xuất trừng phạt như vậy kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra.

Theo danh sách Financial Times tiếp cận được, có 7 doanh nghiệp Trung Quốc. Gói trừng phạt sẽ được các quốc gia thành viên EU thảo luận trong tuần này.

Theo Financial Times, danh sách trừng phạt bao gồm 2 công ty Trung Quốc đại lục là 3HC Semiconductors và King-Pai Technology, cùng với 5 công ty từ Hong Kong bao gồm Sinno Electronics, Sigma Technology, Asia Pacific Links, Tordan Industry và Alpha Trading Investments. Trong số này có một số công ty vốn đã bị Mỹ trừng phạt.

Hiện EU chưa bình luận về thông tin trên. Nếu đúng như trên, động thái của khối này có khả năng làm gia tăng căng thẳng giữa họ và Bắc Kinh.

* Hơn 1.600 người được sơ tán khỏi các khu vực gần nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Ngày 7-5, một quan chức do Nga bổ nhiệm tại vùng Zaporizhzhia ở phía nam Ukraine thông tin 1.679 người, trong đó có 660 trẻ em, đã được sơ tán khỏi các khu vực gần nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia (hiện do Nga kiểm soát), theo Hãng tin Reuters.

Trước đó một ngày, Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi cảnh báo tình hình xung quanh nhà máy Zaporizhzhia "ngày càng trở nên khó lường và tiềm ẩn nguy hiểm" khi các quan chức phía Nga bắt đầu sơ tán người dân khỏi các khu vực lân cận.

Ukraine dự kiến sẽ sớm bắt đầu cuộc phản công mùa xuất để chiếm lại các phần lãnh thổ bị Nga kiểm soát, gồm cả vùng Zaporizhzhia.

* Ban bố tình trạng khẩn cấp do cháy rừng ở phía nam Nga. Theo Hãng tin Tass, chính quyền vùng Kurgan ở phía nam Nga thông báo tình trạng khẩn cấp do cháy rừng đã được ban bố trên toàn bộ vùng này bắt đầu từ ngày 7-5.

Trong diễn biến liên quan, một tòa nhà dùng làm trường học và 20 ngôi nhà đã bốc cháy tại làng Yuldus ở vùng Kurgan khi các đám cháy rừng lan rộng.

* Ngập lụt buộc 14.000 người ở tỉnh Giang Tây (Trung Quốc) di dời khẩn cấp. Theo Thời báo Hoàn Cầu, mưa lớn đã gây ngập lụt trên diện rộng ở tỉnh Giang Tây, đông nam Trung Quốc, ảnh hưởng đến hơn 497.000 người và buộc 14.000 cư dân địa phương phải di dời. Thông tin này được Cơ quan Quản lý tình trạng khẩn cấp tỉnh Giang Tây cung cấp ngày 7-5.

Dữ liệu do Cục Khí tượng tỉnh Giang Tây công bố cho thấy hàng chục huyện và thành phố tại đây đã trải qua những trận mưa lớn, dẫn đến ngập lụt ở các khu vực miền núi và làng mạc trong tỉnh kể từ hôm 4-5. Cùng lúc đó, tổng cộng 21 con sông ở miền nam Trung Quốc, gồm cả những con sông ở tỉnh Giang Tây, đã có mực nước lũ vượt mức cảnh báo.

Các tin tức thế giới khác

* 7 người đi đường bị ô tô tông chết ở Mỹ. Các đài truyền hình địa phương ở Mỹ đưa tin 7 người thiệt mạng vào ngày 7-5 khi một chiếc ô tô đâm vào những người đi đường ở thành phố Brownsville, bang Texas. Một nam nghi phạm đang bị giam giữ.

Theo thông tin được Đài CBS 4 và NBC 23 dẫn lại từ Sở Cảnh sát Brownsville, vụ tai nạn xảy ra lúc 8h30 sáng 7-5 (giờ địa phương) gần trung tâm Ozanam, nơi tạm trú cho người di cư và vô gia cư. Một số người di cư nằm trong số những người thiệt mạng. 

Cảnh sát đang điều tra xem liệu nghi phạm có say xỉn vào thời điểm xảy ra vụ tai nạn hay không.

* Ít nhất 16 người chết do lật tàu ở Ấn Độ. Ngày 7-5, ông V. Abdurahiman - người đứng đầu Cơ quan Thủy sản và phát triển cảng của bang Kerala ở miền nam Ấn Độ - cho biết ít nhất 16 người chết sau khi một chiếc tàu bị lật ở huyện Malappuram thuộc bang này.

Theo Hãng tin Reuters, ông thông tin 12 thi thể đã được xác định và cảnh báo số người chết có thể sẽ tăng lên. Con tàu bị mắc kẹt trong bùn và đang được nâng lên để giải cứu những người mắc kẹt bên trong.

* Hỏa hoạn tại mỏ vàng ở Peru khiến ít nhất 27 người chết. Ngày 7-5, nhà chức trách Peru thông tin ít nhất 27 công nhân đã thiệt mạng trong vụ hỏa hoạn tại một mỏ vàng ở khu vực hẻo lánh thuộc miền nam Peru.

Theo Hãng tin AFP, cảnh sát cho biết một vụ chập điện đã gây ra đám cháy bên trong đường hầm tại mỏ La Esperanza 1 ở vùng Arequipa vào hôm 6-5.

Thống đốc thành phố Sevastopol Mikhail Razvozhaev cáo buộc hơn 10 UAV của Ukraine đã tấn công Crưm đêm 6/5. Song vụ việc đã bị ngăn chặn, và các UAV không gây ra thiệt hại nào cho cơ sở hạ tầng ở Crưm. 

Chia sẻ trên Telegram vào hôm nay (7/5), ông Razvozhaev cho biết một chiếc UAV đã mất kiểm soát và lao vào rừng, trong khi 2 chiếc khác bị hệ thống phòng không trên bán đảo đánh chặn. 

“Không có thứ gì trong thành phố bị hư hại. Tất cả các đơn vị tiếp tục theo dõi tình hình”, hãng tin RT dẫn lời ông Razvozhaev.

Hãng tin Reuters cho hay, nhiều tiếng nổ lớn đã xuất hiện ở Sevastopol và Saki, nơi đặt một căn cứ không quân của Nga, cùng một số địa điểm khác trên bán đảo. 

Cũng trong ngày 6/5, giới chức Crưm tuyên bố các lực lượng Ukraine đã phóng ít nhất 2 tên lửa đạn đạo về phía khu vực này vào sáng cùng ngày. 

Trong bài đăng trên Telegram, lãnh đạo Crưm Sergey Aksenov xác nhận một tên lửa đạn đạo chiến thuật được bắn từ dàn phóng di động Grom-2 của Ukraine. Tuy nhiên, sau đó, trợ lý của ông Aksenov nói có 2 tên lửa Grom-2 đã được Ukraine phóng đi.

Một đoạn video được chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy, sự xuất hiện của một hố lớn ở giữa cánh đồng, nơi được cho hiện trường của 1 trong 2 tên lửa đạn đạo Ukraine bị rơi. Địa điểm tên lửa Ukraine bị đánh chặn là gần thị trấn ven biển Alushta ở phía đông nam Crưm. 

Hiện Ukraine chưa đưa ra bình luận trước cáo buộc là thủ phạm liên tiếp tấn công Crưm trong ngày 6/5. 

Bán đảo Crưm đã sáp nhập vào Nga từ năm 2014. Những tuần gần đây, các cuộc tấn công bằng UAV và tên lửa xảy ra thường xuyên hơn trên bán đảo Crưm. Phía Nga nhiều lần cáo buộc Ukraine là thủ phạm, nhưng Kiev chưa xác nhận thông tin. 

Lộ diện tư lệnh trực tiếp quản lý Wagner

Ông Yevgeny Prigozhin, người sáng lập công ty lính đánh thuê Wagner đang dẫn đầu chiến dịch Nga ở Bakhmut, đăng thông điệp ghi âm lên tài khoản Telegram với nội dung: "Wagner nhận được mệnh lệnh quân sự, theo đó chúng tôi được hứa hẹn sẽ có đầy đủ đạn dược và vũ khí cần thiết để tiếp tục hoạt động (ở Bakhmut)".

"Cấp trên cũng bật đèn xanh cho chúng tôi triển khai hoạt động quân sự ở Bakhmut cho đến khi nào còn cần thiết", Hãng tin RT ngày 7.5 dẫn lời ông Prigozhin, nói thêm rằng đây là lần đầu tiên trong nhiều tháng qua lính đánh thuê Wagner nhận được chỉ đạo từ Bộ Quốc phòng Nga.

Cũng theo ông, tướng bộ binh Sergey Surovikin, Tư lệnh phó chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine, là người có toàn quyền quyết định các hoạt động quân sự của Wagner trong việc phối hợp với Bộ Quốc phòng Nga. Đây cũng là lần đầu tiên cấp trên của Wagner được tiết lộ. Chính quyền Moscow chưa bình luận gì về những tuyên bố của ông Prigozhin.

Vài ngày trước, ông Prigozhin nói một cách phẫn nộ rằng lính Wagner bị thương vong nghiêm trọng vì thiếu đến 70% số đạn dược cần thiết. Kế đến, ông nói sẽ chuyển giao các cứ điểm chiếm được ở nội thành Bakhmut cho lực lượng biệt kích Akhmat, đơn vị tinh nhuệ nhất của Cộng hòa Chechnya thuộc Nga.

Chưa rõ vai trò của Akhmat sau khi Wagner đổi ý và không rút quân khỏi Bakhmut.

Những đợt tấn công của UAV

Cũng trong ngày 7.5, Bộ Quốc phòng Nga cho biết các hệ thống phòng không đã bắn hạ 22 máy bay không người lái (UAV) của Ukraine trên Biển Đen.

"Toàn bộ các UAV của Ukraine đã bị phá hủy bằng hỏa lực của các hệ thống tên lửa phòng không hoặc các biện pháp đối phó bằng chiến tranh điện tử", theo thông báo trên Telegram.

Bộ Quốc phòng Nga cho hay thêm 10 UAV bị bắn rơi ở những khu vực tại miền đông Ukraine.

Trên lãnh thổ Nga, Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) tuyên bố chặn đứng âm mưu của Ukraine điều động đàn UAV tấn công một sân bay quân sự ở miền trung.

Theo FSB, những kẻ phá hoại đã sử dụng loại phi cơ cỡ nhỏ là Aeroprakt A-32 để vận chuyển chất nổ từ miền bắc Ukraine đến vùng Tula của Nga.

Nhóm này có kế hoạch dùng UAV mang theo chất nổ để phá hủy máy bay cảnh báo sớm và trinh sát A-50 ở sân bay quân sự Severnyy gần thành phố Ivanovo, cách Moscow khoảng 250 km về hướng đông bắc và cách biên giới Ukraine 700 km.

Các đặc vụ FSB đã bắt giữ viên phi công điều khiển phi cơ vận chuyển chất nổ và những kẻ liên quan.

Ukraine chưa bình luận.

Lo ngại an ninh trước thềm duyệt binh Nga

Nga đang chuẩn bị lễ duyệt binh tại Quảng trường Đỏ nhân kỷ niệm chiến thắng phát xít vào ngày 9.5. Tuy nhiên, những đợt tấn công bằng UAV đang gây quan ngại cho nhiều nơi. Thậm chí một số khu vực của Nga đã thu nhỏ quy mô tổ chức sự kiện truyền thống vì không muốn trở thành mục tiêu của các nhóm phá hoại thân Ukraine.

Tại thủ đô Moscow, số lượng binh sĩ tham gia lễ duyệt binh có vẻ ít hơn mọi năm, và Nga dường như giảm bớt số lượng khí tài trong các hoạt động diễn tập trước lễ, theo Reuters.

Nga hiện đổ lỗi cho Ukraine đứng sau một loạt các vụ tấn công trong tuần qua nhằm vào những kho chứa dầu, xe lửa chở hàng, cũng như vụ UAV phát nổ bên trên khuôn viên Điện Kremlin.

Chính phủ Nga cũng quy trách nhiệm cho chính quyền Kyiv và phương Tây trong vụ nổ bom xe làm bị thương ông Zakhar Prilepin, nhà văn và cũng là nhà hoạt động chính trị nổi tiếng ở Nga. Vụ nổ xảy ra tại một ngôi làng cách Moscow khoảng 400 km về hướng bắc. Tài xế đã tử vong trong vụ nổ, còn nhà văn bị thương nặng.

Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga Dmitry Medvedev cho rằng những kẻ đứng sau vụ đánh bom xe sẽ lãnh mức án thích đáng, theo TASS.

Ukraine phủ nhận liên quan đến vụ tấn công nhằm vào Điện Kremlin.