Tham Khảo
Giải pháp nào cho ngập mặn và thiếu lũ?
Mặc Lâm, biên tập viên RFA - "Chúng tôi cũng đã kiến nghị dành chỗ nào trồng lúa mà không chắc ăn, vẫn bấp bênh thì thôi bỏ hẳn đất trồng lúa. Chuyển qua nuôi trồng thủy sản như nuôi tôm hay nuôi cá nước lợ
Mặc Lâm, biên tập viên RFA - "Chúng tôi cũng đã kiến nghị dành chỗ nào trồng lúa mà không chắc ăn, vẫn bấp bênh thì thôi bỏ hẳn đất trồng lúa. Chuyển qua nuôi trồng thủy sản như nuôi tôm hay nuôi cá nước lợ chằng hạn thì sẽ hợp lý hơn mình cứ ráng mà trồng lúa. Trồng lúa bây giờ cái giá thành nó cao lên trong khi đó giá bán lại thấp, lúc đó hiệu quả kinh tế không lớn. Tôi nghĩ đó là giải pháp tương đối hợp lý hơn vì lúc đó mình có thể lấy phần nước mặn để nuôi tôm chẳng hạn".
Một cánh đồng lúa bị hạn hán ở huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng hôm 2/3/2016. Sáng ngày 7 tháng 3 năm 2016 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong buổi làm việc tại địa phương các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long đã được báo cáo tình hình ngập mặn, hạn hán và thiếu lũ nghiêm trọng ngày càng gay gắt và có chiều hướng xấu hơn. Nguyên nhân từ hiện tượng El Nino và nước từ thượng nguồn sông Mekong đã cạn do đầu nguồn đóng lại các đập ngăn nước. Mặc Lâm phỏng vấn TS Lê Anh Tuấn, thuộc Viện nghiên cứu khí hậu Đại học Cần Thơ về giải pháp và cách đối phó với vấn đề cực kỳ nghiêm trọng này.
Mặc Lâm: Thưa TS xin ông cho biết tình hình thiếu lũ nghiêm trọng trong năm nay ảnh hưởng cụ thể tới đời sống người dân các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long ra sao?
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/how-cope-salty-submerge-lack-of-flood-ml-03082016110919.html
Mặc Lâm, biên tập viên RFA - "Chúng tôi cũng đã kiến nghị dành chỗ nào trồng lúa mà không chắc ăn, vẫn bấp bênh thì thôi bỏ hẳn đất trồng lúa. Chuyển qua nuôi trồng thủy sản như nuôi tôm hay nuôi cá nước lợ chằng hạn thì sẽ hợp lý hơn mình cứ ráng mà trồng lúa. Trồng lúa bây giờ cái giá thành nó cao lên trong khi đó giá bán lại thấp, lúc đó hiệu quả kinh tế không lớn. Tôi nghĩ đó là giải pháp tương đối hợp lý hơn vì lúc đó mình có thể lấy phần nước mặn để nuôi tôm chẳng hạn".
Một cánh đồng lúa bị hạn hán ở huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng hôm 2/3/2016. Sáng ngày 7 tháng 3 năm 2016 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong buổi làm việc tại địa phương các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long đã được báo cáo tình hình ngập mặn, hạn hán và thiếu lũ nghiêm trọng ngày càng gay gắt và có chiều hướng xấu hơn. Nguyên nhân từ hiện tượng El Nino và nước từ thượng nguồn sông Mekong đã cạn do đầu nguồn đóng lại các đập ngăn nước. Mặc Lâm phỏng vấn TS Lê Anh Tuấn, thuộc Viện nghiên cứu khí hậu Đại học Cần Thơ về giải pháp và cách đối phó với vấn đề cực kỳ nghiêm trọng này.
Mặc Lâm: Thưa TS xin ông cho biết tình hình thiếu lũ nghiêm trọng trong năm nay ảnh hưởng cụ thể tới đời sống người dân các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long ra sao?
TS Lê Anh Tuấn: Liên
quan tới mùa lũ năm 2015 thì lũ rất thấp nên mấy tỉnh đầu nguồn thì
người dân nhất là dân nghèo họ bắt cá trên sông thì nguồn thu nhập của
họ giảm rõ rệt. Có những người không còn thu nhập nào nữa, như bắt cá
linh chẳng hạn thì năm vừa rồi gần như họ treo lưới lên, họ không còn
thu nhập trong những mùa như trước được. Còn những người đi làm lao
động, đi làm thuê cho mấy ông chuyên bắt cá thì nguồn cá giảm ảnh hưởng
rất lớn tới họ và họ phải chuyển qua những ngành khác.
Mặc Lâm: Nguồn
nước giảm phải chăng do ảnh hưởng El Nino hay từ việc ngăn dòng chảy
đầu nguồn của Lào và Trung Quốc đã ảnh hưởng trực tiếp tới Việt Nam như
vậy thưa TS?
TS Lê Anh Tuấn: Thật
ra nguồn nước nó giảm năm rồi và năm nay là do bị tác động bởi hiện
tượng El Nino mà đặc biệt El Nino kỳ này nó diễn ra khắc nghiệt hơn là
những kỳ trước. Thứ nhất nó đến sớm thứ hai là cường độ nó mạnh hơn. Nó
làm cho nguồn nước mưa ít lại và lũ giảm đi.
Những
đập đầu nguồn chắc chắn sẽ có ảnh hưởng bởi vì khi thiếu nước như vậy
thì những hồ chứa thuộc một phần của Trung Quốc và một phần của Lào họ
tìm cách giữ nước lại trong các hồ chứa để dành trong các đợt khô hạn
sắp tới. Bởi vì không có nước thì sẽ không có điện nên có bao nhiêu nước
trong mùa mưa thì họ cố gắng họ giữ càng nhiều càng tốt. Điều đó làm
cho tình trạng lũ khó khăn hơn nữa. Chưa kể một số quốc gia như Thái Lan
hay phía đầu nguồn của Trung Quốc họ chuyển nước qua các vùng khô hạn
của họ làm cho hạ lưu càng ngày càng thiếu nước
Mặc Lâm: Vừa
rồi Thái Lan lại nắn dòng chảy của sông Mekong vào sâu trong vùng đông
bắc của xứ này, liệu việc làm này ảnh hưởng tới Việt Nam ra sao và trên
pháp lý thì Thái Lan có vi phạm các cam kết của Ủy hội sông Mekong hay
không?
TS Lê Anh Tuấn: Thực
ra nếu căn cứ trong tình hình sông Mekong thì chuyện vừa rồi Thái Lan
có lấy nước trên sông nhánh và số nước ấy trong vùng khô hạn vẫn nằm
trong sông Mekong nên về mặt luật thì Thái Lan chỉ làm động tác chính là
họ thông báo cho mình chưa hẳn là họ vi phạm. Nhưng điều này cảnh báo
cho những vùng hạ lưu sẽ gặp khó khăn hơn rất nhiều trừ trường hợp trong
mùa khô mà họ chuyển nước sông Mekong đi qua một lưu vực khác thì lúc
đó mình mới có thể phản đối được.
Mặc Lâm: Đã
có 5 tỉnh tuyên bố hạn hán và ngập mặn là Tây Ninh, Sóc Trăng, An
Giang, Đồng Tháp và Cà Mau theo TS đối phó với ngập mặn và hạn hán trong
tình trạng nhiều tỉnh cùng lúc như vậy thì vấn đề tài chánh có phải là
ưu tiên hàng đầu? Theo ông thì giải pháp nào có vẻ khả thi nhất?
TS Lê Anh Tuấn: Hiện
nay vấn đề chống mặn rất khó. Chống mặn thì phải có nước ngọt thì mình
mới chống được. Bây giờ các tỉnh đều công bố xâm nhập mặn thuộc loại
thiên tai rồi và chính phủ phải tài trợ tiền cho các tỉnh đó chi trợ
nguồn nước từ vùng trên đi xuống. Để giải quyết vấn đề chính là nước
sinh hoạt thì ưu tiên còn nước mà cho canh tác thì rất khó. Vùng nào bị
nhiễm mặn ít hơn thì tìm nguồn nước gần nơi đó để đối phó còn vùng nào
mặn quá thì bỏ luôn.
Bây
giờ hầu hết các tỉnh ven biển bị nhiễm mặn thì một là phải chở nước về
từ vùng khác bổ xung vô đó. Hai là phải tăng chi phí xử lý nước mặn lên.
Tất nhiên khi tăng lên thì các công ty lo chuyện cấp nước sẽ chịu phí
tổn thì họ cũng sẽ tăng giá bán nước được.
Thật
ra bây giờ nhà nước cũng có tài trợ tiền nhưng tôi không biết số tiền đó
được phân chia cách nào. Tôi không rõ lắm nhưng chắc chắn người nông
dân ở những vùng như vậy thì họ gặp khó khăn không có cách nào tránh
khỏi.
Tuy
nhiên chúng tôi cũng đã kiến nghị dành chỗ nào trồng lúa mà không chắc
ăn, vẫn bấp bênh thì thôi bỏ hẳn đất trồng lúa. Chuyển qua nuôi trồng
thủy sản như nuôi tôm hay nuôi cá nước lợ chằng hạn thì sẽ hợp lý hơn
mình cứ ráng mà trồng lúa. Trồng lúa bây giờ cái giá thành nó cao lên
trong khi đó giá bán lại thấp, lúc đó hiệu quả kinh tế không lớn. Hiện
nay tôi đang kiến nghị những vùng như vậy, chỗ nào trồng lúa mà không
hiệu quả nữa thì thôi mạnh dạn bỏ, chuyển đổi đất lúa thành ra đất thủy
sản. Tôi nghĩ đó là giải pháp tương đối hợp lý hơn vì lúc đó mình có thể
lấy phần nước mặn để nuôi tôm chẳng hạn.
Mặc Lâm: Xin cám ơn Tiến sĩ.
Bàn ra tán vào (0)
Các tin đã đăng
Giải pháp nào cho ngập mặn và thiếu lũ?
Mặc Lâm, biên tập viên RFA - "Chúng tôi cũng đã kiến nghị dành chỗ nào trồng lúa mà không chắc ăn, vẫn bấp bênh thì thôi bỏ hẳn đất trồng lúa. Chuyển qua nuôi trồng thủy sản như nuôi tôm hay nuôi cá nước lợ
Mặc Lâm, biên tập viên RFA - "Chúng tôi cũng đã kiến nghị dành chỗ nào trồng lúa mà không chắc ăn, vẫn bấp bênh thì thôi bỏ hẳn đất trồng lúa. Chuyển qua nuôi trồng thủy sản như nuôi tôm hay nuôi cá nước lợ chằng hạn thì sẽ hợp lý hơn mình cứ ráng mà trồng lúa. Trồng lúa bây giờ cái giá thành nó cao lên trong khi đó giá bán lại thấp, lúc đó hiệu quả kinh tế không lớn. Tôi nghĩ đó là giải pháp tương đối hợp lý hơn vì lúc đó mình có thể lấy phần nước mặn để nuôi tôm chẳng hạn".
Một cánh đồng lúa bị hạn hán ở huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng hôm 2/3/2016. Sáng ngày 7 tháng 3 năm 2016 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong buổi làm việc tại địa phương các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long đã được báo cáo tình hình ngập mặn, hạn hán và thiếu lũ nghiêm trọng ngày càng gay gắt và có chiều hướng xấu hơn. Nguyên nhân từ hiện tượng El Nino và nước từ thượng nguồn sông Mekong đã cạn do đầu nguồn đóng lại các đập ngăn nước. Mặc Lâm phỏng vấn TS Lê Anh Tuấn, thuộc Viện nghiên cứu khí hậu Đại học Cần Thơ về giải pháp và cách đối phó với vấn đề cực kỳ nghiêm trọng này.
Mặc Lâm: Thưa TS xin ông cho biết tình hình thiếu lũ nghiêm trọng trong năm nay ảnh hưởng cụ thể tới đời sống người dân các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long ra sao?
TS Lê Anh Tuấn: Liên
quan tới mùa lũ năm 2015 thì lũ rất thấp nên mấy tỉnh đầu nguồn thì
người dân nhất là dân nghèo họ bắt cá trên sông thì nguồn thu nhập của
họ giảm rõ rệt. Có những người không còn thu nhập nào nữa, như bắt cá
linh chẳng hạn thì năm vừa rồi gần như họ treo lưới lên, họ không còn
thu nhập trong những mùa như trước được. Còn những người đi làm lao
động, đi làm thuê cho mấy ông chuyên bắt cá thì nguồn cá giảm ảnh hưởng
rất lớn tới họ và họ phải chuyển qua những ngành khác.
Mặc Lâm: Nguồn
nước giảm phải chăng do ảnh hưởng El Nino hay từ việc ngăn dòng chảy
đầu nguồn của Lào và Trung Quốc đã ảnh hưởng trực tiếp tới Việt Nam như
vậy thưa TS?
TS Lê Anh Tuấn: Thật
ra nguồn nước nó giảm năm rồi và năm nay là do bị tác động bởi hiện
tượng El Nino mà đặc biệt El Nino kỳ này nó diễn ra khắc nghiệt hơn là
những kỳ trước. Thứ nhất nó đến sớm thứ hai là cường độ nó mạnh hơn. Nó
làm cho nguồn nước mưa ít lại và lũ giảm đi.
Những
đập đầu nguồn chắc chắn sẽ có ảnh hưởng bởi vì khi thiếu nước như vậy
thì những hồ chứa thuộc một phần của Trung Quốc và một phần của Lào họ
tìm cách giữ nước lại trong các hồ chứa để dành trong các đợt khô hạn
sắp tới. Bởi vì không có nước thì sẽ không có điện nên có bao nhiêu nước
trong mùa mưa thì họ cố gắng họ giữ càng nhiều càng tốt. Điều đó làm
cho tình trạng lũ khó khăn hơn nữa. Chưa kể một số quốc gia như Thái Lan
hay phía đầu nguồn của Trung Quốc họ chuyển nước qua các vùng khô hạn
của họ làm cho hạ lưu càng ngày càng thiếu nước
Mặc Lâm: Vừa
rồi Thái Lan lại nắn dòng chảy của sông Mekong vào sâu trong vùng đông
bắc của xứ này, liệu việc làm này ảnh hưởng tới Việt Nam ra sao và trên
pháp lý thì Thái Lan có vi phạm các cam kết của Ủy hội sông Mekong hay
không?
TS Lê Anh Tuấn: Thực
ra nếu căn cứ trong tình hình sông Mekong thì chuyện vừa rồi Thái Lan
có lấy nước trên sông nhánh và số nước ấy trong vùng khô hạn vẫn nằm
trong sông Mekong nên về mặt luật thì Thái Lan chỉ làm động tác chính là
họ thông báo cho mình chưa hẳn là họ vi phạm. Nhưng điều này cảnh báo
cho những vùng hạ lưu sẽ gặp khó khăn hơn rất nhiều trừ trường hợp trong
mùa khô mà họ chuyển nước sông Mekong đi qua một lưu vực khác thì lúc
đó mình mới có thể phản đối được.
Mặc Lâm: Đã
có 5 tỉnh tuyên bố hạn hán và ngập mặn là Tây Ninh, Sóc Trăng, An
Giang, Đồng Tháp và Cà Mau theo TS đối phó với ngập mặn và hạn hán trong
tình trạng nhiều tỉnh cùng lúc như vậy thì vấn đề tài chánh có phải là
ưu tiên hàng đầu? Theo ông thì giải pháp nào có vẻ khả thi nhất?
TS Lê Anh Tuấn: Hiện
nay vấn đề chống mặn rất khó. Chống mặn thì phải có nước ngọt thì mình
mới chống được. Bây giờ các tỉnh đều công bố xâm nhập mặn thuộc loại
thiên tai rồi và chính phủ phải tài trợ tiền cho các tỉnh đó chi trợ
nguồn nước từ vùng trên đi xuống. Để giải quyết vấn đề chính là nước
sinh hoạt thì ưu tiên còn nước mà cho canh tác thì rất khó. Vùng nào bị
nhiễm mặn ít hơn thì tìm nguồn nước gần nơi đó để đối phó còn vùng nào
mặn quá thì bỏ luôn.
Bây
giờ hầu hết các tỉnh ven biển bị nhiễm mặn thì một là phải chở nước về
từ vùng khác bổ xung vô đó. Hai là phải tăng chi phí xử lý nước mặn lên.
Tất nhiên khi tăng lên thì các công ty lo chuyện cấp nước sẽ chịu phí
tổn thì họ cũng sẽ tăng giá bán nước được.
Thật
ra bây giờ nhà nước cũng có tài trợ tiền nhưng tôi không biết số tiền đó
được phân chia cách nào. Tôi không rõ lắm nhưng chắc chắn người nông
dân ở những vùng như vậy thì họ gặp khó khăn không có cách nào tránh
khỏi.
Tuy
nhiên chúng tôi cũng đã kiến nghị dành chỗ nào trồng lúa mà không chắc
ăn, vẫn bấp bênh thì thôi bỏ hẳn đất trồng lúa. Chuyển qua nuôi trồng
thủy sản như nuôi tôm hay nuôi cá nước lợ chằng hạn thì sẽ hợp lý hơn
mình cứ ráng mà trồng lúa. Trồng lúa bây giờ cái giá thành nó cao lên
trong khi đó giá bán lại thấp, lúc đó hiệu quả kinh tế không lớn. Hiện
nay tôi đang kiến nghị những vùng như vậy, chỗ nào trồng lúa mà không
hiệu quả nữa thì thôi mạnh dạn bỏ, chuyển đổi đất lúa thành ra đất thủy
sản. Tôi nghĩ đó là giải pháp tương đối hợp lý hơn vì lúc đó mình có thể
lấy phần nước mặn để nuôi tôm chẳng hạn.
Mặc Lâm: Xin cám ơn Tiến sĩ.
