(Dân trí) - Với câu hỏi “bộ phận không nhỏ cán bộ thoái hóa, tiêu cực nằm ở đâu”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng, câu trả lời không đơn giản... Sau khi phân tích, TBT ví von: “Cũng như trên chùa, đâu phải ông Thiện hoàn toàn mặt đỏ, ông Ác hoàn toàn mặt trắng”.

Cử tri Trần Viết Hoàn (Liễu Giai, quận Ba Đình) bày tỏ những suy tư khi chứng kiến một bộ phận cán bộ, trong đó có lãnh đạo cấp cao, có biểu hiện suy thoái về đạo đức, tư tưởng chính trị, lối sống mà Nghị quyết TƯ 4 đã chỉ rõ. Đó là những người “tranh thủ” từng ngày làm quan để vơ vét.

Ông Hoàn ví von: “Những người này lấy đồng tiền làm cứu cánh, lấy danh vọng làm cái lọng để che thân, làm cái cần cho lý chí. Tiền với họ là hết ý”.

Đại biểu lập luận, Đảng, nhà nước và toàn dân đã xác định đây là giặc nội xâm, là quốc nạn nên coi Nghị quyết TƯ 4 là một vũ khí trực diện để chống trả, đánh giặc, trong đó Tổng Bí thư như người kiến trúc sư của Nghị quyết. Mỗi kỳ họp Quốc hội là một lần công luận lên án thứ giặc giã này với nhiều đại biểu đã lên tiếng mạnh mẽ, vạch ra nhiều việc làm sai trái vì vụ lợi của các quan.

Nhưng vị cử tri hưu trí vẫn băn khoăn vì mọi việc dường như chỉ… hòa cả làng. Đảng tổ chức hội nghị phê bình và tự phê bình trên phạm vi cả nước nhưng vẫn không biết ai tốt ai xấu, ai thuộc “bộ phận không nhỏ” mà Nghị quyết đã chỉ ra. Các báo cáo tổng hợp, kết quả sau đó vẫn chỉ lặp lại những điệp khúc “sẽ”.

“Phải kiên quyết trị bằng được tham nhũng vì việc này cần kíp như chống giặc ngoại xâm. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã quyết tâm như vậy nhưng sao cả bộ máy chưa thấy “thấm” quyết tâm ấy. Chẳng lẽ tham nhũng gây thiệt hại mỗi vụ hàng trăm, hàng nghìn tỷ đồng mà chỉ một lời xin lỗi là xong, không ai phải từ chức, không cán bộ nào bị xử lý kỷ luật” - ông Hoàn bức xúc kiến nghị lập Ủy ban Kỷ luật TƯ do Tổng Bí thư làm chủ tịch để ra quyết định ngay, kỷ luật ngay những cán bộ tham nhũng khi phát hiện được.

Cử tri Nguyễn Khắc Thịnh (Giảng Võ, quận Ba Đình) cùng chung băn khoăn với ông Hoàn là Nghị quyết TƯ 4 đã nhận định những cán bộ thoái hóa, tiêu cực là một bộ phận không nhỏ nhưng cụ thể bộ phận này chiếm bao nhiêu % lại không trả lời được.

Cố gắng ước lượng, ông Thịnh dẫn báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết khiếu nại tố cáo về đất đai vừa qua của UB Thường vụ Quốc hội cho thấy có 49% khiếu nại của người dân là đúng và có đúng có sai. Điều đó chứng tỏ phần sai phạm, khuất lấp của chính quyền, cán bộ khi xử lý việc của dân. Có địa phương tỷ lệ này lên tới 70%. Ông Thịnh cho rằng, việc đó thể hiện tỷ lệ “bộ phận không nhỏ” cán bộ đó rất lớn.

Cử tri Vũ Kim Ngọc (phường Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm) cũng cho rằng người dân đang rất kỳ vọng và chờ đợi kết quả của việc kiểm điểm, phê bình trong Đảng vừa qua. “Khi nói về những biểu hiện suy thoái đạo đức, phẩm chất của cán bộ, Đảng viên, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã phải rưng rưng nước mắt vì chua xót. Vậy phải làm sao để tinh thần Nghị quyết TƯ 4 thấm vào cuộc sống?” – đại biểu đặt câu hỏi.

Cử tri Trịnh Thanh Phi (phường Cửa Đông, quận Hoàn Kiếm) phân tích, quyền lực không được kiểm soát kỹ sẽ dẫn đến đặc quyền đặc lợi và đặc quyền nhiều chính là tham nhũng. Ông Phi nêu hiện tượng, mỗi phiên thảo luận về tham nhũng tại Quốc hội, các đại biểu là quan chức, là Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND tỉnh thành rất ít phát biểu về chống tham nhũng. Hiện tượng này buộc người dân đặt câu hỏi sao là đại biểu dân bầu lại hạn chế nói về vấn đề này, phải chăng vì tự vướng dây?

“Chủ tịch Vinashin Phạm Thanh Bình làm trái, gây thất thoát 86.000 tỷ đồng chỉ nhận 20 năm tù nhưng cả đất nước phải đau hơn rất nhiều với con số này vì tính ra mỗi người dân gánh 1 triệu đồng cho con tàu đắm” – đại biểu ca thán.

Kỷ luật nhiều có thể nhóm lên những ân oán, phe cánh

Chia sẻ những trăn trở, bức xúc này, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (đại biểu Quốc hội của Hà Nội) thừa nhận nguyên tắc sinh ra cơ quan quyền lực thì cần cơ chế kiểm soát quyền lực ấy. Vừa qua có việc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền nhưng thiếu cơ chế kiểm tra giám sát dẫn đến nguy cơ cấp dưới tự tung tự tác, làm sai.

Cơ chế tổ chức Bộ đa ngành, đa lĩnh vực nhưng trình độ quản lý chưa tiến bộ song hành dẫn đến nhiều biểu hiện yếu kém, lỗ hổng trong quản lý.

Việc sử dụng cán bộ, Tổng Bí thư khẳng định, trước hết phải đặt niềm tin, cái khó là cách thức tổ chức khiến mỗi cán bộ cấp cao đều phải gánh quá nhiều việc, chưa nói đến vấn đề lợi ích nhóm chi phối, chỉ lợi ích cục bộ, tư tưởng ăn cây nào rào cây ấy cũng dẫn đến nhiều phức tạp phát sinh.

Tổng Bí thư cũng chia sẻ “tâm lý bực bội, thất vọng cho rằng việc thực hiện Nghị quyết TƯ 4 chưa hiệu quả vì không đưa được cán bộ nào ra xử lý, kỷ luật”. Ghi nhận nhiệt huyết từ những “bức xúc đến mất ngủ” các cử tri vừa trao đổi, ông Trọng trấn an, Nghị quyết TƯ 4 mới chỉ ban hành được ít tháng. Ngoài công cụ phê bình và tự phê bình, còn nhiều nhóm vấn đề, biện pháp khác để giải quyết tình hình, “sao để tất cả cùng tiến lên chứ không phải cứ kỷ luật nhiều là tốt”.

“Nghị quyết đặt ra yêu cầu trước hết là cảnh tỉnh với những cán bộ ngủ quên, lơ là với cảnh báo tham nhũng là nguy cơ làm sụp đổ chế độ. Sau nữa mới tới yêu cầu răn đe, ngăn chặn. Vừa rồi, các biện pháp cũng có tác dụng răn đe, làm nhiều anh sợ chứ” – ông Trọng phân trần.

Tự phê, theo ông Trọng, không chỉ là kỷ luật. Ngay việc kỷ luật, nếu làm không kỹ, có thể thổi lên thành những ân oán, phân chia phe phái, làm rối ren nội bộ. Còn rất nhiều kênh giám sát khác, phải cân nhắc nên hay không. Tổng Bí thư khẳng định, nhận thấy tâm huyết của rất nhiều cử tri lão thành, ông cũng chia sẻ bằng cả tâm tư.

Người đứng đầu Đảng cũng nhấn mạnh: “Chúng tôi cố gắng hướng tới tinh thần nhân văn như Bác Hồ đã dạy - kỷ luật sắt nhưng phải thực hiện với tinh thần tự giác. Việc này ví như nhóm lò. Khi đun bếp, có cả củi khô, có củi tươi, có củi vừa vừa. Vậy nên, trước hết phải nhóm được lửa lên cho có hơi ấm. Khi đó củi khô, củi tươi đưa vào đun đều sẽ cháy hết, sẽ phải đồng lòng cả”.

Với câu hỏi “bộ phận không nhỏ cán bộ thoái hóa, tiêu cực nằm ở đâu”, ông Trọng xác nhận, câu trả lời không đơn giản. Nhận định này, ông Trọng nhắc lại, hoàn toàn không sai và đã được nêu ra cách đây vài nhiệm kỳ. Vấn đề lượng hóa giới hạn “không nhỏ” bao nhiêu thì rất khó và trừu tượng lắm, cố tách bạch ra cũng thành không biện chứng.

“Nói về con người khó thế đấy, động đến lợi ích là va chạm, có thể chuyển từ phía này sang phía kia. Cũng như trên chùa, đâu phải ông Thiện là hoàn toàn mặt đỏ, ông Ác hoàn toàn mặt trắng. Nếu cả tập thể đấu tranh thì có thể giúp mặt tốt cùng tốt lên, giảm thiểu mặt xấu. Còn phân tích rạch ròi ra rất khó mà cũng không đúng” – Tổng Bí thư ví von.

Nhắc lại kết quả bước đầu của việc triển khai Nghị quyết TƯ 4, ông Trọng dẫn chứng, một loạt vụ án đã được phanh phui với nhiều cán bộ cấp cao bị bắt, tuy công tác điều tra, truy tố còn phải làm công phu. Vừa qua, UB Kiểm tra TƯ cũng ra quyết định kỷ luật, công bố công khai việc xử lý nhiều lãnh đạo cấp UBND tỉnh.

“Chúng tôi đã làm cẩn trọng, không phải làm vô trách nhiệm, làm liều đâu mà việc nào cũng phải có nhiều tính toán, cân nhắc. Có việc đã làm trúng, có việc trật, xin bà con tiếp tục góp ý kiến, chúng tôi sẽ chỉnh sửa thêm cho hiệu quả” – ông Trọng kết lại.

P.Thảo