Theo báo Guardian ngày 4-12, gần một nửa người châu Âu xem Tổng thống Mỹ Donald Trump là “kẻ thù của châu Âu”. Nhiều người đánh giá nguy cơ chiến tranh với Nga ở mức cao và hơn 2/3 tin rằng đất nước họ sẽ không thể tự bảo vệ nếu xung đột xảy ra, theo một khảo sát mới công bố.

Đây là kết quả khảo sát mới nhất của nền tảng thảo luận về các vấn đề châu Âu Le Grand Continent (trụ sở tại Paris, Pháp), thực hiện tại 9 quốc gia châu Âu.

Theo khảo sát, 48% người dân xem ông Trump là một đối thủ thực sự, trong đó tỉ lệ cao nhất ở Bỉ (62%) và Pháp (57%), thấp nhất tại Croatia (37%) và Ba Lan (19%).

Kết quả cho thấy quan điểm thù địch với ông Trump đang cứng rắn hơn so với cuối năm 2024, với tỉ lệ người xem ông Trump “không phải bạn cũng không phải thù” cũng giảm mạnh.

Tuy vậy, người châu Âu vẫn coi quan hệ với Mỹ là mang tính chiến lược. Khi được hỏi EU nên có lập trường gì đối với Chính phủ Mỹ, lựa chọn phổ biến nhất (48%) là “thỏa hiệp”.

Trong khi đó khi hỏi về Nga, 51% người tham gia khảo sát tin rằng nguy cơ chiến tranh với Nga trong những năm tới là cao, và đến 18% người đánh giá “rất cao”.

Tỉ lệ này tăng mạnh tại các nước gần Nga như Ba Lan (77%), cao hơn nhiều so với 54% ở Pháp, 51% ở Đức, 39% ở Bồ Đào Nha và 34% ở Ý.

Về khả năng tự vệ, đến 69% người được hỏi cho rằng đất nước họ “không thật sự” hoặc “hoàn toàn không” đủ khả năng chống lại một cuộc tấn công từ Nga.

Cảm giác dễ bị tổn thương cũng hiện diện rộng rãi: chỉ 12% cho biết họ không cảm thấy bị đe dọa đáng kể trước loạt rủi ro từ công nghệ, quân sự đến năng lượng và lương thực.

Dù có khác biệt giữa các quốc gia, an ninh công nghệ - kỹ thuật số là mối đe dọa được nêu nhiều nhất (28%), tiếp theo là an ninh quân sự (25%). Nhu cầu về sự hỗ trợ từ châu Âu rất mạnh, với 69% người được hỏi cho rằng EU nên đóng vai trò bảo vệ và hỗ trợ nhiều hơn.

Đặc biệt, khảo sát ghi nhận 74% người dân tại 9 quốc gia muốn đất nước ở lại EU. Tỉ lệ này cao nhất tại Bồ Đào Nha (90%) và Tây Ban Nha (89%), thấp nhất ở Pháp (61%) và Ba Lan (68%).

Trong khi đó sau 5 năm Brexit, 63% người châu Âu đánh giá việc Vương quốc Anh rời EU mang lại hậu quả tiêu cực, và chỉ 19% tin rằng quyết định này có tác động tích cực - đã bao gồm 5% đánh giá “rất tích cực”.

Giáo sư Jean-Yves Dormagen, người sáng lập Cơ quan khảo sát Cluster17, nhận xét châu Âu đang đối mặt với “những rủi ro ngày càng tăng” trong bối cảnh môi trường địa chính trị thay đổi nhanh chóng.

Ông cho rằng người dân châu Âu “đang lo âu, nhận thức rõ các điểm yếu của mình và khó hình dung tương lai theo hướng tích cực”.

Ngày 4-12, quân đội Myanmar phối hợp Lực lượng biên phòng (BGF) và Cơ quan biên phòng bang Kayin phá dỡ một tòa nhà 13 tầng nằm trong Đặc khu kinh tế Shwe Kokko thuộc huyện Myawaddy của bang Kayin.

Tòa nhà bị phá dỡ nằm ở khu vực đối diện huyện Mae Sot thuộc tỉnh Tak của Thái Lan và là cửa ngõ quan trọng cho hoạt động thương mại xuyên biên giới, theo báo The Nation.

Hoạt động nằm trong chiến lược được Myanmar triển khai nhằm xóa bỏ các tụ điểm liên quan đến hoạt động lừa đảo trực tuyến do các công ty nước ngoài điều hành.

Trước đó một ngày, truyền thông Thái Lan cũng đưa tin lực lượng chức năng Myanmar và bang Kayin đã phá dỡ thành công một tòa nhà trong khu vực.

Chính quyền Myanmar cho biết có kế hoạch phá dỡ khoảng 63 - 64 tòa nhà thuộc danh mục tài sản của các công ty lừa đảo trực tuyến đặt tại nước này. Toàn bộ thời gian phá dỡ có thể kéo dài trong vài tháng.

Theo thiếu tướng Zaw Min Tun, người phát ngôn của chính quyền quân sự, đó là bằng chứng cho thấy quân đội sẽ "xóa sổ hoàn toàn các hoạt động lừa đảo trực tuyến từ gốc rễ".

"Chúng tôi đã nỗ lực ngăn chặn mọi khả năng các hoạt động cờ bạc trực tuyến tái diễn. Để đạt được điều đó, chúng tôi đã phá hủy 100% các tòa nhà trong khu vực đó", ông nói, theo tờ The New Light of Myanmar.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng việc phá bỏ các tòa nhà hay nghiền nát hàng trăm máy tính, được phát rộng rãi trên truyền thông, chỉ mang tính hình thức.

"Việc cho nổ tung một loạt tòa nhà bỏ trống một cách hỗn loạn và giận dữ có thể là một màn phô trương sức mạnh, nhưng trên thực tế, nó chẳng có ý nghĩa gì" - tờ New York Times dẫn lời chuyên gia về tội phạm xuyên quốc gia Jacob Sims.

Theo chuyên gia này, chiến dịch của Myanmar chưa thực sự đột kích vào các khu phức hợp tội phạm hay bắt giữ trùm tội phạm nào.

Ngày 4-12, Anh cho biết đã triệu tập đại sứ Nga đến giải thích về "chiến dịch hoạt động thù địch đang diễn ra", sau khi một cuộc điều tra phát hiện Nga đứng sau âm mưu ám sát cựu điệp viên Nga và cái chết của một phụ nữ do chất độc thần kinh năm 2018.

Bộ Ngoại giao Anh cho biết Anh cũng đã trừng phạt toàn bộ cơ quan tình báo quân sự Nga GRU, cũng như 11 "nhân tố đứng sau hoạt động thù địch do nhà nước Nga bảo trợ", sau khi báo cáo điều tra được công bố.

Báo cáo điều tra kết luận rằng vụ đầu độc bằng chất độc thần kinh Novichok vào tháng 3-2018 nhằm vào cựu điệp viên Sergei Skripal tại Salisbury, tây nam nước Anh, "chắc chắn đã được Tổng thống (Vladimir) Putin phê duyệt ở cấp cao nhất".

Nga đã nhiều lần phủ nhận sự liên quan đến vụ tấn công này.

Vài tháng sau, vào tháng 7-2018, một phụ nữ Anh tên Dawn Sturgess đã tử vong sau khi xịt vào người thứ mà bà nghĩ là nước hoa từ một chai nước hoa bỏ đi nhưng hóa ra lại chính là chất độc gây chết người.

Chính quyền Anh tin rằng chai nước hoa này bị hai nghi phạm đã ám sát ông Skripal là Alexander Petrov và Ruslan Boshirov, được cho là điệp viên Nga, vứt ở Salisbury.

"Hành động của Petrov và Boshirov, cấp trên của họ ở GRU, và những người đã phê duyệt nhiệm vụ, bao gồm cả Tổng thống Putin, như tôi phát hiện, là vô cùng liều lĩnh", Hãng tin AFP dẫn lời cựu thẩm phán cấp cao Anthony Hughes, người lãnh đạo cuộc điều tra. 

Ông Skripal và con gái Yulia được phát hiện bất tỉnh trên ghế đá công viên ở Salisbury vào tháng 3-2018 sau khi tay nắm cửa nhà họ bị bôi chất độc thần kinh. Cả hai đã sống sót sau khi được điều trị tích cực tại bệnh viện và hiện đang được bảo vệ.

Anh đã bắt đầu cuộc điều tra cái chết của bà Sturgess vào năm ngoái. Luật sư Andrew O'Connor cho biết lọ nước hoa chứa đủ lượng Novichok để đầu độc "hàng ngàn" người. Trong vai trò nhân chứng, ông Skripal nói ông tin rằng ông Putin đã ra lệnh ám sát ông.

"Việc ông ấy ra lệnh tấn công là ý kiến cá nhân của tôi, dựa trên nhiều năm kinh nghiệm và phân tích của tôi về sự suy thoái liên tục của Nga. Tôi không có bằng chứng cụ thể nào để chứng minh điều này", ông nói.

Khi đó, vụ việc đã dẫn đến đợt trục xuất các nhà ngoại giao lớn nhất từ trước đến nay giữa các cường quốc phương Tây và Nga, và một loạt lệnh trừng phạt hạn chế của phương Tây.

Ngày 4-12, thanh tra nhân quyền Dmytro Lubinets cáo buộc Nga đã gửi một số trong hàng ngàn trẻ em Ukraine bị bắt cóc từ vùng lãnh thổ bị chiếm đóng đến Triều Tiên để "cải tạo".

Vị quan chức này không nói rõ Nga đã đưa bao nhiêu trẻ em đến Triều Tiên và Matxcơva cũng chưa đưa ra bình luận công khai nào.

Trích dẫn thông tin do một nhóm Trung tâm Nhân quyền khu vực (RCHR) có trụ sở tại Kiev công bố, ông Lubinets cho biết có một mạng lưới 165 trại cải tạo trẻ em ở vùng lãnh thổ bị chiếm đóng của Ukraine, Belarus, Nga, cũng như ở Triều Tiên.

Trong ngày 3-12, đại diện từ RCHR đã nói trước Thượng viện Mỹ rằng ít nhất một số trẻ em đã được gửi đến trại Songdowon ở phía đông của Triều Tiên. Tại đây, các em được dạy cách "tiêu diệt quân Nhật Bản" và gặp gỡ các cựu chiến binh Triều Tiên đã bắt giữ một tàu do thám của Mỹ vào năm 1968.

Chính phủ Ukraine khẳng định Nga đã bắt cóc hoặc cưỡng bức di dời gần 20.000 trẻ em kể từ khi nổ ra cuộc xung đột giữa hai nước vào năm 2022.

Nga đã thừa nhận việc di dời một số trẻ em kể từ khi phát động cuộc tấn công, nhưng nói rằng điều này là vì sự an toàn của chính các em và đang cố gắng đoàn tụ các em với gia đình.

Năm 2023, Tòa án Hình sự quốc tế đã phát lệnh bắt giữ Tổng thống Nga Vladimir Putin và ủy viên phụ trách quyền trẻ em của Nga vì cáo buộc trục xuất và chuyển trẻ em đến lãnh thổ do Nga kiểm soát.