Truyện Ngắn & Phóng Sự
ĐỨC LẮP BẮP - NGƯỜI BUÔN GIÓ *
Đức nhà ở mạn Đê La Thành, năm đó chúng tôi dều tầm 22 và 23 tuổi. Chúng tôi là những tên tội phạm lần đầu còn rất trẻ, nhưng mức án
Mùa thu năm 1995.
Đội tù 19 trại giam Văn Hoà.
Đức nhà ở mạn Đê La Thành, năm đó chúng tôi dều tầm 22 và 23 tuổi. Chúng tôi là những tên tội phạm lần đầu còn rất trẻ, nhưng mức án không ngắn chút nào. Đức bị toà kêts 5 năm tù giam khi nó mới 20 tuổi, án trộm cắp.
Thường tội trộm cắp kết án kết án lần đầu, ít khi bị án nặng. Lúc đầu tôi thắc mắc không hiểu Đức trộm gì mà bị kết án nặng như vậy. Mãi sau này tôi mới biết, Đức đêm dùng kìm cộng lực cắt khoá của một cửa hiệu đồng hồ gần nhà hắn, khoắng chiếc đồng hồ đẹp mà cô người yêu hắn thích và tiện tay làm thêm mớ nữa.
Chiếc đồng hồ đẹp ấy hắn tặng cho người yêu.
Đấy là một vụ án li kỳ, những người công an điều tra đặt nghi vấn vào những tay anh chị trộm cắp sừng sỏ quanh khu vực. Họ sàng lọc và thẩm tra, tìm kiếm tốn rất nhiều công sức những không tài nào tìm ra thủ phạm. Chẳng ai nghi đến gã thanh niên đôi mươi, mái tóc bồng bềnh, nụ cười hiền lành tươi tắn nhà cách hiệu đồng hồ ấy không xa.
Chiếc khoá bấm ở cổng sắt đầu tiên được bấm khoá từ bên trong, tình trạng đó rất khó để luồn kìm vào cắt vì không có thế tạo lực. Công an hình dung thủ phạm phải là một nhóm người to khoẻ, nhiều kinh nghiệm mới có cách luồn kìm cắt ổ khoá bên trong như thế. Thời gian tìm kiếm cả năm mà không ra được manh mối nào. Một hôm người yêu Đức đến nhà hắn chơi, láng cháng thế nào chủ hiệu đồng hồ nhìn thấy. Khen đẹp và hỏi mua ở đâu, cô gái nói Đức tặng.
Chàng trai thư sinh đầu tiên còn chối quanh, sau những trận đòn hiểm vào mạng mỡ, mỏ ác Đức đành khai. Kết cục hắn lãnh án 5 năm tù và làm bạn thân của tôi tại đội 19. Mỗi lần tôi hỏi hắn cắt khoá thế nào trong tư thế ấy, hắn chỉ cười chả nói gì.
Một chiều mùa thu ngồi trên bờ ruộng, hắn thổ lộ.
- Có phải nó khoá trong đâu, mọi hôm nó vẫn khoá trong. Hôm đó nó vội gì đó lên khoá ngoài. Chắc nó định đi đâu rồi quay lại, nhưng có việc gì nó về nhà quên luôn. Tôi thấy ngon thế, mới nảy ra chuyện '' đập hộp ''. Lúc hỏi cung, tôi đã khai thế. Nhưng thằng chủ nó cứ đinh ninh là khoá bên trong, hàng xóm ai cũng bảo là chưa bao giờ thấy cái cửa hàng đó khoá ngoài. Công an lại nghĩ tôi che dấu không khai ra đồng phạm. Họ lại tức bao lâu không tìm ra, nên đưa tôi lên kịch khung.
Kể xong Đức cúi đầu vặt ngọn cỏ đưa lên miệng, mắt nhìn xa xa cười tủm tỉm như nhạo báng sự trớ trêu của cuộc đời.
Tôi nghĩ Đức nói thật, bởi Đức vào đội trước tôi cả năm mà hắn không có bạn thân. Chứng tỏ khả năng kết giao, tìm đồng bọn của hắn kém. Nếu như thế thì quả hắn không thể có đồng bọn sinh tử đến mức mà hắn không khai ra, chịu trận một mình như thế. Mà nói ra thì, hắn lúc bị bắt mới hơn 20 tuổi, chả phải thành phần lọc lõi giang hồ gì, chuyện có đồng bọn làm vụ ấy càng không thể.
Đức làm chân cắt cỏ cho cá, đó là một công việc nhẹ nhàng trong tù, việc tự giác được đi lại rộng ra cả khu nhà dân. Nhà Đức có tiền mua cho nó chân ấy, tôi lao động trong nhóm nặng nhất làm chân chăm ruộng rau, mỗi ngày hai buổi gánh lần hai thùng nước tưới ruộng rau mênh mông. Ở trong tù phân biệt đẳng cấp theo vị trí, ở vị trí nào thường chơi với ngang mình. Chơi với người thấp hơn thường sợ bị '' mất giá '' nên không chơi.
Chỉ có Đức là người chơi với tôi mà vị trí cao hơn tôi. Mà như tôi kể, hắn cũng chẳng chơi được với ai. Tính cách hắn lạc lõng với bọn tù, hắn mơ mộng, hay nói những điều nên thơ, kể những thú vui trang nhã mà hắn từng trải qua. Hắn thích kể về bộ phim lãng mạn nào đó với tôi, thỉnh thoảng có bộ phim tôi đã xem, nên tôi có cơ hội chém gió với hắn.
Đức hay chia chè thuốc cho tôi, mỗi lần nhà hắn đến thăm mua cho hắn cả cây thuốc lá Vinataba và tiền cho hắn tiêu dư dật. Nhà tôi khó khăn, anh chị tôi cố lắm chỉ đủ cho tôi mua đồ ăn, chẳng có tiền chạy trọt lo lót công việc. Tôi cũng không lấy thế làm buồn, tôi làm việc nặng nhất và tự động viên mình. Nhìn sang các đội than, gạch thì công việc trồng rau của tôi sướng hơn hàng ngàn tù nhân khác rồi. Chúng tôi thân với nhau như thế chừng một năm, rồi một ngày bọn tôi không nhìn mặt nhau nữa. Nhà Đức làm ăn sa sút, việc tiếp tế có vẻ kém đi, hắn cũng không còn trà thuốc nữa. Chỉ đủ ăn như tôi.
Anh Thắng Mều đội trưởng hỏi.
- Hiếu, sao mày không chơi với thằng Đức '' lắp bắp '' nữa.?
Tôi bảo.
- Nhà nó bây giờ kém rồi, nó không còn vị gì nữa, không chơi nữa.
Anh Thắng cười, anh đi kể cả đội thằng Hiếu nó bảo thằng Đức hết vị, không còn trà thuốc, nó đéo chơi nữa. Anh vừa kể vừa cười nhạo báng, Đức '' lắp bắp '' nghe thấy tím mặt.
Cứ mỗi lần thấy tôi và Đức đứng gần nhau, hoặc làm không cách xa nhau, anh Thắng Mều lại hỏi thật to vang vọng giữa cánh đồng cho cả đội nghe thấy.
- Thằng chó Hiếu kia, sao mày không chơi với thằng Đức nữa.?
Tôi lại chống cuốc hoặc đặt đôi thùng gánh nước xuống đáp lại to.
- Nó hết vị rồi, không còn trà thuốc, không chơi nữa.
Anh Thắng cười hà hà khoái trá.
- Hà hà, hết tiền hết bạc hết anh em.
Rồi anh đến gần thằng Đức trì triết đầy mỉa mai sung sướng.
- Mày tù trước nó mà ngu lắm con ạ, tù làm gì có anh em, chỉ anh em tiền thôi, hết tiền là hết , đéo anh em gì.
Thằng Đức cúi gằm mặt đau khổ, nó vốn nhạy cảm và mơ mộng. Chính vì thế anh Thắng Mều càng khoái trá khoét sâu vết thương lòng của nó. Đến một hôm mắt nó vằn đỏ, nó hộc rít một tiếng chửi tôi rồi xông vào đấm tôi.
Tôi và nó choảng nhau một trận, tôi gánh nước tưới hàng ngày tất khoẻ hơn nó đi cắt cỏ.
Lẽ ra thì cả hai chúng tôi bị kỷ luật, nhưng anh Thắng Mều thấy có lỗi của mình vì cứ mang chúng tôi ra đùa, anh báo cáo lên là chúng tôi đùa nhau, thích tập đấm bốc chứ không phải là xích mích đánh nhau. Quản giáo biết thừa là đánh nhau, nhưng anh Thắng đội trưởng báo cáo thế rồi, ông ấy cũng bỏ qua.
Câu chuyện tôi bỏ không chơi với thằng Đức kéo dài cả năm làm trò tiêu khiển cho đội. Anh Thắng Mều chốc lại khơi ra, lúc đội rảnh chờ gì đó, anh lại gọi tôi lên hỏi tôi hút của nó bao nhiêu thuốc lá, uống bao nhiêu lạng chè. Tôi kể thao thao.
- Nhiều không nhớ hết, mỗi ngày phải 5 điếu.
Anh Thắng giả bộ ngạc nhiên trợn mắt.
- Đến 5 điếu cơ à, thuốc gì.
- Vinataba
- Đm sang thế cơ à, hút lúc nào.?
- Sáng trưa chiều tối.
- Thế nó trà uống lúc nào.?
- Lúc buổi trưa và chiều tối.
- Thế là mày là bố nó rồi, nó phục vụ mày như thế mà mày bỏ nó là sao.?
- Vì nhà nó không tiếp tế cho nó nữa, nó hết vị không còn gì.
Đến đó anh Thắng lại cười sặc sụa, anh gọi Đức lắp bắp đến hỏi.
- Thế bây giờ nó không chơi với mày nữa, mày có đòi lại trà thuốc cho nó không.?
Đức không trả lời, nó cúi gằm đầy nhẫn nhục và đau khổ. Tôi đế vào.
- Anh phải hỏi nó, nếu nhà nó mang trà thuốc nữa, nó có cho em nữa không chứ.
Đức lại gầm lên, hắn lại rít chửi dm thằng chó này và lao vào định đánh tôi. Nhưng tôi và anh Thắng đều biết trước sẽ thế, nên tôi sẽ chạy tót ra xa còn anh Thắng sẽ giữ nó lại bợp tại nó vì tội muốn đánh nhau.
Chuỗi ngày đó Đức bị cả đội nhạo báng vì ngu , đi tin người. Đức thù hận tôi lắm, nhiều lúc ánh mắt hắn như muốn giết chết tươi tôi, vì thế hắn càng bị người ta trêu tức nhiều hơn. Có lần quá uất hắn ngồi chảy nước mắt khóc.
Thế rồi Đức bị chuyển sang đội gạch.
Ở đội rau như chúng tôi, mỗi người vào mua suất vào đội mất 1,5 triệu ở thời điểm đó. Vào đội nếu làm chân nặng nhất như tôi thì hàng tháng không phải mất tiền. Còn làm chân cắt cỏ cá như Đức phải mất thêm 2 triệu mua chân ấy, rồi mỗi tháng phải nộp 200 nghìn. Nhà Đức không còn có trà thuốc xông xênh cho hắn rồi, đến nữa là không có tiền đóng hàng tháng. Đức trước có tiền ăn khá sang so với tù, thịt, cá, cà phê, thuốc lá...giờ hắn chỉ ăn cơm với lạc, đậu phụ.
Vì không có tiền đóng tháng, để hắn xuống làm nặng như tôi cũng bất tiện , vì hạ vị trí trắng trợn quá. Người ta chuyển hắn đi đội gạch cho khuất mắt, vị trí ấy dành cho người khác. Ra đội gạch nặng nhọc và cực hơn.
Hôm hắn khăn gói thu xếp ra đi, hắn gọi tôi đến và chìa trước đài cát xét nhỏ đưa tôi nói.
- Ông cầm nấy mà dùng, tôi ra kia không còn điều kiện dùng đâu.
Chiếc đài cát xét là ước mơ của nhiều tù nhân, Đức có nó lúc nhà hắn đang thịnh vượng nhất, nó là thứ giải trí xa xỉ trong nhà tù này.
Tôi tỉnh bơ nhận chiếc đài trước sự ngạc nhiên tột độ của cả đội, Đức quàng vai ôm tôi nói.
- Ông là người bạn tốt nhất của tôi từ trước đến giờ, ở lại cố gắng nhé.
Tôi chỉ nắm bờ vai gầy của nó bóp mạnh một cái không ai để ý. Đức thầm thì thêm vài câu nghẹn ngào. Rồi chúng tôi chia tay nhau.
Cả đội tù ngạc nhiên và thắc mắc, làm sao Đức lắp bắp lại có hành động thế, sau những gì tôi nhục mạ hắn bấy lâu.
Anh Thắng Mều trầm ngâm khi chứng kiến Đức trao cho tôi món quà quý. Khi Đức đi rồi, anh gọi tôi lại hỏi rất nghiêm túc.
- Tao hỏi thật, sao mày không chơi với nó nữa.
- Vì nhà nó hết vị anh à. Không có trà thuốc nữa.
Anh Thắng lặng người không hỏi gì nữa. Cả buổi anh ấy trầm ngân nghĩ gì không biết, thỉnh thoảng liếc tôi.
Tối hôm đó, cơm nước xong, tôi cắm tai nghe, bản nhạc đầu tiên là bài Em Chờ Anh Trở Lại của nhạc sĩ Mạnh Phát do Thiên Trang ca.
Hôm nào chúng mình ngồi với nhau
Vầng trăng, lặng lẽ soi hai mái đầu
......
Ngày anh ra đi đường nắng chưa phai mầu
Dòng sông chia ly, lơ lững trôi hoen sầu
Ngờ đâu chân anh, lạc bước khi qua cầu
Chiều nay bâng khuâng, chợt xót thương đời nhau.
......
Em chờ anh trở lại chốn đây
Đường xưa, còn đó sánh đôi vai gầy.....
Đấy là bài hát chúng tôi cùng nghe bên bờ ruộng một cái tai nghe mỗi thằng một đầu. Cũng là lần mà chúng tôi không chơi với nhau nữa. Hôm đó Đức kể về người yêu đầy say sưa, hắn tin rằng với tình yêu của hắn, cô ấy sẽ chờ hắn. Hắn nghĩ hành động ăn cắp cửa hiệu lấy đồng hồ tặng người yêu là hành động lãng mạn chứng tỏ tình yêu của hắn, khiến cô ấy biết sẽ chẳng bao giờ có ai yêu cô ấy như thế trong đời. Và vì thế cô ấy yêu hắn, đợi đến khi hắn ra tù...
Tôi cãi lại, tôi chửi hắn, tôi bảo hắn mơ mộng, sẽ chẳng có chuyện người yêu mày chờ mày, mày cứ thế này thì cả cuộc đời mày kể cả sau khi ra tù cũng khổ vì cái lãng mạn dở hơi. Phải biết lúc nào dùng lãng mạn, lúc nào là thực tế. Thực tế thì trần trụi và khốc liệt, đừng có mà ru ngủ nó bằng cái ảo giác lãng mạn......
Chúng tôi cãi nhau, chửi nhau và từ nhau, tôi bảo bố mày sẽ dạy cho mày thế nào là đời cho mày tỉnh ngộ.
Lúc Đức rời đội đi, bước chân của hắn vững vàng và chắc nịch. Không ai biết rằng hắn vừa qua những cơn đau khổ, gia đình hắn sa sút, người yêu hắn đã yêu người khác, hắn bị tụt từ công việc nhàn nhã ở đội rau để chuyển đến một nơi cực khổ vì không còn tiền đóng hàng tháng.
Em chờ anh tìm về chốn cũ.
Có em còn đây
Bến sông này
Đợi chờ ai
Đến trong vòng tay.
Bài hát kết thúc, chắc lúc này Đức đang nằm ở đội tù mới đón đợi ngày khó khăn, một ngày mà tiêu chuẩn cải tạo phải hoàn thành 1250 viên gạch. Cái biệt danh Đức lắp bắp do hắn hay nói nhiều những câu chuyện mà người tù khác cho là luyên thuyên. Đức thích được gọi là Đức lãng tử hơn, nhưng chẳng ai thèm gọi hắn như thế.
Sau này ra tù, tôi cố gắng đi tìm Đức nhiều lần. Nhưng chẳng biết tung tích hắn.
Tôi muốn gặp, để kể rằng lúc hắn đi, đêm đó tôi đã khóc. Đấy là lần đầu tiên tôi khóc cho người dưng.
Bây giờ thì cơ hội tôi gặp Đức càng không thể hơn. Tôi viết những dòng này, nếu bạn nào biết một người tên Đức, cao tầm 1,7, da đen, mắt hơi lồi, khi nói môi trễ ra , thích để tóc xoà xuống trán lệch một bên, thỉnh thoảng điệu bộ cúi đầu vuốt hất tóc lên, nhà quanh mạn dê La Thành, Giảng Võ, năm nay chừng 43 đến 45 tuổi. Xin nhắn người ấy có bạn tù tên Hiếu cùng đội 19 Văn Hoà muốn liên hệ.
http://nguoibuongio1972.blogspot.com/
Mùa thu năm 1995.
Đội tù 19 trại giam Văn Hoà.
Đức nhà ở mạn Đê La Thành, năm đó chúng tôi dều tầm 22 và 23 tuổi. Chúng tôi là những tên tội phạm lần đầu còn rất trẻ, nhưng mức án không ngắn chút nào. Đức bị toà kêts 5 năm tù giam khi nó mới 20 tuổi, án trộm cắp.
Thường tội trộm cắp kết án kết án lần đầu, ít khi bị án nặng. Lúc đầu tôi thắc mắc không hiểu Đức trộm gì mà bị kết án nặng như vậy. Mãi sau này tôi mới biết, Đức đêm dùng kìm cộng lực cắt khoá của một cửa hiệu đồng hồ gần nhà hắn, khoắng chiếc đồng hồ đẹp mà cô người yêu hắn thích và tiện tay làm thêm mớ nữa.
Chiếc đồng hồ đẹp ấy hắn tặng cho người yêu.
Đấy là một vụ án li kỳ, những người công an điều tra đặt nghi vấn vào những tay anh chị trộm cắp sừng sỏ quanh khu vực. Họ sàng lọc và thẩm tra, tìm kiếm tốn rất nhiều công sức những không tài nào tìm ra thủ phạm. Chẳng ai nghi đến gã thanh niên đôi mươi, mái tóc bồng bềnh, nụ cười hiền lành tươi tắn nhà cách hiệu đồng hồ ấy không xa.
Chiếc khoá bấm ở cổng sắt đầu tiên được bấm khoá từ bên trong, tình trạng đó rất khó để luồn kìm vào cắt vì không có thế tạo lực. Công an hình dung thủ phạm phải là một nhóm người to khoẻ, nhiều kinh nghiệm mới có cách luồn kìm cắt ổ khoá bên trong như thế. Thời gian tìm kiếm cả năm mà không ra được manh mối nào. Một hôm người yêu Đức đến nhà hắn chơi, láng cháng thế nào chủ hiệu đồng hồ nhìn thấy. Khen đẹp và hỏi mua ở đâu, cô gái nói Đức tặng.
Chàng trai thư sinh đầu tiên còn chối quanh, sau những trận đòn hiểm vào mạng mỡ, mỏ ác Đức đành khai. Kết cục hắn lãnh án 5 năm tù và làm bạn thân của tôi tại đội 19. Mỗi lần tôi hỏi hắn cắt khoá thế nào trong tư thế ấy, hắn chỉ cười chả nói gì.
Một chiều mùa thu ngồi trên bờ ruộng, hắn thổ lộ.
- Có phải nó khoá trong đâu, mọi hôm nó vẫn khoá trong. Hôm đó nó vội gì đó lên khoá ngoài. Chắc nó định đi đâu rồi quay lại, nhưng có việc gì nó về nhà quên luôn. Tôi thấy ngon thế, mới nảy ra chuyện '' đập hộp ''. Lúc hỏi cung, tôi đã khai thế. Nhưng thằng chủ nó cứ đinh ninh là khoá bên trong, hàng xóm ai cũng bảo là chưa bao giờ thấy cái cửa hàng đó khoá ngoài. Công an lại nghĩ tôi che dấu không khai ra đồng phạm. Họ lại tức bao lâu không tìm ra, nên đưa tôi lên kịch khung.
Kể xong Đức cúi đầu vặt ngọn cỏ đưa lên miệng, mắt nhìn xa xa cười tủm tỉm như nhạo báng sự trớ trêu của cuộc đời.
Tôi nghĩ Đức nói thật, bởi Đức vào đội trước tôi cả năm mà hắn không có bạn thân. Chứng tỏ khả năng kết giao, tìm đồng bọn của hắn kém. Nếu như thế thì quả hắn không thể có đồng bọn sinh tử đến mức mà hắn không khai ra, chịu trận một mình như thế. Mà nói ra thì, hắn lúc bị bắt mới hơn 20 tuổi, chả phải thành phần lọc lõi giang hồ gì, chuyện có đồng bọn làm vụ ấy càng không thể.
Đức làm chân cắt cỏ cho cá, đó là một công việc nhẹ nhàng trong tù, việc tự giác được đi lại rộng ra cả khu nhà dân. Nhà Đức có tiền mua cho nó chân ấy, tôi lao động trong nhóm nặng nhất làm chân chăm ruộng rau, mỗi ngày hai buổi gánh lần hai thùng nước tưới ruộng rau mênh mông. Ở trong tù phân biệt đẳng cấp theo vị trí, ở vị trí nào thường chơi với ngang mình. Chơi với người thấp hơn thường sợ bị '' mất giá '' nên không chơi.
Chỉ có Đức là người chơi với tôi mà vị trí cao hơn tôi. Mà như tôi kể, hắn cũng chẳng chơi được với ai. Tính cách hắn lạc lõng với bọn tù, hắn mơ mộng, hay nói những điều nên thơ, kể những thú vui trang nhã mà hắn từng trải qua. Hắn thích kể về bộ phim lãng mạn nào đó với tôi, thỉnh thoảng có bộ phim tôi đã xem, nên tôi có cơ hội chém gió với hắn.
Đức hay chia chè thuốc cho tôi, mỗi lần nhà hắn đến thăm mua cho hắn cả cây thuốc lá Vinataba và tiền cho hắn tiêu dư dật. Nhà tôi khó khăn, anh chị tôi cố lắm chỉ đủ cho tôi mua đồ ăn, chẳng có tiền chạy trọt lo lót công việc. Tôi cũng không lấy thế làm buồn, tôi làm việc nặng nhất và tự động viên mình. Nhìn sang các đội than, gạch thì công việc trồng rau của tôi sướng hơn hàng ngàn tù nhân khác rồi. Chúng tôi thân với nhau như thế chừng một năm, rồi một ngày bọn tôi không nhìn mặt nhau nữa. Nhà Đức làm ăn sa sút, việc tiếp tế có vẻ kém đi, hắn cũng không còn trà thuốc nữa. Chỉ đủ ăn như tôi.
Anh Thắng Mều đội trưởng hỏi.
- Hiếu, sao mày không chơi với thằng Đức '' lắp bắp '' nữa.?
Tôi bảo.
- Nhà nó bây giờ kém rồi, nó không còn vị gì nữa, không chơi nữa.
Anh Thắng cười, anh đi kể cả đội thằng Hiếu nó bảo thằng Đức hết vị, không còn trà thuốc, nó đéo chơi nữa. Anh vừa kể vừa cười nhạo báng, Đức '' lắp bắp '' nghe thấy tím mặt.
Cứ mỗi lần thấy tôi và Đức đứng gần nhau, hoặc làm không cách xa nhau, anh Thắng Mều lại hỏi thật to vang vọng giữa cánh đồng cho cả đội nghe thấy.
- Thằng chó Hiếu kia, sao mày không chơi với thằng Đức nữa.?
Tôi lại chống cuốc hoặc đặt đôi thùng gánh nước xuống đáp lại to.
- Nó hết vị rồi, không còn trà thuốc, không chơi nữa.
Anh Thắng cười hà hà khoái trá.
- Hà hà, hết tiền hết bạc hết anh em.
Rồi anh đến gần thằng Đức trì triết đầy mỉa mai sung sướng.
- Mày tù trước nó mà ngu lắm con ạ, tù làm gì có anh em, chỉ anh em tiền thôi, hết tiền là hết , đéo anh em gì.
Thằng Đức cúi gằm mặt đau khổ, nó vốn nhạy cảm và mơ mộng. Chính vì thế anh Thắng Mều càng khoái trá khoét sâu vết thương lòng của nó. Đến một hôm mắt nó vằn đỏ, nó hộc rít một tiếng chửi tôi rồi xông vào đấm tôi.
Tôi và nó choảng nhau một trận, tôi gánh nước tưới hàng ngày tất khoẻ hơn nó đi cắt cỏ.
Lẽ ra thì cả hai chúng tôi bị kỷ luật, nhưng anh Thắng Mều thấy có lỗi của mình vì cứ mang chúng tôi ra đùa, anh báo cáo lên là chúng tôi đùa nhau, thích tập đấm bốc chứ không phải là xích mích đánh nhau. Quản giáo biết thừa là đánh nhau, nhưng anh Thắng đội trưởng báo cáo thế rồi, ông ấy cũng bỏ qua.
Câu chuyện tôi bỏ không chơi với thằng Đức kéo dài cả năm làm trò tiêu khiển cho đội. Anh Thắng Mều chốc lại khơi ra, lúc đội rảnh chờ gì đó, anh lại gọi tôi lên hỏi tôi hút của nó bao nhiêu thuốc lá, uống bao nhiêu lạng chè. Tôi kể thao thao.
- Nhiều không nhớ hết, mỗi ngày phải 5 điếu.
Anh Thắng giả bộ ngạc nhiên trợn mắt.
- Đến 5 điếu cơ à, thuốc gì.
- Vinataba
- Đm sang thế cơ à, hút lúc nào.?
- Sáng trưa chiều tối.
- Thế nó trà uống lúc nào.?
- Lúc buổi trưa và chiều tối.
- Thế là mày là bố nó rồi, nó phục vụ mày như thế mà mày bỏ nó là sao.?
- Vì nhà nó không tiếp tế cho nó nữa, nó hết vị không còn gì.
Đến đó anh Thắng lại cười sặc sụa, anh gọi Đức lắp bắp đến hỏi.
- Thế bây giờ nó không chơi với mày nữa, mày có đòi lại trà thuốc cho nó không.?
Đức không trả lời, nó cúi gằm đầy nhẫn nhục và đau khổ. Tôi đế vào.
- Anh phải hỏi nó, nếu nhà nó mang trà thuốc nữa, nó có cho em nữa không chứ.
Đức lại gầm lên, hắn lại rít chửi dm thằng chó này và lao vào định đánh tôi. Nhưng tôi và anh Thắng đều biết trước sẽ thế, nên tôi sẽ chạy tót ra xa còn anh Thắng sẽ giữ nó lại bợp tại nó vì tội muốn đánh nhau.
Chuỗi ngày đó Đức bị cả đội nhạo báng vì ngu , đi tin người. Đức thù hận tôi lắm, nhiều lúc ánh mắt hắn như muốn giết chết tươi tôi, vì thế hắn càng bị người ta trêu tức nhiều hơn. Có lần quá uất hắn ngồi chảy nước mắt khóc.
Thế rồi Đức bị chuyển sang đội gạch.
Ở đội rau như chúng tôi, mỗi người vào mua suất vào đội mất 1,5 triệu ở thời điểm đó. Vào đội nếu làm chân nặng nhất như tôi thì hàng tháng không phải mất tiền. Còn làm chân cắt cỏ cá như Đức phải mất thêm 2 triệu mua chân ấy, rồi mỗi tháng phải nộp 200 nghìn. Nhà Đức không còn có trà thuốc xông xênh cho hắn rồi, đến nữa là không có tiền đóng hàng tháng. Đức trước có tiền ăn khá sang so với tù, thịt, cá, cà phê, thuốc lá...giờ hắn chỉ ăn cơm với lạc, đậu phụ.
Vì không có tiền đóng tháng, để hắn xuống làm nặng như tôi cũng bất tiện , vì hạ vị trí trắng trợn quá. Người ta chuyển hắn đi đội gạch cho khuất mắt, vị trí ấy dành cho người khác. Ra đội gạch nặng nhọc và cực hơn.
Hôm hắn khăn gói thu xếp ra đi, hắn gọi tôi đến và chìa trước đài cát xét nhỏ đưa tôi nói.
- Ông cầm nấy mà dùng, tôi ra kia không còn điều kiện dùng đâu.
Chiếc đài cát xét là ước mơ của nhiều tù nhân, Đức có nó lúc nhà hắn đang thịnh vượng nhất, nó là thứ giải trí xa xỉ trong nhà tù này.
Tôi tỉnh bơ nhận chiếc đài trước sự ngạc nhiên tột độ của cả đội, Đức quàng vai ôm tôi nói.
- Ông là người bạn tốt nhất của tôi từ trước đến giờ, ở lại cố gắng nhé.
Tôi chỉ nắm bờ vai gầy của nó bóp mạnh một cái không ai để ý. Đức thầm thì thêm vài câu nghẹn ngào. Rồi chúng tôi chia tay nhau.
Cả đội tù ngạc nhiên và thắc mắc, làm sao Đức lắp bắp lại có hành động thế, sau những gì tôi nhục mạ hắn bấy lâu.
Anh Thắng Mều trầm ngâm khi chứng kiến Đức trao cho tôi món quà quý. Khi Đức đi rồi, anh gọi tôi lại hỏi rất nghiêm túc.
- Tao hỏi thật, sao mày không chơi với nó nữa.
- Vì nhà nó hết vị anh à. Không có trà thuốc nữa.
Anh Thắng lặng người không hỏi gì nữa. Cả buổi anh ấy trầm ngân nghĩ gì không biết, thỉnh thoảng liếc tôi.
Tối hôm đó, cơm nước xong, tôi cắm tai nghe, bản nhạc đầu tiên là bài Em Chờ Anh Trở Lại của nhạc sĩ Mạnh Phát do Thiên Trang ca.
Hôm nào chúng mình ngồi với nhau
Vầng trăng, lặng lẽ soi hai mái đầu
......
Ngày anh ra đi đường nắng chưa phai mầu
Dòng sông chia ly, lơ lững trôi hoen sầu
Ngờ đâu chân anh, lạc bước khi qua cầu
Chiều nay bâng khuâng, chợt xót thương đời nhau.
......
Em chờ anh trở lại chốn đây
Đường xưa, còn đó sánh đôi vai gầy.....
Đấy là bài hát chúng tôi cùng nghe bên bờ ruộng một cái tai nghe mỗi thằng một đầu. Cũng là lần mà chúng tôi không chơi với nhau nữa. Hôm đó Đức kể về người yêu đầy say sưa, hắn tin rằng với tình yêu của hắn, cô ấy sẽ chờ hắn. Hắn nghĩ hành động ăn cắp cửa hiệu lấy đồng hồ tặng người yêu là hành động lãng mạn chứng tỏ tình yêu của hắn, khiến cô ấy biết sẽ chẳng bao giờ có ai yêu cô ấy như thế trong đời. Và vì thế cô ấy yêu hắn, đợi đến khi hắn ra tù...
Tôi cãi lại, tôi chửi hắn, tôi bảo hắn mơ mộng, sẽ chẳng có chuyện người yêu mày chờ mày, mày cứ thế này thì cả cuộc đời mày kể cả sau khi ra tù cũng khổ vì cái lãng mạn dở hơi. Phải biết lúc nào dùng lãng mạn, lúc nào là thực tế. Thực tế thì trần trụi và khốc liệt, đừng có mà ru ngủ nó bằng cái ảo giác lãng mạn......
Chúng tôi cãi nhau, chửi nhau và từ nhau, tôi bảo bố mày sẽ dạy cho mày thế nào là đời cho mày tỉnh ngộ.
Lúc Đức rời đội đi, bước chân của hắn vững vàng và chắc nịch. Không ai biết rằng hắn vừa qua những cơn đau khổ, gia đình hắn sa sút, người yêu hắn đã yêu người khác, hắn bị tụt từ công việc nhàn nhã ở đội rau để chuyển đến một nơi cực khổ vì không còn tiền đóng hàng tháng.
Em chờ anh tìm về chốn cũ.
Có em còn đây
Bến sông này
Đợi chờ ai
Đến trong vòng tay.
Bài hát kết thúc, chắc lúc này Đức đang nằm ở đội tù mới đón đợi ngày khó khăn, một ngày mà tiêu chuẩn cải tạo phải hoàn thành 1250 viên gạch. Cái biệt danh Đức lắp bắp do hắn hay nói nhiều những câu chuyện mà người tù khác cho là luyên thuyên. Đức thích được gọi là Đức lãng tử hơn, nhưng chẳng ai thèm gọi hắn như thế.
Sau này ra tù, tôi cố gắng đi tìm Đức nhiều lần. Nhưng chẳng biết tung tích hắn.
Tôi muốn gặp, để kể rằng lúc hắn đi, đêm đó tôi đã khóc. Đấy là lần đầu tiên tôi khóc cho người dưng.
Bây giờ thì cơ hội tôi gặp Đức càng không thể hơn. Tôi viết những dòng này, nếu bạn nào biết một người tên Đức, cao tầm 1,7, da đen, mắt hơi lồi, khi nói môi trễ ra , thích để tóc xoà xuống trán lệch một bên, thỉnh thoảng điệu bộ cúi đầu vuốt hất tóc lên, nhà quanh mạn dê La Thành, Giảng Võ, năm nay chừng 43 đến 45 tuổi. Xin nhắn người ấy có bạn tù tên Hiếu cùng đội 19 Văn Hoà muốn liên hệ.
http://nguoibuongio1972.blogspot.com/
ĐỨC LẮP BẮP - NGƯỜI BUÔN GIÓ *
Đức nhà ở mạn Đê La Thành, năm đó chúng tôi dều tầm 22 và 23 tuổi. Chúng tôi là những tên tội phạm lần đầu còn rất trẻ, nhưng mức án
Mùa thu năm 1995.
Đội tù 19 trại giam Văn Hoà.
Đức nhà ở mạn Đê La Thành, năm đó chúng tôi dều tầm 22 và 23 tuổi. Chúng tôi là những tên tội phạm lần đầu còn rất trẻ, nhưng mức án không ngắn chút nào. Đức bị toà kêts 5 năm tù giam khi nó mới 20 tuổi, án trộm cắp.
Thường tội trộm cắp kết án kết án lần đầu, ít khi bị án nặng. Lúc đầu tôi thắc mắc không hiểu Đức trộm gì mà bị kết án nặng như vậy. Mãi sau này tôi mới biết, Đức đêm dùng kìm cộng lực cắt khoá của một cửa hiệu đồng hồ gần nhà hắn, khoắng chiếc đồng hồ đẹp mà cô người yêu hắn thích và tiện tay làm thêm mớ nữa.
Chiếc đồng hồ đẹp ấy hắn tặng cho người yêu.
Đấy là một vụ án li kỳ, những người công an điều tra đặt nghi vấn vào những tay anh chị trộm cắp sừng sỏ quanh khu vực. Họ sàng lọc và thẩm tra, tìm kiếm tốn rất nhiều công sức những không tài nào tìm ra thủ phạm. Chẳng ai nghi đến gã thanh niên đôi mươi, mái tóc bồng bềnh, nụ cười hiền lành tươi tắn nhà cách hiệu đồng hồ ấy không xa.
Chiếc khoá bấm ở cổng sắt đầu tiên được bấm khoá từ bên trong, tình trạng đó rất khó để luồn kìm vào cắt vì không có thế tạo lực. Công an hình dung thủ phạm phải là một nhóm người to khoẻ, nhiều kinh nghiệm mới có cách luồn kìm cắt ổ khoá bên trong như thế. Thời gian tìm kiếm cả năm mà không ra được manh mối nào. Một hôm người yêu Đức đến nhà hắn chơi, láng cháng thế nào chủ hiệu đồng hồ nhìn thấy. Khen đẹp và hỏi mua ở đâu, cô gái nói Đức tặng.
Chàng trai thư sinh đầu tiên còn chối quanh, sau những trận đòn hiểm vào mạng mỡ, mỏ ác Đức đành khai. Kết cục hắn lãnh án 5 năm tù và làm bạn thân của tôi tại đội 19. Mỗi lần tôi hỏi hắn cắt khoá thế nào trong tư thế ấy, hắn chỉ cười chả nói gì.
Một chiều mùa thu ngồi trên bờ ruộng, hắn thổ lộ.
- Có phải nó khoá trong đâu, mọi hôm nó vẫn khoá trong. Hôm đó nó vội gì đó lên khoá ngoài. Chắc nó định đi đâu rồi quay lại, nhưng có việc gì nó về nhà quên luôn. Tôi thấy ngon thế, mới nảy ra chuyện '' đập hộp ''. Lúc hỏi cung, tôi đã khai thế. Nhưng thằng chủ nó cứ đinh ninh là khoá bên trong, hàng xóm ai cũng bảo là chưa bao giờ thấy cái cửa hàng đó khoá ngoài. Công an lại nghĩ tôi che dấu không khai ra đồng phạm. Họ lại tức bao lâu không tìm ra, nên đưa tôi lên kịch khung.
Kể xong Đức cúi đầu vặt ngọn cỏ đưa lên miệng, mắt nhìn xa xa cười tủm tỉm như nhạo báng sự trớ trêu của cuộc đời.
Tôi nghĩ Đức nói thật, bởi Đức vào đội trước tôi cả năm mà hắn không có bạn thân. Chứng tỏ khả năng kết giao, tìm đồng bọn của hắn kém. Nếu như thế thì quả hắn không thể có đồng bọn sinh tử đến mức mà hắn không khai ra, chịu trận một mình như thế. Mà nói ra thì, hắn lúc bị bắt mới hơn 20 tuổi, chả phải thành phần lọc lõi giang hồ gì, chuyện có đồng bọn làm vụ ấy càng không thể.
Đức làm chân cắt cỏ cho cá, đó là một công việc nhẹ nhàng trong tù, việc tự giác được đi lại rộng ra cả khu nhà dân. Nhà Đức có tiền mua cho nó chân ấy, tôi lao động trong nhóm nặng nhất làm chân chăm ruộng rau, mỗi ngày hai buổi gánh lần hai thùng nước tưới ruộng rau mênh mông. Ở trong tù phân biệt đẳng cấp theo vị trí, ở vị trí nào thường chơi với ngang mình. Chơi với người thấp hơn thường sợ bị '' mất giá '' nên không chơi.
Chỉ có Đức là người chơi với tôi mà vị trí cao hơn tôi. Mà như tôi kể, hắn cũng chẳng chơi được với ai. Tính cách hắn lạc lõng với bọn tù, hắn mơ mộng, hay nói những điều nên thơ, kể những thú vui trang nhã mà hắn từng trải qua. Hắn thích kể về bộ phim lãng mạn nào đó với tôi, thỉnh thoảng có bộ phim tôi đã xem, nên tôi có cơ hội chém gió với hắn.
Đức hay chia chè thuốc cho tôi, mỗi lần nhà hắn đến thăm mua cho hắn cả cây thuốc lá Vinataba và tiền cho hắn tiêu dư dật. Nhà tôi khó khăn, anh chị tôi cố lắm chỉ đủ cho tôi mua đồ ăn, chẳng có tiền chạy trọt lo lót công việc. Tôi cũng không lấy thế làm buồn, tôi làm việc nặng nhất và tự động viên mình. Nhìn sang các đội than, gạch thì công việc trồng rau của tôi sướng hơn hàng ngàn tù nhân khác rồi. Chúng tôi thân với nhau như thế chừng một năm, rồi một ngày bọn tôi không nhìn mặt nhau nữa. Nhà Đức làm ăn sa sút, việc tiếp tế có vẻ kém đi, hắn cũng không còn trà thuốc nữa. Chỉ đủ ăn như tôi.
Anh Thắng Mều đội trưởng hỏi.
- Hiếu, sao mày không chơi với thằng Đức '' lắp bắp '' nữa.?
Tôi bảo.
- Nhà nó bây giờ kém rồi, nó không còn vị gì nữa, không chơi nữa.
Anh Thắng cười, anh đi kể cả đội thằng Hiếu nó bảo thằng Đức hết vị, không còn trà thuốc, nó đéo chơi nữa. Anh vừa kể vừa cười nhạo báng, Đức '' lắp bắp '' nghe thấy tím mặt.
Cứ mỗi lần thấy tôi và Đức đứng gần nhau, hoặc làm không cách xa nhau, anh Thắng Mều lại hỏi thật to vang vọng giữa cánh đồng cho cả đội nghe thấy.
- Thằng chó Hiếu kia, sao mày không chơi với thằng Đức nữa.?
Tôi lại chống cuốc hoặc đặt đôi thùng gánh nước xuống đáp lại to.
- Nó hết vị rồi, không còn trà thuốc, không chơi nữa.
Anh Thắng cười hà hà khoái trá.
- Hà hà, hết tiền hết bạc hết anh em.
Rồi anh đến gần thằng Đức trì triết đầy mỉa mai sung sướng.
- Mày tù trước nó mà ngu lắm con ạ, tù làm gì có anh em, chỉ anh em tiền thôi, hết tiền là hết , đéo anh em gì.
Thằng Đức cúi gằm mặt đau khổ, nó vốn nhạy cảm và mơ mộng. Chính vì thế anh Thắng Mều càng khoái trá khoét sâu vết thương lòng của nó. Đến một hôm mắt nó vằn đỏ, nó hộc rít một tiếng chửi tôi rồi xông vào đấm tôi.
Tôi và nó choảng nhau một trận, tôi gánh nước tưới hàng ngày tất khoẻ hơn nó đi cắt cỏ.
Lẽ ra thì cả hai chúng tôi bị kỷ luật, nhưng anh Thắng Mều thấy có lỗi của mình vì cứ mang chúng tôi ra đùa, anh báo cáo lên là chúng tôi đùa nhau, thích tập đấm bốc chứ không phải là xích mích đánh nhau. Quản giáo biết thừa là đánh nhau, nhưng anh Thắng đội trưởng báo cáo thế rồi, ông ấy cũng bỏ qua.
Câu chuyện tôi bỏ không chơi với thằng Đức kéo dài cả năm làm trò tiêu khiển cho đội. Anh Thắng Mều chốc lại khơi ra, lúc đội rảnh chờ gì đó, anh lại gọi tôi lên hỏi tôi hút của nó bao nhiêu thuốc lá, uống bao nhiêu lạng chè. Tôi kể thao thao.
- Nhiều không nhớ hết, mỗi ngày phải 5 điếu.
Anh Thắng giả bộ ngạc nhiên trợn mắt.
- Đến 5 điếu cơ à, thuốc gì.
- Vinataba
- Đm sang thế cơ à, hút lúc nào.?
- Sáng trưa chiều tối.
- Thế nó trà uống lúc nào.?
- Lúc buổi trưa và chiều tối.
- Thế là mày là bố nó rồi, nó phục vụ mày như thế mà mày bỏ nó là sao.?
- Vì nhà nó không tiếp tế cho nó nữa, nó hết vị không còn gì.
Đến đó anh Thắng lại cười sặc sụa, anh gọi Đức lắp bắp đến hỏi.
- Thế bây giờ nó không chơi với mày nữa, mày có đòi lại trà thuốc cho nó không.?
Đức không trả lời, nó cúi gằm đầy nhẫn nhục và đau khổ. Tôi đế vào.
- Anh phải hỏi nó, nếu nhà nó mang trà thuốc nữa, nó có cho em nữa không chứ.
Đức lại gầm lên, hắn lại rít chửi dm thằng chó này và lao vào định đánh tôi. Nhưng tôi và anh Thắng đều biết trước sẽ thế, nên tôi sẽ chạy tót ra xa còn anh Thắng sẽ giữ nó lại bợp tại nó vì tội muốn đánh nhau.
Chuỗi ngày đó Đức bị cả đội nhạo báng vì ngu , đi tin người. Đức thù hận tôi lắm, nhiều lúc ánh mắt hắn như muốn giết chết tươi tôi, vì thế hắn càng bị người ta trêu tức nhiều hơn. Có lần quá uất hắn ngồi chảy nước mắt khóc.
Thế rồi Đức bị chuyển sang đội gạch.
Ở đội rau như chúng tôi, mỗi người vào mua suất vào đội mất 1,5 triệu ở thời điểm đó. Vào đội nếu làm chân nặng nhất như tôi thì hàng tháng không phải mất tiền. Còn làm chân cắt cỏ cá như Đức phải mất thêm 2 triệu mua chân ấy, rồi mỗi tháng phải nộp 200 nghìn. Nhà Đức không còn có trà thuốc xông xênh cho hắn rồi, đến nữa là không có tiền đóng hàng tháng. Đức trước có tiền ăn khá sang so với tù, thịt, cá, cà phê, thuốc lá...giờ hắn chỉ ăn cơm với lạc, đậu phụ.
Vì không có tiền đóng tháng, để hắn xuống làm nặng như tôi cũng bất tiện , vì hạ vị trí trắng trợn quá. Người ta chuyển hắn đi đội gạch cho khuất mắt, vị trí ấy dành cho người khác. Ra đội gạch nặng nhọc và cực hơn.
Hôm hắn khăn gói thu xếp ra đi, hắn gọi tôi đến và chìa trước đài cát xét nhỏ đưa tôi nói.
- Ông cầm nấy mà dùng, tôi ra kia không còn điều kiện dùng đâu.
Chiếc đài cát xét là ước mơ của nhiều tù nhân, Đức có nó lúc nhà hắn đang thịnh vượng nhất, nó là thứ giải trí xa xỉ trong nhà tù này.
Tôi tỉnh bơ nhận chiếc đài trước sự ngạc nhiên tột độ của cả đội, Đức quàng vai ôm tôi nói.
- Ông là người bạn tốt nhất của tôi từ trước đến giờ, ở lại cố gắng nhé.
Tôi chỉ nắm bờ vai gầy của nó bóp mạnh một cái không ai để ý. Đức thầm thì thêm vài câu nghẹn ngào. Rồi chúng tôi chia tay nhau.
Cả đội tù ngạc nhiên và thắc mắc, làm sao Đức lắp bắp lại có hành động thế, sau những gì tôi nhục mạ hắn bấy lâu.
Anh Thắng Mều trầm ngâm khi chứng kiến Đức trao cho tôi món quà quý. Khi Đức đi rồi, anh gọi tôi lại hỏi rất nghiêm túc.
- Tao hỏi thật, sao mày không chơi với nó nữa.
- Vì nhà nó hết vị anh à. Không có trà thuốc nữa.
Anh Thắng lặng người không hỏi gì nữa. Cả buổi anh ấy trầm ngân nghĩ gì không biết, thỉnh thoảng liếc tôi.
Tối hôm đó, cơm nước xong, tôi cắm tai nghe, bản nhạc đầu tiên là bài Em Chờ Anh Trở Lại của nhạc sĩ Mạnh Phát do Thiên Trang ca.
Hôm nào chúng mình ngồi với nhau
Vầng trăng, lặng lẽ soi hai mái đầu
......
Ngày anh ra đi đường nắng chưa phai mầu
Dòng sông chia ly, lơ lững trôi hoen sầu
Ngờ đâu chân anh, lạc bước khi qua cầu
Chiều nay bâng khuâng, chợt xót thương đời nhau.
......
Em chờ anh trở lại chốn đây
Đường xưa, còn đó sánh đôi vai gầy.....
Đấy là bài hát chúng tôi cùng nghe bên bờ ruộng một cái tai nghe mỗi thằng một đầu. Cũng là lần mà chúng tôi không chơi với nhau nữa. Hôm đó Đức kể về người yêu đầy say sưa, hắn tin rằng với tình yêu của hắn, cô ấy sẽ chờ hắn. Hắn nghĩ hành động ăn cắp cửa hiệu lấy đồng hồ tặng người yêu là hành động lãng mạn chứng tỏ tình yêu của hắn, khiến cô ấy biết sẽ chẳng bao giờ có ai yêu cô ấy như thế trong đời. Và vì thế cô ấy yêu hắn, đợi đến khi hắn ra tù...
Tôi cãi lại, tôi chửi hắn, tôi bảo hắn mơ mộng, sẽ chẳng có chuyện người yêu mày chờ mày, mày cứ thế này thì cả cuộc đời mày kể cả sau khi ra tù cũng khổ vì cái lãng mạn dở hơi. Phải biết lúc nào dùng lãng mạn, lúc nào là thực tế. Thực tế thì trần trụi và khốc liệt, đừng có mà ru ngủ nó bằng cái ảo giác lãng mạn......
Chúng tôi cãi nhau, chửi nhau và từ nhau, tôi bảo bố mày sẽ dạy cho mày thế nào là đời cho mày tỉnh ngộ.
Lúc Đức rời đội đi, bước chân của hắn vững vàng và chắc nịch. Không ai biết rằng hắn vừa qua những cơn đau khổ, gia đình hắn sa sút, người yêu hắn đã yêu người khác, hắn bị tụt từ công việc nhàn nhã ở đội rau để chuyển đến một nơi cực khổ vì không còn tiền đóng hàng tháng.
Em chờ anh tìm về chốn cũ.
Có em còn đây
Bến sông này
Đợi chờ ai
Đến trong vòng tay.
Bài hát kết thúc, chắc lúc này Đức đang nằm ở đội tù mới đón đợi ngày khó khăn, một ngày mà tiêu chuẩn cải tạo phải hoàn thành 1250 viên gạch. Cái biệt danh Đức lắp bắp do hắn hay nói nhiều những câu chuyện mà người tù khác cho là luyên thuyên. Đức thích được gọi là Đức lãng tử hơn, nhưng chẳng ai thèm gọi hắn như thế.
Sau này ra tù, tôi cố gắng đi tìm Đức nhiều lần. Nhưng chẳng biết tung tích hắn.
Tôi muốn gặp, để kể rằng lúc hắn đi, đêm đó tôi đã khóc. Đấy là lần đầu tiên tôi khóc cho người dưng.
Bây giờ thì cơ hội tôi gặp Đức càng không thể hơn. Tôi viết những dòng này, nếu bạn nào biết một người tên Đức, cao tầm 1,7, da đen, mắt hơi lồi, khi nói môi trễ ra , thích để tóc xoà xuống trán lệch một bên, thỉnh thoảng điệu bộ cúi đầu vuốt hất tóc lên, nhà quanh mạn dê La Thành, Giảng Võ, năm nay chừng 43 đến 45 tuổi. Xin nhắn người ấy có bạn tù tên Hiếu cùng đội 19 Văn Hoà muốn liên hệ.
http://nguoibuongio1972.blogspot.com/
Đội tù 19 trại giam Văn Hoà.
Đức nhà ở mạn Đê La Thành, năm đó chúng tôi dều tầm 22 và 23 tuổi. Chúng tôi là những tên tội phạm lần đầu còn rất trẻ, nhưng mức án không ngắn chút nào. Đức bị toà kêts 5 năm tù giam khi nó mới 20 tuổi, án trộm cắp.
Thường tội trộm cắp kết án kết án lần đầu, ít khi bị án nặng. Lúc đầu tôi thắc mắc không hiểu Đức trộm gì mà bị kết án nặng như vậy. Mãi sau này tôi mới biết, Đức đêm dùng kìm cộng lực cắt khoá của một cửa hiệu đồng hồ gần nhà hắn, khoắng chiếc đồng hồ đẹp mà cô người yêu hắn thích và tiện tay làm thêm mớ nữa.
Chiếc đồng hồ đẹp ấy hắn tặng cho người yêu.
Đấy là một vụ án li kỳ, những người công an điều tra đặt nghi vấn vào những tay anh chị trộm cắp sừng sỏ quanh khu vực. Họ sàng lọc và thẩm tra, tìm kiếm tốn rất nhiều công sức những không tài nào tìm ra thủ phạm. Chẳng ai nghi đến gã thanh niên đôi mươi, mái tóc bồng bềnh, nụ cười hiền lành tươi tắn nhà cách hiệu đồng hồ ấy không xa.
Chiếc khoá bấm ở cổng sắt đầu tiên được bấm khoá từ bên trong, tình trạng đó rất khó để luồn kìm vào cắt vì không có thế tạo lực. Công an hình dung thủ phạm phải là một nhóm người to khoẻ, nhiều kinh nghiệm mới có cách luồn kìm cắt ổ khoá bên trong như thế. Thời gian tìm kiếm cả năm mà không ra được manh mối nào. Một hôm người yêu Đức đến nhà hắn chơi, láng cháng thế nào chủ hiệu đồng hồ nhìn thấy. Khen đẹp và hỏi mua ở đâu, cô gái nói Đức tặng.
Chàng trai thư sinh đầu tiên còn chối quanh, sau những trận đòn hiểm vào mạng mỡ, mỏ ác Đức đành khai. Kết cục hắn lãnh án 5 năm tù và làm bạn thân của tôi tại đội 19. Mỗi lần tôi hỏi hắn cắt khoá thế nào trong tư thế ấy, hắn chỉ cười chả nói gì.
Một chiều mùa thu ngồi trên bờ ruộng, hắn thổ lộ.
- Có phải nó khoá trong đâu, mọi hôm nó vẫn khoá trong. Hôm đó nó vội gì đó lên khoá ngoài. Chắc nó định đi đâu rồi quay lại, nhưng có việc gì nó về nhà quên luôn. Tôi thấy ngon thế, mới nảy ra chuyện '' đập hộp ''. Lúc hỏi cung, tôi đã khai thế. Nhưng thằng chủ nó cứ đinh ninh là khoá bên trong, hàng xóm ai cũng bảo là chưa bao giờ thấy cái cửa hàng đó khoá ngoài. Công an lại nghĩ tôi che dấu không khai ra đồng phạm. Họ lại tức bao lâu không tìm ra, nên đưa tôi lên kịch khung.
Kể xong Đức cúi đầu vặt ngọn cỏ đưa lên miệng, mắt nhìn xa xa cười tủm tỉm như nhạo báng sự trớ trêu của cuộc đời.
Tôi nghĩ Đức nói thật, bởi Đức vào đội trước tôi cả năm mà hắn không có bạn thân. Chứng tỏ khả năng kết giao, tìm đồng bọn của hắn kém. Nếu như thế thì quả hắn không thể có đồng bọn sinh tử đến mức mà hắn không khai ra, chịu trận một mình như thế. Mà nói ra thì, hắn lúc bị bắt mới hơn 20 tuổi, chả phải thành phần lọc lõi giang hồ gì, chuyện có đồng bọn làm vụ ấy càng không thể.
Đức làm chân cắt cỏ cho cá, đó là một công việc nhẹ nhàng trong tù, việc tự giác được đi lại rộng ra cả khu nhà dân. Nhà Đức có tiền mua cho nó chân ấy, tôi lao động trong nhóm nặng nhất làm chân chăm ruộng rau, mỗi ngày hai buổi gánh lần hai thùng nước tưới ruộng rau mênh mông. Ở trong tù phân biệt đẳng cấp theo vị trí, ở vị trí nào thường chơi với ngang mình. Chơi với người thấp hơn thường sợ bị '' mất giá '' nên không chơi.
Chỉ có Đức là người chơi với tôi mà vị trí cao hơn tôi. Mà như tôi kể, hắn cũng chẳng chơi được với ai. Tính cách hắn lạc lõng với bọn tù, hắn mơ mộng, hay nói những điều nên thơ, kể những thú vui trang nhã mà hắn từng trải qua. Hắn thích kể về bộ phim lãng mạn nào đó với tôi, thỉnh thoảng có bộ phim tôi đã xem, nên tôi có cơ hội chém gió với hắn.
Đức hay chia chè thuốc cho tôi, mỗi lần nhà hắn đến thăm mua cho hắn cả cây thuốc lá Vinataba và tiền cho hắn tiêu dư dật. Nhà tôi khó khăn, anh chị tôi cố lắm chỉ đủ cho tôi mua đồ ăn, chẳng có tiền chạy trọt lo lót công việc. Tôi cũng không lấy thế làm buồn, tôi làm việc nặng nhất và tự động viên mình. Nhìn sang các đội than, gạch thì công việc trồng rau của tôi sướng hơn hàng ngàn tù nhân khác rồi. Chúng tôi thân với nhau như thế chừng một năm, rồi một ngày bọn tôi không nhìn mặt nhau nữa. Nhà Đức làm ăn sa sút, việc tiếp tế có vẻ kém đi, hắn cũng không còn trà thuốc nữa. Chỉ đủ ăn như tôi.
Anh Thắng Mều đội trưởng hỏi.
- Hiếu, sao mày không chơi với thằng Đức '' lắp bắp '' nữa.?
Tôi bảo.
- Nhà nó bây giờ kém rồi, nó không còn vị gì nữa, không chơi nữa.
Anh Thắng cười, anh đi kể cả đội thằng Hiếu nó bảo thằng Đức hết vị, không còn trà thuốc, nó đéo chơi nữa. Anh vừa kể vừa cười nhạo báng, Đức '' lắp bắp '' nghe thấy tím mặt.
Cứ mỗi lần thấy tôi và Đức đứng gần nhau, hoặc làm không cách xa nhau, anh Thắng Mều lại hỏi thật to vang vọng giữa cánh đồng cho cả đội nghe thấy.
- Thằng chó Hiếu kia, sao mày không chơi với thằng Đức nữa.?
Tôi lại chống cuốc hoặc đặt đôi thùng gánh nước xuống đáp lại to.
- Nó hết vị rồi, không còn trà thuốc, không chơi nữa.
Anh Thắng cười hà hà khoái trá.
- Hà hà, hết tiền hết bạc hết anh em.
Rồi anh đến gần thằng Đức trì triết đầy mỉa mai sung sướng.
- Mày tù trước nó mà ngu lắm con ạ, tù làm gì có anh em, chỉ anh em tiền thôi, hết tiền là hết , đéo anh em gì.
Thằng Đức cúi gằm mặt đau khổ, nó vốn nhạy cảm và mơ mộng. Chính vì thế anh Thắng Mều càng khoái trá khoét sâu vết thương lòng của nó. Đến một hôm mắt nó vằn đỏ, nó hộc rít một tiếng chửi tôi rồi xông vào đấm tôi.
Tôi và nó choảng nhau một trận, tôi gánh nước tưới hàng ngày tất khoẻ hơn nó đi cắt cỏ.
Lẽ ra thì cả hai chúng tôi bị kỷ luật, nhưng anh Thắng Mều thấy có lỗi của mình vì cứ mang chúng tôi ra đùa, anh báo cáo lên là chúng tôi đùa nhau, thích tập đấm bốc chứ không phải là xích mích đánh nhau. Quản giáo biết thừa là đánh nhau, nhưng anh Thắng đội trưởng báo cáo thế rồi, ông ấy cũng bỏ qua.
Câu chuyện tôi bỏ không chơi với thằng Đức kéo dài cả năm làm trò tiêu khiển cho đội. Anh Thắng Mều chốc lại khơi ra, lúc đội rảnh chờ gì đó, anh lại gọi tôi lên hỏi tôi hút của nó bao nhiêu thuốc lá, uống bao nhiêu lạng chè. Tôi kể thao thao.
- Nhiều không nhớ hết, mỗi ngày phải 5 điếu.
Anh Thắng giả bộ ngạc nhiên trợn mắt.
- Đến 5 điếu cơ à, thuốc gì.
- Vinataba
- Đm sang thế cơ à, hút lúc nào.?
- Sáng trưa chiều tối.
- Thế nó trà uống lúc nào.?
- Lúc buổi trưa và chiều tối.
- Thế là mày là bố nó rồi, nó phục vụ mày như thế mà mày bỏ nó là sao.?
- Vì nhà nó không tiếp tế cho nó nữa, nó hết vị không còn gì.
Đến đó anh Thắng lại cười sặc sụa, anh gọi Đức lắp bắp đến hỏi.
- Thế bây giờ nó không chơi với mày nữa, mày có đòi lại trà thuốc cho nó không.?
Đức không trả lời, nó cúi gằm đầy nhẫn nhục và đau khổ. Tôi đế vào.
- Anh phải hỏi nó, nếu nhà nó mang trà thuốc nữa, nó có cho em nữa không chứ.
Đức lại gầm lên, hắn lại rít chửi dm thằng chó này và lao vào định đánh tôi. Nhưng tôi và anh Thắng đều biết trước sẽ thế, nên tôi sẽ chạy tót ra xa còn anh Thắng sẽ giữ nó lại bợp tại nó vì tội muốn đánh nhau.
Chuỗi ngày đó Đức bị cả đội nhạo báng vì ngu , đi tin người. Đức thù hận tôi lắm, nhiều lúc ánh mắt hắn như muốn giết chết tươi tôi, vì thế hắn càng bị người ta trêu tức nhiều hơn. Có lần quá uất hắn ngồi chảy nước mắt khóc.
Thế rồi Đức bị chuyển sang đội gạch.
Ở đội rau như chúng tôi, mỗi người vào mua suất vào đội mất 1,5 triệu ở thời điểm đó. Vào đội nếu làm chân nặng nhất như tôi thì hàng tháng không phải mất tiền. Còn làm chân cắt cỏ cá như Đức phải mất thêm 2 triệu mua chân ấy, rồi mỗi tháng phải nộp 200 nghìn. Nhà Đức không còn có trà thuốc xông xênh cho hắn rồi, đến nữa là không có tiền đóng hàng tháng. Đức trước có tiền ăn khá sang so với tù, thịt, cá, cà phê, thuốc lá...giờ hắn chỉ ăn cơm với lạc, đậu phụ.
Vì không có tiền đóng tháng, để hắn xuống làm nặng như tôi cũng bất tiện , vì hạ vị trí trắng trợn quá. Người ta chuyển hắn đi đội gạch cho khuất mắt, vị trí ấy dành cho người khác. Ra đội gạch nặng nhọc và cực hơn.
Hôm hắn khăn gói thu xếp ra đi, hắn gọi tôi đến và chìa trước đài cát xét nhỏ đưa tôi nói.
- Ông cầm nấy mà dùng, tôi ra kia không còn điều kiện dùng đâu.
Chiếc đài cát xét là ước mơ của nhiều tù nhân, Đức có nó lúc nhà hắn đang thịnh vượng nhất, nó là thứ giải trí xa xỉ trong nhà tù này.
Tôi tỉnh bơ nhận chiếc đài trước sự ngạc nhiên tột độ của cả đội, Đức quàng vai ôm tôi nói.
- Ông là người bạn tốt nhất của tôi từ trước đến giờ, ở lại cố gắng nhé.
Tôi chỉ nắm bờ vai gầy của nó bóp mạnh một cái không ai để ý. Đức thầm thì thêm vài câu nghẹn ngào. Rồi chúng tôi chia tay nhau.
Cả đội tù ngạc nhiên và thắc mắc, làm sao Đức lắp bắp lại có hành động thế, sau những gì tôi nhục mạ hắn bấy lâu.
Anh Thắng Mều trầm ngâm khi chứng kiến Đức trao cho tôi món quà quý. Khi Đức đi rồi, anh gọi tôi lại hỏi rất nghiêm túc.
- Tao hỏi thật, sao mày không chơi với nó nữa.
- Vì nhà nó hết vị anh à. Không có trà thuốc nữa.
Anh Thắng lặng người không hỏi gì nữa. Cả buổi anh ấy trầm ngân nghĩ gì không biết, thỉnh thoảng liếc tôi.
Tối hôm đó, cơm nước xong, tôi cắm tai nghe, bản nhạc đầu tiên là bài Em Chờ Anh Trở Lại của nhạc sĩ Mạnh Phát do Thiên Trang ca.
Hôm nào chúng mình ngồi với nhau
Vầng trăng, lặng lẽ soi hai mái đầu
......
Ngày anh ra đi đường nắng chưa phai mầu
Dòng sông chia ly, lơ lững trôi hoen sầu
Ngờ đâu chân anh, lạc bước khi qua cầu
Chiều nay bâng khuâng, chợt xót thương đời nhau.
......
Em chờ anh trở lại chốn đây
Đường xưa, còn đó sánh đôi vai gầy.....
Đấy là bài hát chúng tôi cùng nghe bên bờ ruộng một cái tai nghe mỗi thằng một đầu. Cũng là lần mà chúng tôi không chơi với nhau nữa. Hôm đó Đức kể về người yêu đầy say sưa, hắn tin rằng với tình yêu của hắn, cô ấy sẽ chờ hắn. Hắn nghĩ hành động ăn cắp cửa hiệu lấy đồng hồ tặng người yêu là hành động lãng mạn chứng tỏ tình yêu của hắn, khiến cô ấy biết sẽ chẳng bao giờ có ai yêu cô ấy như thế trong đời. Và vì thế cô ấy yêu hắn, đợi đến khi hắn ra tù...
Tôi cãi lại, tôi chửi hắn, tôi bảo hắn mơ mộng, sẽ chẳng có chuyện người yêu mày chờ mày, mày cứ thế này thì cả cuộc đời mày kể cả sau khi ra tù cũng khổ vì cái lãng mạn dở hơi. Phải biết lúc nào dùng lãng mạn, lúc nào là thực tế. Thực tế thì trần trụi và khốc liệt, đừng có mà ru ngủ nó bằng cái ảo giác lãng mạn......
Chúng tôi cãi nhau, chửi nhau và từ nhau, tôi bảo bố mày sẽ dạy cho mày thế nào là đời cho mày tỉnh ngộ.
Lúc Đức rời đội đi, bước chân của hắn vững vàng và chắc nịch. Không ai biết rằng hắn vừa qua những cơn đau khổ, gia đình hắn sa sút, người yêu hắn đã yêu người khác, hắn bị tụt từ công việc nhàn nhã ở đội rau để chuyển đến một nơi cực khổ vì không còn tiền đóng hàng tháng.
Em chờ anh tìm về chốn cũ.
Có em còn đây
Bến sông này
Đợi chờ ai
Đến trong vòng tay.
Bài hát kết thúc, chắc lúc này Đức đang nằm ở đội tù mới đón đợi ngày khó khăn, một ngày mà tiêu chuẩn cải tạo phải hoàn thành 1250 viên gạch. Cái biệt danh Đức lắp bắp do hắn hay nói nhiều những câu chuyện mà người tù khác cho là luyên thuyên. Đức thích được gọi là Đức lãng tử hơn, nhưng chẳng ai thèm gọi hắn như thế.
Sau này ra tù, tôi cố gắng đi tìm Đức nhiều lần. Nhưng chẳng biết tung tích hắn.
Tôi muốn gặp, để kể rằng lúc hắn đi, đêm đó tôi đã khóc. Đấy là lần đầu tiên tôi khóc cho người dưng.
Bây giờ thì cơ hội tôi gặp Đức càng không thể hơn. Tôi viết những dòng này, nếu bạn nào biết một người tên Đức, cao tầm 1,7, da đen, mắt hơi lồi, khi nói môi trễ ra , thích để tóc xoà xuống trán lệch một bên, thỉnh thoảng điệu bộ cúi đầu vuốt hất tóc lên, nhà quanh mạn dê La Thành, Giảng Võ, năm nay chừng 43 đến 45 tuổi. Xin nhắn người ấy có bạn tù tên Hiếu cùng đội 19 Văn Hoà muốn liên hệ.
http://nguoibuongio1972.blogspot.com/
