"Dữ liệu trinh sát đường không xác nhận ít nhất 5 tiêm kích cùng một máy bay cỡ lớn của Pakistan đã bị bắn rơi", Tư lệnh Không quân Ấn Độ A. P. Singh phát biểu tại sự kiện ở thành phố Bengaluru hôm nay. Đây là phát biểu đầu tiên của quan chức Ấn Độ về thành tích chiến đấu của lực lượng phòng không trong xung đột 4 ngày với Pakistan hồi tháng 5.

Ông Singh cho biết phần lớn máy bay quân sự Pakistan đều bị hạ bởi tổ hợp phòng không tầm xa S-400 do Nga sản xuất.

"Máy bay cỡ lớn nhiều khả năng là trinh sát cơ, bị trúng tên lửa ở khoảng cách 300 km. Đây thực sự là phát bắn trúng mục tiêu xa nhất của một hệ thống tên lửa phòng không trong lịch sử thế giới", ông nói trong tiếng vỗ tay của đám đông gồm nhiều sĩ quan và quan chức chính phủ.

Tư lệnh không quân Ấn Độ thêm rằng các cuộc tập kích hồi tháng 5 cũng đánh trúng "một trinh sát cơ và vài tiêm kích F-16" đậu trong kho ở hai sân bay tại đông nam Pakistan.

Pakistan chưa bình luận về tuyên bố của tướng Singh. Islamabad từng phủ nhận thông tin không quân nước này hứng chịu thiệt hại trong xung đột ngày 7-10/5.

Chuyên trang quốc phòng Ấn Độ Eurasian Times cuối tháng 5 dẫn các nguồn tin giấu tên am hiểu tình hình cho biết hệ thống S-400 đã "lập kỷ lục thế giới" khi bắn rơi máy bay cảnh báo sớm Saab 2000 Erieye của Pakistan ở cách trận địa 314 km. Nguồn tin lưu ý Pakistan có thể đã mất hai chiếc Erieye, gồm máy bay bị bắn rơi và một phi cơ trúng tên lửa khi nằm tại căn cứ.

Hindustan Times, một trong những tờ báo lớn nhất Ấn Độ, sau đó thêm rằng tổ hợp S-400 ở căn cứ Adampur tại bang Punjab đã tham chiến 11 lần trong 4 ngày xung đột, đạt thành tích bắn hạ thành công trinh sát cơ Erieye từ khoảng cách 315 km.

Thượng tướng về hưu Masood Akhtar, cựu lãnh đạo cấp cao của không quân Pakistan, khi đó tiết lộ trên truyền hình rằng Islamabad đã mất một máy bay cảnh báo sớm trong đợt tấn công bằng tên lửa BrahMos của New Delhi đêm 9/5.

"Ấn Độ phóng liên tiếp 4 tên lửa siêu thanh BrahMos. Các phi công Pakistan cố gắng sơ tán phi cơ đến nơi an toàn, nhưng quả đạn thứ tư đã đánh trúng nhà chứa máy bay tại căn cứ Bholari, nơi có một máy bay cảnh báo sớm đang đậu", ông cho biết.

Ấn Độ hồi năm 2018 ký thỏa thuận trị giá hơn 5,4 tỷ USD để mua 5 tổ hợp S-400 từ Nga, hệ thống đầu tiên được triển khai ở bang Punjab sau đó ba năm nhằm ứng phó mối đe dọa từ các nước láng giềng. Truyền thông Ấn Độ nhận định tên lửa S-400 giúp nâng cao đáng kể năng lực của lưới phòng không đa tầng, qua đó bảo vệ tốt hơn các cơ sở quân sự và dân sự quan trọng.

Quân đội Pakistan ngày 10/5 thông báo đã triển khai tiêm kích JF-17 khai hỏa loạt tên lửa siêu thanh nhằm vào căn cứ Adampur, tuyên bố phá hủy hệ thống S-400 triển khai tại đây nhưng không đưa ra bằng chứng.

Giới chức Ấn Độ bác bỏ và khẳng định đây là "tin giả". Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi ngày 13/5 thăm căn cứ Adampur, ca ngợi vai trò của hệ thống phòng không tầm xa S-400. Đây cũng là lần đầu tiên xuất hiện hình ảnh của hệ thống này tại Ấn Độ.

Thùy Lâm (Theo Reuters, NDTV)

Video được công bố ngày 8/8 cho thấy một máy bay nông nghiệp Zlin Z-137 bay thấp qua cánh đồng ngô của Ukraine, thân phi cơ được sơn màu xám với hai vạch trắng ở đuôi để giảm nguy cơ bị bắn nhầm.

Phía dưới mỗi cánh chiếc Z-137 được lắp một giá treo gắn tên lửa đối không R-73. Loại đạn này vốn được trang bị cho tiêm kích Su-37 hoặc MiG-29, có thể đánh trúng mục tiêu bay đối đầu từ khoảng cách 30 km và bám đuổi mục tiêu cách 14 km.

Zlin Z-137, còn gọi là Zlin Z-37, được Tiệp Khắc chế tạo từ năm 1965-1987 với hơn 710 chiếc đã xuất xưởng. Mẫu máy bay nông nghiệp này chủ yếu được sử dụng để phun thuốc sâu, rải phân bón hoặc gieo hạt, có thể đạt tốc độ tối đa 210 km/h.

"Máy bay nông nghiệp gắn tên lửa đối không là một trong những phương án chống UAV ấn tượng nhất của Ukraine từ trước đến nay", biên tập viên Thomas Newdick của chuyên trang quân sự War Zone nhận định. "Cải tiến này cho thấy cách Ukraine liên tục phát triển các hệ thống phòng không tùy biến và tận dụng kho tên lửa cũ".

Chưa rõ phi công trên máy bay Z-137 sẽ nhắm mục tiêu thế nào. Phi cơ trong video dường như không được trang bị hệ thống cảm biến để phát hiện mục tiêu và ngắm bắn cho tên lửa.

"Nếu không có cảm biến, máy bay Z-137 gắn tên lửa đối không R-73 sẽ chủ yếu tác chiến vào ban ngày", Newdick cho biết. "Kính nhìn đêm có thể là một giải pháp thay thế khả thi".

Đây không phải máy bay nông nghiệp đầu tiên được chuyển đổi sang mục đích quân sự. Bộ tư lệnh Tác chiến đặc biệt của không quân Mỹ hồi đầu năm giới thiệu OA-1K Skyraider II, biến thể quân sự của máy bay nông nghiệp Air Tractor AT-802. Quân đội Mỹ dự kiến mua 75 chiếc OA-1K.

OA-1K có tốc độ tối đa hơn 390 km/h và tốc độ hành trình 330 km/h, tầm hoạt động hơn 2.400 km. Máy bay được trang bị 10 giá treo có thể lắp tên lửa AGM-114, cụm ống phóng tên lửa AGR-20 và bom dẫn đường GBU-12.

Nguyễn Tiến (Theo War Zone, AFP, AP)