Đăng ngày: 09/10/2024 - 15:12Sửa đổi ngày: 09/10/2024 - 21:19

5 phút

Xe hơi cá nhân, chiếm đến 15% tổng lượng khí thải, là một nguyên nhân chính khiến Trái đất bị hâm nóng. Với mục tiêu trung hòa về khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2050, Liên Âu đặt mục tiêu kể từ năm 2035, 100% xe bán ra thị trường phải là xe chạy bằng điện. Thách thức đặt ra với ngành công nghiệp xe hơi điện của châu Âu là rất lớn, bởi vào thời điểm giữa 2024, xe hơi điện mới chỉ chiếm 12,5% tổng số xe bán ra thị trường.

Sản xuất ô tô vốn là một trụ cột của kinh tế Liên Âu, với 7% GDP. Ngành công nghiệp này cũng là một trong những thành trì cuối cùng của nền công nghiệp châu Âu. Trong hiện tại, ngành xe hơi điện châu Âu, với 14,6 triệu nhân công, đang đứng trước đòi hỏi phát triển vượt bậc để thực thi mục tiêu chuyển sang nền kinh tế xanh của châu lục. Cùng lúc đó ngành công nghiệp này đang bị cạnh tranh khốc liệt bởi làn sóng xe ô tô ồ ạt nhập từ Trung Quốc, với lợi thế về giá. Từ chỗ chỉ chiếm 3% thị trường cách nay 3 năm, xe ô tô điện Trung Quốc giờ đây đã chiếm đến 22%.

Ngành xe ô tô điện Trung Quốc chiếm thế thượng phong trong cuộc cạnh tranh với xe ô tô điện châu Âu ngay trên thị trường châu Âu, khi Bắc Kinh chủ động về các kim loại hiếm, nguyên liệu chế tạo ắc quy, cũng như làm chủ toàn bộ các công đoạn chế tạo xe hơi. Theo nhiều nhà quan sát, về lĩnh vực xe hơi, tương quan lực lượng giữa châu Âu và Trung Quốc trong hiện tại tương tự như giữa Trung Quốc với châu Âu cách đây hai thập niên, thời kỳ mà châu Âu ở thế thượng phong, khi động cơ xăng dầu thống trị thị trường.

Ngoài các ưu thế về công nghệ và nguồn nguyên liệu, thế thượng phong của Trung Quốc còn dựa một phần vào các trợ giá của chính quyền, theo cáo buộc của châu Âu. Kể từ cuối năm 2023, Liên Âu bắt đầu điều tra về các trợ giá bất chính của Trung Quốc. Mùa hè vừa qua, Liên Âu ra quyết định tăng thuế tạm thời chống cạnh tranh bất chính, để ngỏ cánh cửa cho các đàm phán với Trung Quốc nhằm tìm kiếm thỏa hiệp.

Nỗ lực tìm thỏa hiệp không thành. Ngày 04/10 vừa qua, 10 trên tổng số 27 thành viên Liên Âu ủng hộ việc tăng thuế đánh vào xe Trung Quốc, 5 nước bỏ phiếu chống, và 12 quốc gia không bỏ phiếu. Cuộc bỏ phiếu nói trên mở đường cho khả năng tăng thuế bổ sung tới 35%. Về mặt chính trị, quyết định nói trên là một thông điệp mạnh gửi đến Trung Quốc, cho thấy Liên Âu sẵn sàng đối với Trung Quốc như ‘‘một đối thủ có hệ thống’’. Quyết định cho thấy nỗ lực chia rẽ Liên Âu của Trung Quốc, với các đòn trả đũa, đã bất thành. Bằng cách không nhân nhượng các đe dọa của Trung Quốc, Liên Âu cho thấy các lợi ích chung của khối được đặt trên lợi ích của từng quốc gia thành viên.

Tuy nhiên, về mặt kinh tế, theo giới quan sát, không thể coi biện pháp bảo hộ này là một phép màu. Nhiều yếu tố cho thấy quyết định tăng thuế nhập khẩu sẽ chỉ giúp cho ngành công nghiệp xe hơi châu Âu có một khoảng thời gian ngắn dễ thở hơn một chút trước làn sóng nhập khẩu xe hơi ào ạt từ Trung Quốc.

Hàng loạt lý do cho thấy biện pháp tăng thuế không phải là một phép màu. Cụ thể là, Trung Quốc cũng đã bắt đầu khởi động hàng loạt cuộc điều tra ‘‘chống trợ giá’’ nhắm vào một số hàng hóa châu Âu, như trong ngành thịt lợn, các sản phẩm sữa hay rượu cognac. Riêng về ngành xe ô tô điện, cho dù thuế nhập khẩu châu Âu có tăng mạnh, do chênh lệch giá cả, một bộ phận xe Trung Quốc nhập khẩu vẫn sẽ tiếp tục thu hút người sử dụng. Bên cạnh đó, Trung Quốc có hàng loạt biện pháp để lách hàng rào thuế châu Âu, cụ thể như nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đã có kế hoạch đầu tư sản xuất xe ô tô điện ngay trên lãnh thổ châu Âu, hay tại các nước láng giềng với châu Âu, có các thỏa thuận với châu Âu.

Theo giới chuyên gia, để kháng cự lại được Trung Quốc trong cuộc chiến ô tô điện, tăng thuế xe nhập khẩu chỉ là một biện pháp mang tính cấp thời, tránh cho ngành xe hơi châu Âu bị đè bẹp. Xét về trung hạn, châu Âu cần phải có biện pháp để các thiết bị, linh kiện, đặc biệt là các thiết bị quan trọng như bình điện, được sản xuất ngay tại châu Âu. Để châu Âu không trở thành một phân xưởng lắp ráp xe ô tô Trung Quốc, mà thực sự là các trung tâm sản xuất mang lại giá trị gia tăng. Làm được như vậy, Liên Âu mới có thể vừa tăng tốc tiến trình chuyển sang nền kinh tế xanh, vừa vực dậy nền công nghiệp của khối.

Bão Milton sắp sửa đổ bộ

Theo Hãng tin Reuters, giới chức và người dân bang Florida (Mỹ) đang căng mình chuẩn bị trước sự đổ bộ của Bão Milton, dự kiến sẽ cập bờ khu vực đô thị Tampa Bay tối 9-10 (tức sáng 10-10 theo giờ Việt Nam).

Tính đến 4h00 sáng 10-10 (giờ Việt Nam), tâm bão Milton cách thành phố Sarasota (bang Florida) chỉ 100km về phía tây - tây nam. Bão di chuyển về phía đông bắc với vận tốc 28km/h, theo Trung tâm Dự báo bão quốc gia Mỹ.

Đến rạng sáng 10-10 (giờ Việt Nam), bão đã suy yếu xuống còn cấp độ 3 theo thang Saffir-Simpson (cao nhất 5 cấp), song cơn bão lại đang tăng về quy mô và vẫn sẽ là "cơn bão lớn cực kỳ nguy hiểm" với sức gió duy trì tối đa lên đến 195km/h.

Bão Milton có thể khiến nước biển dâng từ 2,7 - 4m ở nhiều khu vực và gây ra lượng mưa từ 150 - 300mm. Thậm chí, có một số điểm còn có thể ghi nhận lượng mưa lên đến 450mm.

Bão Milton dự kiến sẽ duy trì cường độ khi đi qua hết bán đảo Florida và đe dọa các bang khác ở bờ đông nước Mỹ.

Tiền bảo hiểm vì bão Milton có thể lên đến 100 tỉ USD

Theo Reuters, khoảng hai triệu người dân Florida đã được yêu cầu sơ tán. Hàng triệu người khác được dự đoán nằm trực tiếp trên đường đi của bão khi đổ bộ.

Với việc bang Florida là một trong những bang có tiềm lực kinh tế tương đối lớn ở Mỹ, thiệt hại do cơn bão này mang lại có thể rất lớn. Ông Ryan Sweet, nhà kinh tế trưởng tại công ty tư vấn Oxford Economics, cho biết khoảng 2,8% GDP của Mỹ nằm trên đường đi của bão.

Trong khi đó, các nhà phân tích tại công ty xếp hạng tín dụng toàn cầu Morningstar DBRS dự đoán thiệt hại được bảo hiểm của Bão Milton nằm trong khoảng từ 60 - 100 tỉ USD nếu đổ bộ vào khu vực Tampa Bay.

Con số này ngang bằng thiệt hại bảo hiểm của hai cơn bão "đắt đỏ" nhất lịch sử nước Mỹ. Cơn bão gây thiệt hại lớn nhất đến nay là Bão Katrina (2005), tiêu tốn đến 100 tỉ USD cho ngành bảo hiểm. Đứng vị trí thứ hai là Bão Ian (2022) với khoảng 60 tỉ USD thiệt hại.

Lãnh đạo FEMA thân chinh "ra trận"

Đến thời điểm hiện tại công tác chuẩn bị cho Bão Milton cơ bản đã hoàn thành. Hầu hết các tuyến giao thông trong khu vực đón bão đều đã đóng, bao gồm bốn cây cầu và những tuyến đường kết nối các đảo vành đai. Gần như những người có ý định di tản cũng đã ra khỏi nơi nguy hiểm.

Bà Deanne Criswell, giám đốc Cơ quan Quản lý khẩn cấp liên bang (FEMA), cho biết bà đã đến Florida và sẽ ở đây để điều phối những nỗ lực phục hồi sau bão.

Theo bà Criswell, cơ quan này đến nay đã vận chuyển hàng triệu lít nước, hàng triệu bữa ăn và các loại nhu yếu phẩm khác đến nơi bị ảnh hưởng. Toàn bộ hàng hóa cứu hộ trên không lấy từ các nguồn hỗ trợ cho Bão Helene.

"Tôi muốn người dân nghe được điều này trực tiếp từ tôi, rằng FEMA đã sẵn sàng", giám đốc FEMA tuyên bố.

Trong khi đó, Thống đốc bang Florida Ron DeSantis cũng cho biết xe tải đã hoạt động không ngơi nghỉ để dọn dẹp các khối đổ nát do bão Helene gây ra, phòng trường hợp chúng bị bão Milton thổi bay và gây hại đến người dân.

Ông Biden chỉ trích "loạt dối trá" của ông Trump về bão

Ngày 9-10, Tổng thống Mỹ Joe Biden lên tiếng chỉ trích kịch liệt cựu tổng thống Donald Trump vì đưa ra "loạt thông tin dối trá" về cách Nhà Trắng phản ứng với bão Milton và bão Helene, phần lớn trong đó nhắm vào FEMA.

Ông Biden phát biểu họp báo tại Nhà Trắng: "Đã có một sự lan truyền liều lĩnh, vô trách nhiệm và không ngừng nghỉ thông tin sai lệch, thậm chí dối trá trắng trợn... nhằm làm giảm lòng tin vào nỗ lực giải cứu và phục hồi sau bão. Nó có hại cho những người cần được giúp đỡ nhất".

Tổng thống Mỹ chỉ đích danh ông Trump "đã dẫn dắt loạt dối trá tràn lan trên".

"Đã có nhiều lời khẳng định rằng đất đai đang bị tịch thu. Điều đó không đúng. Họ (ông Trump và Đảng Cộng hòa) nói những người bị ảnh hưởng bởi bão sẽ chỉ nhận 750 USD tiền mặt và không nhận gì khác. Điều đó cũng không đúng.

Họ nói rằng những khoản tiền cần được dùng vào cuộc khủng hoảng này đang bị chuyển đến cho dân nhập cư. Một điều khôi hài và không chính xác", ông Biden khẳng định.

Ngoài ra, ông Biden cũng cảnh báo Bão Milton "giống như cơn bão của cả thế kỷ", đồng thời kêu gọi người dân Florida ở những khu vực bị ảnh hưởng di tản lập tức.

"Đây thật sự là vấn đề sống còn", ông Biden khẳng định.

Hiện phía ông Trump chưa phản hồi về tuyên bố trên.

Ông Biden điện đàm với ông Netanyahu về kế hoạch đáp trả Iran

Nhà Trắng ngày 9-10 cho biết ông Biden đã có cuộc điện đàm kéo dài 30 phút với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu về kế hoạch đáp trả cuộc tấn công hôm 1-10 của Iran.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre cho biết cuộc đối thoại "trực diện và rất hiệu quả" nhưng cũng thừa nhận giữa hai nhà lãnh đạo còn nhiều bất đồng và cả hai đều cởi mở trong việc thảo luận chúng.

Văn phòng thủ tướng Israel xác nhận cuộc điện đàm trên đã diễn ra, song không cung cấp thông tin chi tiết về nội dung trao đổi. Trong khi đó, Đại sứ Israel tại Liên Hiệp Quốc Dannay Danon khẳng định hai nhà lãnh đạo "đã có cuọc gọi hiệu quả và Israel trân trọng sự hỗ trợ của Mỹ".

Nhà Trắng cũng cho biết ông Biden và ông Netanyahu sẽ giữ liên lạc liên tục trong vài ngày tới.

Tổng thống Mỹ không quên yêu cầu Tel Aviv hạn chế tối đa thiệt hại dân thường ở Lebanon và chỉ trích cuộc tấn công Israel của Iran. Bên cạnh đó, ông Bidne cũng kêu gọi bắt đầu lại những nỗ lực đàm phán ngoại giao về vấn đề Gaza và nhấn mạnh quyền tự vệ của Israel trước lực lượng Hezbollah.

Quan hệ giữa Tel Aviv và Washington trong nhiều tháng qua tương đối căng thẳng. Chính phủ Mỹ mong muốn các bên kiểm soát cuộc khủng hoảng ở Trung Đông, không làm căng thẳng leo thang. Trong khi đó Israel vẫn có quan điểm khá cứng rắn đối với vấn đề Gaza và Hezbollah, góp phần khiến tình hình ngày một nóng.

Lẽ ra ngày 9-10, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant có cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ Lloyd Austin tại Washington. Tuy nhiên ông Gallant đã quyết định hủy cuộc gặp này.

Hezbollah tuyên bố đẩy lùi quân Israel

Ngày 9-10, lực lượng Hezbollah tuyên bố đã phóng nhiều loạt rocket về phía binh sĩ Israel đóng gần làng Labbouneh thuộc lãnh thổ Lebanon. Ngôi làng này ở phía tây ranh giới không chính thức phân tách lãnh thổ Lebanon và Israel. Phía Hezbollah khẳng định loạt khí tài trên đã đẩy lùi quân Israel khỏi khu vực này.

Bên cạnh đó, Hezbollah cũng tuyên bố đã tấn công binh sĩ Israel ở làng Maroun el-Ras, cũng thuộc lãnh thổ Lebanon. Ngoài ra lực lượng Hồi giáo này cũng phóng hàng loạt tên lửa nhắm vào lực lượng Israel đang tiến quân về phía hai ngôi làng sát biên giới là Mays al-Jabal và Mouhaybib.

Ngoài ra, chuông báo động rocket vang liên hồi khắp khu vực phía bắc Israel, trong đó có thành phố cảng quan trọng Haifa. Quân đội Israel cho biết khoảng 40 khí tài đường không đã được phóng đồng loạt về phía Haifa. Lực lượng Tel Aviv khẳng định đã đánh chặn được một số và "để sổng" một số khác.

Các nhân viên cứu hộ Israel cho biết có hai người thiệt mạng bởi cuộc tấn công của Hezbollah tại thành phố gần biên giới Kiryat Shmona. Ngoài ra còn có sáu người ở Haifa bị thương.

Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức sẽ nói trong bài phát biểu mừng ngày quốc khánh hôm 10/10 rằng Trung Quốc đã sử dụng mọi biện pháp có thể để gây ra "hỗn loạn", theo bản thảo bài phát biểu, trong khi hòn đảo này cho biết có thêm nhiều máy bay chiến đấu của Trung Quốc bay quanh ngay trước ngày quốc khánh.

Ông Lại, người nhậm chức tổng thống Đài Loan hồi tháng 5 sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 1, bị Trung Quốc ghét bỏ và coi là "kẻ ly khai". Bắc Kinh tuyên bố rằng Đài Loan, vốn được quản trị dân chủ, là lãnh thổ của riêng mình, một quan điểm mà ông Lại và chính phủ của ông phản đối.

Trong bài phát biểu của mình, ông Lại sẽ nói rằng Đài Loan đang trong "tình huống phức tạp" và rằng Trung Quốc tiếp tục quấy rối hòn đảo này về mặt quân sự và tâm lý, theo bản thảo bài phát biểu mà một quan chức được biết về nội dung mô tả với Reuters.

Theo nguồn tin này, ông Lại sẽ nói rằng Trung Quốc tiếp tục đàn áp "không gian quốc tế" của Đài Loan và sử dụng mọi cách có thể để gây ra "hỗn loạn", nhưng ông cũng cam kết sẽ đi theo con đường của người tiền nhiệm Thái Anh Văn và duy trì hòa bình cũng như ổn định một cách có trách nhiệm trên eo biển Đài Loan.

Các quan chức Đài Loan cho biết rằng Trung Quốc nhiều khả năng sẽ tiến hành các cuộc tập trận quân sự gần Đài Loan để đáp trả bài phát biểu của ông Lại, như một cái cớ để gây sức ép buộc hòn đảo này chấp nhận các yêu sách chủ quyền của mình.

Quân đội Trung Quốc hoạt động gần như hàng ngày xung quanh Đài Loan và thường xuyên tổ chức những gì Đài Loan gọi là "tuần tra sẵn sàng chiến đấu chung", bao gồm cả hôm 9/10, ngay trước ngày ông Lại sẽ phát biểu.

Bộ quốc phòng Đài Loan cho biết họ đã phát hiện 20 máy bay quân sự Trung Quốc ở phía bắc, khu vực giữa và phía tây nam của hòn đảo, khi đang hoạt động cùng với các tàu chiến của Trung Quốc.

Bộ quốc phòng Trung Quốc không trả lời các cuộc gọi yêu cầu bình luận ngoài giờ làm việc, nhưng trước đó vào ngày 9/10 đã nhắc lại sự phản đối của mình đối với việc Hoa Kỳ bán vũ khí cho Đài Loan sau khi chính quyền Biden phê duyệt khoản hỗ trợ quốc phòng trị giá 567 triệu USD.

"Điều cần nhấn mạnh là việc trang bị vũ khí cho Đài Loan là khuyến khích Đài Loan độc lập, và độc lập của Đài Loan có nghĩa là chiến tranh", bộ này cho biết, lặp lại ngôn từ mà họ đã sử dụng trước đó.

‘Ảo tưởng độc lập’

Cuối ngày 8/10, khi đưa ra phản hồi về những gì mà ông Lại nói hồi cuối tuần trước về việc Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa “không thể” trở thành đất mẹ của Đài Loan vì Đài Loan có nguồn gốc chính trị lâu đời hơn, Văn phòng các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc cho biết tổng thống Đài Loan đã nhầm lẫn giữa đúng và sai.

Tuyên bố của văn phòng này nói rằng ông Lại tiếp tục rao bán một lý thuyết cho rằng hai bên eo biển Đài Loan là hai quốc gia riêng biệt.

"Ảo tưởng về độc lập cho Đài Loan của Lại Thanh Đức chỉ là rượu cũ trong bình mới, và một lần nữa phơi bày lập trường ngoan cố của ông ta về độc lập của Đài Loan và ý định nham hiểm của ông ta là leo thang thù địch và đối đầu", văn phòng này nói thêm.

Ngày quốc khánh ở Đài Loan đánh dấu sự lật đổ triều đại Trung Quốc cuối cùng vào năm 1911 và sự ra đời của Trung Hoa Dân quốc.

Chính quyền dân quốc bại trận đã chạy sang Đài Loan vào năm 1949 sau khi thua trong cuộc nội chiến với những người cộng sản của Mao Trạch Đông.

Trung Hoa Dân Quốc vẫn là tên chính thức của Đài Loan và chưa từng có hiệp ước hòa bình hay hiệp định đình chiến nào được ký kết.

Tại Washington, một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết họ không thể suy đoán về việc Trung Quốc sẽ hay sẽ không làm gì để đáp trả bài phát biểu của Tổng thống Lại, dự kiến diễn ra bên ngoài văn phòng tổng thống ở trung tâm Đài Bắc.

"Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng việc sử dụng các lễ kỷ niệm thường niên hoặc phát biểu công khai như một cái cớ hoặc lời bào chữa cho các biện pháp khiêu khích hoặc cưỡng ép sẽ làm suy yếu hòa bình và ổn định", người phát ngôn cho biết.

Trung Quốc cũng đã tiến hành một loạt các cuộc tập trận khác trong những tuần gần đây, bao gồm các hoạt động với Nga ở Tây Thái Bình Dương và thử nghiệm bắn tên lửa đạn đạo xuyên lục địa vào tháng trước.

Ông lại nói rằng chỉ có người dân Đài Loan mới có thể quyết định tương lai của họ, và ông đã nhiều lần đề nghị đàm phán với Bắc Kinh nhưng bị từ chối.