Truyện Ngắn & Phóng Sự

Con Bò Việt Nam. - Topa

( HNPĐ ) Tôi sinh ra đời vào một đêm có mưa gió và lạnh. Ngay khi vừa chào đời tôi nghe những người đứng chung quanh - là gia đình ông bà chủ và hai cô chủ nhỏ - mừng rỡ nói với nhau: “Ô! Nhà ta vừa được một con bê cái. Vậy là sau này nó sẽ đẻ cho nhà ta nhiều



( HNPĐ ) Tôi sinh ra đời vào một đêm có mưa gió và lạnh. Ngay khi vừa chào đời tôi nghe những người đứng chung quanh - là gia đình ông bà chủ và hai cô chủ nhỏ - mừng rỡ nói với nhau: “Ô! Nhà ta vừa được một con bê cái. Vậy là sau này nó sẽ đẻ cho nhà ta nhiều con bê nữa. Ha ha ha. Ha ha ha…” Tôi bị lạnh và đói nên tìm vú của mẹ và bú. Hai cô chủ nhỏ nhìn tôi bú sữa và luôn miệng gọi tôi là con bê.
Ánh bình minh vừa ló dạng từ chân trời, khi đó tôi còn đang say giấc nồng trong sự sưởi ấm của mẹ, thì, hai cô chủ nhỏ xuất hiện ngay cửa chuồng. Buổi sáng tinh mơ ngày hôm nay, sau một ngày tôi được sinh ra đời, tôi nhìn thấy hai cô chủ nhỏ mỗi người cầm một cái cây nhỏ và dài mà mẹ tôi nói đó là cây roi mây. Hai cô chủ dẫn mẹ tôi và tôi ra khỏi chuồng.
Lần đầu tiên trong đời tôi được nhìn thấy bầu trời có mây trắng và mặt trời. Mặt trời đã chiếu những tia nắng xuống trần gian như là để sưởi ấm cho tôi, vì tôi đang bị lạnh.
Trên đường đi tôi thấy cỏ mọc xơ xác hai bên đường và cỏ thì dĩ nhiên là không được xanh và tươi tốt. Tôi thích thú chạy nhảy tung tăng làm cho hai cô chủ nhỏ phải chạy theo kéo tôi lại và thẳng tay tặng cho tôi vài cái roi vào đít đau điếng.Từ lần bị đòn đầu tiên đó, tôi để ý thấy hai cô chủ tôi lúc nào mặt mũi cũng như là… bà chằng, làm tôi sợ lắm. Mẹ tôi thấy tôi bị đòn nên nói cho tôi những điều cần biết về những người chủ:
- Bọn chủ của chúng mình ác độc và gian xảo lắm con à. Con mới ra đời nên chưa biết đó thôi chứ tụi nó thích dùng bạo lực để khủng bố tinh thần và bắt giống bò của mình lao động trối chết luôn, nhưng mình lại phải tự kiếm lấy miếng ăn mà cỏ thì có lúc tươi xanh lúc thì héo úa như con đã thấy trên đường đi. Vì bản tính bọn chúng độc ác và chủ trương phải cho chúng ta luôn sống trong sợ hãi và đói khát nên, riết rồi chúng ta trở nên hèn nhát vì cam phận. Cuộc sống của chúng ta luôn luôn buồn thảm đến ảm đạm. Bọn chủ ác độc đến nỗi trên bầu trời con sẽ không bao giờ nhìn thấy con chim nào bay đến đây ca hót, hoặc chỉ bay ngang qua đây thôi. Bọn chúng bắt chim ăn thịt và vì chim có cánh nên đã bay đi nơi khác ở hết rồi. Nhưng, loài bò chúng ta thì khác. Chúng ta không thể đi đâu được, vì vậy con ráng giữ thân đừng để tụi nó đánh đau lắm đó con.
Tôi ngây thơ hỏi mẹ:
- Bộ hai cô chủ nhỏ dễ thương kia bắt mình làm việc nhiều và nặng lắm hả mẹ?
- Rồi đây con sẽ thấy hết. Rồi con cũng sẽ bị bọn chúng bắt làm nhiều và nặng. Nếu chúng ta làm cả ngày mà họ cho là không đủ thì phải… tranh thủ làm luôn ban đêm nữa. Bọn chúng muốn vắt của chúng ta đến giọt sữa cuối cùng mới chịu thôi. Bọn chúng không dễ thương như con nghĩ đâu. Đồng loại của chúng ta gọi bọn chủ là loài phỉ.
- Tại sao gọi là loài phỉ vậy mẹ?
- Ngày xưa vùng đất mà mẹ con mình đang sinh sống đây vốn rất trù phú. Loài bò cũng chúng ta không cần phải làm nhiều nhưng vẫn có nhiều cỏ xanh tươi ăn hoài không hết. Những người chủ ngày đó rất thương yêu chúng ta vì chúng ta tạo ra của cải và thức ăn cho họ. Thế rồi… Vùng đất phía Bắc thì cằn cỗi và nghèo nàn đến nỗi đồng loại của chúng ta bị bắt kéo cầy quanh năm mà vẫn không đủ ăn nên ốm đến trơ cả xương ra. Bọn chủ phía Bắc vốn là những kẻ ăn cướp và thất học, gian xảo và tàn ác, nhưng lại tưởng mình là đỉnh cao trí tuệ nên đã cùng nhau kéo đến đây cướp của và cướp đất của những ông bà chủ hiền lành rồi bắt đem giam trên rừng thiêng nước độc và bắt làm việc nặng còn hơn là bắt đồng loại của chúng ta làm, nhưng lại không cho ăn no…
Mẹ tôi bị mệt sau khi sanh tôi nên vừa nói vừa bước những bước chân không được mau như tôi. Cũng vì vậy mà hai cô chủ nhỏ cầm cái roi mây và cứ thay phiên nhau đánh vào lưng vào đít mẹ tôi để thúc mẹ tôi đi nhanh hơn. Lúc đó tôi không biết mẹ tôi có bị đau hay không vì tôi nghĩ hai cô chủ nhỏ phải nương tay với mẹ. Tôi không thấy mẹ kêu than gì cả.
Tới khu đất được gọi là ruộng, tôi bị cột vào gốc cây, còn mẹ tôi thì phải lội xuống nước. Mẹ tôi bị hai cô chủ nhỏ đặt một khúc cây thật lớn và thật nặng lên cổ. Khúc cây này có hai sợi dây ở hai đầu và kéo dài ra tới phía sau mẹ, rồi lại được cột dính vào với một khúc cây cũng khá lớn và nặng mà tôi thấy phía dưới cái khúc cây còn có một miếng sắt cũng thật lớn được một cô chủ nhấn sâu xuống dưới đất.
Tôi không hiểu tại sao cô chủ nhỏ của tôi không nói mà lại cứ lấy roi đánh vào người mẹ và bắt mẹ phải kéo cái cây nặng đó cùng cô chủ nhỏ đứng trên và đi vòng vòng xung quanh cái gọi là ruộng. Tôi không hiểu cô chủ nhỏ làm công việc đó để làm gì vì đất ở dưới nước tự nó đâu có cứng mà lại phải xới tung lên.
Tội nghiệp mẹ tôi! Mẹ bước những bước thật nặng nề nhưng lúc nào mẹ cũng bị cái roi đánh liên tục vào lưng vào đít. Tôi nằm im nhìn mẹ làm quần quật không được nghỉ cho đến khi tôi nghe cô chủ đi với mẹ tôi nói lớn với cô chủ kia:
- Thôi trưa rồi nghỉ ăn cơm em à. Chị đói quá rồi.
Đến lúc đó mẹ tôi mới được cô chủ tháo khúc cây nặng nề ra khỏi cổ và mẹ bước đến bên tôi rồi cho tôi bú. Thấy mẹ đưa vú cho bú lúc đó tôi mới biết là mình cũng đã quá đói rồi nhưng vì thương mẹ quá mà quên cả đói. Mẹ tôi nhìn tôi với ánh mắt buồn bã lắm. Khi tôi đã bú no nê rồi tôi mới hỏi mẹ:
- Tại sao mẹ nhìn con với ánh mắt buồn quá vậy mẹ?
Mẹ tôi âu yếm liếm mặt tôi và nói:
- Mẹ đâu muốn có con ra đời. Mẹ thương con quá nên mẹ nghĩ sau này con cũng sẽ bị khổ y như mẹ hiện tại. Nghĩa là con cũng sẽ phải đẻ con rồi cũng phải bị bắt làm việc ngay chứ không được tịnh dưỡng nên mẹ buồn. Mẹ bị đánh hoài làm mẹ đau quá mà mẹ nghĩ mẹ đâu có làm gì lỗi đâu, chẳng qua... bọn chủ chủ trương phải làm cho chúng ta luôn sống trong sợ hãi mà phải phục tùng chúng.
Mẹ tôi thở dài và nhắm mắt lại như đang mệt mỏi lắm. Tôi chồm lên gần mặt mẹ và hỏi:
- Thế tại sao mẹ lại đẻ con ra làm chi?
- Ông bà chủ dẫn mẹ đến chỗ có đồng loại của mình và bắt mẹ phải chịu đực để có thai.
- Chịu đực là chịu gì hả mẹ?
- Chịu đực là... là... Con còn nhỏ và là con bê cái nên sau này lớn lên con sẽ hiểu chịu đực là chịu gì. Bây giờ con cho mẹ nằm nghỉ một chút cho khỏe nghe con.
Mẹ tôi nằm xuống chưa được bao lâu thì mẹ đã phải vội vàng đứng lên vì cô chủ đã đi đến.
Mẹ tôi lại bị đặt lên cổ cái khúc cây nặng nề kia.Tôi ngẩng đầu nhìn lên trời cao và không hiểu tại sao lúc đó, tuy còn quá nhỏ thế mà tôi lại tin ở trên đó có đấng tối cao và toàn năng nên tôi đã cầu xin với đấng tối cao xui khiến sao cho cô chủ nhỏ đừng đánh mẹ tôi nũa.

***

Ngày tháng vùn vụt trôi qua tựa như mũi tên bay… trong buồn lo, cực nhọc... Và, bây giờ tôi đã lớn. Vào một buổi sáng kia hai cô chủ không dẫn chúng tôi ra đồng như thường ngày. Chúng tôi tưởng sẽ được nghỉ làm một ngày, nhưng không phải. Từ xa xa tôi thấy có rất nhiều người đi về phía có cái chuồng của chúng tôi. Lại gần tôi thấy mặt mũi của họ trông rất dữ tợn mà tôi thấy hàm răng trên của những người đó nhô ra phía trước giống như mái hiên cùa cái chuồng và có màu vàng đục trông rất dơ bẩn. Bọn người đó đến nhìn ngắm mẹ tôi thật lâu rồi chê mẹ tôi: “Con này già nên thịt dai lắm”.  Những người đó sau khi nói chuyện với ông bà chủ của tôi rất lâu rồi lấy tiền từ trong một cái túi xách ra đưa cho ông bà chủ rồi dẫn mẹ tôi đi.
Mẹ tôi bước đi với hai hàng nước mắt chảy dài mà tôi thì không dám lại gần mẹ vì sợ những trận đòn đau. Kể từ buổi sáng hôm đó cho đến nay tôi không bao giờ còn được gặp lại mẹ nữa.Vĩnh viễn tôi mất mẹ ngay từ buổi sáng hôm đó. Và, cũng từ buổi sáng hôm đó tôi phải làm cái công việc cày ruộng mà mẹ tôi đã bị bắt làm trước kia.
Bây giờ gia đình ông bà chủ không còn gọi tôi là Bê nữa mà gọi tôi là Bò. Tôi bị bắt làm việc cả ngày và rất thường đi làm thêm ở những nơi khác nữa. Một thời gian sau tôi không phải ra đồng làm việc vì trên cánh đồng đã mọc lên những cây nho nhỏ màu xanh tươi, cây mà tôi nghe hai cô chủ gọi là cây mạ. Công việc mới của tôi bây giờ là kéo cái xe rất nặng chở đủ thứ đồ cũng rất nặng cho những người lạ hoắc mỗi ngày đến đón tôi đi từ sáng sớm tinh mơ cho tới tối mịt mới cho tôi về lại chuồng.
Thế rồi đến một buổi sáng kia, một buổi sáng định mệnh mà trước kia mẹ tôi có nói đến hai chữ chịu đực, thì sáng nay tôi được cô chủ dẫn đến một cánh đồng cỏ thật xa nhà. Tại đây tôi thấy có ba đồng loại của tôi đang vừa nằm vừa ăn rất thỏa thê chứ không như tôi, tôi chỉ ăn lại thật thỏa thê những thứ mà tôi ăn trong ngày khi đêm đã về; mà tôi nghe cô chủ nói là… nhai lại.
Tôi thực sự ngạc nhiên đến không tin vào đôi con mắt của mình và luôn tự hỏi tại sao những đồng loại kia lại to lớn và đẹp đến như thế được chứ? Họ to lớn cũng có gần gấp đôi tôi và trên mình của họ lại có nhiều đốm trắng đốm đen trông rất là đẹp mắt, chứ không như tôi, chỉ có một màu vàng vàng và thân hình thì đúng là… siêu bò mẫu. Tôi nhìn kỹ và phát giác ra những đồng loại kia hình như… khác giống với tôi vì tôi thấy họ có vẻ rất oai phong và rất... đẹp trai nữa. Ngay lúc đó bỗng từ đâu xuất hiện thật đông người. Họ đi nhanh đến để nhìn ba đồng loại to lớn và đẹp rồi hết lời khen là: Bò ngoại lớn và đẹp quá. Bò nội nhìn phát chán luôn. Ba đồng loại xa lạ kia nhìn tôi một lúc rồi quay nhìn nhau và… cười. Nhìn ba đồng loại đang cười với nhau làm tôi nhớ lại hình một đồng loại của tôi cười trên cái hộp bằng giấy hình tròn mà bên trong có chứa một thứ thức ăn màu trắng đục mà gia đình người chủ của tôi rất thích ăn. Một hôm tôi nghe một cô chủ gọi thật lớn với người đàn bà giúp việc nhà mà họ gọi là ôsin:
- Này, đem hộp phô mai có hình con bò cười ra đây cho tôi.
Hôm đó tôi đã thấy và man máng hiểu là đồng loại của tôi cười là vì đã đem đến cho loài người một món ăn ngon làm hài lòng tất cả mọi người. Tôi thấy hình của đồng loại giống hệt tôi chứ không như loài người; mặt không ai giống ai hết.
Một nhóm ba người chủ của mấy đàn bò Việt Nam mà có lần tôi đã thấy mấy người này đến nhà hai cô chủ của tôi. Ba người đang nhìn đàn bò ngoại với vẻ mặt như ganh ghét và rồi một người lên tiếng phàn nàn:
- Hàng trăm con bò của tôi và của các đồng nghiệp, hàng nghìn con bò vĩ đại thì chẳng ai màng đến hay ca ngợi. Có ba con bò ngoại đưa về đây thế là xúm vô tranh cãi, bênh vực, khen ngợi nào là bò lớn con sẽ tạo được giống tốt hơn bò nội. Tôi cho rằng, thị hiếu của một bộ phận người Việt đang thực sự có vấn đề. Đó là điều đáng buồn.
Người đó ngưng nói rồi nhìn quanh và bỗng hắn kêu lớn;
- Ê ! Nguyễn Lưu Manh. Mày là nhà phê bình thì mày phải viết một bài phê bình cái bộ phận của
con bò ngoại và bộ phận của bò nội cho mọi người… sáng mắt sáng lòng ra xem nào. Nhớ viết cho đúng và hay chứ đừng như lần… Mùa Thu Chết thì quê lắm nghe mậy. Bò cái đưa đến miệng mà chúng cứ… tỉnh queo nằm ăn cỏ thì đúng là ngu như bò rồi còn gì nữa phải không… Nguyễn Lưu Manh?
Một trong ba đồng loại mà bây giờ tôi cũng gọi là… bò ngoại, nhìn người vừa nói rồi nhìn tôi và vừa lắc đầu vừa nói:
- Em nghe thằng chủ đó nói chứ? Những thằng chủ ở xứ này trông mặt mũi là biết chúng gian xảo và ngu như… thằng ngốc vậy! Cũng vì quá ngu muội tin vào một chủ thuyết man rợ nên riết rồi cứ tưởng mình là đỉnh cao trí tuệ nên ngu mà không hay. Có một câu ví ngắn gọn như vậy mà cũng nói sai. Phải nói là ngu như con bò tót thì mới đúng chứ ai lại hồ đồ vơ đủa cả nắm như thế bao giờ chứ. Vậy mà cũng là… nhà phê bình. Chúng ta tuy là bò nhưng chúng ta không ngu. Chúng ta đã được gần gũi con người từ lâu đời rồi nên, những gì con người muốn chúng ta làm thì chúng ta luôn hoàn thành mà không hề làm sai hay làm biếng.
Nghe anh bò to lớn và đẹp trai nói vậy nên tôi lên tiếng hỏi:
- Anh ơi! Anh nói con bò tót là con gì vậy anh? Nó có khác gì mình không anh? Con bò tót nó ở đâu vậy anh?
Một anh bò nằm gần đó nãy giờ vẫn nhìn tôi và anh vừa nhai trệu trạo vừa trả lời :
- Con bò tót nó cũng giống như tụi mình thôi em à, chỉ có điều là nó ngu lắm. Nó ngu cũng như mấy thằng chủ đứng kia, thấy tấm vải màu đỏ… với ngôi sao vàng người ta cầm đưa qua đưa lại thế là cứ chúi cái đầu vào mà chẳng biết phân biệt chính tà là gì. Con bò tót thì cứ húc vô tấm vải màu đỏ và húc luôn cả người cầm tấm vải để rồi cuối cùng nó phải bị giết chết. Tụi bò tót ở xa đây lắm em à.
- Mấy anh đến đây để làm gì và làm sao mà con người có vẻ trọng nể các anh quá vậy?
- Mấy anh được đưa qua đây là để truyền giống nhưng ba anh thấy em nhỏ con quá nên… không nỡ.
- Truyền giống là truyền gì vậy anh ?
- Thật tội nghiệp cho em quá. Em cứ ở mãi với gia đình mấy thằng chủ ngu si và ác độc kia thì biết đến khi nào em mới mở mắt ra, mới khôn ra được.Truyền giống tức là... là em phải chịu đực đó.
- A ! Em biết truyền giống là gì rồi vì trước kia em có nghe mẹ em nói là mẹ em... cũng bị truyền giống nên mới có em.
- Đúng! Em mới gặp ba anh có một chút mà em đã khôn ra rồi đó. Em phải tìm cách kêu gọi đồng loại của em đứng lên lật đổ mấy thằng chủ ác ôn xuống chứ em cứ ru rú ở trong cái đất nước toàn những thằng chủ ngu si và độc ác đó thì mãi mãi cuộc đời của em, con cháu và chắt của em cũng ngu như mấy thằng chủ của em vậy thôi.
- Em… cô thế quá các anh à. Các anh có ý kiến gì thì xin các anh cố vấn giúp em đi. Em hứa sẽ không quên ơn các anh đâu.
- Trước hết em phải vượt qua nỗi sợ hãi mấy thằng chủ ngu si độc ác của em bằng cách… đình công không đi cầy hay kéo xe gì cả. Em buộc chúng nó phải tôn trọng phẩm giá của giống bò Việt Nam.
- Nhưng... nhưng lỡ tụi nó đàn áp em bằng cách đánh đập em và nhốt em rồi không cho ăn thì sao ?
- Thì… chết là cùng. Chết là hết! Chúng ta chỉ sống trên đời này có một lần và, một lần phải chết mà thôi em à.Trước hay sau, sớm hay muộn gì chúng ta cũng lần lượt chết hết cả. Bọn con người ngu ngốc như mấy thằng chủ kia rồi cũng phải chết hết. Nhưng, nếu em và đồng loại của em vượt qua được nỗi sợ hãi thì các em sẽ thắng vì các em đòi hỏi quyền... làm bò là đòi hỏi chính đáng mà. Các anh hứa với em là khi các anh về lại bên kia các anh sẽ yểm trợ cho em và đồng loại của em. Em phải nghĩ đến tương lai con cháu của em nữa chứ.
- Mấy người ở đây gọi ba anh là gì? Có phải họ gọi ba anh là... Bò Kiều phải không?
- Các anh không phải Bò Kiều. Anh là bò chính gốc Ơ-Mê-Ri-Cân . Anh này là bò chính gốc ốt- Tra-Ly-A. Anh kia là bò chính gốc Hôn-Lân. Mấy con bò cùng xứ sở với các em khi về lại đây thì bị mấy thằng gian xảo đó gọi với dụng ý trục lợi là Bò Kiều, vì có nhiều sữa. Bọn chủ ở đây tâng bốc những con bò đó để được uống sữa… cặn và được ăn bơ… thừa. Trước khi ba anh đến đây cũng đã có nhiều đồng loại của ba anh đến đây để truyền giống rồi. Có một số ít đồng loại của ba anh khi trở về lại bên kia có đem theo bò cái Việt Nam nên sau đó đã cho ra một lô một lốc bò con mà người ta gọi là con Bê đó. Bây giờ tụi con bê đó lớn lên và khôn lắm. Những ông bà chủ ở các xứ của tụi anh cũng là người Việt Nam nhưng vì sống ở nước văn minh nên rất tôn trọng phẩm giá của loại bò chúng mình. Các anh các chị thường ngày chỉ ăn ngủ rồi sản xuất sữa và… thịt thôi. Mọi chuyện đồng áng đã có máy móc làm thay cả hằng thế kỷ nay rồi chứ không còn cái cảnh cực nhọc theo kiểu con bò đi trước cái cầy theo sau nữa. Các em sợ bọn chủ ngu si và độc ác kia lâu ngày rồi thấm vào tim thấm vào óc của các em và đồng loại… thế là bọn chủ khinh thường các em vì các em đã trở nên hèn nhát mà chính các em cũng không hề ý thức được. Và, thế là bọn chủ độc tài nói các em ngu như bò chứ bọn chủ ngu si của các em làm gì biết con bò tót là con bò nào và ở đâu. Thường ngày các em chỉ ăn toàn thức ăn không có gì là bổ dưỡng và còn độc hại nữa vì đồng cỏ ở đây đâu có được chăm sóc chu đáo như bên các anh; mà lại bị rãi thuốc có chất độc sản xuất từ Trung Quốc nên… nên mấy em nhìn lại thân hình của mấy em xem, có lớn hơn con Bê là bao nhiêu đâu.
- Nghe anh nói mà em cảm thấy nhục nhã quá. Từ hôm nay em sẽ dẹp nỗi sợ hãi qua một bên để yêu sách mấy thằng chủ độc tài và độc ác kia phải cho tụi em hưởng quyền của giống bò như các anh. Các anh nhớ yểm trợ tinh thần cho chúng em nhé ?
Anh Bò Ơ-Mê-Ri-Cân nói :
- Dĩ nhiên là các anh sẽ luôn hướng về các em và sẵn sàng yểm trợ nếu các em vượt qua được nỗi sợ hãi để đòi bọn chủ phải tôn trọng mọi thứ quyền của các em.

***

Tôi hy vọng và tin tưởng mãnh liệt ở đàn con tôi, đàn cháu tôi, đàn chắt tôi… sẽ tiếp nối chí hướng tôi để đạt được nguyện ước.
Tôi đang mơ đến một ngày loài bò của chúng tôi, trong đó có đàn con đàn cháu và đàn chắt của chúng tôi được thong dong đi ra đồng ăn no tắm mát chứ không phải làm lụng nặng nhọc như thời của tôi vì chuyện đồng áng đã có máy móc thay thế. Tại sao không chứ? Với sự hội nhập vào với các nước có nền công nghiệp tiên tiến thì chắc chắn rồi chuyện đó sẽ trở thành hiện thực không còn xa lắm. Miễn là những thằng chủ gian xảo và độc ác phải được thay thế bằng những con người có lương tâm và trí thức thật sự… may ra mọi chuyện sẽ được trở lại như những ngày xa xưa, thời của ông bà tôi.
Rồi đây tôi cũng sẽ chết, tất cả chúng tôi rồi cũng sẽ lần lượt chết hết. Nhưng, phải chết như thế nào để được như câu mà loài người thường nói: “Bò chết để da người chết để tiếng” ./.

ToPa ( Hòa Lan )
( HNPĐ )


Bàn ra tán vào (1)

quang dinh
THẬP DIỆN ĐỎ XANH * Đinh Hùng Trần Dạ Từ Hàn Mặc Tử Tháng tư đen nửa thế kỷ trầm tư Trầm Tử Thiêng Hoàng Hải Thủy Việt Kông trừ Mường Mán chẳng thối hư trong Cốc Pó * Khỉ hang đầu chó má mì Trương Nhân Tuấn tú Ôn Ké bánh mỳ Côn an ngáo đá Trà My Côn đồ thẩm vấn trong đồn Nguyễn Sinh Cu-ông Nguyễn Sinh Sắc dục tiên bu-ồng hôn làng thánh bế thuồng luồng Bật Mã Ôn * Ngụy Văn Thà chịu chết Vương Văn Thà bại liệt Trịnh Xuân Chiến Quyết lết dân Trần Vũ Quỳnh Anh Đỗ Mười thập diện đỏ xanh Lê Đức Anh chị tranh giành Lê Khả Phiêu * Rủ nhau tới bến Ninh Kiều bí thơ tổng Trọng Hoàng Kiều hối Ngọc Trinh Tú bà Bành Lệ Viện tình Trung Hoa dân cuốc chim rinh tu hú rình Lò Tôn Nữ Thị Ninh tinh Quốc Hoàn Trần Tập Cận Bình Hoàng Văn Hoan * TÂM THANH

----------------------------------------------------------------------------------

Comment




  • Input symbols

Con Bò Việt Nam. - Topa

( HNPĐ ) Tôi sinh ra đời vào một đêm có mưa gió và lạnh. Ngay khi vừa chào đời tôi nghe những người đứng chung quanh - là gia đình ông bà chủ và hai cô chủ nhỏ - mừng rỡ nói với nhau: “Ô! Nhà ta vừa được một con bê cái. Vậy là sau này nó sẽ đẻ cho nhà ta nhiều



( HNPĐ ) Tôi sinh ra đời vào một đêm có mưa gió và lạnh. Ngay khi vừa chào đời tôi nghe những người đứng chung quanh - là gia đình ông bà chủ và hai cô chủ nhỏ - mừng rỡ nói với nhau: “Ô! Nhà ta vừa được một con bê cái. Vậy là sau này nó sẽ đẻ cho nhà ta nhiều con bê nữa. Ha ha ha. Ha ha ha…” Tôi bị lạnh và đói nên tìm vú của mẹ và bú. Hai cô chủ nhỏ nhìn tôi bú sữa và luôn miệng gọi tôi là con bê.
Ánh bình minh vừa ló dạng từ chân trời, khi đó tôi còn đang say giấc nồng trong sự sưởi ấm của mẹ, thì, hai cô chủ nhỏ xuất hiện ngay cửa chuồng. Buổi sáng tinh mơ ngày hôm nay, sau một ngày tôi được sinh ra đời, tôi nhìn thấy hai cô chủ nhỏ mỗi người cầm một cái cây nhỏ và dài mà mẹ tôi nói đó là cây roi mây. Hai cô chủ dẫn mẹ tôi và tôi ra khỏi chuồng.
Lần đầu tiên trong đời tôi được nhìn thấy bầu trời có mây trắng và mặt trời. Mặt trời đã chiếu những tia nắng xuống trần gian như là để sưởi ấm cho tôi, vì tôi đang bị lạnh.
Trên đường đi tôi thấy cỏ mọc xơ xác hai bên đường và cỏ thì dĩ nhiên là không được xanh và tươi tốt. Tôi thích thú chạy nhảy tung tăng làm cho hai cô chủ nhỏ phải chạy theo kéo tôi lại và thẳng tay tặng cho tôi vài cái roi vào đít đau điếng.Từ lần bị đòn đầu tiên đó, tôi để ý thấy hai cô chủ tôi lúc nào mặt mũi cũng như là… bà chằng, làm tôi sợ lắm. Mẹ tôi thấy tôi bị đòn nên nói cho tôi những điều cần biết về những người chủ:
- Bọn chủ của chúng mình ác độc và gian xảo lắm con à. Con mới ra đời nên chưa biết đó thôi chứ tụi nó thích dùng bạo lực để khủng bố tinh thần và bắt giống bò của mình lao động trối chết luôn, nhưng mình lại phải tự kiếm lấy miếng ăn mà cỏ thì có lúc tươi xanh lúc thì héo úa như con đã thấy trên đường đi. Vì bản tính bọn chúng độc ác và chủ trương phải cho chúng ta luôn sống trong sợ hãi và đói khát nên, riết rồi chúng ta trở nên hèn nhát vì cam phận. Cuộc sống của chúng ta luôn luôn buồn thảm đến ảm đạm. Bọn chủ ác độc đến nỗi trên bầu trời con sẽ không bao giờ nhìn thấy con chim nào bay đến đây ca hót, hoặc chỉ bay ngang qua đây thôi. Bọn chúng bắt chim ăn thịt và vì chim có cánh nên đã bay đi nơi khác ở hết rồi. Nhưng, loài bò chúng ta thì khác. Chúng ta không thể đi đâu được, vì vậy con ráng giữ thân đừng để tụi nó đánh đau lắm đó con.
Tôi ngây thơ hỏi mẹ:
- Bộ hai cô chủ nhỏ dễ thương kia bắt mình làm việc nhiều và nặng lắm hả mẹ?
- Rồi đây con sẽ thấy hết. Rồi con cũng sẽ bị bọn chúng bắt làm nhiều và nặng. Nếu chúng ta làm cả ngày mà họ cho là không đủ thì phải… tranh thủ làm luôn ban đêm nữa. Bọn chúng muốn vắt của chúng ta đến giọt sữa cuối cùng mới chịu thôi. Bọn chúng không dễ thương như con nghĩ đâu. Đồng loại của chúng ta gọi bọn chủ là loài phỉ.
- Tại sao gọi là loài phỉ vậy mẹ?
- Ngày xưa vùng đất mà mẹ con mình đang sinh sống đây vốn rất trù phú. Loài bò cũng chúng ta không cần phải làm nhiều nhưng vẫn có nhiều cỏ xanh tươi ăn hoài không hết. Những người chủ ngày đó rất thương yêu chúng ta vì chúng ta tạo ra của cải và thức ăn cho họ. Thế rồi… Vùng đất phía Bắc thì cằn cỗi và nghèo nàn đến nỗi đồng loại của chúng ta bị bắt kéo cầy quanh năm mà vẫn không đủ ăn nên ốm đến trơ cả xương ra. Bọn chủ phía Bắc vốn là những kẻ ăn cướp và thất học, gian xảo và tàn ác, nhưng lại tưởng mình là đỉnh cao trí tuệ nên đã cùng nhau kéo đến đây cướp của và cướp đất của những ông bà chủ hiền lành rồi bắt đem giam trên rừng thiêng nước độc và bắt làm việc nặng còn hơn là bắt đồng loại của chúng ta làm, nhưng lại không cho ăn no…
Mẹ tôi bị mệt sau khi sanh tôi nên vừa nói vừa bước những bước chân không được mau như tôi. Cũng vì vậy mà hai cô chủ nhỏ cầm cái roi mây và cứ thay phiên nhau đánh vào lưng vào đít mẹ tôi để thúc mẹ tôi đi nhanh hơn. Lúc đó tôi không biết mẹ tôi có bị đau hay không vì tôi nghĩ hai cô chủ nhỏ phải nương tay với mẹ. Tôi không thấy mẹ kêu than gì cả.
Tới khu đất được gọi là ruộng, tôi bị cột vào gốc cây, còn mẹ tôi thì phải lội xuống nước. Mẹ tôi bị hai cô chủ nhỏ đặt một khúc cây thật lớn và thật nặng lên cổ. Khúc cây này có hai sợi dây ở hai đầu và kéo dài ra tới phía sau mẹ, rồi lại được cột dính vào với một khúc cây cũng khá lớn và nặng mà tôi thấy phía dưới cái khúc cây còn có một miếng sắt cũng thật lớn được một cô chủ nhấn sâu xuống dưới đất.
Tôi không hiểu tại sao cô chủ nhỏ của tôi không nói mà lại cứ lấy roi đánh vào người mẹ và bắt mẹ phải kéo cái cây nặng đó cùng cô chủ nhỏ đứng trên và đi vòng vòng xung quanh cái gọi là ruộng. Tôi không hiểu cô chủ nhỏ làm công việc đó để làm gì vì đất ở dưới nước tự nó đâu có cứng mà lại phải xới tung lên.
Tội nghiệp mẹ tôi! Mẹ bước những bước thật nặng nề nhưng lúc nào mẹ cũng bị cái roi đánh liên tục vào lưng vào đít. Tôi nằm im nhìn mẹ làm quần quật không được nghỉ cho đến khi tôi nghe cô chủ đi với mẹ tôi nói lớn với cô chủ kia:
- Thôi trưa rồi nghỉ ăn cơm em à. Chị đói quá rồi.
Đến lúc đó mẹ tôi mới được cô chủ tháo khúc cây nặng nề ra khỏi cổ và mẹ bước đến bên tôi rồi cho tôi bú. Thấy mẹ đưa vú cho bú lúc đó tôi mới biết là mình cũng đã quá đói rồi nhưng vì thương mẹ quá mà quên cả đói. Mẹ tôi nhìn tôi với ánh mắt buồn bã lắm. Khi tôi đã bú no nê rồi tôi mới hỏi mẹ:
- Tại sao mẹ nhìn con với ánh mắt buồn quá vậy mẹ?
Mẹ tôi âu yếm liếm mặt tôi và nói:
- Mẹ đâu muốn có con ra đời. Mẹ thương con quá nên mẹ nghĩ sau này con cũng sẽ bị khổ y như mẹ hiện tại. Nghĩa là con cũng sẽ phải đẻ con rồi cũng phải bị bắt làm việc ngay chứ không được tịnh dưỡng nên mẹ buồn. Mẹ bị đánh hoài làm mẹ đau quá mà mẹ nghĩ mẹ đâu có làm gì lỗi đâu, chẳng qua... bọn chủ chủ trương phải làm cho chúng ta luôn sống trong sợ hãi mà phải phục tùng chúng.
Mẹ tôi thở dài và nhắm mắt lại như đang mệt mỏi lắm. Tôi chồm lên gần mặt mẹ và hỏi:
- Thế tại sao mẹ lại đẻ con ra làm chi?
- Ông bà chủ dẫn mẹ đến chỗ có đồng loại của mình và bắt mẹ phải chịu đực để có thai.
- Chịu đực là chịu gì hả mẹ?
- Chịu đực là... là... Con còn nhỏ và là con bê cái nên sau này lớn lên con sẽ hiểu chịu đực là chịu gì. Bây giờ con cho mẹ nằm nghỉ một chút cho khỏe nghe con.
Mẹ tôi nằm xuống chưa được bao lâu thì mẹ đã phải vội vàng đứng lên vì cô chủ đã đi đến.
Mẹ tôi lại bị đặt lên cổ cái khúc cây nặng nề kia.Tôi ngẩng đầu nhìn lên trời cao và không hiểu tại sao lúc đó, tuy còn quá nhỏ thế mà tôi lại tin ở trên đó có đấng tối cao và toàn năng nên tôi đã cầu xin với đấng tối cao xui khiến sao cho cô chủ nhỏ đừng đánh mẹ tôi nũa.

***

Ngày tháng vùn vụt trôi qua tựa như mũi tên bay… trong buồn lo, cực nhọc... Và, bây giờ tôi đã lớn. Vào một buổi sáng kia hai cô chủ không dẫn chúng tôi ra đồng như thường ngày. Chúng tôi tưởng sẽ được nghỉ làm một ngày, nhưng không phải. Từ xa xa tôi thấy có rất nhiều người đi về phía có cái chuồng của chúng tôi. Lại gần tôi thấy mặt mũi của họ trông rất dữ tợn mà tôi thấy hàm răng trên của những người đó nhô ra phía trước giống như mái hiên cùa cái chuồng và có màu vàng đục trông rất dơ bẩn. Bọn người đó đến nhìn ngắm mẹ tôi thật lâu rồi chê mẹ tôi: “Con này già nên thịt dai lắm”.  Những người đó sau khi nói chuyện với ông bà chủ của tôi rất lâu rồi lấy tiền từ trong một cái túi xách ra đưa cho ông bà chủ rồi dẫn mẹ tôi đi.
Mẹ tôi bước đi với hai hàng nước mắt chảy dài mà tôi thì không dám lại gần mẹ vì sợ những trận đòn đau. Kể từ buổi sáng hôm đó cho đến nay tôi không bao giờ còn được gặp lại mẹ nữa.Vĩnh viễn tôi mất mẹ ngay từ buổi sáng hôm đó. Và, cũng từ buổi sáng hôm đó tôi phải làm cái công việc cày ruộng mà mẹ tôi đã bị bắt làm trước kia.
Bây giờ gia đình ông bà chủ không còn gọi tôi là Bê nữa mà gọi tôi là Bò. Tôi bị bắt làm việc cả ngày và rất thường đi làm thêm ở những nơi khác nữa. Một thời gian sau tôi không phải ra đồng làm việc vì trên cánh đồng đã mọc lên những cây nho nhỏ màu xanh tươi, cây mà tôi nghe hai cô chủ gọi là cây mạ. Công việc mới của tôi bây giờ là kéo cái xe rất nặng chở đủ thứ đồ cũng rất nặng cho những người lạ hoắc mỗi ngày đến đón tôi đi từ sáng sớm tinh mơ cho tới tối mịt mới cho tôi về lại chuồng.
Thế rồi đến một buổi sáng kia, một buổi sáng định mệnh mà trước kia mẹ tôi có nói đến hai chữ chịu đực, thì sáng nay tôi được cô chủ dẫn đến một cánh đồng cỏ thật xa nhà. Tại đây tôi thấy có ba đồng loại của tôi đang vừa nằm vừa ăn rất thỏa thê chứ không như tôi, tôi chỉ ăn lại thật thỏa thê những thứ mà tôi ăn trong ngày khi đêm đã về; mà tôi nghe cô chủ nói là… nhai lại.
Tôi thực sự ngạc nhiên đến không tin vào đôi con mắt của mình và luôn tự hỏi tại sao những đồng loại kia lại to lớn và đẹp đến như thế được chứ? Họ to lớn cũng có gần gấp đôi tôi và trên mình của họ lại có nhiều đốm trắng đốm đen trông rất là đẹp mắt, chứ không như tôi, chỉ có một màu vàng vàng và thân hình thì đúng là… siêu bò mẫu. Tôi nhìn kỹ và phát giác ra những đồng loại kia hình như… khác giống với tôi vì tôi thấy họ có vẻ rất oai phong và rất... đẹp trai nữa. Ngay lúc đó bỗng từ đâu xuất hiện thật đông người. Họ đi nhanh đến để nhìn ba đồng loại to lớn và đẹp rồi hết lời khen là: Bò ngoại lớn và đẹp quá. Bò nội nhìn phát chán luôn. Ba đồng loại xa lạ kia nhìn tôi một lúc rồi quay nhìn nhau và… cười. Nhìn ba đồng loại đang cười với nhau làm tôi nhớ lại hình một đồng loại của tôi cười trên cái hộp bằng giấy hình tròn mà bên trong có chứa một thứ thức ăn màu trắng đục mà gia đình người chủ của tôi rất thích ăn. Một hôm tôi nghe một cô chủ gọi thật lớn với người đàn bà giúp việc nhà mà họ gọi là ôsin:
- Này, đem hộp phô mai có hình con bò cười ra đây cho tôi.
Hôm đó tôi đã thấy và man máng hiểu là đồng loại của tôi cười là vì đã đem đến cho loài người một món ăn ngon làm hài lòng tất cả mọi người. Tôi thấy hình của đồng loại giống hệt tôi chứ không như loài người; mặt không ai giống ai hết.
Một nhóm ba người chủ của mấy đàn bò Việt Nam mà có lần tôi đã thấy mấy người này đến nhà hai cô chủ của tôi. Ba người đang nhìn đàn bò ngoại với vẻ mặt như ganh ghét và rồi một người lên tiếng phàn nàn:
- Hàng trăm con bò của tôi và của các đồng nghiệp, hàng nghìn con bò vĩ đại thì chẳng ai màng đến hay ca ngợi. Có ba con bò ngoại đưa về đây thế là xúm vô tranh cãi, bênh vực, khen ngợi nào là bò lớn con sẽ tạo được giống tốt hơn bò nội. Tôi cho rằng, thị hiếu của một bộ phận người Việt đang thực sự có vấn đề. Đó là điều đáng buồn.
Người đó ngưng nói rồi nhìn quanh và bỗng hắn kêu lớn;
- Ê ! Nguyễn Lưu Manh. Mày là nhà phê bình thì mày phải viết một bài phê bình cái bộ phận của
con bò ngoại và bộ phận của bò nội cho mọi người… sáng mắt sáng lòng ra xem nào. Nhớ viết cho đúng và hay chứ đừng như lần… Mùa Thu Chết thì quê lắm nghe mậy. Bò cái đưa đến miệng mà chúng cứ… tỉnh queo nằm ăn cỏ thì đúng là ngu như bò rồi còn gì nữa phải không… Nguyễn Lưu Manh?
Một trong ba đồng loại mà bây giờ tôi cũng gọi là… bò ngoại, nhìn người vừa nói rồi nhìn tôi và vừa lắc đầu vừa nói:
- Em nghe thằng chủ đó nói chứ? Những thằng chủ ở xứ này trông mặt mũi là biết chúng gian xảo và ngu như… thằng ngốc vậy! Cũng vì quá ngu muội tin vào một chủ thuyết man rợ nên riết rồi cứ tưởng mình là đỉnh cao trí tuệ nên ngu mà không hay. Có một câu ví ngắn gọn như vậy mà cũng nói sai. Phải nói là ngu như con bò tót thì mới đúng chứ ai lại hồ đồ vơ đủa cả nắm như thế bao giờ chứ. Vậy mà cũng là… nhà phê bình. Chúng ta tuy là bò nhưng chúng ta không ngu. Chúng ta đã được gần gũi con người từ lâu đời rồi nên, những gì con người muốn chúng ta làm thì chúng ta luôn hoàn thành mà không hề làm sai hay làm biếng.
Nghe anh bò to lớn và đẹp trai nói vậy nên tôi lên tiếng hỏi:
- Anh ơi! Anh nói con bò tót là con gì vậy anh? Nó có khác gì mình không anh? Con bò tót nó ở đâu vậy anh?
Một anh bò nằm gần đó nãy giờ vẫn nhìn tôi và anh vừa nhai trệu trạo vừa trả lời :
- Con bò tót nó cũng giống như tụi mình thôi em à, chỉ có điều là nó ngu lắm. Nó ngu cũng như mấy thằng chủ đứng kia, thấy tấm vải màu đỏ… với ngôi sao vàng người ta cầm đưa qua đưa lại thế là cứ chúi cái đầu vào mà chẳng biết phân biệt chính tà là gì. Con bò tót thì cứ húc vô tấm vải màu đỏ và húc luôn cả người cầm tấm vải để rồi cuối cùng nó phải bị giết chết. Tụi bò tót ở xa đây lắm em à.
- Mấy anh đến đây để làm gì và làm sao mà con người có vẻ trọng nể các anh quá vậy?
- Mấy anh được đưa qua đây là để truyền giống nhưng ba anh thấy em nhỏ con quá nên… không nỡ.
- Truyền giống là truyền gì vậy anh ?
- Thật tội nghiệp cho em quá. Em cứ ở mãi với gia đình mấy thằng chủ ngu si và ác độc kia thì biết đến khi nào em mới mở mắt ra, mới khôn ra được.Truyền giống tức là... là em phải chịu đực đó.
- A ! Em biết truyền giống là gì rồi vì trước kia em có nghe mẹ em nói là mẹ em... cũng bị truyền giống nên mới có em.
- Đúng! Em mới gặp ba anh có một chút mà em đã khôn ra rồi đó. Em phải tìm cách kêu gọi đồng loại của em đứng lên lật đổ mấy thằng chủ ác ôn xuống chứ em cứ ru rú ở trong cái đất nước toàn những thằng chủ ngu si và độc ác đó thì mãi mãi cuộc đời của em, con cháu và chắt của em cũng ngu như mấy thằng chủ của em vậy thôi.
- Em… cô thế quá các anh à. Các anh có ý kiến gì thì xin các anh cố vấn giúp em đi. Em hứa sẽ không quên ơn các anh đâu.
- Trước hết em phải vượt qua nỗi sợ hãi mấy thằng chủ ngu si độc ác của em bằng cách… đình công không đi cầy hay kéo xe gì cả. Em buộc chúng nó phải tôn trọng phẩm giá của giống bò Việt Nam.
- Nhưng... nhưng lỡ tụi nó đàn áp em bằng cách đánh đập em và nhốt em rồi không cho ăn thì sao ?
- Thì… chết là cùng. Chết là hết! Chúng ta chỉ sống trên đời này có một lần và, một lần phải chết mà thôi em à.Trước hay sau, sớm hay muộn gì chúng ta cũng lần lượt chết hết cả. Bọn con người ngu ngốc như mấy thằng chủ kia rồi cũng phải chết hết. Nhưng, nếu em và đồng loại của em vượt qua được nỗi sợ hãi thì các em sẽ thắng vì các em đòi hỏi quyền... làm bò là đòi hỏi chính đáng mà. Các anh hứa với em là khi các anh về lại bên kia các anh sẽ yểm trợ cho em và đồng loại của em. Em phải nghĩ đến tương lai con cháu của em nữa chứ.
- Mấy người ở đây gọi ba anh là gì? Có phải họ gọi ba anh là... Bò Kiều phải không?
- Các anh không phải Bò Kiều. Anh là bò chính gốc Ơ-Mê-Ri-Cân . Anh này là bò chính gốc ốt- Tra-Ly-A. Anh kia là bò chính gốc Hôn-Lân. Mấy con bò cùng xứ sở với các em khi về lại đây thì bị mấy thằng gian xảo đó gọi với dụng ý trục lợi là Bò Kiều, vì có nhiều sữa. Bọn chủ ở đây tâng bốc những con bò đó để được uống sữa… cặn và được ăn bơ… thừa. Trước khi ba anh đến đây cũng đã có nhiều đồng loại của ba anh đến đây để truyền giống rồi. Có một số ít đồng loại của ba anh khi trở về lại bên kia có đem theo bò cái Việt Nam nên sau đó đã cho ra một lô một lốc bò con mà người ta gọi là con Bê đó. Bây giờ tụi con bê đó lớn lên và khôn lắm. Những ông bà chủ ở các xứ của tụi anh cũng là người Việt Nam nhưng vì sống ở nước văn minh nên rất tôn trọng phẩm giá của loại bò chúng mình. Các anh các chị thường ngày chỉ ăn ngủ rồi sản xuất sữa và… thịt thôi. Mọi chuyện đồng áng đã có máy móc làm thay cả hằng thế kỷ nay rồi chứ không còn cái cảnh cực nhọc theo kiểu con bò đi trước cái cầy theo sau nữa. Các em sợ bọn chủ ngu si và độc ác kia lâu ngày rồi thấm vào tim thấm vào óc của các em và đồng loại… thế là bọn chủ khinh thường các em vì các em đã trở nên hèn nhát mà chính các em cũng không hề ý thức được. Và, thế là bọn chủ độc tài nói các em ngu như bò chứ bọn chủ ngu si của các em làm gì biết con bò tót là con bò nào và ở đâu. Thường ngày các em chỉ ăn toàn thức ăn không có gì là bổ dưỡng và còn độc hại nữa vì đồng cỏ ở đây đâu có được chăm sóc chu đáo như bên các anh; mà lại bị rãi thuốc có chất độc sản xuất từ Trung Quốc nên… nên mấy em nhìn lại thân hình của mấy em xem, có lớn hơn con Bê là bao nhiêu đâu.
- Nghe anh nói mà em cảm thấy nhục nhã quá. Từ hôm nay em sẽ dẹp nỗi sợ hãi qua một bên để yêu sách mấy thằng chủ độc tài và độc ác kia phải cho tụi em hưởng quyền của giống bò như các anh. Các anh nhớ yểm trợ tinh thần cho chúng em nhé ?
Anh Bò Ơ-Mê-Ri-Cân nói :
- Dĩ nhiên là các anh sẽ luôn hướng về các em và sẵn sàng yểm trợ nếu các em vượt qua được nỗi sợ hãi để đòi bọn chủ phải tôn trọng mọi thứ quyền của các em.

***

Tôi hy vọng và tin tưởng mãnh liệt ở đàn con tôi, đàn cháu tôi, đàn chắt tôi… sẽ tiếp nối chí hướng tôi để đạt được nguyện ước.
Tôi đang mơ đến một ngày loài bò của chúng tôi, trong đó có đàn con đàn cháu và đàn chắt của chúng tôi được thong dong đi ra đồng ăn no tắm mát chứ không phải làm lụng nặng nhọc như thời của tôi vì chuyện đồng áng đã có máy móc thay thế. Tại sao không chứ? Với sự hội nhập vào với các nước có nền công nghiệp tiên tiến thì chắc chắn rồi chuyện đó sẽ trở thành hiện thực không còn xa lắm. Miễn là những thằng chủ gian xảo và độc ác phải được thay thế bằng những con người có lương tâm và trí thức thật sự… may ra mọi chuyện sẽ được trở lại như những ngày xa xưa, thời của ông bà tôi.
Rồi đây tôi cũng sẽ chết, tất cả chúng tôi rồi cũng sẽ lần lượt chết hết. Nhưng, phải chết như thế nào để được như câu mà loài người thường nói: “Bò chết để da người chết để tiếng” ./.

ToPa ( Hòa Lan )
( HNPĐ )


BÀN RA TÁN VÀO

Đề bài :"Tiếng Việt, yêu & ghét" - Lê Hữu ( Trần Văn Giang ghi lại )

'vô hình trung' là nghĩa gì vậy, sao cứ thích dùng, hình như có nghĩa là 'vô tình'

Xem Thêm

Đề bài :TIN CHIẾN SỰ MỚI NHẤT[ CẬP NHẬT NGÀY 20 -5 - 2022 ]

Suu cao,thue nang,nhu yeu pham tang gia.Kinh te eo seo...Vay ma dang Lua van lay tien cua dan tro giup linh tinh.Mo cua bien gioi.Ung ho toi ac truc tiep khi sua luat cho phep trom cuop o muc do <1.000 dollars thi vo toi....Neu vao thoi diem Trump,bon Lua da ho hoan nhu the nao ??? Nhung nguoi bau ban vi chut tu loi ,nghi gi ve dat nuoc ??? Phai chang day khong phai la dat nuoc minh ??? bat qua,lai tro ve que huong cu...Neu vay,ban la thang cho chet ! mien ban !

Xem Thêm

Đề bài :Tin Mới Nhất Về Chiến Sư Ucraina [ CẬP NHẬT NGÀY 14-5-2022 ]

Chung nao moi vet nho cua ho nha Dan da duoc tay xoa trang boc,thi Uk moi co hy vong...ngung chien.Cung vay,ngay nao ma cac cong ty ,co goc gac tu cac dang bac nu luu-anh hao cua khoi tu do va ong chief police va dang Lua thi moi giai xong phuong trinh tau cong !

Xem Thêm

Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

Xem Thêm

Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

Xem Thêm

Đề bài :Hình cũ - Hà Thượng Thủ

Ngắm lại hình xưa chịu mấy ông Những Linh, Tùng, Duẫn với Mười, Đồng Mặt mày ai lại đi hồ hởi Phấn khởi khi Tàu cướp Biển Đông Phải chăng “quý” mặt đã thành mông Con mắt nay đà có nhưng không Nên mới chổng khu vào hải đảo Gia tài gấm vóc của tổ tông?

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm