Tin nóng trong ngày
Tin Tức ngày 31 - 12 -2024:
*************
TIN TỔNG HỢP
(AFP) - Mỹ công bố gói viện trợ an ninh 2,5 tỷ đô la cho Ukraina. Hôm nay, 30/12/2024, tổng thống mãn nhiệm Joe Biden ‘‘tự hào thông báo khoản viện trợ gần 2,5 tỷ đô la hỗ trợ an ninh cho Ukraina, để nước này tiếp tục bảo vệ nền độc lập và tự do chống lại xâm lược Nga”. Đầu tháng 12, nhiều quan chức quốc phòng Mỹ thừa nhận Washington có thể không thể gửi toàn bộ số vũ khí và thiết bị trị giá 5,6 tỷ đô la, đã được Quốc Hội phê chuẩn cho Ukraina, trước lễ nhậm chức của ông Donald Trump.
(Reuters) – Thổ Nhĩ Kỳ đầu tư 14 tỉ tỷ đô la vào khu vực người Kurdistan. Trả lời báo giới hôm qua, 29/12/2024, bộ trưởng Công nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ Fatih Kacir biết tổng số tiền 14,15 tỷ đô la liên quan đến 198 dự án, thực hiện cho đến năm 2028. Trong những tháng gần đây, Ankara tìm cách chấm dứt cuộc đối đầu với lực lượng vũ trang PKK của người Kurdistan. Theo giới quan sát, kinh tế tại các vùng đông và đông nam Thổ Nhĩ Kỳ suy giảm mạnh là hậu quả của cuộc chiến giữa chính quyền trung ương và PKK.
(RFI) - Ấn Độ : Tòa án Tối cao yêu cầu một thủ lĩnh nông dân chấm dứt tuyệt thực. Kể từ ngày 26/11/2024, Jagjit Singh Dhaliwal một nhà hoạt động ở bang Punjab, vựa lúa mì của Ấn Độ, đã nhịn ăn để đòi chính phủ phải có thêm các nhượng bộ về chính sách nông nghiệp, để nông dân có thu nhập đủ sống. Phong trào nông dân hồi 2020-2021 từng buộc thủ tướng Narendra Modi phải lùi bước trong chủ trương « tự do hóa thị trường nông sản ». Nhưng nhiều nông dân cho rằng mức nhượng bộ là chưa đủ. Cuộc tuyệt thực trở thành vấn đề chính trị quốc gia : ngày 28/12, Tòa án Tối cao yêu cầu chính quyền địa phương chuyển ông đến bệnh viện trước ngày 31/12, do lo ngại đương sự qua đời.
(AFP) – Trung Quốc : Một thiếu niên bị kết án tù chung thân. Phán quyết được đưa ra hôm nay 30/12/2024. Ba nghi phạm, tất cả dưới 14 tuổi khi xảy ra vụ án, bị cáo buộc đã quấy rối và giết một cậu bé 13 tuổi tên Wang, rồi chôn thi thể trong một ngôi nhà bỏ hoang. Thiếu niên tên Zhang, bị cáo buộc giết người và bị kết án tù chung thân. Đồng phạm của Zhang, tên là Li, lĩnh án 12 năm tù. Thiếu niên thứ ba không bị kết tội hình sự do mức độ liên quan hạn chế, nhưng sẽ phải chịu hình phạt giáo dục cải tạo.
(AFP) – Viêm màng não : Một loại vac-xin mới bắt buộc cho trẻ sơ sinh từ ngày 01/01/2025. Từ đầu năm tới, việc tiêm vac-xin chống vi khuẩn màng não sẽ được mở rộng tại Pháp do sự gia tăng các ca nhiễm. Bệnh viêm màng não biểu hiện qua sốt cao và cứng cổ. Nếu không được điều trị, bệnh nhân sẽ nhanh chóng qua đời. Ngay cả khi được điều trị, 10% bệnh nhân vẫn tử vong và nhiều người sẽ có di chứng như cắt cụt chi, rối loạn nhận thức hoặc mất thính giác.
***********
Báo cáo của Israel: Những kẻ bắt giữ ở Gaza tra tấn con tin, gồm trẻ vị thành niên
Theo báo cáo mới của Bộ Y tế Israel sẽ được đệ trình lên Liên Hợp Quốc trong tuần này, những con tin bị giam giữ ở Gaza đã phải chịu sự tra tấn, bao gồm lạm dụng tình dục và tâm lý, bỏ đói, làm bỏng và bỏ bê y tế.
Báo cáo dựa trên các cuộc phỏng vấn với các nhóm y tế và phúc lợi vốn đã điều trị cho hơn 100 con tin người Israel và người nước ngoài, mà hầu hết trong số họ đã được thả vào cuối tháng 11/2023, trong một thỏa thuận ngừng bắn ngắn giữa Israel và Hamas. Tám con tin đã được quân đội Israel giải cứu.
Theo báo cáo gửi tới Báo cáo viên đặc biệt của LHQ về Tra tấn và được công bố vào cuối ngày 28/12, các con tin bao gồm hơn 30 trẻ em và thanh thiếu niên, trong đó có một số bị phát hiện đã bị trói, đánh đập hoặc đóng dấu bằng vật nóng.
Phụ nữ cho biết rằng họ bị những kẻ bắt giữ tấn công tình dục, bao gồm cả bị dí súng vào đầu. Theo báo cáo, đàn ông bị đánh đập, bỏ đói, đóng dấu, bị trói biệt lập và không được phép vào nhà vệ sinh. Một số người bị từ chối điều trị thương tích và tình trạng sức khỏe.
Báo cáo không nêu tên hoặc tuổi của bất kỳ con tin nào để bảo vệ quyền riêng tư của họ, nhưng một số mô tả trùng khớp với mô tả của các con tin và nhân viên điều trị cho họ trong các cuộc phỏng vấn với Reuters và các phương tiện truyền thông khác cũng như báo cáo của Liên Hợp Quốc.
Hamas đã nhiều lần phủ nhận việc ngược đãi 251 con tin bị bắt cóc khỏi Israel trong cuộc tấn công ngày 7/10/2023. Chính quyền Israel tin rằng khoảng một nửa trong số 100 con tin còn bị giam giữ ở Gaza vẫn còn sống.
Một nỗ lực mới nhằm đảm bảo lệnh ngừng bắn ở Gaza, bao gồm thỏa thuận giải cứu con tin, đã đạt được động lực trong những tuần gần đây, mặc dù vẫn chưa có đột phá nào được báo cáo.
Cuộc chiến bắt đầu với cuộc tấn công của Hamas vào tháng 10/2023, trong đó 1.200 người đã thiệt mạng, phần lớn là thường dân, theo chính quyền Israel.
Chiến dịch trả đũa của Israel chống lại Hamas đã giết chết hơn 45.000 người Palestine, phần lớn là thường dân, theo các quan chức y tế Palestine. Các cuộc tấn công đáp trả của Israel đã khiến gần như toàn bộ dân số Gaza phải di dời và biến phần lớn lãnh thổ của thành đống đổ nát.
Chính quyền Israel đang điều tra những cáo buộc ngược đãi những người Palestine bị bắt trong chiến tranh.
**********
Nắng nóng kỷ lục có thể tiếp tục trong năm 2025, đẩy nhanh quá trình biến đổi khí hậu
- Lisa Schlein
Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cảnh báo rằng mức nhiệt cao kỷ lục của năm nay có khả năng tiếp tục xảy ra vào năm 2025, đẩy nhanh hơn nữa quá trình biến đổi khí hậu và dẫn đến hậu quả thảm khốc nếu không có hành động khẩn cấp để ngăn chặn "hoạt động của con người" đằng sau thảm họa sắp xảy ra này.
Theo cơ quan thời tiết của Liên hợp quốc, năm 2024 được coi là năm ấm nhất trong lịch sử, "kết thúc một thập kỷ có mức nhiệt chưa từng có do hoạt động của con người gây ra".
“Khí nhà kính tiếp tục tăng lên mức cao kỷ lục, làm nhiệt độ tăng cao hơn nữa trong tương lai," WMO cho biết.
Cơ quan này nhấn mạnh nhu cầu hợp tác quốc tế lớn hơn để giải quyết các rủi ro về mức nhiệt cực đoan "khi nhiệt độ toàn cầu tăng lên và các hiện tượng nhiệt độ cực đoan trở nên thường xuyên và nghiêm trọng hơn".
Celeste Saulo, người được bổ nhiệm làm tổng thư ký WMO vào tháng 6/2023 và bắt đầu nhiệm kỳ bốn năm của mình vào tháng 1/2024, cho biết trong năm đầu tiên tại nhiệm, bà đã "ban hành nhiều Cảnh báo đỏ về tình trạng khí hậu", trong đó cảnh báo rằng "mỗi phần nhỏ của một độ ấm lên đều quan trọng và làm tăng các hiện tượng khí hậu cực đoan, tác động và rủi ro".
Báo cáo Tình hình khí hậu năm 2024 của WMO cho thấy nhiệt độ trung bình toàn cầu từ tháng 1 đến tháng 9 ấm hơn so với thời kỳ tiền công nghiệp 1,54 độ C và cao hơn mức quy định trong Thỏa thuận Paris năm 2016 về biến đổi khí hậu.
Báo cáo Khoảng cách phát thải của Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc năm nay cảnh báo rằng nhiệt độ có khả năng tăng lên 3,1 độ C vào cuối thế kỷ nếu không có hành động phòng ngừa để giảm lượng khí thải nhà kính vào khí quyển.
"Biến đổi khí hậu diễn ra trước mắt chúng ta hầu như hàng ngày dưới hình thức gia tăng tần suất và tác động của các hiện tượng thời tiết cực đoan," bà Saulo cho biết. "Năm nay, chúng ta đã chứng kiến lượng mưa và lũ lụt phá kỷ lục cùng với sự mất mát khủng khiếp về sinh mạng ở rất nhiều quốc gia, gây đau thương cho các cộng đồng trên mọi châu lục.”
Bão nhiệt đới Chido, vốn đổ bộ vào vùng lãnh thổ Mayotte của Pháp ở Ấn Độ Dương vào giữa tháng 12 và sau đó di chuyển đến Mozambique, đã gây ra tác động tàn phá đến cuộc sống và sinh kế của các cộng đồng trên đường đi của nó. Tuy nhiên, cơn bão này chỉ là cơn bão mới nhất trong số hàng chục sự kiện thời tiết cực đoan đã tàn phá khắp thế giới trong năm nay.
Theo một báo cáo mới từ các tổ chức nghiên cứu thời tiết và khí hậu, gồm World Weather Attribution và Climate Central, biến đổi khí hậu đã làm trầm trọng thêm 26 trong số 29 sự kiện thời tiết cực đoan được nghiên cứu, trong đó "đã khiến ít nhất 3.700 người thiệt mạng và hàng triệu người phải di dời".
"Biến đổi khí hậu đã làm tăng thêm 41 ngày nắng nóng nguy hiểm vào năm 2024, gây hại cho sức khỏe con người và hệ sinh thái", báo cáo cho biết.
Các sự kiện thời tiết cực đoan đã ảnh hưởng đến mọi khu vực trên thế giới. Những sự kiện nổi bật bao gồm Bão Helene, từng đổ bộ vào tiểu bang Florida của Hoa Kỳ, gây ra lũ lụt và thiệt hại do gió trên diện rộng.
Mưa lớn đã gây ra lũ lụt nghiêm trọng và lở đất ở Nam Mỹ. Mưa lớn cũng dẫn đến lũ quét chết người ở châu Âu, đặc biệt là ở Tây Ban Nha, và gây ra lũ lụt lịch sử trên khắp Tây và Trung Phi, giết chết hơn 1.500 người.
Những khu vực này và các khu vực khác cũng bị ảnh hưởng bởi cháy rừng dữ dội và hạn hán nghiêm trọng gây ra nạn đói, thống khổ và tổn hại không thể khắc phục, cũng như thiệt hại kinh tế to lớn cho hàng triệu người.
"Đây là sự cố khí hậu – theo thời gian thực", Antonio Guterres, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc đã cảnh báo trong thông điệp năm mới của mình. "Chúng ta phải thoát khỏi con đường hủy diệt này, và chúng ta không còn thời gian nữa.
"Vào năm 2024, các quốc gia phải đưa thế giới vào con đường an toàn hơn bằng cách cắt giảm mạnh khí thải và hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang tương lai tái tạo", ông nói.
Để đáp lại lời kêu gọi hành động của tổng thư ký LHQ về tình trạng mức nhiệt cực đoan, một nhóm chuyên gia từ 15 tổ chức quốc tế, 12 quốc gia và một số đối tác học thuật và phi chính phủ hàng đầu đã họp tại trụ sở WMO vào đầu tháng này để thúc đẩy một khuôn khổ phối hợp nhằm giải quyết mối đe dọa ngày càng gia tăng này.
Kế hoạch này là một trong nhiều sáng kiến của WMO nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng thông qua các dịch vụ khí hậu được cải thiện và cảnh báo sớm.
Khi cơ quan thời tiết của Liên hợp quốc chuẩn bị kỷ niệm 75 năm thành lập vào năm 2025, các quan chức của WMO cho biết họ sẽ tiếp tục phối hợp các nỗ lực trên toàn thế giới để quan sát và theo dõi tình trạng khí hậu cũng như hỗ trợ các nỗ lực quốc tế "nhằm giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu".
"Thông điệp của chúng tôi là nếu chúng ta muốn một hành tinh an toàn hơn, chúng ta phải hành động ngay bây giờ", tổng thư ký WMO, bà Saulo, cho biết. "Đó là trách nhiệm của chúng ta. Đó là trách nhiệm chung, trách nhiệm toàn cầu".
************
Gruzia: Phong trào phản kháng chính quyền thân Nga tiếp tục, bất chấp các biện pháp đàn áp mới
Sau khi tổng thống mãn nhiệm Gruzia, Salome Zourabichvili, rời khỏi phủ tổng thống hôm qua 29/12/2024, biểu tình tiếp tục diễn ra tại thủ đô Tbilisi trước trụ sở Quốc Hội.
Đăng ngày:
Bất chấp các biện pháp đàn áp mới, mà tân tổng thống Mikheïl Kavelachvili đưa ra ngay sau khi nhậm chức, phong trào không có dấu hiệu chùn bước. Một cuộc biểu tình lớn dự kiến sẽ diễn ra đêm Giao Thừa, ngày mai 31/12/2024;
Phóng sự tại Tbilisi của đặc phái viên Julien Chavanne, với sự cộng tác của Irma Inaridze :
« Dán áp phích lên tường sẽ bị phạt số tiền tương đương hơn 300 euro. Chiếu tia laser bị phạt gần 700 euro, gấp gần hai tháng lương trung bình ở đây. Ngay sau khi nhậm chức, tân tổng thống Mikheil Kavelachvili đã quyết định ưu tiên việc thông qua nhiều đạo luật đàn áp. Quyền hạn của cảnh sát trong việc bắt bớ và câu lưu được mở rộng. Việc sa thải công chức trở nên dễ dàng hơn.
Đối với phe đối lập, tại Gruzia từ giờ trở đi, quyền tự do ngôn luận đã bị lâm nguy. Tuy nhiên, tại khu vực trước trụ sở Quốc Hội, các đe dọa mới dường như đã không làm phong trào bị chựng lại, như lời ghi nhận của một phụ nữ biểu tình trẻ, có mặt ở đây : ‘‘người ta muốn làm cho chúng tôi sợ hãi, rõ ràng là như vậy. Nhưng việc này không có tác dụng. Chúng tôi không sợ, chúng tôi sẽ tiếp tục, bởi chúng tôi biết sẽ luôn có người hỗ trợ chúng tôi’’.
Nếu như cảnh sát và bộ máy tư pháp nằm trong tay đảng Giấc mơ Gruzia, quân đội vẫn giữ khoảng cách với chính quyền. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử đất nước, đã không có lễ duyệt binh trong lễ nhậm chức của tổng thống »;
Theo các thông tin từ Tbilisi, dân chúng tại đây chờ đợi phong trào phản kháng sẽ còn kéo dài ít nhất trong nhiều tháng nữa.
Dự luật Mỹ : Zourabichvili là « lãnh đạo hợp pháp duy nhất » của Gruzia
Trên mạng X, dân biểu Joe Wilson, đảng Cộng Hòa, thành viên Ủy ban Đối ngoại Hạ Viện, hôm 28/12, cho biết vào tuần tới ông sẽ đệ trình lên Hạ Viện một dự luật không thừa nhận « chế độ độc tài bất hợp pháp » tại Gruzia, và công nhận tổng thống mãn nhiệm Salome Zourabichvili là « lãnh đạo duy nhất hợp pháp cho đến khi có bầu cử tự do và công bằng ». Trước đó một ngày, cũng vị dân biểu này cho biết tổng thống Salome Zourabichvili đã được mời đến dự lễ nhậm chức của tổng thống Donald Trump ngày 20/01/2025.
Hôm qua khi rời phủ tổng thống, bà Salome Zourabichvili cho biết bà vẫn là « tổng thống hợp pháp duy nhất » của Gruzia.
***********
Tân lãnh đạo Syria muốn duy trì quan hệ, tôn trọng lợi ích của Nga và Iran
Ngày 29/12/2024, tân lãnh đạo Syria, Ahmad Al-Sharaa, cho biết việc tổ chức bầu cử tổng thống có thể diễn ra sau 4 năm tới, đồng thời bày tỏ mong muốn duy trì các mối quan hệ chiến lược với Nga và Iran.
Đăng ngày:
Theo tường thuật từ trang Radio Free Europe, trong cuộc trả lời phỏng vấn dành cho kênh truyền thông Al Arabiya của Ả Rập Xê Út, ông Ahmad Al-Sharaa, cho rằng Syria không thể tồn tại mà « không có quan hệ với một quốc gia khu vực quan trọng như Iran ». Tuy nhiên, tân lãnh đạo Syria nhấn mạnh rằng mối quan hệ này « phải dựa trên sự tôn trọng chủ quyền của cả hai nước và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau ».
Ông Al-Sharaa hối thúc Teheran xem xét lại các chính sách, biện pháp can thiệp trong khu vực, và mong đợi những đề nghị tích cực từ Iran, khi không quên nhắc lại rằng các lực lượng nổi dậy đã bảo vệ các vị trí của Iran trong cuộc chiến lật đổ Bachar Al-Assad dù biết rằng nước Cộng hòa Hồi giáo là nguồn hậu thuẫn chính cho chế độ Damas trước đây.
Liên quan đến Nga, tuy bày tỏ mong muốn Matxcơva rút quân khỏi Syria nhưng Al-Sharaa cũng đề cập đến « những lợi ích chiến lược sâu sắc » với « cường quốc thứ hai trên thế giới » và cho biết ông « không muốn Nga rời khỏi Syria theo cách làm suy yếu mối quan hệ » giữa hai nước.
Trả lời Al Arabiya, tân lãnh đạo Syria giải thích: «Tất cả vũ khí của Syria đều có nguồn gốc từ Nga và nhiều nhà máy khai thác điện đều do các chuyên gia Nga quản lý (…) Chúng tôi không muốn Nga rời khỏi đất nước theo cách mà một số nước kỳ vọng ».
Reuters nhắc lại Nga, đồng minh thân thiết của Bachar Al-Assad trong cuộc nội chiến Syria, hiện có hai căn cứ quân sự tại Syria. Ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov trả lời hãng thông tấn Nga RIA hôm Chủ Nhật 29/12, cho biết, quy chế về hai căn cứ quân sự này sẽ là chủ đề trọng tâm trong các cuộc đàm phán với các nhà lãnh đạo mới ở Syria.
Bầu cử trong bốn năm nữa
Ngoài việc yêu cầu Mỹ và các nước phương Tây rút các biện pháp trừng phạt đang đè nặng đất nước, ông Ahmed Al-Sharaa cho biết, bầu cử tổng thống có thể diễn ra sau 4 năm vì việc soạn lại Hiến Pháp mới đòi hỏi nhiều thời gian.
Từ Damas, thông tín viên Mohammad Errami cho biết phản ứng từ người dân :
Phải cần đến bốn năm để tổ chức bầu cử tổng thống, trong đó, mất ba năm để soạn thảo Hiến Pháp mới tôn trọng các quyền tự do và các quyền khác, và một năm để người dân Syria cảm thấy có sự cải thiện về kinh tế trong đời sống thường nhật. Một giai đoạn mà Mohamed, một nam thanh niên Syria trạc 20 tuổi đánh giá là hợp lý để sửa chữa những gì Bachar Al-Assad đã phá hủy.
Anh nói : « Trước đây, Hiến Pháp bị sửa đổi chỉ trong vài phút để phục vụ cho chế độ bị lật đổ. Chính vì thế mà thời hạn này là hợp lẽ bởi vì đây là một bản Hiến pháp của Nhà nước mà tất cả đều phải tuân theo, điều này đòi hỏi phải có thời gian. »
Nhưng đối với Soumaya, một phụ nữ Syria tầm 30 tuổi, thời hạn này là quá dài. Cô cho rằng việc soạn thảo Hiến pháp mới có thể được làm nhanh hơn, nhất là trong bối cảnh Syria cần khẩn cấp tái bình ổn an ninh càng nhanh càng tốt.
Cô giải thích : « Tôi lạc quan về Hiến pháp mới nhưng thật sự mà nói, ba năm là khá dài, bởi vì người ta có thể dựa trên bản Hiến pháp hiện nay và sửa đổi một số điều luật. Tôi cũng nghĩ rằng bốn năm để tổ chức các cuộc bầu cử là một giai đoạn khá lâu ».
Chính quyền Syria dự trù giải tán tất cả các phe phái vũ trang trong nước và sáp nhập những lực lượng này vào một bộ máy an ninh và một quân đội quốc gia hợp nhất, dưới sự chỉ huy của bộ Nội Vụ và bộ Quốc Phòng.
**********
Gazprom : Gót chân « Achille » trong ngoại giao khí đốt của Vladimir Putin
Hợp đồng trung chuyển khí đốt Nga – Ukraina sang châu Âu có thời hạn 5 năm sẽ hết giá trị vào ngày 31/12/2024 và có khả năng sẽ không triển hạn như mong muốn của tổng thống Ukraina, cùng lúc Matxcơva thông báo ngưng cung cấp khí đốt cho Moldova kể từ ngày 01/01/2025. Tuy nhiên, những hợp đồng còn lại giữa tập Gazprom với châu Âu dường như mang tính thiết yếu cho sự sống còn cho tập đoàn khí đốt của Nga. Một yếu tố mà điện Kremlin khó thể bỏ qua.
Đăng ngày:
Kể từ ngày 01/01/205, đường ống dẫn « Brotherhood » trung chuyển khí đốt từ Nga sang một số nước châu Âu qua ngả Ukraina có nguy cơ ngưng hoạt động. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky hồi cuối tháng 8/2024 cho biết không muốn triển hạn hợp đồng 5 năm này.
Nếu điều này trở thành hiện thực, Matxcơva và trong một chừng mực nào đó là Kiev bị mất một nguồn thu quan trọng. Sự việc có nguy cơ đẩy tập đoàn khí đốt Gazprom vào tình thế nan giải, vốn đã bị suy yếu do những biện pháp trừng phạt của châu Âu, và làm lung lay công cụ ngoại giao khí đốt của tổng thống Nga Vladimir Putin.
Theo giải thích từ nhà nghiên cứu Thierry Bros, giáo sư tại đại học Khoa học Chính trị Sciences Po với nhật báo kinh tế Les Echos, năm 2023, tập đoàn khí đốt mà Nhà nước Nga là cổ đông chính, đã bị thất thu đến 6,4 tỷ euro, một con số kỷ lục chưa từng có tính từ năm 1999.
Nếu như năm 2022, hãng khí đốt lớn nhất nước có thể nghe theo lệnh của điện Kremlin ngưng bán khí đốt cho châu Âu, thì tình hình trong năm 2024 đã khác hẳn. Gazprom buộc phải « giảm chi phí ở bất kỳ nơi nào có thể, giảm cả các khoản đầu tư. Khả năng duy nhất hiện nay có lẽ là cắt giảm việc làm, nhưng với nguy cơ dẫn đến bất ổn xã hội : Một điều mà điện Kremlin không ủng hộ ».
Làm thế nào duy trì gần 500 ngàn việc làm tại một tập đoàn có mức doanh thu chiếm đến 8% GDP của Nga ? Việc tiếp tục cung cấp một phần khí đốt cho châu Âu có thể là một giải pháp ưu tiên. Theo tính toán từ ông Thierry Bros, Gazprom phải bán được 11 tỷ đô la khí đốt mỗi quý để cân đối các chi phí cố định. Nhưng những hợp đồng còn lại trên thế giới còn xa mới đạt được mục tiêu này. Trong khi việc ngưng giao khí đốt cho châu Âu qua ngả Ukraina khiến Nga thất thu đến 6,5 tỷ đô la mỗi năm.
Gazprom cũng có thể trông cậy vào thị trường Trung Quốc. Nhưng ông khổng lồ châu Á, với một hợp đồng mua 38 tỷ m3 khí đốt của Gazprom qua đường ống dẫn Sức mạnh Siberia (Power of Siberia), dường như tìm cách hạn chế nhập khẩu khí đốt từ Nga. Ngoài ra, Bắc Kinh cũng không mấy mặn mà đàm phán với Matxcơva về đường ống khí đốt mới Power of Siberia 2, mà Nga hy vọng đúc kết và đưa vào hoạt động ngay từ năm 2030.
Cũng theo ông Thierry Bros, nếu có đạt được, thì hợp đồng này vẫn kém hấp dẫn, thấp hơn với mức nhập khẩu của châu Âu đến ba lần trong năm 2021. Trong khi các cuộc đàm phán với Ấn Độ và Pakistan cũng không cho kết quả như mong đợi và bị đình trệ từ nhiều năm qua.
Khó khăn ngày nay của Gazprom cũng một phần do những sai lầm về chiến lược. Tập đoàn năng lượng hàng đầu của Nga chỉ đặt cược nhiều vào các đường ống dẫn mà chưa bao giờ phát triển năng lực về khí hóa lỏng GNL, để lại phân khúc thị trường này cho nhiều đối thủ cạnh tranh như Novatek cũng của Nga. Hiện tại, nhà máy sản xuất khí hóa lỏng của Gazprom chỉ mới bắt đầu xuất khẩu sang Tây Ban Nha hay Ý trong năm 2024, với năng suất 1,5 triệu tấn một năm, thấp hơn 11 lần so với Yamal của Novatek.
Bất chấp một triển vọng khá sáng sủa trong năm nay với mức bán khí đốt đạt gần 46 tỷ đô la, tăng 13% trong vòng một năm, nhưng hãng khí đốt lớn của Nga chuẩn bị giảm bớt mức chi tiêu. Một báo cáo công bố cách nay một năm, ước tính hãng này phải bán cho châu Âu trong khoảng từ 50-75 tỷ m3 khí đốt từ đây đến năm 2035, thấp hơn mức bán trước chiến tranh đến 3 lần. Nhưng nếu châu Âu vẫn giữ vững lập trường là bỏ qua khí đốt Nga từ đây đến năm 2027, thì đây sẽ là một phương trình khó giải quyết cho Gazprom.
***********
Hàn Quốc để quốc tang 7 ngày sau vụ tai nạn máy bay thảm khốc
Chính quyền Hàn Quốc, hôm nay 30/12/2024, tuyên bố cả nước để cờ rủ với quốc tang 7 ngày sau vụ tai nạn máy bay khiến 179 người thiệt mạng vào hôm qua 29/12.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
Quyền tổng thống Choi Sang Mok đã ra lệnh kiểm tra "tổng thể" toàn bộ máy bay Boeing 737-800 của các hãng hàng không trong nước. Ông đã đến hiện trường vụ tai nạn ở Muan, miền Tây Nam, để tưởng niệm các nạn nhân và cho biết chính phủ đang "nỗ lực hết sức" để xác định danh tính các nạn nhân và hỗ trợ những gia đình bị ảnh hưởng.
Từ Seoul, thông tín viên Camille Ruiz cho biết cụ thể :
Quyền tổng thống đã ra lệnh kiểm tra "tổng thể" tất cả các hoạt động hàng không trên toàn quốc. Thông báo này chủ yếu nhắm đến các máy bay Boeing 737-800, mẫu máy bay gặp tai nạn hôm qua. Chính phủ đang lên kế hoạch kiểm tra kỹ lưỡng 101 chiếc máy bay đang hoạt động trên lãnh thổ.
Theo hãng tin Yonhap, sáng nay, theo giờ Hàn Quốc, một chiếc máy bay khác đã gặp sự cố với hệ thống càng hạ cánh, một thiết bị then chốt. Yonhap cho biết đó chính là mẫu máy bay Boeing 737-800 của cùng hãng hàng không Jeju Air. Máy bay đã buộc phải quay trở lại.
Bộ Giao Thông Vận Tải đã cử các thanh tra an toàn đến hiện trường tại sân bay quốc tế Gimpo. Tuy nhiên, không có mối liên hệ nào giữa hai vụ việc được xác nhận từ các nguồn thạo tin.
Theo nhà chức trách, một trong hai hộp đen của chiếc máy bay gặp nạn đã bị hỏng. Hoa Kỳ có thể tham gia vào cuộc điều tra. Theo hãng tin Yonhap, đây là tai nạn hàng không thảm khốc nhất lịch sử Hàn Quốc kể từ năm 1997.
**********
Các tổng thống Mỹ đã dự trù cho tang lễ của riêng mình như thế nào
Hành trình tưởng niệm cựu Tổng thống Jimmy Carter sẽ kết thúc tại ngôi nhà của ông ở thị trấn nhỏ Plains, Georgia, nơi ông lớn lên trên một trang trại trồng đậu phộng. Đó là nơi vợ ông, bà Rosalynn, được an nghỉ vào năm ngoái tại một khu đất mà họ đã chọn cách đây nhiều năm.
Nhưng trước khi ông Carter đến nơi an nghỉ cuối cùng khiêm tốn của mình, sẽ có một lịch trình liên bang về tưởng niệm, nghi lễ và hậu cần đặc trưng của các tang lễ cấp nhà nước. Kể từ khi quốc gia này được thành lập, nước Mỹ đã chia tay các cựu tổng thống bằng một loạt sự kiện phức tạp đan xen giữa các truyền thống lâu đời và nét riêng tư.
Các đám tang thường do chính các tổng thống lên kế hoạch, những người thường có nhiều năm sau khi rời Tòa Bạch Ốc để suy ngẫm về cách họ muốn được tưởng nhớ.
“Họ tham gia rất nhiều vào quá trình lập kế hoạch và các quyết định mà họ đưa ra cho chúng ta biết rất nhiều về con người họ, cách họ nhìn nhận về chức tổng thống và cách họ muốn được người dân Mỹ nhớ đến”, ông Matthew Costello, nhà sử học cấp cao của Hiệp hội Lịch sử Tòa Bạch Ốc, người đồng sáng tác một cuốn sách có tên “Tưởng nhớ các tổng thống: Mất mát và di sản trong văn hóa Mỹ”, cho biết.
Ông Carter có nhiều thời gian để lên kế hoạch hơn hầu hết mọi người. Ông đã sống 43 năm sau khi kết thúc nhiệm kỳ tổng thống, thời gian hậu nhiệm kỳ tổng thống dài nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, trước khi qua đời vào Chủ Nhật 29/12 ở tuổi 100.
Nhiều chi tiết về đám tang của ông vẫn được giữ bí mật, tùy thuộc vào quyết định của gia đình và các đơn vị quân đội chịu trách nhiệm thực hiện các kế hoạch. Hầu hết các tổng thống đều được quàn tại Điện Capitol Hoa Kỳ và thường có một buổi lễ tại Nhà thờ Quốc gia Washington.
Tổng thống Joe Biden đã vô tình tiết lộ vào năm ngoái rằng ông Carter đã yêu cầu ông đọc điếu văn. (“Xin lỗi, tôi không nên nói như vậy”, ông Biden thừa nhận.)
Tổng thống Biden hôm Chủ Nhật 29/12 nói rằng nhóm của ông đang làm việc với gia đình Carter và những người khác “để đảm bảo rằng ông được tưởng nhớ một cách thích hợp, tại Hoa Kỳ và trên toàn thế giới”. Con trai của ông Carter, ông Chip, là người liên lạc chính của gia đình, mặc dù Tổng thống Biden cho biết ông đã nói chuyện với tất cả những người con của ông Carter.
Ông mô tả một quá trình đang diễn ra “sẽ mất một chút thời gian” nhưng sẽ dẫn đến một “buổi lễ lớn tại Washington, D.C.” dành cho ông Carter, mà ông Biden đã lên lịch vào ngày 9 tháng 1.
Đôi khi các cựu tổng thống giúp đỡ ngay cả những chi tiết nhỏ nhất.
Ông Jeffrey Engel, giám đốc Trung tâm Lịch sử Tổng thống tại Đại học Southern Methodist ở Dallas, nhớ lại cuộc gặp với ông George H.W. Bush ngay sau khi cựu tổng thống sửa lại sơ đồ chỗ ngồi cho đám tang của mình.
“Và tôi nói, ‘Điều đó có kỳ lạ không? Ông biết đấy, đó là cái chết của chính ông mà,” Ông Engel nhớ lại. “Và ông ấy nói, ‘Ông biết đấy, ông làm điều đó ba tháng một lần. Ông sẽ quen dần với nó thôi.’”
Tổng thống Dwight Eisenhower, người chỉ huy quân Đồng minh trong Thế chiến II trước khi trở thành chính trị gia, muốn được chôn cất trong một chiếc quan tài do chính phủ cấp với giá 80 đô la. Ngoại trừ một con dấu thủy tinh được thêm vào thiết kế, nó không thể phân biệt được với quan tài của bất kỳ người lính nào khác.
Chi tiết về các đám rước cũng có thể phản ánh các khía cạnh trong cuộc sống của một vị tổng thống. Quan tài của ông Ronald Reagan được đưa lên các bậc thang phía tây của Điện Capitol Hoa Kỳ, đối diện với tiểu bang California quê hương của ông. Khi ông Gerald Ford qua đời, quan tài của ông được đưa ngang qua Hạ viện của tòa nhà, một sự công nhận cho những năm tháng ông làm nhà lập pháp.
Nhiệm vụ thực hiện tang lễ của tổng thống thuộc về Lực lượng Đặc nhiệm Chung-Khu vực Thủ đô Quốc gia, bao gồm 4.000 quân nhân và nhân viên dân sự. Đơn vị này cho biết trong một tuyên bố rằng họ “rất vinh dự khi được cung cấp sự hỗ trợ này thay mặt cho quốc gia”.
Lễ tang của tổng thống có thể để lại dấu ấn lâu dài trong tâm thức của người Mỹ. Một trong những mô tả đáng nhớ nhất của ông George Washington — “người đầu tiên trong chiến tranh, người đầu tiên trong hòa bình và người đầu tiên trong trái tim của đồng bào” — xuất phát từ một bài điếu văn được tái bản rộng rãi khi nhà lãnh đạo đầu tiên của đất nước qua đời.
Sau khi ông John F. Kennedy bị ám sát, con trai ông là John Jr. đã được chụp ảnh đang chào quan tài. Quan tài của ông Kennedy được đưa xuống Đại lộ Pennsylvania trên cùng một chiếc xe chở ông Abraham Lincoln sau khi ông bị ám sát một thế kỷ trước và một con ngựa không người cưỡi đã được đưa vào đoàn rước.
Lễ tang ông Kennedy là lễ tang tổng thống đầu tiên được truyền hình rộng rãi.
“Công nghệ đã giúp việc tang lễ trở nên dễ tiếp cận hơn, dân chủ hơn. Nhiều người có cơ hội dành thời gian để suy ngẫm về ý nghĩa của người này”, ông Costello nói. “Và tôi nghĩ điều đó cũng mở ra cánh cửa để nhiều người hơn tham gia vào quá trình tưởng nhớ”.
Ở nhiều quốc gia dân chủ, nguyên thủ quốc gia và người đứng đầu chính phủ là hai người khác nhau. Hoa Kỳ kết hợp cả hai vai trò, nghi lễ và người đứng đầu hành pháp, vào chức vụ tổng thống.
“Vì chúng ta không có nhân vật quốc gia nào khác ngoài tổng thống, về cơ bản chúng ta đã lấy tất cả sức nặng truyền thống và cảm xúc công dân được đặt vào cái chết hoặc sự ra đời hoặc đám cưới của một nguyên thủ hoặc một vị vua và đặt nó lên đầu các tổng thống,” ông Engel nói. “Và thành thật mà nói, không có nhiều người như vậy. Vì vậy, bất cứ khi nào một trong số họ qua đời, thì đó là điều bất thường và là một vấn đề lớn.”
Ông mô tả tang lễ là khoảnh khắc để ghi nhớ “rằng tất cả chúng ta đều ở trong hoàn cảnh này cùng nhau” và “người đàn ông này là tổng thống của tất cả chúng ta, bất kể bạn là đảng viên Cộng hòa hay Dân chủ".
Tuy nhiên, trong nền chính trị chia rẽ ngày nay, tang lễ cấp nhà nước có thể tạo ra những khoảnh khắc ngượng ngùng, thậm chí căng thẳng.
Trong tang lễ của ông George H.W. Bush năm 2018, có sự tham dự của Tổng thống Donald Trump. Ông bắt tay cựu Tổng thống Barack Obama, người tiền nhiệm của ông, nhưng không giao lưu với bà Hillary Clinton, người mà ông đã đánh bại trong cuộc bầu cử năm 2016, hoặc chồng bà, cựu Tổng thống Bill Clinton.
“Những đám tang này luôn mang tính chính trị”, ông Engel nói. “Thành thật mà nói, bất kể điều gì xảy ra trong tang lễ của ông Carter đều sẽ mang tính chính trị, bất kể những người xung quanh gia đình ông Carter có muốn hay không”.
**********
Bàn ra tán vào (0)
Tin Tức ngày 31 - 12 -2024:
*************
TIN TỔNG HỢP
(AFP) - Mỹ công bố gói viện trợ an ninh 2,5 tỷ đô la cho Ukraina. Hôm nay, 30/12/2024, tổng thống mãn nhiệm Joe Biden ‘‘tự hào thông báo khoản viện trợ gần 2,5 tỷ đô la hỗ trợ an ninh cho Ukraina, để nước này tiếp tục bảo vệ nền độc lập và tự do chống lại xâm lược Nga”. Đầu tháng 12, nhiều quan chức quốc phòng Mỹ thừa nhận Washington có thể không thể gửi toàn bộ số vũ khí và thiết bị trị giá 5,6 tỷ đô la, đã được Quốc Hội phê chuẩn cho Ukraina, trước lễ nhậm chức của ông Donald Trump.
(Reuters) – Thổ Nhĩ Kỳ đầu tư 14 tỉ tỷ đô la vào khu vực người Kurdistan. Trả lời báo giới hôm qua, 29/12/2024, bộ trưởng Công nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ Fatih Kacir biết tổng số tiền 14,15 tỷ đô la liên quan đến 198 dự án, thực hiện cho đến năm 2028. Trong những tháng gần đây, Ankara tìm cách chấm dứt cuộc đối đầu với lực lượng vũ trang PKK của người Kurdistan. Theo giới quan sát, kinh tế tại các vùng đông và đông nam Thổ Nhĩ Kỳ suy giảm mạnh là hậu quả của cuộc chiến giữa chính quyền trung ương và PKK.
(RFI) - Ấn Độ : Tòa án Tối cao yêu cầu một thủ lĩnh nông dân chấm dứt tuyệt thực. Kể từ ngày 26/11/2024, Jagjit Singh Dhaliwal một nhà hoạt động ở bang Punjab, vựa lúa mì của Ấn Độ, đã nhịn ăn để đòi chính phủ phải có thêm các nhượng bộ về chính sách nông nghiệp, để nông dân có thu nhập đủ sống. Phong trào nông dân hồi 2020-2021 từng buộc thủ tướng Narendra Modi phải lùi bước trong chủ trương « tự do hóa thị trường nông sản ». Nhưng nhiều nông dân cho rằng mức nhượng bộ là chưa đủ. Cuộc tuyệt thực trở thành vấn đề chính trị quốc gia : ngày 28/12, Tòa án Tối cao yêu cầu chính quyền địa phương chuyển ông đến bệnh viện trước ngày 31/12, do lo ngại đương sự qua đời.
(AFP) – Trung Quốc : Một thiếu niên bị kết án tù chung thân. Phán quyết được đưa ra hôm nay 30/12/2024. Ba nghi phạm, tất cả dưới 14 tuổi khi xảy ra vụ án, bị cáo buộc đã quấy rối và giết một cậu bé 13 tuổi tên Wang, rồi chôn thi thể trong một ngôi nhà bỏ hoang. Thiếu niên tên Zhang, bị cáo buộc giết người và bị kết án tù chung thân. Đồng phạm của Zhang, tên là Li, lĩnh án 12 năm tù. Thiếu niên thứ ba không bị kết tội hình sự do mức độ liên quan hạn chế, nhưng sẽ phải chịu hình phạt giáo dục cải tạo.
(AFP) – Viêm màng não : Một loại vac-xin mới bắt buộc cho trẻ sơ sinh từ ngày 01/01/2025. Từ đầu năm tới, việc tiêm vac-xin chống vi khuẩn màng não sẽ được mở rộng tại Pháp do sự gia tăng các ca nhiễm. Bệnh viêm màng não biểu hiện qua sốt cao và cứng cổ. Nếu không được điều trị, bệnh nhân sẽ nhanh chóng qua đời. Ngay cả khi được điều trị, 10% bệnh nhân vẫn tử vong và nhiều người sẽ có di chứng như cắt cụt chi, rối loạn nhận thức hoặc mất thính giác.
***********
Báo cáo của Israel: Những kẻ bắt giữ ở Gaza tra tấn con tin, gồm trẻ vị thành niên
Theo báo cáo mới của Bộ Y tế Israel sẽ được đệ trình lên Liên Hợp Quốc trong tuần này, những con tin bị giam giữ ở Gaza đã phải chịu sự tra tấn, bao gồm lạm dụng tình dục và tâm lý, bỏ đói, làm bỏng và bỏ bê y tế.
Báo cáo dựa trên các cuộc phỏng vấn với các nhóm y tế và phúc lợi vốn đã điều trị cho hơn 100 con tin người Israel và người nước ngoài, mà hầu hết trong số họ đã được thả vào cuối tháng 11/2023, trong một thỏa thuận ngừng bắn ngắn giữa Israel và Hamas. Tám con tin đã được quân đội Israel giải cứu.
Theo báo cáo gửi tới Báo cáo viên đặc biệt của LHQ về Tra tấn và được công bố vào cuối ngày 28/12, các con tin bao gồm hơn 30 trẻ em và thanh thiếu niên, trong đó có một số bị phát hiện đã bị trói, đánh đập hoặc đóng dấu bằng vật nóng.
Phụ nữ cho biết rằng họ bị những kẻ bắt giữ tấn công tình dục, bao gồm cả bị dí súng vào đầu. Theo báo cáo, đàn ông bị đánh đập, bỏ đói, đóng dấu, bị trói biệt lập và không được phép vào nhà vệ sinh. Một số người bị từ chối điều trị thương tích và tình trạng sức khỏe.
Báo cáo không nêu tên hoặc tuổi của bất kỳ con tin nào để bảo vệ quyền riêng tư của họ, nhưng một số mô tả trùng khớp với mô tả của các con tin và nhân viên điều trị cho họ trong các cuộc phỏng vấn với Reuters và các phương tiện truyền thông khác cũng như báo cáo của Liên Hợp Quốc.
Hamas đã nhiều lần phủ nhận việc ngược đãi 251 con tin bị bắt cóc khỏi Israel trong cuộc tấn công ngày 7/10/2023. Chính quyền Israel tin rằng khoảng một nửa trong số 100 con tin còn bị giam giữ ở Gaza vẫn còn sống.
Một nỗ lực mới nhằm đảm bảo lệnh ngừng bắn ở Gaza, bao gồm thỏa thuận giải cứu con tin, đã đạt được động lực trong những tuần gần đây, mặc dù vẫn chưa có đột phá nào được báo cáo.
Cuộc chiến bắt đầu với cuộc tấn công của Hamas vào tháng 10/2023, trong đó 1.200 người đã thiệt mạng, phần lớn là thường dân, theo chính quyền Israel.
Chiến dịch trả đũa của Israel chống lại Hamas đã giết chết hơn 45.000 người Palestine, phần lớn là thường dân, theo các quan chức y tế Palestine. Các cuộc tấn công đáp trả của Israel đã khiến gần như toàn bộ dân số Gaza phải di dời và biến phần lớn lãnh thổ của thành đống đổ nát.
Chính quyền Israel đang điều tra những cáo buộc ngược đãi những người Palestine bị bắt trong chiến tranh.
**********
Nắng nóng kỷ lục có thể tiếp tục trong năm 2025, đẩy nhanh quá trình biến đổi khí hậu
- Lisa Schlein
Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cảnh báo rằng mức nhiệt cao kỷ lục của năm nay có khả năng tiếp tục xảy ra vào năm 2025, đẩy nhanh hơn nữa quá trình biến đổi khí hậu và dẫn đến hậu quả thảm khốc nếu không có hành động khẩn cấp để ngăn chặn "hoạt động của con người" đằng sau thảm họa sắp xảy ra này.
Theo cơ quan thời tiết của Liên hợp quốc, năm 2024 được coi là năm ấm nhất trong lịch sử, "kết thúc một thập kỷ có mức nhiệt chưa từng có do hoạt động của con người gây ra".
“Khí nhà kính tiếp tục tăng lên mức cao kỷ lục, làm nhiệt độ tăng cao hơn nữa trong tương lai," WMO cho biết.
Cơ quan này nhấn mạnh nhu cầu hợp tác quốc tế lớn hơn để giải quyết các rủi ro về mức nhiệt cực đoan "khi nhiệt độ toàn cầu tăng lên và các hiện tượng nhiệt độ cực đoan trở nên thường xuyên và nghiêm trọng hơn".
Celeste Saulo, người được bổ nhiệm làm tổng thư ký WMO vào tháng 6/2023 và bắt đầu nhiệm kỳ bốn năm của mình vào tháng 1/2024, cho biết trong năm đầu tiên tại nhiệm, bà đã "ban hành nhiều Cảnh báo đỏ về tình trạng khí hậu", trong đó cảnh báo rằng "mỗi phần nhỏ của một độ ấm lên đều quan trọng và làm tăng các hiện tượng khí hậu cực đoan, tác động và rủi ro".
Báo cáo Tình hình khí hậu năm 2024 của WMO cho thấy nhiệt độ trung bình toàn cầu từ tháng 1 đến tháng 9 ấm hơn so với thời kỳ tiền công nghiệp 1,54 độ C và cao hơn mức quy định trong Thỏa thuận Paris năm 2016 về biến đổi khí hậu.
Báo cáo Khoảng cách phát thải của Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc năm nay cảnh báo rằng nhiệt độ có khả năng tăng lên 3,1 độ C vào cuối thế kỷ nếu không có hành động phòng ngừa để giảm lượng khí thải nhà kính vào khí quyển.
"Biến đổi khí hậu diễn ra trước mắt chúng ta hầu như hàng ngày dưới hình thức gia tăng tần suất và tác động của các hiện tượng thời tiết cực đoan," bà Saulo cho biết. "Năm nay, chúng ta đã chứng kiến lượng mưa và lũ lụt phá kỷ lục cùng với sự mất mát khủng khiếp về sinh mạng ở rất nhiều quốc gia, gây đau thương cho các cộng đồng trên mọi châu lục.”
Bão nhiệt đới Chido, vốn đổ bộ vào vùng lãnh thổ Mayotte của Pháp ở Ấn Độ Dương vào giữa tháng 12 và sau đó di chuyển đến Mozambique, đã gây ra tác động tàn phá đến cuộc sống và sinh kế của các cộng đồng trên đường đi của nó. Tuy nhiên, cơn bão này chỉ là cơn bão mới nhất trong số hàng chục sự kiện thời tiết cực đoan đã tàn phá khắp thế giới trong năm nay.
Theo một báo cáo mới từ các tổ chức nghiên cứu thời tiết và khí hậu, gồm World Weather Attribution và Climate Central, biến đổi khí hậu đã làm trầm trọng thêm 26 trong số 29 sự kiện thời tiết cực đoan được nghiên cứu, trong đó "đã khiến ít nhất 3.700 người thiệt mạng và hàng triệu người phải di dời".
"Biến đổi khí hậu đã làm tăng thêm 41 ngày nắng nóng nguy hiểm vào năm 2024, gây hại cho sức khỏe con người và hệ sinh thái", báo cáo cho biết.
Các sự kiện thời tiết cực đoan đã ảnh hưởng đến mọi khu vực trên thế giới. Những sự kiện nổi bật bao gồm Bão Helene, từng đổ bộ vào tiểu bang Florida của Hoa Kỳ, gây ra lũ lụt và thiệt hại do gió trên diện rộng.
Mưa lớn đã gây ra lũ lụt nghiêm trọng và lở đất ở Nam Mỹ. Mưa lớn cũng dẫn đến lũ quét chết người ở châu Âu, đặc biệt là ở Tây Ban Nha, và gây ra lũ lụt lịch sử trên khắp Tây và Trung Phi, giết chết hơn 1.500 người.
Những khu vực này và các khu vực khác cũng bị ảnh hưởng bởi cháy rừng dữ dội và hạn hán nghiêm trọng gây ra nạn đói, thống khổ và tổn hại không thể khắc phục, cũng như thiệt hại kinh tế to lớn cho hàng triệu người.
"Đây là sự cố khí hậu – theo thời gian thực", Antonio Guterres, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc đã cảnh báo trong thông điệp năm mới của mình. "Chúng ta phải thoát khỏi con đường hủy diệt này, và chúng ta không còn thời gian nữa.
"Vào năm 2024, các quốc gia phải đưa thế giới vào con đường an toàn hơn bằng cách cắt giảm mạnh khí thải và hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang tương lai tái tạo", ông nói.
Để đáp lại lời kêu gọi hành động của tổng thư ký LHQ về tình trạng mức nhiệt cực đoan, một nhóm chuyên gia từ 15 tổ chức quốc tế, 12 quốc gia và một số đối tác học thuật và phi chính phủ hàng đầu đã họp tại trụ sở WMO vào đầu tháng này để thúc đẩy một khuôn khổ phối hợp nhằm giải quyết mối đe dọa ngày càng gia tăng này.
Kế hoạch này là một trong nhiều sáng kiến của WMO nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng thông qua các dịch vụ khí hậu được cải thiện và cảnh báo sớm.
Khi cơ quan thời tiết của Liên hợp quốc chuẩn bị kỷ niệm 75 năm thành lập vào năm 2025, các quan chức của WMO cho biết họ sẽ tiếp tục phối hợp các nỗ lực trên toàn thế giới để quan sát và theo dõi tình trạng khí hậu cũng như hỗ trợ các nỗ lực quốc tế "nhằm giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu".
"Thông điệp của chúng tôi là nếu chúng ta muốn một hành tinh an toàn hơn, chúng ta phải hành động ngay bây giờ", tổng thư ký WMO, bà Saulo, cho biết. "Đó là trách nhiệm của chúng ta. Đó là trách nhiệm chung, trách nhiệm toàn cầu".
************
Gruzia: Phong trào phản kháng chính quyền thân Nga tiếp tục, bất chấp các biện pháp đàn áp mới
Sau khi tổng thống mãn nhiệm Gruzia, Salome Zourabichvili, rời khỏi phủ tổng thống hôm qua 29/12/2024, biểu tình tiếp tục diễn ra tại thủ đô Tbilisi trước trụ sở Quốc Hội.
Đăng ngày:
Bất chấp các biện pháp đàn áp mới, mà tân tổng thống Mikheïl Kavelachvili đưa ra ngay sau khi nhậm chức, phong trào không có dấu hiệu chùn bước. Một cuộc biểu tình lớn dự kiến sẽ diễn ra đêm Giao Thừa, ngày mai 31/12/2024;
Phóng sự tại Tbilisi của đặc phái viên Julien Chavanne, với sự cộng tác của Irma Inaridze :
« Dán áp phích lên tường sẽ bị phạt số tiền tương đương hơn 300 euro. Chiếu tia laser bị phạt gần 700 euro, gấp gần hai tháng lương trung bình ở đây. Ngay sau khi nhậm chức, tân tổng thống Mikheil Kavelachvili đã quyết định ưu tiên việc thông qua nhiều đạo luật đàn áp. Quyền hạn của cảnh sát trong việc bắt bớ và câu lưu được mở rộng. Việc sa thải công chức trở nên dễ dàng hơn.
Đối với phe đối lập, tại Gruzia từ giờ trở đi, quyền tự do ngôn luận đã bị lâm nguy. Tuy nhiên, tại khu vực trước trụ sở Quốc Hội, các đe dọa mới dường như đã không làm phong trào bị chựng lại, như lời ghi nhận của một phụ nữ biểu tình trẻ, có mặt ở đây : ‘‘người ta muốn làm cho chúng tôi sợ hãi, rõ ràng là như vậy. Nhưng việc này không có tác dụng. Chúng tôi không sợ, chúng tôi sẽ tiếp tục, bởi chúng tôi biết sẽ luôn có người hỗ trợ chúng tôi’’.
Nếu như cảnh sát và bộ máy tư pháp nằm trong tay đảng Giấc mơ Gruzia, quân đội vẫn giữ khoảng cách với chính quyền. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử đất nước, đã không có lễ duyệt binh trong lễ nhậm chức của tổng thống »;
Theo các thông tin từ Tbilisi, dân chúng tại đây chờ đợi phong trào phản kháng sẽ còn kéo dài ít nhất trong nhiều tháng nữa.
Dự luật Mỹ : Zourabichvili là « lãnh đạo hợp pháp duy nhất » của Gruzia
Trên mạng X, dân biểu Joe Wilson, đảng Cộng Hòa, thành viên Ủy ban Đối ngoại Hạ Viện, hôm 28/12, cho biết vào tuần tới ông sẽ đệ trình lên Hạ Viện một dự luật không thừa nhận « chế độ độc tài bất hợp pháp » tại Gruzia, và công nhận tổng thống mãn nhiệm Salome Zourabichvili là « lãnh đạo duy nhất hợp pháp cho đến khi có bầu cử tự do và công bằng ». Trước đó một ngày, cũng vị dân biểu này cho biết tổng thống Salome Zourabichvili đã được mời đến dự lễ nhậm chức của tổng thống Donald Trump ngày 20/01/2025.
Hôm qua khi rời phủ tổng thống, bà Salome Zourabichvili cho biết bà vẫn là « tổng thống hợp pháp duy nhất » của Gruzia.
***********
Tân lãnh đạo Syria muốn duy trì quan hệ, tôn trọng lợi ích của Nga và Iran
Ngày 29/12/2024, tân lãnh đạo Syria, Ahmad Al-Sharaa, cho biết việc tổ chức bầu cử tổng thống có thể diễn ra sau 4 năm tới, đồng thời bày tỏ mong muốn duy trì các mối quan hệ chiến lược với Nga và Iran.
Đăng ngày:
Theo tường thuật từ trang Radio Free Europe, trong cuộc trả lời phỏng vấn dành cho kênh truyền thông Al Arabiya của Ả Rập Xê Út, ông Ahmad Al-Sharaa, cho rằng Syria không thể tồn tại mà « không có quan hệ với một quốc gia khu vực quan trọng như Iran ». Tuy nhiên, tân lãnh đạo Syria nhấn mạnh rằng mối quan hệ này « phải dựa trên sự tôn trọng chủ quyền của cả hai nước và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau ».
Ông Al-Sharaa hối thúc Teheran xem xét lại các chính sách, biện pháp can thiệp trong khu vực, và mong đợi những đề nghị tích cực từ Iran, khi không quên nhắc lại rằng các lực lượng nổi dậy đã bảo vệ các vị trí của Iran trong cuộc chiến lật đổ Bachar Al-Assad dù biết rằng nước Cộng hòa Hồi giáo là nguồn hậu thuẫn chính cho chế độ Damas trước đây.
Liên quan đến Nga, tuy bày tỏ mong muốn Matxcơva rút quân khỏi Syria nhưng Al-Sharaa cũng đề cập đến « những lợi ích chiến lược sâu sắc » với « cường quốc thứ hai trên thế giới » và cho biết ông « không muốn Nga rời khỏi Syria theo cách làm suy yếu mối quan hệ » giữa hai nước.
Trả lời Al Arabiya, tân lãnh đạo Syria giải thích: «Tất cả vũ khí của Syria đều có nguồn gốc từ Nga và nhiều nhà máy khai thác điện đều do các chuyên gia Nga quản lý (…) Chúng tôi không muốn Nga rời khỏi đất nước theo cách mà một số nước kỳ vọng ».
Reuters nhắc lại Nga, đồng minh thân thiết của Bachar Al-Assad trong cuộc nội chiến Syria, hiện có hai căn cứ quân sự tại Syria. Ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov trả lời hãng thông tấn Nga RIA hôm Chủ Nhật 29/12, cho biết, quy chế về hai căn cứ quân sự này sẽ là chủ đề trọng tâm trong các cuộc đàm phán với các nhà lãnh đạo mới ở Syria.
Bầu cử trong bốn năm nữa
Ngoài việc yêu cầu Mỹ và các nước phương Tây rút các biện pháp trừng phạt đang đè nặng đất nước, ông Ahmed Al-Sharaa cho biết, bầu cử tổng thống có thể diễn ra sau 4 năm vì việc soạn lại Hiến Pháp mới đòi hỏi nhiều thời gian.
Từ Damas, thông tín viên Mohammad Errami cho biết phản ứng từ người dân :
Phải cần đến bốn năm để tổ chức bầu cử tổng thống, trong đó, mất ba năm để soạn thảo Hiến Pháp mới tôn trọng các quyền tự do và các quyền khác, và một năm để người dân Syria cảm thấy có sự cải thiện về kinh tế trong đời sống thường nhật. Một giai đoạn mà Mohamed, một nam thanh niên Syria trạc 20 tuổi đánh giá là hợp lý để sửa chữa những gì Bachar Al-Assad đã phá hủy.
Anh nói : « Trước đây, Hiến Pháp bị sửa đổi chỉ trong vài phút để phục vụ cho chế độ bị lật đổ. Chính vì thế mà thời hạn này là hợp lẽ bởi vì đây là một bản Hiến pháp của Nhà nước mà tất cả đều phải tuân theo, điều này đòi hỏi phải có thời gian. »
Nhưng đối với Soumaya, một phụ nữ Syria tầm 30 tuổi, thời hạn này là quá dài. Cô cho rằng việc soạn thảo Hiến pháp mới có thể được làm nhanh hơn, nhất là trong bối cảnh Syria cần khẩn cấp tái bình ổn an ninh càng nhanh càng tốt.
Cô giải thích : « Tôi lạc quan về Hiến pháp mới nhưng thật sự mà nói, ba năm là khá dài, bởi vì người ta có thể dựa trên bản Hiến pháp hiện nay và sửa đổi một số điều luật. Tôi cũng nghĩ rằng bốn năm để tổ chức các cuộc bầu cử là một giai đoạn khá lâu ».
Chính quyền Syria dự trù giải tán tất cả các phe phái vũ trang trong nước và sáp nhập những lực lượng này vào một bộ máy an ninh và một quân đội quốc gia hợp nhất, dưới sự chỉ huy của bộ Nội Vụ và bộ Quốc Phòng.
**********
Gazprom : Gót chân « Achille » trong ngoại giao khí đốt của Vladimir Putin
Hợp đồng trung chuyển khí đốt Nga – Ukraina sang châu Âu có thời hạn 5 năm sẽ hết giá trị vào ngày 31/12/2024 và có khả năng sẽ không triển hạn như mong muốn của tổng thống Ukraina, cùng lúc Matxcơva thông báo ngưng cung cấp khí đốt cho Moldova kể từ ngày 01/01/2025. Tuy nhiên, những hợp đồng còn lại giữa tập Gazprom với châu Âu dường như mang tính thiết yếu cho sự sống còn cho tập đoàn khí đốt của Nga. Một yếu tố mà điện Kremlin khó thể bỏ qua.
Đăng ngày:
Kể từ ngày 01/01/205, đường ống dẫn « Brotherhood » trung chuyển khí đốt từ Nga sang một số nước châu Âu qua ngả Ukraina có nguy cơ ngưng hoạt động. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky hồi cuối tháng 8/2024 cho biết không muốn triển hạn hợp đồng 5 năm này.
Nếu điều này trở thành hiện thực, Matxcơva và trong một chừng mực nào đó là Kiev bị mất một nguồn thu quan trọng. Sự việc có nguy cơ đẩy tập đoàn khí đốt Gazprom vào tình thế nan giải, vốn đã bị suy yếu do những biện pháp trừng phạt của châu Âu, và làm lung lay công cụ ngoại giao khí đốt của tổng thống Nga Vladimir Putin.
Theo giải thích từ nhà nghiên cứu Thierry Bros, giáo sư tại đại học Khoa học Chính trị Sciences Po với nhật báo kinh tế Les Echos, năm 2023, tập đoàn khí đốt mà Nhà nước Nga là cổ đông chính, đã bị thất thu đến 6,4 tỷ euro, một con số kỷ lục chưa từng có tính từ năm 1999.
Nếu như năm 2022, hãng khí đốt lớn nhất nước có thể nghe theo lệnh của điện Kremlin ngưng bán khí đốt cho châu Âu, thì tình hình trong năm 2024 đã khác hẳn. Gazprom buộc phải « giảm chi phí ở bất kỳ nơi nào có thể, giảm cả các khoản đầu tư. Khả năng duy nhất hiện nay có lẽ là cắt giảm việc làm, nhưng với nguy cơ dẫn đến bất ổn xã hội : Một điều mà điện Kremlin không ủng hộ ».
Làm thế nào duy trì gần 500 ngàn việc làm tại một tập đoàn có mức doanh thu chiếm đến 8% GDP của Nga ? Việc tiếp tục cung cấp một phần khí đốt cho châu Âu có thể là một giải pháp ưu tiên. Theo tính toán từ ông Thierry Bros, Gazprom phải bán được 11 tỷ đô la khí đốt mỗi quý để cân đối các chi phí cố định. Nhưng những hợp đồng còn lại trên thế giới còn xa mới đạt được mục tiêu này. Trong khi việc ngưng giao khí đốt cho châu Âu qua ngả Ukraina khiến Nga thất thu đến 6,5 tỷ đô la mỗi năm.
Gazprom cũng có thể trông cậy vào thị trường Trung Quốc. Nhưng ông khổng lồ châu Á, với một hợp đồng mua 38 tỷ m3 khí đốt của Gazprom qua đường ống dẫn Sức mạnh Siberia (Power of Siberia), dường như tìm cách hạn chế nhập khẩu khí đốt từ Nga. Ngoài ra, Bắc Kinh cũng không mấy mặn mà đàm phán với Matxcơva về đường ống khí đốt mới Power of Siberia 2, mà Nga hy vọng đúc kết và đưa vào hoạt động ngay từ năm 2030.
Cũng theo ông Thierry Bros, nếu có đạt được, thì hợp đồng này vẫn kém hấp dẫn, thấp hơn với mức nhập khẩu của châu Âu đến ba lần trong năm 2021. Trong khi các cuộc đàm phán với Ấn Độ và Pakistan cũng không cho kết quả như mong đợi và bị đình trệ từ nhiều năm qua.
Khó khăn ngày nay của Gazprom cũng một phần do những sai lầm về chiến lược. Tập đoàn năng lượng hàng đầu của Nga chỉ đặt cược nhiều vào các đường ống dẫn mà chưa bao giờ phát triển năng lực về khí hóa lỏng GNL, để lại phân khúc thị trường này cho nhiều đối thủ cạnh tranh như Novatek cũng của Nga. Hiện tại, nhà máy sản xuất khí hóa lỏng của Gazprom chỉ mới bắt đầu xuất khẩu sang Tây Ban Nha hay Ý trong năm 2024, với năng suất 1,5 triệu tấn một năm, thấp hơn 11 lần so với Yamal của Novatek.
Bất chấp một triển vọng khá sáng sủa trong năm nay với mức bán khí đốt đạt gần 46 tỷ đô la, tăng 13% trong vòng một năm, nhưng hãng khí đốt lớn của Nga chuẩn bị giảm bớt mức chi tiêu. Một báo cáo công bố cách nay một năm, ước tính hãng này phải bán cho châu Âu trong khoảng từ 50-75 tỷ m3 khí đốt từ đây đến năm 2035, thấp hơn mức bán trước chiến tranh đến 3 lần. Nhưng nếu châu Âu vẫn giữ vững lập trường là bỏ qua khí đốt Nga từ đây đến năm 2027, thì đây sẽ là một phương trình khó giải quyết cho Gazprom.
***********
Hàn Quốc để quốc tang 7 ngày sau vụ tai nạn máy bay thảm khốc
Chính quyền Hàn Quốc, hôm nay 30/12/2024, tuyên bố cả nước để cờ rủ với quốc tang 7 ngày sau vụ tai nạn máy bay khiến 179 người thiệt mạng vào hôm qua 29/12.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
Quyền tổng thống Choi Sang Mok đã ra lệnh kiểm tra "tổng thể" toàn bộ máy bay Boeing 737-800 của các hãng hàng không trong nước. Ông đã đến hiện trường vụ tai nạn ở Muan, miền Tây Nam, để tưởng niệm các nạn nhân và cho biết chính phủ đang "nỗ lực hết sức" để xác định danh tính các nạn nhân và hỗ trợ những gia đình bị ảnh hưởng.
Từ Seoul, thông tín viên Camille Ruiz cho biết cụ thể :
Quyền tổng thống đã ra lệnh kiểm tra "tổng thể" tất cả các hoạt động hàng không trên toàn quốc. Thông báo này chủ yếu nhắm đến các máy bay Boeing 737-800, mẫu máy bay gặp tai nạn hôm qua. Chính phủ đang lên kế hoạch kiểm tra kỹ lưỡng 101 chiếc máy bay đang hoạt động trên lãnh thổ.
Theo hãng tin Yonhap, sáng nay, theo giờ Hàn Quốc, một chiếc máy bay khác đã gặp sự cố với hệ thống càng hạ cánh, một thiết bị then chốt. Yonhap cho biết đó chính là mẫu máy bay Boeing 737-800 của cùng hãng hàng không Jeju Air. Máy bay đã buộc phải quay trở lại.
Bộ Giao Thông Vận Tải đã cử các thanh tra an toàn đến hiện trường tại sân bay quốc tế Gimpo. Tuy nhiên, không có mối liên hệ nào giữa hai vụ việc được xác nhận từ các nguồn thạo tin.
Theo nhà chức trách, một trong hai hộp đen của chiếc máy bay gặp nạn đã bị hỏng. Hoa Kỳ có thể tham gia vào cuộc điều tra. Theo hãng tin Yonhap, đây là tai nạn hàng không thảm khốc nhất lịch sử Hàn Quốc kể từ năm 1997.
**********
Các tổng thống Mỹ đã dự trù cho tang lễ của riêng mình như thế nào
Hành trình tưởng niệm cựu Tổng thống Jimmy Carter sẽ kết thúc tại ngôi nhà của ông ở thị trấn nhỏ Plains, Georgia, nơi ông lớn lên trên một trang trại trồng đậu phộng. Đó là nơi vợ ông, bà Rosalynn, được an nghỉ vào năm ngoái tại một khu đất mà họ đã chọn cách đây nhiều năm.
Nhưng trước khi ông Carter đến nơi an nghỉ cuối cùng khiêm tốn của mình, sẽ có một lịch trình liên bang về tưởng niệm, nghi lễ và hậu cần đặc trưng của các tang lễ cấp nhà nước. Kể từ khi quốc gia này được thành lập, nước Mỹ đã chia tay các cựu tổng thống bằng một loạt sự kiện phức tạp đan xen giữa các truyền thống lâu đời và nét riêng tư.
Các đám tang thường do chính các tổng thống lên kế hoạch, những người thường có nhiều năm sau khi rời Tòa Bạch Ốc để suy ngẫm về cách họ muốn được tưởng nhớ.
“Họ tham gia rất nhiều vào quá trình lập kế hoạch và các quyết định mà họ đưa ra cho chúng ta biết rất nhiều về con người họ, cách họ nhìn nhận về chức tổng thống và cách họ muốn được người dân Mỹ nhớ đến”, ông Matthew Costello, nhà sử học cấp cao của Hiệp hội Lịch sử Tòa Bạch Ốc, người đồng sáng tác một cuốn sách có tên “Tưởng nhớ các tổng thống: Mất mát và di sản trong văn hóa Mỹ”, cho biết.
Ông Carter có nhiều thời gian để lên kế hoạch hơn hầu hết mọi người. Ông đã sống 43 năm sau khi kết thúc nhiệm kỳ tổng thống, thời gian hậu nhiệm kỳ tổng thống dài nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, trước khi qua đời vào Chủ Nhật 29/12 ở tuổi 100.
Nhiều chi tiết về đám tang của ông vẫn được giữ bí mật, tùy thuộc vào quyết định của gia đình và các đơn vị quân đội chịu trách nhiệm thực hiện các kế hoạch. Hầu hết các tổng thống đều được quàn tại Điện Capitol Hoa Kỳ và thường có một buổi lễ tại Nhà thờ Quốc gia Washington.
Tổng thống Joe Biden đã vô tình tiết lộ vào năm ngoái rằng ông Carter đã yêu cầu ông đọc điếu văn. (“Xin lỗi, tôi không nên nói như vậy”, ông Biden thừa nhận.)
Tổng thống Biden hôm Chủ Nhật 29/12 nói rằng nhóm của ông đang làm việc với gia đình Carter và những người khác “để đảm bảo rằng ông được tưởng nhớ một cách thích hợp, tại Hoa Kỳ và trên toàn thế giới”. Con trai của ông Carter, ông Chip, là người liên lạc chính của gia đình, mặc dù Tổng thống Biden cho biết ông đã nói chuyện với tất cả những người con của ông Carter.
Ông mô tả một quá trình đang diễn ra “sẽ mất một chút thời gian” nhưng sẽ dẫn đến một “buổi lễ lớn tại Washington, D.C.” dành cho ông Carter, mà ông Biden đã lên lịch vào ngày 9 tháng 1.
Đôi khi các cựu tổng thống giúp đỡ ngay cả những chi tiết nhỏ nhất.
Ông Jeffrey Engel, giám đốc Trung tâm Lịch sử Tổng thống tại Đại học Southern Methodist ở Dallas, nhớ lại cuộc gặp với ông George H.W. Bush ngay sau khi cựu tổng thống sửa lại sơ đồ chỗ ngồi cho đám tang của mình.
“Và tôi nói, ‘Điều đó có kỳ lạ không? Ông biết đấy, đó là cái chết của chính ông mà,” Ông Engel nhớ lại. “Và ông ấy nói, ‘Ông biết đấy, ông làm điều đó ba tháng một lần. Ông sẽ quen dần với nó thôi.’”
Tổng thống Dwight Eisenhower, người chỉ huy quân Đồng minh trong Thế chiến II trước khi trở thành chính trị gia, muốn được chôn cất trong một chiếc quan tài do chính phủ cấp với giá 80 đô la. Ngoại trừ một con dấu thủy tinh được thêm vào thiết kế, nó không thể phân biệt được với quan tài của bất kỳ người lính nào khác.
Chi tiết về các đám rước cũng có thể phản ánh các khía cạnh trong cuộc sống của một vị tổng thống. Quan tài của ông Ronald Reagan được đưa lên các bậc thang phía tây của Điện Capitol Hoa Kỳ, đối diện với tiểu bang California quê hương của ông. Khi ông Gerald Ford qua đời, quan tài của ông được đưa ngang qua Hạ viện của tòa nhà, một sự công nhận cho những năm tháng ông làm nhà lập pháp.
Nhiệm vụ thực hiện tang lễ của tổng thống thuộc về Lực lượng Đặc nhiệm Chung-Khu vực Thủ đô Quốc gia, bao gồm 4.000 quân nhân và nhân viên dân sự. Đơn vị này cho biết trong một tuyên bố rằng họ “rất vinh dự khi được cung cấp sự hỗ trợ này thay mặt cho quốc gia”.
Lễ tang của tổng thống có thể để lại dấu ấn lâu dài trong tâm thức của người Mỹ. Một trong những mô tả đáng nhớ nhất của ông George Washington — “người đầu tiên trong chiến tranh, người đầu tiên trong hòa bình và người đầu tiên trong trái tim của đồng bào” — xuất phát từ một bài điếu văn được tái bản rộng rãi khi nhà lãnh đạo đầu tiên của đất nước qua đời.
Sau khi ông John F. Kennedy bị ám sát, con trai ông là John Jr. đã được chụp ảnh đang chào quan tài. Quan tài của ông Kennedy được đưa xuống Đại lộ Pennsylvania trên cùng một chiếc xe chở ông Abraham Lincoln sau khi ông bị ám sát một thế kỷ trước và một con ngựa không người cưỡi đã được đưa vào đoàn rước.
Lễ tang ông Kennedy là lễ tang tổng thống đầu tiên được truyền hình rộng rãi.
“Công nghệ đã giúp việc tang lễ trở nên dễ tiếp cận hơn, dân chủ hơn. Nhiều người có cơ hội dành thời gian để suy ngẫm về ý nghĩa của người này”, ông Costello nói. “Và tôi nghĩ điều đó cũng mở ra cánh cửa để nhiều người hơn tham gia vào quá trình tưởng nhớ”.
Ở nhiều quốc gia dân chủ, nguyên thủ quốc gia và người đứng đầu chính phủ là hai người khác nhau. Hoa Kỳ kết hợp cả hai vai trò, nghi lễ và người đứng đầu hành pháp, vào chức vụ tổng thống.
“Vì chúng ta không có nhân vật quốc gia nào khác ngoài tổng thống, về cơ bản chúng ta đã lấy tất cả sức nặng truyền thống và cảm xúc công dân được đặt vào cái chết hoặc sự ra đời hoặc đám cưới của một nguyên thủ hoặc một vị vua và đặt nó lên đầu các tổng thống,” ông Engel nói. “Và thành thật mà nói, không có nhiều người như vậy. Vì vậy, bất cứ khi nào một trong số họ qua đời, thì đó là điều bất thường và là một vấn đề lớn.”
Ông mô tả tang lễ là khoảnh khắc để ghi nhớ “rằng tất cả chúng ta đều ở trong hoàn cảnh này cùng nhau” và “người đàn ông này là tổng thống của tất cả chúng ta, bất kể bạn là đảng viên Cộng hòa hay Dân chủ".
Tuy nhiên, trong nền chính trị chia rẽ ngày nay, tang lễ cấp nhà nước có thể tạo ra những khoảnh khắc ngượng ngùng, thậm chí căng thẳng.
Trong tang lễ của ông George H.W. Bush năm 2018, có sự tham dự của Tổng thống Donald Trump. Ông bắt tay cựu Tổng thống Barack Obama, người tiền nhiệm của ông, nhưng không giao lưu với bà Hillary Clinton, người mà ông đã đánh bại trong cuộc bầu cử năm 2016, hoặc chồng bà, cựu Tổng thống Bill Clinton.
“Những đám tang này luôn mang tính chính trị”, ông Engel nói. “Thành thật mà nói, bất kể điều gì xảy ra trong tang lễ của ông Carter đều sẽ mang tính chính trị, bất kể những người xung quanh gia đình ông Carter có muốn hay không”.
**********