Đám cưới chạy tang     

Em ơi !

Nhớ chi mối tình cũ ?

Phận người con gái

Giống như ngày hai con nước

Lớn – Ròng

Bình…Bồng …

                 Lê Phùng Xuân

Tám Trò đèo Khanh trên chiếc xe đòn dông ọp ẹp hông có cái bửng nào hết.Khanh ngồi sau.Cái bọt- ba- ga lông ốc sụt sịt.Bùn đất văng lên tới tóc.Nàng vẫn còn khóc thút thít. Thằng con trai còng lưng đạp, đổ mồ hôi ướt áo như mắc mưa, về đến nhà thì cũng gần trưa.

    Cổng đám cưới trước nhà làm bằng tàu dừa xé đôi, rọc bớt lá còn chừa lại độ một gang tay dọc sát cọng rồi uốn cong, trang trí thêm những lá và bông đủng đỉnh đốn ở cuối vườn, giây tơ hồng hái nơi những bụi lứt mọc hoang trong vườn.Bảng Vu Quy mượn ở đâu đó, được gắn vội vã nên hông ngay ngắn.Một bình bông vạn thọ, một dĩa trái cây trên bàn thờ ông bà.Đơn giản như thế nhưng ông Sáu Xe vẫn lăng xăng chạy tới chạy lui mong ngóng Khanh về. Một vài người bà con lui cui ở bếp lo nấu vài món ăn đãi khách.

Vừa thấy Khanh bước vào thềm nhà, ông Sáu Xe hối Khanh lo chuẩn bị vì nhà trai trưa sẽ qua rước dâu cho kịp con nước. Ông hông để ý thấy đôi mắt Khanh đỏ hoe.Khanh hông buồn tắm, ra sàn nước rửa mặt qua loa rồi vào buồng tìm cái áo dài trắng mặc bữa đám hỏi còn vắt ở đâu đó.Hông kịp sắm một cái áo cưới!Khanh ngồi xuống bên mép giường, thừ người nghĩ ngợi một lát rồi đứng dậy, chải sơ mái tóc, kẹp cho hai bên đừng xệ xuống.Trời ơi! Đám cưới chạy tang!Đúng là trời định.Mình toan tính nhiều thứ với ảnh chiều hôm qua giờ hông còn gì nữa! Ái ân nóng bỏng đêm qua còn ngây ngất.Câu nói với Xuân về chuyện bầu bì, giờ đây làm Khanh hơi lo sợ.Thôi kệ nó.Chuyện lỡ rồi, tới đâu hay tới đó.Mình tính trước rồi cũng trớt quớt, hổng đi đến đâu!

Hàng dừa hơi ngã bóng.Con nước xế trưa vừa mấp mé đám mái dầm ở ngoài rạch thì năm người bên đàng trai qua tới: chú rể, bà Tư Thép, ông mai và chú thím của chú rể.Hông có những mâm trái cây, mâm trà. Ba Đẹn bận bà ba trắng, ngoài khoác áo dài đen, đi chơn không, bưng mâm trầu cau…Họ có vẻ hối hả, hấp tấp đi vào trong nhà, hông cần ông mai vào báo trước. Ông Sáu Xe rót nước mời, nhưng ông mai chưa kịp uống, đứng lên nói vài lời trình bày lý do phải cưới gấp vì bịnh tình ông sui trai.Khanh đứng kế bên ông Sáu Xe mà hông nghe được câu nào cả. Hông có nhẫn cưới, hông có đôi bông tai, chỉ có chiếc kiềng vàng để trong hộp…  Xong ông mai xin cho hai cháu lạy bàn thờ ông bà để rước dâu về sớm.Ông Sáu Xe khẩn khoản mời nhà trai ở lại ăn bữa cơm trưa, dù gì cũng qua tới đây rồi.Ông mai đưa mắt hỏi ý kiến bà Tư Thép.Sau một phút ngần ngừ, bà gật đầu ưng thuận. Ông Sáu Xe hối vợ cho dọn đồ ăn lên. Khanh cũng chạy tới chạy lui lo bưng khi thì chén cơm, khi thì tô kiểm, nhưng mặt mày buồn so.Buổi ăn hông lâu hơn thời gian một siêu nước sôi. Ai nấy im lặng, ngoài  tiếng chó gầu gừ giành giựt những cục xương thừa quăng xuống đất…

Khanh cùng Ba Đẹn lạy trước bàn thờ ông bà, lạy cha mẹ.Những người bà con xí xóa những cái lạy của Khanh vì hông đủ thời giờ. Khanh vào buồng, vội vàng nhét một vài ba bộ quần áo trong giỏ đệm lác (bà già chồng nhắc nhở đừng mang nhiều. Hai ba bữa sau sẽ quay về lấy thêm cho đủ) rồi ra ngoài. Vừa bước đến cửa hiên nhà, Khanh sụp khóc ồ ồ sướt mướt, có lẽ để được dịp sổ hết những nỗi buồn khổ của mình mà hông ai có thể biết được.Giờ nầy đáng lý ra có Vân, có Xuân, có dâu phụ, có rể phụ, có tiếng pháo nổ, có những trẻ em chạy lăng xăng theo coi cô dâu mặc áo cưới, có tiếng khua lụp cụp của dao thớt, có tiếng lẻng kẻng của tô chén, có tiếng chuyện trò rổn rảng của người thân quyến thuộc, có bếp lửa bên hông nhà, dưới tàn cây lêkima,  khói bay nghi ngút của đám trai trẻ lo nấu nước pha trà. Hông có dựng rạp che lá dừa nước ở trên với những hàng cột ôm đầy lá đủng đỉnh, giây tơ hồng, những nẹp ngang bó bằng bẹ chuối có bông đủng đỉnh tua tua… Một chút hơi hướm đám cưới cũng hổng có: đúng là đám cưới chạy tang!

Gia đình Khanh cùng nhà trai ra chỗ đậu ghe.Con nước ưỡn ẹo lưng chừng rạch. Chiếc ghe năm lá hai kèm hông áp sát được bờ. Một vài người trai trẻ đốn những tàu lá dừa nước lấp lên bùn làm lối đi cho đỡ lún…

Chiếc ghe chở đoàn đám cưới chạy tang khuất sau đám dừa nước, nhưng gia đình Khanh vẫn còn đứng trên bờ ngó theo.Và nước chảy ngập ngừng, ứ éo.Có tiếng bìm bịp kêu ngoài sông cái. Bìm bịp kêu nước lớn anh ơi! Đợi một hồi lâu, họ thẩn tha thẩn thờ lặng lẽ quay trở vào…

Chiếc ghe ra rạch Lương Quới. Hai bên đầy lá dừa nước chen ô rô bông trắng và tím nhỏ nhin nhít hì hụp trong con nước lớn đục ngầu. Cặc bần ngỏng lên khỏi mặt nước độ gang tay, ngủng ngẳng nhịp nhịp cà giựt, cà giựt theo sóng nước. Thỉnh thoảng có những bụi bần chen lẫn, mang nhiều ổ chim dòng dọc đực và cái có màu vàng cỏ úa.Ổ chim mái bao giờ cũng đẹp và ấm cúng, con đường vào kín đáo như buồng các cô gái chưa chồng. Trong lúc đó chàng chim trống đứng lơ lửng trong ổ đơn sơ, chịu đựng mưa nắng.Đừng có ham mà trèo lấy ổ dòng dọc. Chúng khôn ngoan ở chung với ong bần, nên kẻ nào có ý xấu phá đám- nhứt là đám trẻ con- sẽ bị ong bần đánh cho tơi bời, hông kịp leo xuống, chỉ có cách nhảy ùm xuống nước để thoát mà thôi.Ít có ai lấy được ổ dòng dọc, trừ khi là ổ cũ, chúng đã bỏ đi rồi. Mà lấy làm gì? Hãy để những ổ dòng dọc treo tòn teng trên những hàng bần dài dọc bờ sông, bờ rạch, bờ xẻo- dưới tàng cây rợp bóng, giữa đồng hoang mênh mông- sẽ tạo thành  bức tranh ấm cúng, hạnh phúc như những gia đình dân quê sông nước miền Nam.

Khanh ngước nhìn lên. Một con dòng dọc trống đang đứng lẻ loi trong ổ. Bất giác dòng nước mắt Khanh tuôn chảy. Ba Đẹn ngồi bên, nhìn vợ khóc, hông nói một lời, tưởng là những giọt nước mắt kia Khanh dành cho mình: cô dâu về nhà chồng!

Bữa tiệc đón dâu hối hả và yên lặng. Bà Tư Thép hông muốn làm rình rang trong lúc người chồng đang nằm chờ chết trong buồng ở căn nhà trên nên cổng đón dâu cũng làm đơn sơ như bên nhà gái. Hổng có pháo. Có khoảng chục người thân thuộc trong gia đình lo đám cưới. Không khí lặng trang. Ai nấy nhìn cô dâu vừa vô nhà mà hông có tiếng cười nói rôm rả. Sau khi cùng chồng lạy bàn thờ tổ tiên, lạy cha mẹ, Khanh vào buồng thay áo rồi xuống nhà bếp lo dọn dẹp cùng những người gia đình bên chồng cho đến khuya mà quên rằng mình từ trưa đến giờ chưa có cái gì nhét vào trong bụng. Trong khi đó, BaĐẹn đang gật gù ở bàn nhậu với mấy người bạn bên ánh đèn dầu leo lét.

Trời tối thui. Đám cưới chạy tang nên bà già chồng hông cho đốt đèn măng xông. Khanh lần mò đi vào căn buồng dành cho hai vợ chồng mới cưới. Một mùi khác lạ hơn mùi căn buồng ở bên nhà. Và đột nhiên Khanh vừa cảm thấy mình mất mát một thứ gì khó tả mà Khanh hông bao giờ tìm thấy lại được trong giờ phút cô đơn nầy. Cây đèn dầu mù mờ hông đủ làm ấm cúng căn phòng đêm động phòng của đám cưới chạy tang. Mềm gối mới cũng hông. Giường mới cũng hông. Khanh ngồi xuống thở dài, nghĩ ngợi lung tung; được một lát, lục trong giỏ lác đem theo hồi trưa, lấy một bộ đồ bà ba bông còn mới, rồi cầm đèn đi ra nhà tắm sau nhà…

Khanh nằm xuống trong chiếc giường mà nàng nghĩ là lạ lùng với mình. Cuộc đời người con gái sao bị đưa đẩy nhanh chóng? Vừa mới đêm qua đây với Xuân, đầy những dự tính, đầy những ân ái nóng bỏng mà bây giờ lại thế nầy đây?

Khanh suy nghĩ miên man, thiu thiu ngủ trong mưa đêm thì giựt mình, vì có người ôm chặt và mùi rượu đế nồng nặc. Khanh định xô ra nhưng vừa kịp nghĩ lại, mình mới làm đám cưới chạy tang ngày hôm nay và người ôm mình chắc là Ba Đẹn, chồng mình, nên nằm im lặng. Ba Đẹn chồm lên mình Khanh, thở hổn hển trong hơi rượu. Bàn tay sờ soạng lung tung và mạnh bạo nơi bụng vợ. Đôi bàn tay to lớn, gồ ghề, nham nhám làm Khanh nổi da gà cùng mình.Nàng nằm trân mình chịu trận. Qua những lần ân ái với Xuân, nàng biết là chồng mình muốn gì? Chồng mình có biết mở dây lưng quần mình hông? Khanh tự hỏi? Vì bàn tay Ba Đẹn lây quây ở bụng và thắt lưng vợ rất lâu mà hông mở được. Khi hông biết kéo, Ba Đẹn sẽ giựt dây gút lại. Cô định thò tay gỡ mối, nhưng Ba Đẹn mạnh bạo đẩy tay vợ ra và giựt mạnh một đầu dây.Lưng quần bị gút chặt.Người con trai bồng bột, háo hức, thiếu kinh nghiệm trong đêm tân hôn, gồng người lên mình người vợ mới cưới một vài cái.Vừa lúc đó, Khanh nghe một tiếng thở khè nồng nặc mùi rượu phà vào mặt mũi nàng… rồi Ba Đẹn nằm sui cò…

Khanh lấy răng cắn môi lại, cố ngăn hai dòng nước mắt chảy dài. Đêm tân hôn như thế nầy sao? Khanh chưa bao giờ nghe Má nhắc tới đêm tân hôn như thế nào. Tiếng đó hông khi nào nghe cha mẹ ở đồng quê nói tới. Và Khanh cũng chẳng bao giờ nghe bạn bè nói với nhau về chuyện nầy. Nó như thế nầy sao?...

Gà gáy canh hai.Khanh giựt mình thức giấc, đỡ nhẹ chồng mình qua một bên, mầy mò trong bóng tối mù mù. Nàng lục giỏ mình, lấy ra một bộ bà ba, lần mò đi xuống nhà tắm, giặt bộ quần áo nhầy nhụa và đầy mùi rượu.

Khi Khanh vừa bước lên nhà trên, nghe tiếng hốt hoảng của bà già chồng: “Thằng Ba đâu rồi? Tía mầy chết rồi nè!” và tiếng khóc thất thanh của bả. Khanh lật đật chạy vào buồng kêu chồng dậy…

Trời vừa tờ mờ sáng là bắt đầu một ngày bận rộn của cặp vợ chồng mới cưới cho đám ma. Khanh bù đầu lo công việc dưới bếp: nào nấu cơm, thức ăn cho gia đình và những người bà con, lối xóm phụ việc chôn cất. Mọi việc ai cũng kêu vợ thằng Ba. Vì mới về nhà chồng chưa được một ngày nên Khanh hông biết mọi thứ sắp xếp trong nhà như thế nào? Hổng lẽ chút gì cũng phải hỏi bà Tư Thép trong lúc bả đang ngồi khóc rấm rức? Còn cô em chồng, Út Nhạy, mới mười lăm tuổi nó chỉ biết chạy tới chạy lui. Vì thế Khanh hông lúc nào được hở tay.

Còn Ba Đẹn?Từ sáng sớm, lo tắm rửa cho Tía, thay một bộ đồ bà ba trắng mới tinh, để người chết trên bộ ván giữa nhà. Nó dặn mẹ lo việc cúng kiến, nhứt là đừng để cây đèn dưới bộ ván tắt. Xong qua nhà chú Hai Đời mượn xe đạp dông xuống GiồngTrôm mua hòm.

Khoảng gần đứng bóng dừa, người ta nghe tiếng nổ bình bịch của tiếng xe gắn máy motobécane cũ xì. Sau năm 1954, ở các tỉnh miền Nam, ngoài xe ngựa, người ta còn thường xài  chiếc xe lôi đạp để chuyên chở hàng và người ở những đoạn đường ngắn khoảng từ mười hai cây số trở lại. Xe lôi đạp hông chở được nhiều, chừng ba, bốn người và một số ít hàng. Nếu có được một chiếc motobécane cũ thời Pháp thì chở được khoảng tám người với số hàng nhiều và đi xa hơn. Về sau nầy, có một số xe lôi gắn máy Sachs, Goebel, Peugeot…. Hành khách ngồi ở trong ba người- nếu có con nhỏ thì ôm vào lòng-, ở càng xe hai người, ở phía sau hai hoặc ba người. Gióng gánh thì móc hai bên.

Chiếc xe lôi motobécane cũ mèm như con trâu già coi vậy mà còn gân, ít khi nào chết máy. Hơn nữa, vì tài xế giỏi nên hông bao giờ thấy xe lật. Đoạn đường Lương Quới- Mỹ Lồng bị Việt Minh đào đi bới lại trong chiến tranh, nay chưa được sửa lại, nên lầy lội chèn nhẹt trong mùa mưa. Ấy vậy mà chiếc xe lôi motobécane vẫn tuôn đi ào ào trên con đường trơn trợt đó. Ba Đẹn mướn xe lôi chở hòm từ Giồng Trôm về, quẹo vô ngã ba Lương Hòa, ở gần Mã Đá. Xe lôi vào sân nhà chú Hai Đời.Người ta phải bắc thêm hai cây cầu song song qua hai cái mương mới khiêng được hòm về tới nhà.

Thầy chùa đã coi giờ liệm, khoảng đâu đầu giờ Mùi, tức là lúc có tiếng gà gáy ban trưa. Trà xấu được gói bằng giấy súc thành những bọc to và xơ dừa chèn hai bên hông; xong rồi phủ thêm những bộ quần áo mới. Bà TưThép và cô con gái khóc vật vã khi khóa nắp hòm. Xong đâu đó là phần thầy chùa trong làng lo tụng kinh.

Buổi chiều đầu tiên, một ít trai tráng thanh niên trong làng tụ họp giúp đỡ gia đình người chết. Một đám lo tìm cây như so đũa, mù u, bình linh… để dựng rạp. Nhóm nầy chặt lá dừa nước để lợp che nắng hoặc lo khiêng bàn ghế để ngày mai cho khách ngồi. Đám kia lo phần nấu nước pha trà.

Khanh đầu tắt mặt tối, chạy lên chạy xuống lo đủ thứ chuyện, từ chuyện cái chén, cái tô, đôi đũa đến chuyện bếp núc. Hở một chút là con vợ thằng Đẹn, cô Ba, dì Ba. Khanh hổng biết đâu mà rờ. Khanh phải chạy đi kiếm chồng hỏi cái nầy ở đâu, cái kia ở đâu anh?

Trời mới vừa mưa đêm qua, bùn dậy lên sền sệt vì nhiều người dẫm tới dẫm lui. Đôi chơn của Khanh hông bao giờ sạch, quậy trong đám bùn nhão nhoẹt, dính bết đầy bùn nên chè bè ra. Trên đầu thì đội khăn tang. Hai ống quần phải xoắn lên gần khỏi bắp chuối. Cặp giò trắng ngần của cô nữ sinh ngày hôm kia, bây giờ đã thành đôi cẳng của người vợ đảm đang. Khanh mần quần quật, hông còn thời giờ để nghĩ đến Xuân, đến những giây phút ân ái cuồng nhiệt bên đóng rơm mà giờ đây Khanh coi như đã xa, xa lắm.

Trời tối mờ tối mịt.Đèn đóm mù mờ ở dưới nhà bếp.Ở nhà trên và ngoài sân rạp có được hai cây đèn măng xông.Tụng kinh đã xong.Giờ nầy có lẽ đã khuya lắm rồi nhưng vẫn còn một đám đàn ông con trai tụ tập ở phía bên góc trái rạp. Họ lót nhiều lớp lá dừa nước để cho đỡ dính bùn rồi ngồi lên trên đó. Một người đờn cây guy-ta và một người ca những bài vọng cổ. Tiếng ca buồn não nà não nuột tả cảnh chia ly của cặp vợ chồng, ơ ơ trong đêm khuya như nghẹn trong tiếng nấc.Con chó nằm nghếch mỏ lim dim bên đống un mù khói.

Nồi cháo gà đã nhừ cho đám đờn ca hát xướng.Khanh bỏ thêm vài trái dừa điếc khô để giữ nóng, đi lại cái lu bên hè nhà rửa chơn rồi vào buồngKhanh mệt mỏi thiếp đi.Trong giấc ngủ chập chờn, Khanh cảm thấy mùi rượu nồng nặc phà vào mặt và bàn tay mằn mò mải miết của chồng. Mơ mơ màng màng, Khanh đưa tay gỡ mối dây lưng quần… Men rượu làm Ba Đẹn quên người cha vừa mới chết còn nằm trong hòm! … Nó thỏa mãn nằm sụi lơ…Nước mắt Khanh tuôn chảy dầm dề. Nàng hổng có thấy một chút gì sung sướng.

                  Florida ngày 07 tháng 07 năm 2022

                            (Song thất)

                                Lê Phùng Xuân