TIN TỔNG HỢP

(AFP) – Lũ lớn « chưa từng có » tại miền trung đông nước Pháp. Hôm qua, 18/10/2024, bộ trưởng Chuyển đổi Sinh thái, Agnès Pannier-Runacher khi đến thăm Chavanay, tỉnh Loire, cảnh báo, hiện tượng mưa trút như thác gây ra lũ lớn sẽ « tái diễn », và kêu gọi người dân « nâng cao mức độ cảnh giác » do tình trạng biến đổi khí hậu. Từ nhiều ngày qua, tại nhiều vùng trung đông nước Pháp, lượng mưa rơi lên đến 600 mm, tương đương với lượng mưa rơi trong suốt cả năm tại Paris. Ở vùng Ardèche, hơn một ngàn người phải sơ tán, nhiều cơ sở kinh doanh thiệt hại nặng nề. 

(Reuters) - Ủy ban Bầu cử Thái Lan mở điều tra về đảng cầm quyền Pheu Thai. Ngày 18/10/2024, nhiều cơ quan truyền thông Thái Lan cho biết một ủy ban chuyên trách đã được thành lập để xem xét các khiếu nại cáo buộc đảng Pheu Thai cho phép cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra gây ảnh hưởng hoặc chỉ đạo các hoạt động của đảng này. Cuộc điều tra có thể dẫn đến việc giải thể đảng cầm quyền. 

(AFP) – Tân ngoại trưởng Pháp đến Kiev để tái khẳng định sự ủng hộ với Ukraina. Ngoại trưởng Jean-Noël Barrot đã đến Kiev hôm nay, 19/10/2024, và có cuộc gặp với người đồng cấp Ukraina Andriï Sybiga, trong bối cảnh thủ đô Kiev đang trong tình trạng báo động phòng không do mối đe dọa từ các vụ tấn công bằng drone của Nga. Ngoại trưởng Barrot cho biết mục đích chuyến đi là « để nhắc lại rằng Pháp không quay lưng với bất kỳ cuộc khủng hoảng nào (…) và sẽ tiếp tục hỗ trợ cho cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nga của quân đội Ukraina ».

(RFI) - Thủ tướng Đức công du Thổ Nhĩ Kỳ bàn về vấn đề nhập cư. Ông Olaf Scholz được tổng thống Recep Tayyip Erdogan tiếp tại Istanbul ngày 19/10/2024. Đức hy vọng Thổ Nhĩ Kỳ giúp kiểm soát làn sóng nhập cư bất hợp sang Hy Lạp, nước thành viên Liên Hiệp Châu Âu. Còn Ankara muốn Berlin tạo thuận lợi cho những người xin tị nạn Thổ Nhĩ Kỳ. Chủ đề thứ hai được thảo luận là chiến đấu cơ Eurofighter mà Ankara muốn mua để làm đối trọng với chiến đấu cơ Rafale được nước láng giềng Hy Lạp mua của Pháp. Tuy nhiên, Berlin quan ngại Eurofighter sẽ bị sử dụng để tấn công người Kurdistan ở Thổ Nhĩ Kỳ và ở Syria.

(AFP) - Anh Quốc kêu gọi có « thêm nhiều hoạt động ngoại giao » với Trung Quốc. Ngày 19/10/2024, kết thúc chuyến công du hiếm hoi đến Trung Quốc, ngoại trưởng Anh David Lammy đã kêu gọi nối lại đối thoại giữa Luân Đôn và Bắc Kinh. Quan hệ giữa hai nước bị đình trệ trong những năm vừa qua do các cuộc trấn áp mạnh mẽ phong trào dân chủ ở Hồng Kông, cũng như những quan ngại về tình trạng nhân quyền, đặc biệt là ở vùng Tân Cương.

(Reuters) – Nga sẵn sàng làm trung gian hòa giải giữa Israel và Iran. Tổng thống Nga Vladimir Putin, hôm qua, 18/10/2024, cho biết Nga có mối liên hệ với Israel cũng như là với Iran. Và những mối quan hệ này là khá tin cậy. Trước giới báo chí, nguyên thủ Nga khẳng định việc tìm kiếm một thỏa thuận để chấm dứt trả đũa qua lại giữa hai nước là « có thể, dù rằng khó khăn ». Nếu Israel và Iran đề nghị, Nga « sẵn sàng làm mọi cách trong khả năng để liên lạc với hai bên », nhằm tìm kiếm một đồng thuận. Cũng trong cuộc họp báo này, tổng thống Nga cho biết sẽ không đến dự thượng đỉnh G20 tại Brazil vào tháng 11/2024.

(RFI) – Bầu cử tổng thống Mỹ : Harris tấn công tuổi tác của Trump. Cả hai ứng viên đảng Dân Chủ và Cộng Hòa cùng đến vận động tranh cử ở bang chủ chốt Michigan ngày 18/10/2024. Ứng viên đảng Dân Chủ Kamala Harris đã đề cập nhiều đến vấn đề kinh tế tại bang nơi lá phiếu của công nhân đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, bà cũng không quên chỉ trích tuổi tác của đối thủ đảng Cộng Hòa Donald Trump, người hơn bà 18 tuổi, khi cho rằng tỉ phú Mỹ giấu giếm điều gì đó vì ông không công bố y bạ. 

(Reuters) – Hoa Kỳ chấp thuận bán tên lửa chiến thuật cho Nhật Bản. Tổng trị giá của hợp đồng bán tên lửa chiến thuật và các trang thiết bị liên quan là 360 triệu đô la. Theo bộ Quốc Phòng Mỹ ngày 18/10/2024, nhà thầu chính cho loại tên lửa chiến thuật Rolling Airframe Block 2B và các thiết bị liên quan là RTX Corp (RTX.N).

(AFP) – NATO muốn cải thiện tiêu chuẩn hóa thiết bị quân sự. Hôm qua, 18/10/2024, trước giới báo chí, tân tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết « các tiêu chuẩn là cần thiết cho năng lực chiến đấu chung, và các tiêu chuẩn bền chắc hơn sẽ giúp cho khối giảm nhiều chi phí ». Việc tiêu chuẩn hóa các trang thiết bị quân sự cho phép quân đội đến từ 32 nước thành viên NATO cùng nhau hợp tác. Việc ấn định các quy định chung, các tiêu chí sẽ có lợi cho các quy trình cũng như cho trang thiết bị bất kể là đạn dược, đại pháo hay không quân.

(Reuters) – Cuba mất điện toàn quốc. Ngày 18/10/2024, mạng lưới điện của Cuba đã bị ngừng hoạt động sau khi một trong những nhà máy nhiệt điện chính bị hỏng, theo như thông báo của bộ Năng Lượng. Nguyên nhân sự cố dường như là do thiếu nhiên liệu. Chính phủ đã tìm cách ngăn chặn sự cố khi cho đóng cửa nhiều trường học và nhiều cơ sở công nghiệp không cần thiết nhưng bất thành.

Lãnh sự quán Trung Quốc tại Myanmar bị tấn công bằng thiết bị nổ

Theo truyền thông địa phương ngày 19-10, lãnh sự quán Trung Quốc tại thành phố Mandalay của Myanmar đã bị tấn công bằng thiết bị nổ.

Moldova bầu tổng thống và trưng cầu dân ý về gia nhập Liên Hiệp Châu Âu

Ngày 20/10/2024, Moldova tổ chức hai cuộc bỏ phiếu quan trọng : bầu cử tổng thống và trưng cầu dân ý về gia nhập Liên Hiệp Châu Âu. Kể từ khi Liên Xô sụp đổ năm 1991, quốc gia nhỏ với chưa đầy 3 triệu dân nằm sát Ukraina và Rumani, vẫn bị giằng xé giữa việc tiếp tục nằm trong vòng ảnh hưởng của Nga hay xích lại gần với phương Tây. Tuy nhiên, chính phủ lo ngại Nga can thiệp vào quá trình bầu cử.

Đặc phái viên RFI Daniel Vallot tường trình từ Moldova :

« Đây chính là thách thức trong đợt bầu cử lần này được đảng cầm quyền và tổng thống trung hữu Maya Sandu nêu bật. Bà Maya Sandu đặt cược rất nhiều vào cuộc bầu cử, trước tiên là vì bà hy vọng tái đắc cử thêm nhiệm kỳ 4 năm trước Igor Dodon, ứng viên được Nga ưu ái.

Tiếp theo là vì, nếu phe « ủng hộ » giành chiến thắng trong cuộc trưng cầu dân ý thì mục tiêu gia nhập Liên Hiệp Châu Âu sẽ được ghi vào Hiến Pháp. Kết quả này sẽ không thể đảo ngược tại một đất nước, từ lâu vẫn nằm dưới sự giám hộ của Nga nhưng dưới thời tổng thống Maya Sandu, đang cố gạt bỏ ảnh hưởng này trong bối cảnh rất cụ thể, đó là cuộc chiến ở Ukraina. Cuộc chiến này vừa đóng vai trò phát lộ vừa là tác nhân tăng tốc dự án hướng đến châu Âu ở Moldova. Dự án này không hẳn là hiển nhiên ngay từ đầu bởi vì một phần dân cư là người nói tiếng Nga và vẫn gắn bó với những mối liên hệ được thiết lập từ lâu với Nga.

Matxcơva muốn gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử này. Tại Moldova, Nga có nhiều « trợ thủ ». Trước tiên là các đảng ủng hộ Nga. Họ sẽ kêu gọi bỏ phiếu chống hoặc tẩy chay cuộc bỏ phiếu. Ngoài những chính đảng này còn có chiến dịch thông tin sai lệch trên mạng xã hội. Cuối cùng là những cáo buộc nghiêm trọng hơn liên quan đến việc mua phiếu bầu. Cảnh sát Moldova khẳng định Nga đã chi số tiền tương đương 13 triệu euro để thuyết phục hơn 130.000 cử tri bỏ phiếu « không » (gia nhập Liên Hiệp Châu Âu). Vì vậy, các cuộc bỏ phiếu lần này được giám sát rất chặt chẽ.

Matxcơva không muốn Moldova - một đất nước có lợi ích lớn với Nga - ngả sang Liên Hiệp Châu Âu như trường hợp nhiều nước Liên Xô cũ, như Gruzia và cả Ukraina ».

Israel không thay đổi mục tiêu, lãnh tụ Iran nói về cái chết của thủ lĩnh Hamas

Theo Times of Israel, trong ngày 19/10, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã lên tiếng sau khi nhà riêng của ông bị UAV phóng từ Lebanon tấn công.

"Không gì có thể thay đổi quyết tâm của tôi. Israel sẽ giành chiến thắng trong cuộc chiến này", ông Netanyahu tuyên bố.

Thủ tướng Netanyahu nhắc lại việc Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) hạ sát thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar cách đây 2 ngày, nhấn mạnh rằng Israel sẽ tiếp tục chiến đấu với những lực lượng khác do Iran ủy nhiệm.

"Chúng ta đang trong một cuộc chiến, và sẽ tiếp tục tới cuối cùng. Tôi tự hào vì những người lính, tôi tự hào vì người dân Israel", ông Netanyahu nói thêm.

Trước đó, IDF đã xác nhận việc nhà riêng của ông Netanyahu ở thành phố biển Caesarea bị UAV tấn công. Tại thời điểm đó, cả Thủ tướng Israel và vợ đều không có mặt tại đây, cũng không có thương vong được ghi nhận trong vụ việc.

Lãnh tụ Iran lên tiếng về cái chết của thủ lĩnh Hamas

Theo IRNA, trong ngày 19/10, lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei mới đây đã lên tiếng về cái chết của thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar tại Dải Gaza.

"Sự ra đi của ông Sinwar là một mất mát lớn. Nhưng Trục Kháng chiến vẫn sẽ tiến lên với tinh thần tử vì đạo", ông Khamenei nói.

Lãnh tụ Iran mô tả thủ lĩnh Sinwar là "gương mặt đại diện cho tinh thần đấu tranh", khẳng định sự ra đi của ông Sinwar sẽ không ngăn cản việc Hamas tiếp tục tồn tại và hoạt động.

Thủ lĩnh Sinwar được coi là người đứng sau vụ tấn công vào Israel của Hamas vào ngày 7/10/2023. Nhận vật này đã bị IDF tiêu diệt trong một cuộc không kích ngày 16/10.