Trần Lý   

Trong 5 ngày đầu của cuộc xâm lăng Nga vào Ukraine, ngoài các vấn đề chính trị đối đầu trực tiếp giữa Nga và Âu Châu.. các nhà quân sự chú ý đến một yếu tố thật quan trọng .. “làm sao phân biệt Bạn hay Thù khi hai bên tham chiến sử dụng cùng một loại chiến cụ, đặc biệt là xe tăng, xe quân sự..máy bay chiến đấu ?” làm sao để phe ta không bắn phe mình nhất là khi tấn công từ trên không ?.. friendly fire gây thiệt hại còn nhiều hơn là súng đạn địch quân ! (kinh nghiệm chiến trường Việt Nam cho thấy nhiều vụ bắn lầm tai hại và xoay chuyển cả tình hình chính trị, như vụ ‘bắn lầm tại Trường Phước Đức, Chợ Lớn Tết Mậu Thân; và thay đổi bộ mặt trận chiến như vụ “bắn lầm” vào quân Dù khi đang sửa soạn cắm cờ trên Cổ Thành Quảng Trị..)

Các thiết bị quân sự của Ukraine và Nga gần như giống nhau.. (trừ vài chiến cụ đặc biệt về vũ khí điện tử). Xe tăng : T-72 (Ukraine, khi tách khỏi Liên bang Soviet nhận khoảng 1300 chiếc, sau đó bán bớt cho các nước Phi châu; nay còn khoảng 300 xe). Xe tăng : T-80 , khoảng 344 xe. Xe tăng: T-64 , khoảng 1000 xe (3 loại tăng này, Nga và Ukraine cùng sử dụng và trang bị tương tự)

Tank T-72 (trên) và T-80 dưới

Xe quân sư : BTR các loại Các xe quân sự như BTR-70; BTR-80.. dùng cùng nhau; riêng Ukraine có 350 xe Humvee của Mỹ.. Các hệ thống phi đạn phòng không của Ukraine đều từ Nga : S-300 V1 ; Tor (SA-15); 97K37 Buk; 9K33 Osa…

Hệ thống phòng không S-300Trực thăng tấn công và phi cơ chiến đấu : giống nhau ! MiG 29                            

    Ukraine hành quân phối hợp   Quân đội Nga và Ukraine trong cước chiến giữa 2 quốc gia đang gặp phải một vấn đề rất khó khăn cần giải quyết là làm cách nào nhận ra quân bạn trong các cuộc tiến công, theo dõi các mũi tiến ? Danh từ quân sự gọi là “Hỏa mù “ (fog of war)   

Tình báo quân sự ghi nhận : Hài quân Nga đã bắn rơi một máy bay Nga tại Hắc hải.. Hệ thống nhận diện thông báo “Bạn/Thù” (Identification friend-or-foe IFF transponders) thường dùng để tránh bắn nhầm .. nhưng chiến tranh dưới đất rắc rối hơn nhất là khi ta và địch dùng cùng một loại thiết bị, không thể phân biệt bằng hình dạng ! Thiết bị của các quốc gia như Mỹ, Nga.. có hình dạng khác nhau.. phi cơ, xe tăng có thể phân biệt bằng.. mắt thường tuy đôi khi cũng bị nhầm ? 

Các video và hình chụp tại Ukraine cho thấy hai bên ghi các dấu hiệu.. sơ khai trên xe cộ : Nga vẽ chữ Z trắng thật to, quân Ukraine đeo băng tay phát quang..Cách vẽ sơn trên xe tuy dễ nhưng lại bị phe địch nhận ra khi.. xe phe ta đi lạc và ..thanh toán.  Các phương tiện tân tiến gồm cả chiến thuật, phương pháp hành động ,kỹ thuật nhận diện TTP đang được nghiên cứu để tránh.. bắn lầm !  :“Chiến xa khi hoạt động trong khu vực giao tranh thường hướng mũi súng đại bác, đại liên về phía địch để cho biết.. mình  phe nào ? 

Việc sử dụng các Hệ thống Kiểm soát và Chỉ huy = Command-and-control (C2) theo dõi và trông chừng tình hình có thể giúp ích cho các cuộc hành quân..Quân đội Ukraine đang dùng các Hệ thống C2 (do NATO cung cấp), và đang đánh giá mức hữu dụng. Một số  lực lượng đã được  trang bị C2 do Công ty UA Defense chế tạo.

Hệ thống Hermes C2  dùng phóng ảnh bản đồ trên màn hình máy vi tính, (dùng ngón tay điều hành-touchscreen): cho biết ‘tình hình đang diễn ra =situation awareness SA) khả năng theo dõi phe ta (xanh), và địch (đỏ), tính toán luôn việc cần dùng vũ khí thích hợp cho tầm xa, cách tiến quân ..  Hệ thống này đã được Hoa Kỷ thứ dùng trong các cuộc thực tập hành quân từ 2020, kết nối các chiến xa và các vũ khí bay không người lái UAV (drone). Mục tiêu được ghi nhận chuyển cho  Hermes C2 và qua các Trung tâm điều khiển Pháo Binh.. tính toán cho tầm bắn cần thiết..   Hermes C2  của Quân đội Ukraine được gắn trên chiến xa : Combat Vehicle Command and Control System (CVCCS)

Hệ thống Hermes C2 trên xe tăng Ukraine       

Về phương diện chiến thuật ,

Quân đội Nga cũng có các hệ thống C2 :Hệ thống Strelets nằm trong Hệ thống rộng hơn Ratnik soldier, cũng có những đặc tính dùng computer ứng dụng vào tình hình chiến trường..Hệ thống C2 đang dùng tại Ukraine được sử dụng tùy nhu cầu chiến trường..   Ukraine và Nga đều được trang bị các hệ thống chiến tranh điện tử tân tiến (advanced electronic warfare =EW) có thể gây rối loạn, chặn GPS và  tần số làn sóng (radio frequency) và các liên lạc vệ tinh [các điều kiện mà C2 cần có để hoạt động] Đôi bên tham chiến đều có những khả năng.. phá rối đối phương bằng chiến tranh điện tử! Chờ.. xem ?                                

(Tràn Lý 3/1/2022)

Nguồn; Cảm ơn Mr. TL chuyển bài.