Tin tức thế giới 19-8: Nga phản đối triển khai binh sĩ NATO ở Ukraine, chỉ trích Anh

TIN TỔNG HỢP

(RFI) - Bolivia sẽ có tổng thống cánh hữu đầu tiên sau 20 năm cánh tả cầm quyền. Sau 20 năm cầm quyền, cánh tả Bolivia đã bị loại khỏi vòng 1 cuộc bầu cử tổng thống diễn ra ngày 17/08/2025. Hai ứng viên cánh hữu, gồm thượng nghị sĩ trung hữu Rodrigo Paz (32,1% số phiếu) và cựu tổng thống Jorge « Tuto » Quiroga (26,8%), sẽ đối đầu tại vòng hai, được tổ chức ngày 19/10. Cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng khiến cử tri Bolivia mất niềm tin vào cánh tả. Đây là cuộc bầu cử lịch sử ở Bolivia, lần đầu tiên có vòng hai trong cuộc bầu cử tổng thống, lần đầu tiên hai ứng viên cánh hữu sẽ đối đầu nhau và số phiếu không hợp lệ lên tới 18%, được coi là kỷ lục ở Bolivia.

(Yonhap) - Hàn Quốc cử đặc sứ sang Bắc Kinh cùng lúc tổng thống Lee Jae Myung công du Nhật Bản và Mỹ. Nhiều nguồn tin nắm rõ hồ sơ ngày hôm qua, 17/08/2025, cho biết đoàn đặc sứ gồm cựu chủ tịch Quốc Hội Park Byeong Seug, ba dân biểu và con trai cựu tổng thống Roh Tae Woo, dự kiến khởi hành cuối tuần này, cùng thời điểm Hàn Quốc và Trung Quốc kỷ niệm 33 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, ngày 24/08/1992. Seoul dường như đang đàm phán để tổ chức một cuộc họp giữa phái đoàn Hàn Quốc với ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị.

(AFP) - Hồng Kông : Nhà hoạt đông dân chủ Jimmy Lai ra hầu tòa. Sau khi bị đình chỉ vào tuần trước do ông Lai bị bệnh tim, tư pháp Hồng Kông khẳng định ông đủ sức khỏe để dự phiên tranh luận ngày 18/08/2025. Ông Jimmy Lai bị xét xử từ tháng 12/2023 vì tội thông đồng với thế lực nước ngoài và có thể bị kết án chung thân. Ông cũng bị cáo buộc đăng các bài báo kích động nổi loạn trên tờ Apple Daily do ông sáng lập để ủng hộ các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ năm 2019. Các nước phương Tây và các tổ chức nhân quyền đang kêu gọi trả tự do cho ông trùm truyền thông 77 tuổi.

(AFP) - Đức tố cáo Trung Quốc ngày càng « hung hăng » ở châu Á - Thái Bình Dương. Trong chuyến thăm đến Nhật Bản, hôm qua, 17/08/2025,  ngoại trưởng Đức Johann Wadephul khẳng định rằng Trung Quốc đã đe dọa thay đổi nguyên trạng và di dời đường biên giới có lợi cho mình, qua các hoạt động tại eo biển Đài Loan, Biển Đông, và biển Hoa Đông, tại những khu vực mà Bắc Kinh có tranh chấp chủ quyền với Nhật Bản, Philippines và các nước khác. Trong thông cáo, ngoại trưởng Đức chỉ trích hành động của Trung Quốc ngày càng hung hăng và có thể tác động đến châu Âu, và « nguyên tắc chung sống toàn cầu bị đe dọa ». Trước tuyên bố này, phát ngôn bộ Ngoại Giao Trung Quốc hôm nay đã khẳng định Đức đã « nói quá », nhấn mạnh rằng tình hình tại biển Hoa Đông và biển Đông « ổn định ». 

(AFP) - Miến Điện : Quân đội thông báo tổ chức bầu cử vào tháng 12. Chính quyền quân sự Miến Điện, hôm nay, 18/08/2025, thông báo sẽ tổ chức cuộc tổng tuyển cử, kể từ ngày 28/12/2025 và ngày cụ thể cho những giai đoạn tiếp theo sẽ được đưa ra sau. Cuộc đảo chính do quân đội thực hiện vào năm 2021, lật đổ chính phủ dân sự đã khiến đất nước rơi vào hỗn loạn. Theo quân đội Miến Điện, cuộc bầu cử quốc hội năm 2020 với kết quả thuộc về Liên đoàn quốc gia vì dân chủ do bà Aung San Suu Kyi lãnh đạo đã bị gian lận. Hơn 4 năm sau, chính quyền quân sự mới đưa ra lịch trình bầu cử, dù vấp phải sự phản đối của phe đối lập, kêu gọi dân chúng tẩy chay, không đi bầu. 

(AFP) - Tổng thống Iran công du Armenia để thảo luận về dự án hành lang do Mỹ quản lý. Tại Erevan ngày 18/08/2025, ông Massoud Pezeshkian thảo luận về dự án lập một vùng đệm đi qua Armenia để nối Azerbaidjan với khu Nakhitchevan mà Azerbaidjan đòi chủ quyền và nằm trong lòng Armenia. Teheran phản đối yêu sách của Azerbaidjan, cũng như sự hiện diện của nước ngoài ngay sát sườn. Theo thỏa thuận Baku-Erevan ký ngày 08/08 tại Washington dưới sự bảo trợ của tổng thống Trump, Mỹ sẽ có quyền phát triển hành lang này, được đặt tên là « Tuyến đường Trump vì hòa bình và thịnh vượng quốc tế » (TRIPP). Sau Armenia, tổng thống Iran công du Belarus.

(AFP) - Israel sẽ cung cấp viện trợ nhân đạo cho Nam Sudan. Hôm nay, 18/08/2025, bộ Ngoại Giao Israel thông báo sẽ cung cấp hỗ trợ nhân đạo khẩn cấp cho Nam Sudan, trong bối cảnh nước này đang phải đấu tranh chống lại dịch tả và thiếu các nguồn lực. Gói hỗ trợ bao gồm các thiết bị lọc nước, khẩu trang, và các thiết bị y tế cũng như các kiện hàng lương thực. Thông báo này được đưa ra sau khi báo chí đưa tin Israel có kế hoạch di dời người Palestine ở Gaza đến quốc gia châu Phi nghèo khó này. Thứ trưởng Sharren Haskel, Israel đã đến Juba, thăm chính thức Sudan vào tuần trước. Tuy nhiên, chính phủ Nam Sudan đã bác bổ thông tin cho rằng đang thảo luận với Nhà nước Do Thái vì kế hoạch nói trên. 

(AFP) - New Zealand : Lần đầu tiên, một tòa án quân sự ở New Zealand hôm nay 18/08/2025, đã cáo buộc một quân nhân với tội danh  « âm mưu làm gián điệp ». Tuy nhiên, tòa không tiết lộ danh tính của người này vì lý do liên quan đến điều tra. Bị can thừa nhận đã cung cấp bản đồ và ảnh chụp một số cơ sở quân sự. Người này đã bị bắt giữ trong một cuộc điều tra về các phong trào cực hữu sau vụ khủng bố năm 2019, khiến hơn 50 người bỏ mạng. Chính quyền New Zealand cho biết đã phát hiện đạn dược khi khám xét nhà của bị can và khẳng định người này đã « liên lạc với một bên thứ ba », và muốn đào ngũ. 

(AFP) - Achentina : Ít nhất 100 bệnh nhân chết vì sử dụng chất fentanyl điều trị bị nhiễm khuẩn. Theo thống kê ngày 14/08/2025 của chính phủ, hiện tượng này xảy ra tại nhiều bệnh viện ở các tỉnh Buenos Aires, Santa Fe, Formosa và Cordoba,. Người phát ngôn của tổng thống chỉ đích danh công ty HLB Pharma phải « chịu trách nhiệm về việc hơn 100 người chết » do sản xuất các lô fentanyl bị nhiễm khuẩn klebsiella pneumoniae gây viêm phổi và ralstonia pickettii.

(AFP) - Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha tiếp tục đánh « giặc lửa ». Ngày 18/08/2025, hàng nghìn lính cứu hỏa, được quân đội, máy bay trực thăng và máy bay của các nước lân cận (Pháp, Ý, Slovakia, Hà Lan, Thụy Điển, Maroc) hỗ trợ, tiếp tục dập các đám cháy ở miền tây Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha, đã có 6 người thiệt mạng, trong đó có 1 lính cứu hỏa ở Tây Ban Nha và một lính cứu hỏa ở Bồ Đào Nha. Các đám cháy ở Tây Ban Nha trở nên nghiêm trọng hơn từ ngày 10/08 và tập trung ở ba vùng phía tây và tây bắc. Hàng chục nghìn người đã phải sơ tán và vài chục nghìn hecta đã bị thiêu rụi.

(AFP) - Ai Cập : Một bãi biển hoang sơ, bảo tồn rùa xanh, bị đe dọa vì du lịch đại trà. Bãi biển Ras Hankorab, trong khu bảo tồn quốc gia Wadi al-Gemal, cách thủ đô Cairo khoảng 850 km, « là một trong những bãi biển tự nhiên cuối cùng còn nguyên vẹn bên bờ Hồng Hải », theo Chương trình Phát triển của Liên Hiệp Quốc (PNUD). Tuy nhiên, hai nhà hoạt động ẩn danh, được AFP trích dẫn ngày 18/08/2025, cho biết họ đã tiếp cận được một hợp đồng xây dựng một khu phức hợp du lịch tại địa điểm này được một công ty tư nhân ký với một cơ quan chính phủ không trực thuộc bộ. Do bị gây sức ép, bộ Môi Trường thông báo đã đình chỉ hoạt động xây dựng, tuy nhiên, nhiều nhân viên lại khẳng định các dự án không bị chính thức từ bỏ. 

(AFP) - Hãng đồng hồ Swatch phải xin lỗi vì một chiến dịch quảng cáo « phân biệt chủng tộc ». Trên Instagram và mạng Vi Bác của Trung Quốc, vào cuối tuần vừa qua, hôm 16/08/2025, hãng đồng hồ Thụy Sĩ Swatch đã đăng tải thông cáo xin lỗi vì «  bất kỳ sự đau khổ hoặc hiểu lầm nào » mà chiến dịch quảng cáo của họ đã gây ra. Trong một đoạn quảng được đăng tải gần đây của hãng này, một người mẫu châu Á, kéo mắt xếch lên, đã khiến cộng đồng mạng ở Trung Quốc kịch liệt chỉ trích hành vi phân biệt chủng tộc và kêu gọi tẩy chay. Trong thông cáo, Swatch thừa nhận bày tỏ quan ngại về đoạn quảng cáo và cho biết đã xóa các bài đăng liên quan. Tuy nhiên nhiều người dùng mạng Trung Quốc, vẫn không hài lòng và kêu gọi tẩy chay đồ của các thương hiệu như Longines hay Tissot cũng thuộc tập đoàn Swatch, vốn phụ thuộc vào thị trường ở Trung Quốc, Hồng Kông và Macau. 

(AFP) - Dubai : Cảnh sát bắt kẻ trộm kim cương trị giá 25 triệu đô la. Hôm nay, 18/08/2025, cảnh sát Ả Rập Xê Út cho biết kế hoạch trộm kim cương đã được những kẻ tội phạm chuẩn bị từ một năm qua. Chủ nhân của viên kim cương màu hồng, 21,25 carat, là một chủ tiệm đá quý, đã được thuyết phục rằng có người muốn mua lại. Những kẻ trộm đã mạo danh là các nhà đầu tư giàu có, yêu cầu chủ cửa hàng mang viên đá quý đến một biệt thự để giao cho một khách hàng. Tuy nhiên, băng đảng này lấy cắp viên kim cương này và chạy trốn. Tám tiếng sau đó, ba người có gốc châu Á đã bị cảnh sát bắt nhờ « trí tuệ nhân tạo », trước khi họ mang viên đá quý rời khỏi đất nước. 

Ông Trump gặp giới lãnh đạo châu Âu tại Nhà Trắng

Ông Zelensky gặp ông Trump tại Nhà Trắng

Tổng thống Zelensky và lãnh đạo nhiều nước châu Âu tới Nhà Trắng để gặp Tổng thống Trump, bàn về vấn đề chấm dứt xung đột Ukraine.

Các lãnh đạo châu Âu và Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 18/8 tới Nhà Trắng để gặp Tổng thống Trump, bàn về cách chấm dứt xung đột ở Ukraine. Sau khi đón tiếp các lãnh đạo châu Âu, ông Trump hội đàm với người đồng cấp Zelensky.

Ông Zelensky không mặc vest và thắt cà vạt, nhưng đã chọn áo khoác đen lịch sự hơn so với trang phục kiểu quân đội thường mặc. Bộ đồ này được Tổng thống Trump khen ngợi, trái với không khí căng thẳng trong cuộc gặp giữa hai người hồi tháng 2.

Tổng thống Zelensky cảm ơn Tổng thống Trump vì những nỗ lực nhằm chấm dứt xung đột. Lãnh đạo Ukraine cũng cảm ơn Đệ nhất phu nhân Mỹ Melania Trump vì bức thư của bà gửi Tổng thống Putin, trong đó nhắn nhủ rằng "đã đến lúc" bảo vệ trẻ em và các thế hệ tương lai trên toàn cầu. Ông Zelensky còn trao cho ông Trump bức thư của Đệ nhất phu nhân Ukraine gửi Đệ nhất phu nhân Mỹ.

Ông Trump khẳng định Mỹ tiếp tục ủng hộ Ukraine và muốn ngăn chặn tình trạng dân thường thiệt mạng. Ông từ chối nói rõ Ukraine hay Nga là bên "nắm giữ các quân bài", gợi nhớ đến những phát biểu của ông trong cuộc gặp người đồng cấp Zelensky hồi tháng 2.

Tổng thống Trump không loại trừ khả năng cử lực lượng Mỹ đến Ukraine để giúp duy trì thỏa thuận hòa bình. Ông cho rằng châu Âu sẽ dẫn dắt quá trình đảm bảo hòa bình ở Ukraine, nhưng nhấn mạnh Mỹ cũng sẽ tham gia.

Tổng thống Mỹ tuyên bố ông đã giúp chấm dứt 6 cuộc xung đột và từng nghĩ chiến sự Ukraine là "vấn đề dễ giải quyết nhất, nhưng thực ra lại rất khó khăn". Ông cho biết mình dự định gọi cho người đồng cấp Nga Putin, sau khi kết thúc cuộc gặp với Tổng thống Ukraine và các lãnh đạo châu Âu, đồng thời đề xuất ý tưởng về cuộc gặp ba bên. Tổng thống Trump cũng nói Mỹ có thể cố gắng đàm phán dừng cuộc xung đột ở Ukraine mà không cần lệnh ngừng bắn.

Ông Zelensky bày tỏ biết ơn về chương trình hỗ trợ mới của NATO, trong đó các nước thành viên của khối mua vũ khí Mỹ để gửi cho Ukraine. Ông nói Ukraine cần mọi thứ để đảm bảo an ninh, trước hết là một quân đội hùng mạnh, bao gồm đủ các yếu tố vũ khí, quân số, năng lực đào tạo và khả năng tình báo. Ông Zelensky cho rằng tất cả điều này phụ thuộc vào những nước lớn như Mỹ và các đồng minh.

Khi được hỏi liệu có sẵn sàng tổ chức bầu cử hay không, Tổng thống Zelensky trả lời ông "sẵn sàng". Ông cho biết điều này phụ thuộc vào vấn đề an ninh và hoàn cảnh, do Ukraine không thể tổ chức bầu cử trong thời chiến.

Truyền thông Mỹ nhận xét cuộc gặp lần này giữa ông Trump và người đồng cấp Zelensky "gần gũi và dễ chịu hơn nhiều" so với cuộc gặp hồi tháng 2, khi hai lãnh đạo đấu khẩu tại Phòng Bầu dục trước sự chứng kiến của báo giới.

Hungary - Ukraine đấu khẩu về vụ tập kích đường ống dẫn dầu Nga

Budapest chỉ trích Kiev về vụ tập kích bằng drone vào đường ống dẫn dầu Druzhba, khiến dòng dầu thô từ Nga sang Hungary bị gián đoạn.

"Ukraine một lần nữa tấn công đường ống dẫn dầu tới Hungary, cắt đứt nguồn cung của chúng tôi. Cuộc tấn công mới đây nhằm vào an ninh năng lượng của chúng tôi là điều vô lý và không thể chấp nhận", Ngoại trưởng Hungary Szijjarto Peter nói ngày 18/8, chỉ trích vụ Ukraine tấn công đường ống dẫn dầu Druzhba.

Theo ông Szijjarto, đây là lần thứ hai Ukraine phóng drone tập kích đường ống dẫn dầu Druzhba từ Nga sang Hungary trong một tuần qua, sau cuộc tấn công hôm 13/8.

Ông Peter cho biết đã trao đổi với Thứ trưởng Năng lượng Nga về việc khắc phục sự cố, nhưng không thể nói trước khi nào dòng dầu thô từ Moskva sang Budapest được khôi phục.

Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha phản pháo lại những lời chỉ trích của người đồng cấp Hungary, dù không bình luận trực tiếp về sự cố gián đoạn đường ống Druzhba.

"Trong nhiều năm, Hungary đã được khuyên rằng Nga là đối tác không đáng tin cậy. Bất chấp điều đó, Hungary vẫn cố phụ thuộc vào Nga. Giờ đây các ông có thể chuyển lời phàn nàn và cả lời đe dọa tới người bạn của các ông ở Moskva", ông Sybiha tuyên bố.

Ngoại trưởng Ukraine nói thêm rằng "chính Nga, chứ không phải Ukraine, là bên khơi mào cuộc chiến này và từ chối chấm dứt nó". Ông Sybiha còn đề cập tới đòn tập kích của Nga nhằm vào các kho dầu do Azerbaijan sở hữu ở Odessa, miền nam Ukraine, đồng thời kêu gọi tăng cường hợp tác giữa Ukraine và Azerbaijan.

Theo phân tích của Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí sạch, Hungary và Slovakia vẫn nhập khẩu lượng lớn dầu thô và khí đốt từ Nga qua nhánh phía nam của đường ống Druzhba.

Đơn vị điều hành đường ống Transpetrol của Slovakia ngày 18/8 xác nhận nguồn cung dầu của nước này thông qua đường ống Druzhba đã bị tạm dừng, nhưng không rõ lý do vì đây là vấn đề nằm ngoài lãnh thổ Slovakia.

Ngọc Ánh (Theo CNN, AFP, Reuters)

Trung Quốc lên tiếng về bình luận ‘ông Tập hứa không tấn công Đài Loan’ của ông Trump

Trước thềm thượng đỉnh với Ukraine, ông Trump nói biết mình làm gì, không cần lời khuyên

Kinh tế Bhutan gặp khó khăn, thanh niên quốc gia hạnh phúc có hạnh phúc?