Tướng Bolivia Gary Prado Salmón, người bắt Che Guevara, vừa qua đời

8 tháng 5 2023, 17:37 +07

Vị tướng người Bolivia, người đã bắt sống nhà cách mạng Cuba Ernesto "Che" Guevara và trở thành anh hùng dân tộc, vừa qua đời ở tuổi 84.

Năm 1967, Gary Prado Salmón lãnh đạo chiến dịch quân sự ở Bolivia, được hỗ trợ bởi mật vụ Hoa Kỳ, đã đánh bại cuộc nổi dậy của cộng sản do Che Guevara tổ chức.

Khi đó, ở Bolivia đang có một chính phủ quân sự cánh hữu.

Một sĩ quan quân đội đã hành quyết Guevara, người sinh ra ở Argentina, một ngày sau khi ông bị bắt.

Chiến tranh Lạnh giữa Hoa Kỳ và Liên Xô khi đó đang lên tới mức đỉnh điểm, và Washington vô cùng lo ngại về ảnh hưởng của cộng sản tại vùng Mỹ-Latin, trong đó có cả các hoạt động của Che Guevara.

Che rời Cuba sau thắng lợi của cuộc cách mạng năm 1959 ở nước này, để lãnh đạo phong trào du kích ở các nước khác. Ông là đồng minh then chốt của lãnh tụ cộng sản Cuba Fidel Castro và trở thành anh hùng của người cộng sản toàn thế giới.

Con trai của Tướng Prado mô tả cha mình là "một người phi thường", người đã để lại "di sản về tình yêu thương, sự chính trực và lòng dũng cảm".

Viên sĩ quan người Bolivia bắn chết Che Guevara là Mario Terán. Ông đã qua đời hồi năm ngoái.

Sau vụ phục kích nhóm du kích của Guevara, Tướng Prado được phong làm anh hùng dân tộc vì đã bảo vệ chế độ quân sự Bolivia.

Ông đã cầm đầu Lực lượng Kiểm lâm Bolivia do Hoa Kỳ đào tạo ở vùng rừng rậm xa xôi, nơi nhóm của Che Guevara ban đầu có khoảng 120 người rồi sau giảm xuống chỉ còn 22.

Kể từ năm 1981, Tướng Prado phải ngồi xe lăn sau khi bị một viên đạn vô tình bắn trúng cột sống. Ông đã viết một cuốn sách về chiến thắng năm 1967 của mình, có tựa đề Tôi đã bắt được Che như thế nào.

Theo con trai ông, "đối với ông, bắt được Che không phải là điều quan trọng nhất mà ông làm trong đời - mà là chuyện việc đó đã góp phần biến lực lượng vũ trang trở thành một thể chế dân chủ tôn trọng hiến pháp và pháp luật".

Che Guevara bị hành quyết tại ngôi làng La Higuera của Bolivia, cách La Paz 830km (516 dặm) về phía nam, và thi thể của ông được chôn cất tại một địa điểm bí mật. Năm 1997, hài cốt của ông được phát hiện, khai quật đưa về Cuba và cải táng tại đó.