Tin nóng trong ngày
Tin Tức ngày 18 - 9 -2024
*************
TIN TỔNG HỢP
(Le Monde) - Luân Đôn không cho phép Kiev sử dụng tên lửa tầm xa oanh kích các mục tiêu tại Nga nếu không có sự đồng ý của Mỹ. Hôm nay 17/09, Le Monde trích dẫn phát biểu của ngoại trưởng Anh David Lammy khi trả lời đài BBC, theo đó Anh cần có một chiến lược chung với các đồng minh phương Tây về chủ đề này. Bộ trưởng Quốc Phòng Đan Mạch hôm qua thông báo từ nay tới cuối năm 2024 sẽ chuyển thêm chiến đấu cơ F-16 cho Kiev. Latvia thông báo sẽ cung cấp xe bọc thép trinh sát và chiến đấu và cam kết hỗ trợ quân sự hàng năm cho Kiev tương đương 0,25% GDP của Latvia.
(AFP) - Miến Điện : Lũ lụt do siêu bão Yagi gây ra khiến 226 người chết và 77 người mất tích. Truyền hình Nhà nước Miến Điện hôm nay 17/09/2024 thông báo như trên. Còn theo Văn phòng điều phối công tác nhân đạo của Liên Hiệp Quốc, lũ lụt gây hại cho 613.000 người, 260.000 ha ruộng và đất trồng trọt bị tàn phá. Theo các số liệu chính thức, lũ lụt và sạt lở đất do siêu bão Yagi đổ vào Đông Nam Á đã khiến hơn 500 người thiệt mạng tại Việt Nam, Lào, Thái Lan và Miến Điện.
(AFP) – Điện Kremlin chỉ trích lệnh cấm của Meta nhắm vào truyền thông Nhà nước Nga là 'không thể chấp nhận được'. Chính quyền Nga, hôm nay 17/09/2024, đã bày tỏ phẫn nộ với quyết định của tập đoàn công nghệ Hoa Kỳ. Trước đó một hôm, Meta thông báo cấm các cơ quan truyền thông Nhà nước Nga sử dụng các ứng dụng của họ trên khắp thế giới, sau khi Washington cáo buộc kênh RT đã đẩy mạnh các chiến dịch truyền thông gây ảnh hưởng trên các mạng xã hội như TikTok, Instagram, X và nền tảng chứa video YouTube.
(AFP) – Hơn 95.000 người Nhật trên 100 tuổi, hầu hết là phụ nữ. Chính phủ Nhật Bản, hôm nay 17/09/2024, công bố dữ liệu cho biết tính đến ngày 01/09, xứ hoa anh đào có 95.119 người trên 100 tuổi, trong đó có gần 84.000 phụ nữ và hơn 11.000 đàn ông. Số liệu này cho thấy rõ cuộc khủng hoảng nhân khẩu học đang đè nặng lên nền kinh tế thứ tư thế giới khi dân số già đi một cách đáng báo động. Người già nhất thế giới hiện nay là công dân Nhật Bản. Bà Tomiko Iooka đã mừng sinh nhật thứ 116 vào tháng 5 vừa qua.
(Le Monde) - Hơn 3 600 chất hóa học hiện diện trong cơ thể con người là từ các bao bì thực phẩm, dụng cụ đựng thức ăn hoặc dụng cụ nấu bếp. Đây là kết quả công trình hợp tác quốc tế giữa các nhà nghiên cứu của Food Packaging Forum có trụ sở tại Thụy Sỹ, Viện Khoa học và công nghệ nước của Liên bang thụy Sỹ và Viện Sức Khỏe Môi trường của Đại học Wayne, Detroit, Mỹ. Kết quả được công bố trên Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology. Trong số các chất thâm nhập vào cơ thể con người qua đường ăn uống, có 80 chất đặc biệt nguy hiểm, có thể gây bệnh bệnh ung thư, gây đột biến gien, tác hại đến hệ sinh sản.
(AFP) – Hiện tượng kháng thuốc kháng sinh có thể khiến hơn 39 triệu người tử vong từ giờ đến năm 2050. Theo một nghiên cứu được công bố hôm nay 17/09/2024 trên tạp chí khoa học The Lancet, hơn 39 triệu người trên toàn thế giới có thể chết do nhiễm trùng đi kèm với tình trạng kháng thuốc kháng sinh trong 25 năm tới. Vẫn theo báo cáo này, từ năm 1990 đến năm 2021, mỗi năm đã có hơn một triệu người chết do kháng thuốc này.
**********
Ukraine áp dụng chiến lược mới ở vùng Kursk của Nga
Theo Forbes, nhiều nhà quan sát đã bị bất ngờ khi giữa tuần trước, lính công binh Ukraine phá vỡ các tuyến phòng thủ của Nga dọc biên giới hai nước, ngay phía nam ngôi làng Novyi Put của Nga.
Mặc dù lý do của động thái này ban đầu không rõ ràng nhưng sau đó mọi việc đã trở nên sáng tỏ hơn. Một nhóm chiến thuật của Ukraine - có thể là Lữ đoàn tấn công riêng biệt số 95, được xe tăng và máy bay chiến đấu hỗ trợ, đang tiến qua Novy Shlyakh và các khu vực phía nam của thị trấn Vesele của Nga ở gần đó.
Điều này có nghĩa là quân đội Ukraine đang hướng về Kursk nhằm kết nối với lực lượng đã có mặt trước đó và bao vây hàng nghìn lính Nga. Tuy nhiên, cũng có khả năng Ukraine không có đủ lực lượng được trang bị tốt để hoàn thành cuộc điều động.
Nếu quân Ukraine thực sự có ý định bao vây quân Nga thì địa hình ở địa phương có thể giúp họ vì sông Seim tạo nên một ranh giới tự nhiên cho việc bao vây và lực lượng Ukraine sẽ tấn công từ hai bên sườn.
Ukraine đã dùng bom và tên lửa phá hủy tất cả các cầu cố định bắc qua sông Seim ở khu vực này, vì vậy lực lượng Nga ở phía nam con sông phải phụ thuộc vào cầu phao tạm thời hoặc một cây cầu đất hẹp ở Koreneve để nhận tiếp tế. Vì lý do đó, quân Ukraine liên tục bắn phá các cầu phao ngay khi chúng được quân Nga lắp đặt và tiểu đoàn tấn công số 225 của Ukraine đã tiến về Koreneve để phá hủy cây cầu đất.
Forbes lưu ý, Ukraine đã dành 10.000 quân cho cuộc tấn công vùng Kursk của Nga trong khi Moscow đã triển khai khoảng 38.000 tới khu vực này.
************
Liên Âu : Ursula von der Leyen công bố danh sách thành viên Ủy ban châu Âu nhiệm kỳ mới
Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu, bà Ursula von der Leyen, hôm nay 17/09/2024 thông báo đã lựa chọn các ủy viên châu Âu cho nhiệm kỳ 2024-2029. Trong nhiệm kỳ mới này, cơ quan hành pháp của Liên Âu hướng sự tập trung vào bảo vệ khả năng cạnh tranh của Liên Hiệp châu Âu.
Đăng ngày:
Phát biểu bên lề phiên toàn thể của Nghị Viện Châu Âu tại Strasbourg, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu von der Leyen hôm nay cho biết mỗi nước thành viên có một đại diện tại Ủy Ban Châu Âu.
Sau khi ủy viên châu Âu đặc trách thị trường nội địa Thierry Breton, người Pháp, từ chức và có hiệu lực ngay lập tức, tổng thống Pháp Macron đã tiến cử ngoại trưởng Stéphane Séjourné, 39 tuổi, một người thân cận của tổng thống, làm ứng viên thay ủy viên Thierry Breton. Hôm nay, ông Stéphane Séjourné được thông báo trở thành ủy viên châu Âu đặc trách chiến lược công nghiệp của Liên Hiệp. Theo Reuters, điện Elysée đã đề nghị để đại diện của nước Pháp làm ủy viên chuyên trách về đầu tư, chủ quyền công nghiệp, công nghệ và khả năng cạnh tranh của châu Âu.
Chức ủy viên mới là « ủy viên phòng thủ và không gian », được nói nhiều trong bối cảnh chiến tranh Ukraina, được giao cho cựu thủ tướng Litva, Andrius Kubilius. Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu, Ursula von der Leyen, đặc biệt quan tâm đến khả năng phòng thủ của Liên Hiệp trước mối đe dọa quân sự từ Nga. Chức ủy viên ngoại giao hiện trong tay ông Josep Borrell, người Tây Ban Nha, được giao cho cựu thủ tướng Estonia Kaja Kallas.
Tổng cộng,có 27 ủy viên châu Âu, trong đó có 11 nữ và 16 nam. Stéphane Séjourné, Andrius Kubilius và Kaja Kallas cũng là 3 trong số 6 phó chủ tịch mới của Ủy Ban Châu Âu.
Về thủ tục, để chính thức được chủ tịch Ủy Ban Châu Âu bổ nhiệm làm ủy viên châu Âu, tức thành viên của Ủy Ban Châu Âu với nhiệm kỳ 5 năm, những người được bà von der Leyen lựa chọn phải có cuộc điều trần tại Nghị Viện Châu Âu và nhận được sự tán thành của cơ quan lập pháp này của Liên Hiệp. Nhiệm kỳ mới của các ủy viên châu Âu dự kiến sẽ chính thức bắt đầu vào mùa thu 2024.
************
Thụy Điển sẵn sàng chỉ huy lực lượng trên bộ của NATO tại Phần Lan
Thụy Điển sẵn sàng đảm nhận vai trò chỉ huy lực lượng trên bộ của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO tại nước láng giềng Phần Lan, vốn có đường biên giới dài với Nga. Tuyên bố của bộ trưởng Quốc Phòng hai nước Phần Lan - Thụy Điển được đưa ra vào hôm 16/09/2024. Theo hai thành viên mới của NATO ở Bắc Âu, mục đích của việc triển khai lực lượng này là tăng cường khả năng răn đe.
Đăng ngày:
Trong cuộc họp báo với đồng nhiệm Thụy Điển, Pal Jonson, tại Stockholm, bộ trưởng Quốc Phòng Phần Lan, Antti Häkkänen, hôm qua 16/09 nhấn mạnh là biện pháp tăng cường bảo vệ sườn phía đông của NATO bao gồm triển khai các lực lượng trên bộ « sẵn sàng chiến đấu », theo định nghĩa của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương và cần có một « quốc gia khung » để triển khai kế hoạch. Và chính Helsinki đã yêu cầu Thụy Điển đảm nhiệm vai trò này, theo tuyên bố của cả hai vị bộ trưởng.
Tuy nhiên, bộ trưởng Quốc Phòng Thụy Điển nhấn mạnh quá trình này vẫn mới ở « giai đoạn sơ khai ». Dự kiến sẽ có các cuộc tham vấn bổ sung với Quốc Hội Thụy Điển. Bộ trưởng Quốc Phòng Phần Lan, Antti Häkkänen, cho biết chưa có quyết định cụ thể về số lượng binh sĩ và vị trí đồn trú của quân đội NATO. Các nội dung này sẽ được bàn bạc với các thành viên khác của NATO.
AFP nhắc lại là vào tháng 07/2024, NATO tuyên bố cần tăng cường sự hiện diện quân sự ở sườn phía đông của khối, đặc biệt là ở Phần Lan, thành viên thứ 31 của NATO, chính thức gia nhập khối hồi tháng 04/2024. Nước này có biên giới dài 1.340 km với Nga.
« Sự hiện diện ở tiền phương » của NATO ở sườn phía đông của khối được chia thành « 8 đội quân chiến đấu đa quốc gia », đồn trú tại Bulgari, Estonia, Hungary, Latvia, Litva, Ba Lan, Rumani và Slovakia. Bộ trưởng Quốc Phòng Antti Häkkänen khẳng định, ở Phần Lan sự, hiện diện quân sự của NATO sẽ « bảo đảm khả năng răn đe và phòng thủ vững chắc » của khối.
***********
Cuba cắt giảm khẩu phần bánh mì hàng ngày vì khan hiếm nguyên liệu
Hôm thứ Hai 16/9, chính quyền cộng sản Cuba giảm 25% trọng lượng khẩu phần bánh mì hàng ngày được nhà nước bao cấp, là sự thiếu hụt mới nhất gây khó khăn thêm cho chương trình bao cấp kéo dài hàng thập kỷ do ông Fidel Castro quá cố lập ra.
Bánh mì, một trong những loại thực phẩm cơ bản ít ỏi vẫn được bao cấp ở Cuba, sẽ bị giảm từ 80 gram xuống còn 60 gram, tương đương với trọng lượng của một chiếc bánh quy thông thường hoặc một bánh xà phòng nhỏ. Giá của nó cũng giảm nhẹ, chỉ còn dưới 1 peso, tương đương 84 đồng Việt Nam hoặc 1/3 xu Mỹ.
Nhưng nhiều người dân Cuba - với thu nhập khoảng 4648 peso một tháng, hay gần 370.000 đồng (khoảng 15 đô la) - hầu như không đủ khả năng mua bánh mì đắt tiền hơn trên thị trường tư nhân, khiến họ không còn nhiều lựa chọn khác.
"Chúng tôi phải chấp nhận thôi, chúng tôi còn có thể làm gì khác?" Dolores Fernandez, một cư dân Havana, nói với Reuters khi bà đứng bên ngoài một tiệm bánh hôm 16/9. "Không có lựa chọn nào khác".
Tuần trước, Cuba nói rằng họ đã hết bột mì cần có để sản xuất bánh mì, một tình trạng khó khăn mà chính phủ quy cho lệnh cấm vận thương mại của Hoa Kỳ, là một tập hợp phức tạp các biện pháp cấm đoán gây khó cho các giao dịch tài chính toàn cầu của Cuba.
Đảo quốc Caribê này đang bị thiếu hụt nghiêm trọng về lương thực, nhiên liệu và thuốc men, tình trạng này đã dẫn đến cuộc di cư kỷ lục của công dân nước này sang Hoa Kỳ gần đó.
Sổ tem phiếu của Cuba, được người dân của đảo gọi là "libreta", từng được coi là dấu ấn lớn của cuộc cách mạng năm 1959 của ông Fidel Castro. Nó cung cấp nhiều loại sản phẩm được trợ giá rất nhiều cho tất cả người dân Cuba, bao gồm bánh mì, cá, thịt, sữa và các đồ dùng vệ sinh.
Ngày nay, chính phủ gặp khó khăn vì khủng hoảng, họ chỉ cung cấp một phần nhỏ trong số những sản phẩm đó và chúng thường đến muộn, chất lượng kém hoặc thậm chí là không hề có.
Bernardo Matos, người Havana, nói rằng ông không phát hiện thấy sự thay đổi về kích thước bánh mì hôm 16/9, nhưng ông không hài lòng với chất lượng.
"Chất lượng tệ quá", ông nói ngay sau khi mua khẩu phần ăn của mình. "Bột có vị như axit".
Chính phủ Cuba nói họ có kế hoạch tăng cường kiểm tra các tiệm bánh của nhà nước để đảm bảo chất lượng không bị ảnh hưởng.
********
Tổ chức Freedom House hôm 16/9 kêu gọi chính phủ Việt Nam cung cấp chăm sóc y tế đối với ông Phan Vân Bách, đồng thời yêu cầu trả tự do cho ông ngay lập tức và vô điều kiện.
Tuyên bố được đưa ra sau phiên xử của TAND Hà Nội vào sáng 16/9 tuyên ông Bách 5 năm tù giam vì phạm tội "tuyên truyền chống Nhà nước" theo Điều 117 Bộ luật hình sự.
"Chúng tôi vô cùng lo ngại về sức khỏe của nhà báo Việt Nam bị giam giữ Phan Vân Bách, người hôm nay đã bị kết án không công bằng năm năm tù vì hoạt động ủng hộ dân chủ," tuyên bố của tổ chức phi chính phủ có trụ sở tại Mỹ đưa ra trên mạng xã hội X khi chia sẻ bài đăng của Đài Á Châu Tự Do phiên bản tiếng Anh.
Trước đó, vợ của ông Bách là bà Nguyễn Thị Yêu cho RFA biết sức khỏe của ông Bách bị suy giảm nghiêm trọng, sụt giảm hơn 20 kg so với trước lúc khi bị bắt, bị ghẻ lở cùng với mắc bệnh đường ruột kéo dài nhiều tháng nhưng không được chữa trị đúng cách.
Luật sư Lê Văn Luân, người bào chữa cho ông Bách trong phiên tòa sơ thẩm hôm 16/9 cho hay, ông Bách đã được cán bộ trại tạm giam cho đi khám bệnh và sức khoẻ của ông đã hồi phục, tuy vẫn còn gầy nhưng tinh thần đã ổn hơn nhiều.
Ông Bách bị bắt vào ngày 29/12/2023 vì có nhiều bài viết cùng video clip đăng tải trên mạng xã hội từ nhiều năm trước bị cho là có nội dung chống chế độ.
Cáo trạng cho rằng ông Bách đã sử dụng tài khoản Facebook mang tên mình đăng tải 12 bài viết cùng sáu video clip trong các năm 2018-2022 có nội dung bị cho là “xuyên tạc đường lối chính sách của Đảng, nói xấu Nhà nước CHXHCN Việt Nam, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng CSVN; phát tán các hình ảnh cắt ghép bôi nhọ các đồng chí lãnh đạo nhà nước, kích động quần chúng…"
Hồi tháng 2 năm nay, tổ chức Freedom House tiếp tục xếp Việt Nam vào nhóm nước không có tự do cùng với 74 quốc gia khác.
Chỉ số tự do chính trị của Việt Nam năm 2024 là 4/40, trong khi chỉ số tự do dân sự là 15/60.
**********
Mỹ điều tra sự gia tăng đột biến lượng uranium nhập từ Trung Quốc để ngăn chặn Nga lách lệnh cấm
Reuters có thông tin rằng chính quyền của Tổng thống Joe Biden đang điều tra sự gia tăng đột biến lượng uranium được làm giàu nhập khẩu từ Trung Quốc kể từ cuối năm 2023 trong bối cảnh có lo ngại các lô hàng này đang giúp Moscow lách lệnh cấm nhập khẩu nhiên liệu nhà máy điện từ Nga của Hoa Kỳ.
Các nhà lập pháp tại Hạ viện Mỹ đã thông qua lệnh cấm uranium được làm giàu của Nga vào tháng 12/2023 như một phần trong nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm phá vỡ khả năng tài trợ cho cuộc chiến của Nga với Ukraine của Tổng thống Vladimir Putin.
Theo dữ liệu từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ, trong tháng đó, lượng uranium được làm giàu từ Trung Quốc nhập vào Mỹ đã tăng vọt lên 242.990 kg. Lượng nhập khẩu này rất đáng kể vì từ năm 2020 đến năm 2022, Trung Quốc không xuất bất kỳ lượng uranium được làm giàu nào đến Hoa Kỳ.
Vào tháng 5 năm nay, tháng mà ông Biden ký lệnh cấm, Trung Quốc một lần nữa xuất sang Hoa Kỳ một lượng lớn uranium – lần này tổng cộng là 123.894 kg.
Bộ Năng lượng Mỹ "cùng với các cơ quan liên quan khác đang theo dõi chặt chẽ việc nhập khẩu từ Trung Quốc để đảm bảo thực hiện đúng Đạo luật Cấm nhập khẩu uranium của Nga mới được ban hành", một người phát ngôn của bộ cho biết, trong một diễn biến trước đây chưa từng được ghi nhận.
Các quan chức Hoa Kỳ đang theo dõi việc nhập khẩu từ Trung Quốc và các quốc gia khác để "đảm bảo họ không nhập khẩu uranium của Nga như một phần của kế hoạch xuất khẩu vật liệu sản xuất trong nước mà nếu không họ sẽ sử dụng trong các lò phản ứng của riêng mình", người phát ngôn cho biết.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc tại Bắc Kinh không ngay lập tức trả lời yêu cầu bình luận.
Nga là nước xuất khẩu uranium được làm giàu lớn nhất thế giới. Lượng nhập khẩu vào Mỹ từ nga tính đến tháng 7 năm nay đạt 313.050 kg, giảm 30% so với năm ngoái. Lệnh cấm này cho phép một số mặt hàng nhập khẩu từ Nga tiếp tục được nhập khẩu cho đến năm 2028 nếu có lo ngại về nguồn cung.
Bất kỳ hành vi nào nhằm lách lệnh cấm cũng có thể làm suy yếu nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm loại bỏ sự phụ thuộc vào nhiên liệu của Nga cho ngành công nghiệp điện hạt nhân của mình, vốn là ngành công nghiệp lớn nhất thế giới. Nó cũng có thể làm suy yếu các nỗ lực của chính quyền Biden nhằm khởi động chuỗi cung ứng uranium trong nước, vì lệnh cấm đã giải phóng 2,72 tỷ đô la tiền công quỹ để thực hiện việc này.
Theo dữ liệu do Ngân hàng Thế giới công bố, lượng nhập khẩu uranium được làm giàu của Nga vào Trung Quốc đã tăng vọt vào năm 2022 và 2023. Các nhà phân tích cho biết trong khi Trung Quốc đang xây dựng thêm nhiều lò phản ứng cần nguồn cung cấp uranium ổn định, thì nguồn cung từ Nga cũng có thể giúp nước này xuất khẩu nhiên liệu.
Việc nhập khẩu từ Trung Quốc là nguyên nhân gây lo ngại cho ngành công nghiệp uranium của Mỹ. Vào tháng 6, Centrus, một công ty đang phát triển năng lực uranium được làm giàu, đã công khai thúc giục cơ quan Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) tăng thuế suất đối với uranium làm giàu từ Trung Quốc từ 7,5% lên 20%, và nói rằng những nỗ lực của chính công ty "có thể bị đe dọa bởi việc nhập khẩu uranium được làm giàu từ Trung Quốc".
Nhóm Các nhà sản xuất Uranium của Hoa Kỳ đã công khai thúc giục USTR tăng thuế suất lên tới 50%.
USTR, vốn đã hoàn tất việc tăng thuế đối với một số hàng hóa khác vào tuần trước nhưng không phải đối với uranium từ Trung Quốc, đã không ngay lập tức trả lời yêu cầu bình luận.
Jon Indall, cố vấn của trung tâm nghiên cứu quốc phòng và an ninh UPA có trụ sở ở London của Anh, cho biết nhóm của ông đã họp vào tháng 7 với Bộ Thương mại Hoa Kỳ về những lo ngại rằng việc nhập khẩu từ Trung Quốc là hành vi lách lệnh cấm đối với uranium của Nga.
"Chúng tôi lo ngại về việc Trung Quốc lách lệnh cấm", ông Indall cho biết.
***********
Vụ án chấn động nước Pháp: Chồng bị buộc tội chuốc thuốc mê và rủ người lạ hãm hiếp vợ; nay cầu xin tha thứ
Dominique Pelicot thừa nhận đã chuốc thuốc mê vợ mình rồi để hàng chục người lạ cưỡng hiếp bà trong gần một thập kỷ, cầu xin sự tha thứ của gia đình khi nói với tòa án Pháp hôm 17/9: "Tôi là kẻ hiếp dâm".
Phiên tòa xét xử ông Pelicot, vốn là một trong những phiên tòa hình sự thu hút sự chú ý nhất của Pháp trong lịch sử gần đây, đã phải hoãn lại vào tuần trước do sức khỏe của bị cáo không tốt.
Ông Pelicot phải đối mặt với nhiều cáo buộc bao gồm hiếp dâm, hiếp dâm tập thể và xâm phạm quyền riêng tư bằng cách ghi lại và phát tán hình ảnh khiêu dâm.
Bị cáo đã phải chống gậy khi ra tòa sáng ngày17/9 và trao đổi với thẩm phán qua micrô. Luật sư của ông cho biết ông đã phải uống nhiều thuốc và được phép nghỉ giải lao để nằm xuống trong suốt cả ngày.
"Tôi là kẻ hiếp dâm giống như tất cả những bị cáo khác trong căn phòng này", ông nói. "Tôi mong vợ tôi, các con tôi, các cháu tôi chấp nhận lời xin lỗi của tôi. Tôi hối hận về những gì tôi đã làm. Tôi cầu xin sự tha thứ, ngay cả khi điều đó không thể tha thứ được".
Vụ án đã gây chấn động cả nước Pháp và gây ra các cuộc biểu tình trên toàn quốc để ủng hộ vợ ông là bà Gisele, đồng thời phản đối bạo lực tình dục ở nam giới.
Ông Dominique Pelicot nói với tòa án rằng ông đã có một tuổi thơ khó khăn và bản thân ông đã từng là nạn nhân bị hiếp dâm. Theo truyền thông Pháp, đôi lúc ông đã khóc.
Bà Gisele Pelicot đã có mặt tại tòa án trong suốt thời gian ông ra tòa và được khán giả vỗ tay ủng hộ khi bà rời đi trong giờ nghỉ.
Xét xử công khai
Bà Gisele đã khăng khăng đòi xét xử công khai để vạch trần chồng bà và những người đàn ông khác bị buộc tội cưỡng hiếp bà, biến bà thành biểu tượng của cuộc đấu tranh chống lại bạo lực tình dục ở Pháp.
"Trong 50 năm, tôi đã sống với một người đàn ông mà tôi không bao giờ nghĩ rằng có thể thực hiện những hành vi hiếp dâm này", bà nói.
Bà Gisele Pelicot đã bắt đầu thủ tục ly hôn sau khi gặp các điều tra viên về vụ án.
Khi được một trong những luật sư hỏi liệu ông có nghĩ mình có thể lấy lại được niềm tin của người bạn đời trước đây của mình không, ông Pelicot nói: "Điều quan trọng là phải có hy vọng. Nếu không, mọi chuyện đã kết thúc ... Tôi đã bị sang chấn. Một phần là nhờ cô ấy mà tôi đã quên đi những khoảnh khắc tồi tệ này trong cuộc đời mình”.
Các công tố viên cho biết rằng ông Dominique Pelicot, người ban đầu bị bắt sau khi quay phim dưới váy của một người phụ nữ trong siêu thị, đã đề nghị được chia sẻ việc ông quan hệ tình dục với vợ mình trên một trang web có tên Coco và ông đã quay lại cảnh lạm dụng.
Ngoài Dominique Pelicot, 50 người đàn ông khác, từ 26 đến 73 tuổi, cũng đang bị xét xử về tội hiếp dâm tại thành phố Avignon ở phía nam nước Pháp.
Ông Dominique Pelicot cho biết tổng cộng có 72 người đàn ông tham gia vào hành vi lạm dụng người vợ khi đó của mình.
Trong khi một số bị cáo thừa nhận tội lỗi với các nhà điều tra, những người khác nói họ tin rằng họ đang thực hiện với sự tưởng tượng là một cặp đôi và bà Gisele Pelicot thực sự đã đồng ý quan hệ tình dục.
"Khi họ đến, họ đã biết mọi thứ. Họ đều biết mọi chuyện diễn ra như thế nào trước các cuộc gặp", ông Pelicot nói.
"Tôi muốn chứng minh rằng vợ tôi là nạn nhân chứ không phải là đồng phạm, để chứng minh rằng việc này hoàn toàn nằm ngoài sự hiểu biết của cô ấy".
Các nhà điều tra đã tìm thấy 300 bức ảnh và một video về các hành vi và lưu chúng vào các tập hồ sơ, bao gồm một thư mục có tiêu đề "Lạm dụng", theo một tài liệu của tòa án.
Bà Gisele Pelicot nói với các nhà điều tra rằng bà bị suy giảm trí nhớ và đã tham khảo ý kiến của một bác sĩ phụ khoa về những cơn đau không rõ nguyên nhân.
Phiên tòa dự kiến sẽ kéo dài đến tháng 12. Nếu bị kết tội, các bị cáo phải đối mặt với án tù lên tới 20 năm.
***********
Mỹ bày tỏ sự thất vọng với quân đội Israel về các cuộc không kích ở Gaza
Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hợp Quốc hôm 16/9 cáo buộc quân đội Israel tấn công các trường học, nhân viên cứu trợ và thường dân ở Gaza, trong một dấu hiệu cho thấy sự thất vọng ngày càng tăng của Mỹ đối với đồng minh thân cận của mình khi cuộc chiến gần tới ngày kỷ niệm một năm.
Israel đã nhiều lần tuyên bố rằng họ nhắm vào các chiến binh Hamas, vốn thường ẩn náu cùng thường dân và sử dụng họ làm lá chắn sống, để trả đũa các cuộc tấn công ngày 7/10 ở miền nam Israel, vốn đã làm khoảng 1.200 người thiệt mạng và dẫn tới cuộc chiến ở Gaza.
Trong một động thái bất thường, Đại sứ Hoa Kỳ Linda Thomas-Greenfield đã lên tiếng phản đối quân đội Israel tại một cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, và nói rằng nhiều cuộc không kích trong những tuần gần đây khiến nhân viên LHQ và nhân viên cứu trợ bị thương hoặc tử vong “đã có thể ngăn ngừa được”.
Nhiều thành viên hội đồng đã nhắc đến cuộc không kích của Israel vào tuần trước nhắm vào một trường học cũ đã được chuyển thành nơi trú ẩn cho dân thường, do cơ quan LHQ hỗ trợ người tị nạn Palestine, gọi tắt là UNRWA, điều hành, trong đó có 6 nhân viên của UNRWA nằm trong số ít nhất 18 người thiệt mạng, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em.
Israel nói rằng họ nhắm vào một trung tâm chỉ huy và kiểm soát của Hamas trong khu phức hợp đó, và đại sứ Israel tại LHQ, Danny Danon, khẳng định hôm 16/9 rằng các chiến binh Hamas đã thiệt mạng trong cuộc không kích. Ông nêu tên bốn người và tuyên bố với hội đồng rằng những người này làm việc cho UNRWA vào ban ngày và cho Hamas vào ban đêm.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đã kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra độc lập.
Bà Thomas-Greenfield nói với các thành viên hội đồng rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục nêu lên nhu cầu để Israel tạo điều kiện cho các hoạt động nhân đạo trên lãnh thổ Palestine và bảo vệ các nhân viên và cơ sở nhân đạo, như nơi trú ẩn của UNRWA.
Bà cũng nhắc lại "sự phẫn nộ" của Hoa Kỳ trước cái chết của nhà hoạt động người Mỹ gốc Thổ Nhĩ Kỳ Aysenur Eygi, người đã bị bắn chết trong một cuộc biểu tình ở Bờ Tây vào tuần trước. Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết có khả năng họ đã giết nhầm bà Eygi và chính phủ đã bắt đầu một cuộc điều tra hình sự.
"IDF là một lực lượng quân sự chuyên nghiệp và biết rõ cách đảm bảo rằng những sự cố như thế này không xảy ra", đại sứ Hoa Kỳ nói.
Bà Thomas-Greenfield cho biết Mỹ mong đợi các nhà lãnh đạo quân sự Israel thực hiện "những thay đổi cơ bản" trong các hoạt động của mình – bao gồm cả các quy tắc giao tranh và thủ tục để đảm bảo rằng các hoạt động quân sự không xung đột với các hoạt động nhân đạo và không nhắm vào các trường học cũng như các cơ sở dân sự khác.
"Chúng tôi cũng đã rõ ràng trong việc truyền đạt với Israel rằng không có cơ sở nào – hoàn toàn không có – để lực lượng của họ nổ súng vào các phương tiện của Liên Hợp Quốc được đánh dấu rõ ràng như đã xảy ra trong nhiều lần gần đây", bà Thomas-Greenfield nói.
Đồng thời, bà cho biết Hamas cũng đang ẩn náu tại – và trong một số trường hợp, chiếm giữ hoặc sử dụng – các địa điểm dân sự, gây ra "mối đe dọa hiện nay".
Bà cho biết điều này nhấn mạnh tính cấp thiết của việc đạt được thỏa thuận ngừng bắn và thả con tin ở Gaza.
Trong khi Hoa Kỳ làm việc với các bên trung gian là Ai Cập và Qatar để cố gắng khiến cả hai bên "nhất trí rằng đã đủ rồi", bà cho biết, "về cơ bản đây là vấn đề về ý chí chính trị" và những thỏa hiệp khó khăn.
Ngoại trưởng Antony Blinken sẽ đến Ai Cập vào tuần này để đàm phán, một phần là về việc tinh chỉnh đề xuất trình lên Israel và Hamas.
Hoa Kỳ kêu gọi “tất cả các thành viên hội đồng có ảnh hưởng đến Hamas hãy cùng những người khác gây sức ép buộc các nhà lãnh đạo của Hamas ngừng trì hoãn, đưa ra những thỏa hiệp này và chấp nhận thỏa thuận mà không chậm trễ”, bà Thomas-Greenfield nói.
Đại sứ Mỹ phát biểu sau khi quan chức nhân đạo cấp cao của LHQ tại Gaza cho biết vùng lãnh thổ này là "địa ngục trần gian" đối với hơn 2 triệu người dân, và gọi sự thiếu bảo vệ hiệu quả cho dân thường là "vô lương tâm".
Sigrid Kaag, điều phối viên nhân đạo và tái thiết cấp cao của LHQ tại Gaza, nói với các thành viên hội đồng và phóng viên rằng cuộc chiến đã biến vùng lãnh thổ này "thành vực thẳm".
Bộ Y tế Gaza ước tính có hơn 41.000 người Palestine, không phân biệt giữa dân thường và chiến binh, đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công của Israel.
**************
Bàn ra tán vào (0)
Tin Tức ngày 18 - 9 -2024
*************
TIN TỔNG HỢP
(Le Monde) - Luân Đôn không cho phép Kiev sử dụng tên lửa tầm xa oanh kích các mục tiêu tại Nga nếu không có sự đồng ý của Mỹ. Hôm nay 17/09, Le Monde trích dẫn phát biểu của ngoại trưởng Anh David Lammy khi trả lời đài BBC, theo đó Anh cần có một chiến lược chung với các đồng minh phương Tây về chủ đề này. Bộ trưởng Quốc Phòng Đan Mạch hôm qua thông báo từ nay tới cuối năm 2024 sẽ chuyển thêm chiến đấu cơ F-16 cho Kiev. Latvia thông báo sẽ cung cấp xe bọc thép trinh sát và chiến đấu và cam kết hỗ trợ quân sự hàng năm cho Kiev tương đương 0,25% GDP của Latvia.
(AFP) - Miến Điện : Lũ lụt do siêu bão Yagi gây ra khiến 226 người chết và 77 người mất tích. Truyền hình Nhà nước Miến Điện hôm nay 17/09/2024 thông báo như trên. Còn theo Văn phòng điều phối công tác nhân đạo của Liên Hiệp Quốc, lũ lụt gây hại cho 613.000 người, 260.000 ha ruộng và đất trồng trọt bị tàn phá. Theo các số liệu chính thức, lũ lụt và sạt lở đất do siêu bão Yagi đổ vào Đông Nam Á đã khiến hơn 500 người thiệt mạng tại Việt Nam, Lào, Thái Lan và Miến Điện.
(AFP) – Điện Kremlin chỉ trích lệnh cấm của Meta nhắm vào truyền thông Nhà nước Nga là 'không thể chấp nhận được'. Chính quyền Nga, hôm nay 17/09/2024, đã bày tỏ phẫn nộ với quyết định của tập đoàn công nghệ Hoa Kỳ. Trước đó một hôm, Meta thông báo cấm các cơ quan truyền thông Nhà nước Nga sử dụng các ứng dụng của họ trên khắp thế giới, sau khi Washington cáo buộc kênh RT đã đẩy mạnh các chiến dịch truyền thông gây ảnh hưởng trên các mạng xã hội như TikTok, Instagram, X và nền tảng chứa video YouTube.
(AFP) – Hơn 95.000 người Nhật trên 100 tuổi, hầu hết là phụ nữ. Chính phủ Nhật Bản, hôm nay 17/09/2024, công bố dữ liệu cho biết tính đến ngày 01/09, xứ hoa anh đào có 95.119 người trên 100 tuổi, trong đó có gần 84.000 phụ nữ và hơn 11.000 đàn ông. Số liệu này cho thấy rõ cuộc khủng hoảng nhân khẩu học đang đè nặng lên nền kinh tế thứ tư thế giới khi dân số già đi một cách đáng báo động. Người già nhất thế giới hiện nay là công dân Nhật Bản. Bà Tomiko Iooka đã mừng sinh nhật thứ 116 vào tháng 5 vừa qua.
(Le Monde) - Hơn 3 600 chất hóa học hiện diện trong cơ thể con người là từ các bao bì thực phẩm, dụng cụ đựng thức ăn hoặc dụng cụ nấu bếp. Đây là kết quả công trình hợp tác quốc tế giữa các nhà nghiên cứu của Food Packaging Forum có trụ sở tại Thụy Sỹ, Viện Khoa học và công nghệ nước của Liên bang thụy Sỹ và Viện Sức Khỏe Môi trường của Đại học Wayne, Detroit, Mỹ. Kết quả được công bố trên Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology. Trong số các chất thâm nhập vào cơ thể con người qua đường ăn uống, có 80 chất đặc biệt nguy hiểm, có thể gây bệnh bệnh ung thư, gây đột biến gien, tác hại đến hệ sinh sản.
(AFP) – Hiện tượng kháng thuốc kháng sinh có thể khiến hơn 39 triệu người tử vong từ giờ đến năm 2050. Theo một nghiên cứu được công bố hôm nay 17/09/2024 trên tạp chí khoa học The Lancet, hơn 39 triệu người trên toàn thế giới có thể chết do nhiễm trùng đi kèm với tình trạng kháng thuốc kháng sinh trong 25 năm tới. Vẫn theo báo cáo này, từ năm 1990 đến năm 2021, mỗi năm đã có hơn một triệu người chết do kháng thuốc này.
**********
Ukraine áp dụng chiến lược mới ở vùng Kursk của Nga
Theo Forbes, nhiều nhà quan sát đã bị bất ngờ khi giữa tuần trước, lính công binh Ukraine phá vỡ các tuyến phòng thủ của Nga dọc biên giới hai nước, ngay phía nam ngôi làng Novyi Put của Nga.
Mặc dù lý do của động thái này ban đầu không rõ ràng nhưng sau đó mọi việc đã trở nên sáng tỏ hơn. Một nhóm chiến thuật của Ukraine - có thể là Lữ đoàn tấn công riêng biệt số 95, được xe tăng và máy bay chiến đấu hỗ trợ, đang tiến qua Novy Shlyakh và các khu vực phía nam của thị trấn Vesele của Nga ở gần đó.
Điều này có nghĩa là quân đội Ukraine đang hướng về Kursk nhằm kết nối với lực lượng đã có mặt trước đó và bao vây hàng nghìn lính Nga. Tuy nhiên, cũng có khả năng Ukraine không có đủ lực lượng được trang bị tốt để hoàn thành cuộc điều động.
Nếu quân Ukraine thực sự có ý định bao vây quân Nga thì địa hình ở địa phương có thể giúp họ vì sông Seim tạo nên một ranh giới tự nhiên cho việc bao vây và lực lượng Ukraine sẽ tấn công từ hai bên sườn.
Ukraine đã dùng bom và tên lửa phá hủy tất cả các cầu cố định bắc qua sông Seim ở khu vực này, vì vậy lực lượng Nga ở phía nam con sông phải phụ thuộc vào cầu phao tạm thời hoặc một cây cầu đất hẹp ở Koreneve để nhận tiếp tế. Vì lý do đó, quân Ukraine liên tục bắn phá các cầu phao ngay khi chúng được quân Nga lắp đặt và tiểu đoàn tấn công số 225 của Ukraine đã tiến về Koreneve để phá hủy cây cầu đất.
Forbes lưu ý, Ukraine đã dành 10.000 quân cho cuộc tấn công vùng Kursk của Nga trong khi Moscow đã triển khai khoảng 38.000 tới khu vực này.
************
Liên Âu : Ursula von der Leyen công bố danh sách thành viên Ủy ban châu Âu nhiệm kỳ mới
Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu, bà Ursula von der Leyen, hôm nay 17/09/2024 thông báo đã lựa chọn các ủy viên châu Âu cho nhiệm kỳ 2024-2029. Trong nhiệm kỳ mới này, cơ quan hành pháp của Liên Âu hướng sự tập trung vào bảo vệ khả năng cạnh tranh của Liên Hiệp châu Âu.
Đăng ngày:
Phát biểu bên lề phiên toàn thể của Nghị Viện Châu Âu tại Strasbourg, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu von der Leyen hôm nay cho biết mỗi nước thành viên có một đại diện tại Ủy Ban Châu Âu.
Sau khi ủy viên châu Âu đặc trách thị trường nội địa Thierry Breton, người Pháp, từ chức và có hiệu lực ngay lập tức, tổng thống Pháp Macron đã tiến cử ngoại trưởng Stéphane Séjourné, 39 tuổi, một người thân cận của tổng thống, làm ứng viên thay ủy viên Thierry Breton. Hôm nay, ông Stéphane Séjourné được thông báo trở thành ủy viên châu Âu đặc trách chiến lược công nghiệp của Liên Hiệp. Theo Reuters, điện Elysée đã đề nghị để đại diện của nước Pháp làm ủy viên chuyên trách về đầu tư, chủ quyền công nghiệp, công nghệ và khả năng cạnh tranh của châu Âu.
Chức ủy viên mới là « ủy viên phòng thủ và không gian », được nói nhiều trong bối cảnh chiến tranh Ukraina, được giao cho cựu thủ tướng Litva, Andrius Kubilius. Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu, Ursula von der Leyen, đặc biệt quan tâm đến khả năng phòng thủ của Liên Hiệp trước mối đe dọa quân sự từ Nga. Chức ủy viên ngoại giao hiện trong tay ông Josep Borrell, người Tây Ban Nha, được giao cho cựu thủ tướng Estonia Kaja Kallas.
Tổng cộng,có 27 ủy viên châu Âu, trong đó có 11 nữ và 16 nam. Stéphane Séjourné, Andrius Kubilius và Kaja Kallas cũng là 3 trong số 6 phó chủ tịch mới của Ủy Ban Châu Âu.
Về thủ tục, để chính thức được chủ tịch Ủy Ban Châu Âu bổ nhiệm làm ủy viên châu Âu, tức thành viên của Ủy Ban Châu Âu với nhiệm kỳ 5 năm, những người được bà von der Leyen lựa chọn phải có cuộc điều trần tại Nghị Viện Châu Âu và nhận được sự tán thành của cơ quan lập pháp này của Liên Hiệp. Nhiệm kỳ mới của các ủy viên châu Âu dự kiến sẽ chính thức bắt đầu vào mùa thu 2024.
************
Thụy Điển sẵn sàng chỉ huy lực lượng trên bộ của NATO tại Phần Lan
Thụy Điển sẵn sàng đảm nhận vai trò chỉ huy lực lượng trên bộ của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO tại nước láng giềng Phần Lan, vốn có đường biên giới dài với Nga. Tuyên bố của bộ trưởng Quốc Phòng hai nước Phần Lan - Thụy Điển được đưa ra vào hôm 16/09/2024. Theo hai thành viên mới của NATO ở Bắc Âu, mục đích của việc triển khai lực lượng này là tăng cường khả năng răn đe.
Đăng ngày:
Trong cuộc họp báo với đồng nhiệm Thụy Điển, Pal Jonson, tại Stockholm, bộ trưởng Quốc Phòng Phần Lan, Antti Häkkänen, hôm qua 16/09 nhấn mạnh là biện pháp tăng cường bảo vệ sườn phía đông của NATO bao gồm triển khai các lực lượng trên bộ « sẵn sàng chiến đấu », theo định nghĩa của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương và cần có một « quốc gia khung » để triển khai kế hoạch. Và chính Helsinki đã yêu cầu Thụy Điển đảm nhiệm vai trò này, theo tuyên bố của cả hai vị bộ trưởng.
Tuy nhiên, bộ trưởng Quốc Phòng Thụy Điển nhấn mạnh quá trình này vẫn mới ở « giai đoạn sơ khai ». Dự kiến sẽ có các cuộc tham vấn bổ sung với Quốc Hội Thụy Điển. Bộ trưởng Quốc Phòng Phần Lan, Antti Häkkänen, cho biết chưa có quyết định cụ thể về số lượng binh sĩ và vị trí đồn trú của quân đội NATO. Các nội dung này sẽ được bàn bạc với các thành viên khác của NATO.
AFP nhắc lại là vào tháng 07/2024, NATO tuyên bố cần tăng cường sự hiện diện quân sự ở sườn phía đông của khối, đặc biệt là ở Phần Lan, thành viên thứ 31 của NATO, chính thức gia nhập khối hồi tháng 04/2024. Nước này có biên giới dài 1.340 km với Nga.
« Sự hiện diện ở tiền phương » của NATO ở sườn phía đông của khối được chia thành « 8 đội quân chiến đấu đa quốc gia », đồn trú tại Bulgari, Estonia, Hungary, Latvia, Litva, Ba Lan, Rumani và Slovakia. Bộ trưởng Quốc Phòng Antti Häkkänen khẳng định, ở Phần Lan sự, hiện diện quân sự của NATO sẽ « bảo đảm khả năng răn đe và phòng thủ vững chắc » của khối.
***********
Cuba cắt giảm khẩu phần bánh mì hàng ngày vì khan hiếm nguyên liệu
Hôm thứ Hai 16/9, chính quyền cộng sản Cuba giảm 25% trọng lượng khẩu phần bánh mì hàng ngày được nhà nước bao cấp, là sự thiếu hụt mới nhất gây khó khăn thêm cho chương trình bao cấp kéo dài hàng thập kỷ do ông Fidel Castro quá cố lập ra.
Bánh mì, một trong những loại thực phẩm cơ bản ít ỏi vẫn được bao cấp ở Cuba, sẽ bị giảm từ 80 gram xuống còn 60 gram, tương đương với trọng lượng của một chiếc bánh quy thông thường hoặc một bánh xà phòng nhỏ. Giá của nó cũng giảm nhẹ, chỉ còn dưới 1 peso, tương đương 84 đồng Việt Nam hoặc 1/3 xu Mỹ.
Nhưng nhiều người dân Cuba - với thu nhập khoảng 4648 peso một tháng, hay gần 370.000 đồng (khoảng 15 đô la) - hầu như không đủ khả năng mua bánh mì đắt tiền hơn trên thị trường tư nhân, khiến họ không còn nhiều lựa chọn khác.
"Chúng tôi phải chấp nhận thôi, chúng tôi còn có thể làm gì khác?" Dolores Fernandez, một cư dân Havana, nói với Reuters khi bà đứng bên ngoài một tiệm bánh hôm 16/9. "Không có lựa chọn nào khác".
Tuần trước, Cuba nói rằng họ đã hết bột mì cần có để sản xuất bánh mì, một tình trạng khó khăn mà chính phủ quy cho lệnh cấm vận thương mại của Hoa Kỳ, là một tập hợp phức tạp các biện pháp cấm đoán gây khó cho các giao dịch tài chính toàn cầu của Cuba.
Đảo quốc Caribê này đang bị thiếu hụt nghiêm trọng về lương thực, nhiên liệu và thuốc men, tình trạng này đã dẫn đến cuộc di cư kỷ lục của công dân nước này sang Hoa Kỳ gần đó.
Sổ tem phiếu của Cuba, được người dân của đảo gọi là "libreta", từng được coi là dấu ấn lớn của cuộc cách mạng năm 1959 của ông Fidel Castro. Nó cung cấp nhiều loại sản phẩm được trợ giá rất nhiều cho tất cả người dân Cuba, bao gồm bánh mì, cá, thịt, sữa và các đồ dùng vệ sinh.
Ngày nay, chính phủ gặp khó khăn vì khủng hoảng, họ chỉ cung cấp một phần nhỏ trong số những sản phẩm đó và chúng thường đến muộn, chất lượng kém hoặc thậm chí là không hề có.
Bernardo Matos, người Havana, nói rằng ông không phát hiện thấy sự thay đổi về kích thước bánh mì hôm 16/9, nhưng ông không hài lòng với chất lượng.
"Chất lượng tệ quá", ông nói ngay sau khi mua khẩu phần ăn của mình. "Bột có vị như axit".
Chính phủ Cuba nói họ có kế hoạch tăng cường kiểm tra các tiệm bánh của nhà nước để đảm bảo chất lượng không bị ảnh hưởng.
********
Tổ chức Freedom House hôm 16/9 kêu gọi chính phủ Việt Nam cung cấp chăm sóc y tế đối với ông Phan Vân Bách, đồng thời yêu cầu trả tự do cho ông ngay lập tức và vô điều kiện.
Tuyên bố được đưa ra sau phiên xử của TAND Hà Nội vào sáng 16/9 tuyên ông Bách 5 năm tù giam vì phạm tội "tuyên truyền chống Nhà nước" theo Điều 117 Bộ luật hình sự.
"Chúng tôi vô cùng lo ngại về sức khỏe của nhà báo Việt Nam bị giam giữ Phan Vân Bách, người hôm nay đã bị kết án không công bằng năm năm tù vì hoạt động ủng hộ dân chủ," tuyên bố của tổ chức phi chính phủ có trụ sở tại Mỹ đưa ra trên mạng xã hội X khi chia sẻ bài đăng của Đài Á Châu Tự Do phiên bản tiếng Anh.
Trước đó, vợ của ông Bách là bà Nguyễn Thị Yêu cho RFA biết sức khỏe của ông Bách bị suy giảm nghiêm trọng, sụt giảm hơn 20 kg so với trước lúc khi bị bắt, bị ghẻ lở cùng với mắc bệnh đường ruột kéo dài nhiều tháng nhưng không được chữa trị đúng cách.
Luật sư Lê Văn Luân, người bào chữa cho ông Bách trong phiên tòa sơ thẩm hôm 16/9 cho hay, ông Bách đã được cán bộ trại tạm giam cho đi khám bệnh và sức khoẻ của ông đã hồi phục, tuy vẫn còn gầy nhưng tinh thần đã ổn hơn nhiều.
Ông Bách bị bắt vào ngày 29/12/2023 vì có nhiều bài viết cùng video clip đăng tải trên mạng xã hội từ nhiều năm trước bị cho là có nội dung chống chế độ.
Cáo trạng cho rằng ông Bách đã sử dụng tài khoản Facebook mang tên mình đăng tải 12 bài viết cùng sáu video clip trong các năm 2018-2022 có nội dung bị cho là “xuyên tạc đường lối chính sách của Đảng, nói xấu Nhà nước CHXHCN Việt Nam, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng CSVN; phát tán các hình ảnh cắt ghép bôi nhọ các đồng chí lãnh đạo nhà nước, kích động quần chúng…"
Hồi tháng 2 năm nay, tổ chức Freedom House tiếp tục xếp Việt Nam vào nhóm nước không có tự do cùng với 74 quốc gia khác.
Chỉ số tự do chính trị của Việt Nam năm 2024 là 4/40, trong khi chỉ số tự do dân sự là 15/60.
**********
Mỹ điều tra sự gia tăng đột biến lượng uranium nhập từ Trung Quốc để ngăn chặn Nga lách lệnh cấm
Reuters có thông tin rằng chính quyền của Tổng thống Joe Biden đang điều tra sự gia tăng đột biến lượng uranium được làm giàu nhập khẩu từ Trung Quốc kể từ cuối năm 2023 trong bối cảnh có lo ngại các lô hàng này đang giúp Moscow lách lệnh cấm nhập khẩu nhiên liệu nhà máy điện từ Nga của Hoa Kỳ.
Các nhà lập pháp tại Hạ viện Mỹ đã thông qua lệnh cấm uranium được làm giàu của Nga vào tháng 12/2023 như một phần trong nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm phá vỡ khả năng tài trợ cho cuộc chiến của Nga với Ukraine của Tổng thống Vladimir Putin.
Theo dữ liệu từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ, trong tháng đó, lượng uranium được làm giàu từ Trung Quốc nhập vào Mỹ đã tăng vọt lên 242.990 kg. Lượng nhập khẩu này rất đáng kể vì từ năm 2020 đến năm 2022, Trung Quốc không xuất bất kỳ lượng uranium được làm giàu nào đến Hoa Kỳ.
Vào tháng 5 năm nay, tháng mà ông Biden ký lệnh cấm, Trung Quốc một lần nữa xuất sang Hoa Kỳ một lượng lớn uranium – lần này tổng cộng là 123.894 kg.
Bộ Năng lượng Mỹ "cùng với các cơ quan liên quan khác đang theo dõi chặt chẽ việc nhập khẩu từ Trung Quốc để đảm bảo thực hiện đúng Đạo luật Cấm nhập khẩu uranium của Nga mới được ban hành", một người phát ngôn của bộ cho biết, trong một diễn biến trước đây chưa từng được ghi nhận.
Các quan chức Hoa Kỳ đang theo dõi việc nhập khẩu từ Trung Quốc và các quốc gia khác để "đảm bảo họ không nhập khẩu uranium của Nga như một phần của kế hoạch xuất khẩu vật liệu sản xuất trong nước mà nếu không họ sẽ sử dụng trong các lò phản ứng của riêng mình", người phát ngôn cho biết.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc tại Bắc Kinh không ngay lập tức trả lời yêu cầu bình luận.
Nga là nước xuất khẩu uranium được làm giàu lớn nhất thế giới. Lượng nhập khẩu vào Mỹ từ nga tính đến tháng 7 năm nay đạt 313.050 kg, giảm 30% so với năm ngoái. Lệnh cấm này cho phép một số mặt hàng nhập khẩu từ Nga tiếp tục được nhập khẩu cho đến năm 2028 nếu có lo ngại về nguồn cung.
Bất kỳ hành vi nào nhằm lách lệnh cấm cũng có thể làm suy yếu nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm loại bỏ sự phụ thuộc vào nhiên liệu của Nga cho ngành công nghiệp điện hạt nhân của mình, vốn là ngành công nghiệp lớn nhất thế giới. Nó cũng có thể làm suy yếu các nỗ lực của chính quyền Biden nhằm khởi động chuỗi cung ứng uranium trong nước, vì lệnh cấm đã giải phóng 2,72 tỷ đô la tiền công quỹ để thực hiện việc này.
Theo dữ liệu do Ngân hàng Thế giới công bố, lượng nhập khẩu uranium được làm giàu của Nga vào Trung Quốc đã tăng vọt vào năm 2022 và 2023. Các nhà phân tích cho biết trong khi Trung Quốc đang xây dựng thêm nhiều lò phản ứng cần nguồn cung cấp uranium ổn định, thì nguồn cung từ Nga cũng có thể giúp nước này xuất khẩu nhiên liệu.
Việc nhập khẩu từ Trung Quốc là nguyên nhân gây lo ngại cho ngành công nghiệp uranium của Mỹ. Vào tháng 6, Centrus, một công ty đang phát triển năng lực uranium được làm giàu, đã công khai thúc giục cơ quan Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) tăng thuế suất đối với uranium làm giàu từ Trung Quốc từ 7,5% lên 20%, và nói rằng những nỗ lực của chính công ty "có thể bị đe dọa bởi việc nhập khẩu uranium được làm giàu từ Trung Quốc".
Nhóm Các nhà sản xuất Uranium của Hoa Kỳ đã công khai thúc giục USTR tăng thuế suất lên tới 50%.
USTR, vốn đã hoàn tất việc tăng thuế đối với một số hàng hóa khác vào tuần trước nhưng không phải đối với uranium từ Trung Quốc, đã không ngay lập tức trả lời yêu cầu bình luận.
Jon Indall, cố vấn của trung tâm nghiên cứu quốc phòng và an ninh UPA có trụ sở ở London của Anh, cho biết nhóm của ông đã họp vào tháng 7 với Bộ Thương mại Hoa Kỳ về những lo ngại rằng việc nhập khẩu từ Trung Quốc là hành vi lách lệnh cấm đối với uranium của Nga.
"Chúng tôi lo ngại về việc Trung Quốc lách lệnh cấm", ông Indall cho biết.
***********
Vụ án chấn động nước Pháp: Chồng bị buộc tội chuốc thuốc mê và rủ người lạ hãm hiếp vợ; nay cầu xin tha thứ
Dominique Pelicot thừa nhận đã chuốc thuốc mê vợ mình rồi để hàng chục người lạ cưỡng hiếp bà trong gần một thập kỷ, cầu xin sự tha thứ của gia đình khi nói với tòa án Pháp hôm 17/9: "Tôi là kẻ hiếp dâm".
Phiên tòa xét xử ông Pelicot, vốn là một trong những phiên tòa hình sự thu hút sự chú ý nhất của Pháp trong lịch sử gần đây, đã phải hoãn lại vào tuần trước do sức khỏe của bị cáo không tốt.
Ông Pelicot phải đối mặt với nhiều cáo buộc bao gồm hiếp dâm, hiếp dâm tập thể và xâm phạm quyền riêng tư bằng cách ghi lại và phát tán hình ảnh khiêu dâm.
Bị cáo đã phải chống gậy khi ra tòa sáng ngày17/9 và trao đổi với thẩm phán qua micrô. Luật sư của ông cho biết ông đã phải uống nhiều thuốc và được phép nghỉ giải lao để nằm xuống trong suốt cả ngày.
"Tôi là kẻ hiếp dâm giống như tất cả những bị cáo khác trong căn phòng này", ông nói. "Tôi mong vợ tôi, các con tôi, các cháu tôi chấp nhận lời xin lỗi của tôi. Tôi hối hận về những gì tôi đã làm. Tôi cầu xin sự tha thứ, ngay cả khi điều đó không thể tha thứ được".
Vụ án đã gây chấn động cả nước Pháp và gây ra các cuộc biểu tình trên toàn quốc để ủng hộ vợ ông là bà Gisele, đồng thời phản đối bạo lực tình dục ở nam giới.
Ông Dominique Pelicot nói với tòa án rằng ông đã có một tuổi thơ khó khăn và bản thân ông đã từng là nạn nhân bị hiếp dâm. Theo truyền thông Pháp, đôi lúc ông đã khóc.
Bà Gisele Pelicot đã có mặt tại tòa án trong suốt thời gian ông ra tòa và được khán giả vỗ tay ủng hộ khi bà rời đi trong giờ nghỉ.
Xét xử công khai
Bà Gisele đã khăng khăng đòi xét xử công khai để vạch trần chồng bà và những người đàn ông khác bị buộc tội cưỡng hiếp bà, biến bà thành biểu tượng của cuộc đấu tranh chống lại bạo lực tình dục ở Pháp.
"Trong 50 năm, tôi đã sống với một người đàn ông mà tôi không bao giờ nghĩ rằng có thể thực hiện những hành vi hiếp dâm này", bà nói.
Bà Gisele Pelicot đã bắt đầu thủ tục ly hôn sau khi gặp các điều tra viên về vụ án.
Khi được một trong những luật sư hỏi liệu ông có nghĩ mình có thể lấy lại được niềm tin của người bạn đời trước đây của mình không, ông Pelicot nói: "Điều quan trọng là phải có hy vọng. Nếu không, mọi chuyện đã kết thúc ... Tôi đã bị sang chấn. Một phần là nhờ cô ấy mà tôi đã quên đi những khoảnh khắc tồi tệ này trong cuộc đời mình”.
Các công tố viên cho biết rằng ông Dominique Pelicot, người ban đầu bị bắt sau khi quay phim dưới váy của một người phụ nữ trong siêu thị, đã đề nghị được chia sẻ việc ông quan hệ tình dục với vợ mình trên một trang web có tên Coco và ông đã quay lại cảnh lạm dụng.
Ngoài Dominique Pelicot, 50 người đàn ông khác, từ 26 đến 73 tuổi, cũng đang bị xét xử về tội hiếp dâm tại thành phố Avignon ở phía nam nước Pháp.
Ông Dominique Pelicot cho biết tổng cộng có 72 người đàn ông tham gia vào hành vi lạm dụng người vợ khi đó của mình.
Trong khi một số bị cáo thừa nhận tội lỗi với các nhà điều tra, những người khác nói họ tin rằng họ đang thực hiện với sự tưởng tượng là một cặp đôi và bà Gisele Pelicot thực sự đã đồng ý quan hệ tình dục.
"Khi họ đến, họ đã biết mọi thứ. Họ đều biết mọi chuyện diễn ra như thế nào trước các cuộc gặp", ông Pelicot nói.
"Tôi muốn chứng minh rằng vợ tôi là nạn nhân chứ không phải là đồng phạm, để chứng minh rằng việc này hoàn toàn nằm ngoài sự hiểu biết của cô ấy".
Các nhà điều tra đã tìm thấy 300 bức ảnh và một video về các hành vi và lưu chúng vào các tập hồ sơ, bao gồm một thư mục có tiêu đề "Lạm dụng", theo một tài liệu của tòa án.
Bà Gisele Pelicot nói với các nhà điều tra rằng bà bị suy giảm trí nhớ và đã tham khảo ý kiến của một bác sĩ phụ khoa về những cơn đau không rõ nguyên nhân.
Phiên tòa dự kiến sẽ kéo dài đến tháng 12. Nếu bị kết tội, các bị cáo phải đối mặt với án tù lên tới 20 năm.
***********
Mỹ bày tỏ sự thất vọng với quân đội Israel về các cuộc không kích ở Gaza
Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hợp Quốc hôm 16/9 cáo buộc quân đội Israel tấn công các trường học, nhân viên cứu trợ và thường dân ở Gaza, trong một dấu hiệu cho thấy sự thất vọng ngày càng tăng của Mỹ đối với đồng minh thân cận của mình khi cuộc chiến gần tới ngày kỷ niệm một năm.
Israel đã nhiều lần tuyên bố rằng họ nhắm vào các chiến binh Hamas, vốn thường ẩn náu cùng thường dân và sử dụng họ làm lá chắn sống, để trả đũa các cuộc tấn công ngày 7/10 ở miền nam Israel, vốn đã làm khoảng 1.200 người thiệt mạng và dẫn tới cuộc chiến ở Gaza.
Trong một động thái bất thường, Đại sứ Hoa Kỳ Linda Thomas-Greenfield đã lên tiếng phản đối quân đội Israel tại một cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, và nói rằng nhiều cuộc không kích trong những tuần gần đây khiến nhân viên LHQ và nhân viên cứu trợ bị thương hoặc tử vong “đã có thể ngăn ngừa được”.
Nhiều thành viên hội đồng đã nhắc đến cuộc không kích của Israel vào tuần trước nhắm vào một trường học cũ đã được chuyển thành nơi trú ẩn cho dân thường, do cơ quan LHQ hỗ trợ người tị nạn Palestine, gọi tắt là UNRWA, điều hành, trong đó có 6 nhân viên của UNRWA nằm trong số ít nhất 18 người thiệt mạng, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em.
Israel nói rằng họ nhắm vào một trung tâm chỉ huy và kiểm soát của Hamas trong khu phức hợp đó, và đại sứ Israel tại LHQ, Danny Danon, khẳng định hôm 16/9 rằng các chiến binh Hamas đã thiệt mạng trong cuộc không kích. Ông nêu tên bốn người và tuyên bố với hội đồng rằng những người này làm việc cho UNRWA vào ban ngày và cho Hamas vào ban đêm.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đã kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra độc lập.
Bà Thomas-Greenfield nói với các thành viên hội đồng rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục nêu lên nhu cầu để Israel tạo điều kiện cho các hoạt động nhân đạo trên lãnh thổ Palestine và bảo vệ các nhân viên và cơ sở nhân đạo, như nơi trú ẩn của UNRWA.
Bà cũng nhắc lại "sự phẫn nộ" của Hoa Kỳ trước cái chết của nhà hoạt động người Mỹ gốc Thổ Nhĩ Kỳ Aysenur Eygi, người đã bị bắn chết trong một cuộc biểu tình ở Bờ Tây vào tuần trước. Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết có khả năng họ đã giết nhầm bà Eygi và chính phủ đã bắt đầu một cuộc điều tra hình sự.
"IDF là một lực lượng quân sự chuyên nghiệp và biết rõ cách đảm bảo rằng những sự cố như thế này không xảy ra", đại sứ Hoa Kỳ nói.
Bà Thomas-Greenfield cho biết Mỹ mong đợi các nhà lãnh đạo quân sự Israel thực hiện "những thay đổi cơ bản" trong các hoạt động của mình – bao gồm cả các quy tắc giao tranh và thủ tục để đảm bảo rằng các hoạt động quân sự không xung đột với các hoạt động nhân đạo và không nhắm vào các trường học cũng như các cơ sở dân sự khác.
"Chúng tôi cũng đã rõ ràng trong việc truyền đạt với Israel rằng không có cơ sở nào – hoàn toàn không có – để lực lượng của họ nổ súng vào các phương tiện của Liên Hợp Quốc được đánh dấu rõ ràng như đã xảy ra trong nhiều lần gần đây", bà Thomas-Greenfield nói.
Đồng thời, bà cho biết Hamas cũng đang ẩn náu tại – và trong một số trường hợp, chiếm giữ hoặc sử dụng – các địa điểm dân sự, gây ra "mối đe dọa hiện nay".
Bà cho biết điều này nhấn mạnh tính cấp thiết của việc đạt được thỏa thuận ngừng bắn và thả con tin ở Gaza.
Trong khi Hoa Kỳ làm việc với các bên trung gian là Ai Cập và Qatar để cố gắng khiến cả hai bên "nhất trí rằng đã đủ rồi", bà cho biết, "về cơ bản đây là vấn đề về ý chí chính trị" và những thỏa hiệp khó khăn.
Ngoại trưởng Antony Blinken sẽ đến Ai Cập vào tuần này để đàm phán, một phần là về việc tinh chỉnh đề xuất trình lên Israel và Hamas.
Hoa Kỳ kêu gọi “tất cả các thành viên hội đồng có ảnh hưởng đến Hamas hãy cùng những người khác gây sức ép buộc các nhà lãnh đạo của Hamas ngừng trì hoãn, đưa ra những thỏa hiệp này và chấp nhận thỏa thuận mà không chậm trễ”, bà Thomas-Greenfield nói.
Đại sứ Mỹ phát biểu sau khi quan chức nhân đạo cấp cao của LHQ tại Gaza cho biết vùng lãnh thổ này là "địa ngục trần gian" đối với hơn 2 triệu người dân, và gọi sự thiếu bảo vệ hiệu quả cho dân thường là "vô lương tâm".
Sigrid Kaag, điều phối viên nhân đạo và tái thiết cấp cao của LHQ tại Gaza, nói với các thành viên hội đồng và phóng viên rằng cuộc chiến đã biến vùng lãnh thổ này "thành vực thẳm".
Bộ Y tế Gaza ước tính có hơn 41.000 người Palestine, không phân biệt giữa dân thường và chiến binh, đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công của Israel.
**************
