MỘT NĂM TRÔI QUA   -   CAO MỴ NHÂN 

Một năm trôi qua rồi, tôi thấy nó dài như một ...thế kỷ. Anh sẽ bảo rằng: Chúng ta chưa người nào sống tới trăm tuổi, mà sao biết được cái thế kỷ nó dài thế nào. 

Thế anh có biết hôm xưa, năm ngoái thôi, khi mình ngồi đợi cô y tá ở văn phòng bác sĩ Vĩnh Khiêm chuyên trị tim mạch nơi thủ đô tị nạn Bolsa, có một người lạ hoắc, tức là chưa từng gặp bao giờ, mỉm cười hỏi thăm mình: 

" Tôi xin lỗi, có phải 60 năm trước, chị ở Hải Phòng ? " 

Mình ngạc nhiên hết sức, là vì ai hỏi câu đó, phải rơi vào 2 trường hợp: 

Có chút thân tình hay quen tên mình, nên nghe ra mới hỏi thăm thôi.

Hoặc mình còn lại một chút gì ngờ ngợ trên nhân dáng cũ quá rồi, mà tình cờ họ nhận ra vậy . 

 Với một hình hài quá lâu đời, bắt buộc phải đổi thay, sa sút vv...nhất là tôi gầy ốm, chứ có phong độ gì đâu, để có thể ánh mắt hay nụ cười còn sót lại chút xíu của 60 năm " ago" . 

Tôi ngẫm nghĩ,  khi mình còn niên thiếu ở Hải Phòng, mình chẳng hề vấp váp vào một lỗi lầm gì, thì có chi mà " ngán " ai chớ, tôi gật đầu vui vẻ trả lời: 

Dạ 60 năm trước, có ở Hải Phòng. 

Người đó hỏi tiếp : 

" Nhà chị ở đường Tám Gian, số 112 A ? "

Chu choa, sao mà biết rõ thế nhỉ, bây giờ thì tôi bắt buộc phải thận trọng: 

Đó là nhà ba má tôi. Ngôi nhà gạch đúc lớn, quét vôi mầu hồng, trên mái phía mặt tiền, có hình nửa mặt trời màu đỏ với những tia sáng mầu hồng thắm ... Tôi ngạc nhiên, hơi dè dặt:

Vâng, đúng số 112 A Tám Gian là nhà ba tôi. 

Chưa kịp nói thêm gì, thì người hỏi tiếp, như là sợ tôi còn quên gì:

"Nhà chị ở trên lầu, dưới nhà là hiệu may tây lớn, Tuy, tên hiệu may ..." 

Đúng thế, ba tôi cho ông Tuy thuê  mở tiệm may Âu phục . 

Bấy giờ người hỏi mới xuống giọng trầm một chút: 

"Trong số những người thợ may cùa nhà may Tuy, có anh Nghị học may, sau đi học, đỗ đạt, di cư vào Nam, ra đi làm, thường nhắc tới chị ..." 

Ố ô lạ quá, mình có biết ai là Nghị trong cái tiệm may tây mà ba mình cho thuê đâu. 

Hơn nữa còn tuổi thiếu niên, đi Phật Tử trong cái tuổi oanh vũ, bèn trả lời ông hỏi thăm đó: 

Tôi có 3 chị em lận, chắc ông Nghị đó biết 2 chị tôi, chớ tôi có thấy ai nói gì với tôi đâu. 

Người hỏi cứ nói băng băng, như mới rời Hải Phòng hôm qua vậy . 

"Anh Nghị nói tên chị : Cao Mỵ Nhân, ở nhà gọi là Mỵ" 

Thì đúng vậy, nhưng tôi không biết ông Nghị như ông nói. 

Thế bây giờ ông ấy đang ở đâu thưa ông? 

Ôi tiếc quá, nếu được gặp chị sớm hơn ít năm nhỉ ? Anh ấy đã mất...

" Trời, buồn quá hả? " 

Không biết tôi có buồn thật không, chứ nghe tin ai mất thì cũng buồn. Ông ta, người hỏi thăm, nhìn tôi đăm đăm, như thấy có vẻ gì bình thản quá . 

Mà bình thản suốt 60 năm nay, vì chết nỗi tôi có thực sự biết hay nhớ ai tên Nghị ở Hải Phòng bao giờ. 

Tôi cám ơn ông khách bạn ông Nghị, rồi thản nhiên ra về . Ông ta đi cùng một bạn gái của tôi, may tôi còn  chút lịch sự tối thiểu, là đã hỏi được quý danh ông.

Bởi vì không gì bất lịch sự cho bằng nói chuyện với khách cả giờ đồng hồ mà vẫn không hỏi thăm tên người ta. 

Phong tục tây phương lúc nào cũng ngang bằng sổ ngay, hai người đối thoại lúc nào cũng xưng danh trước. 

Thí dụ bà hàng xóm nhà tôi muốn hỏi tôi việc chi, mà lâu quá tôi quên, nhưng tôi không thể quên bà ấy mới bước vô sân nhà tôi, đã tự giới thiệu : 

Hello, tôi là Nancy, tôi muốn hỏi thăm bà vv...

60 năm hơn, rời xa đất bắc, chưa có thời gian nào mình ngồi sững sờ, thẫn thờ luyến tiếc, dù rằng nơi xa xăm ấy, còn có nấm mộ của mẹ mình, tất nhiên là làm sao chăm sóc được. Mình cũng không nhớ nhung gì ngôi làng nhỏ, có con sông nhỏ...con sông chạy sát bên bờ cái nghĩa trang cũng nhỏ bé của ngôi làng ...

Nhưng cho dù ở những nơi khác, tất cả có lớn to hơn, như làng lớn, con sông dài, nghĩa trang rộng, vv...ngàn năm sau cũng chưa chắc tất cả ở nguyên vị trí cũ. 

Thì cần chi tới ngàn năm, trăm năm đâu, tất cả mấy điều kể trên đã hoàn toàn thay đổi, bởi vì cát bụi trở về cát bụi, chỉ còn âm hưởng mơ hồ ...

Chuyện của 60 năm trước đã vậy, không còn mối xúc cảm thiêng liêng ...nếu giữ được, chắc chỉ còn là Kỷ niệm . 

Thế thì với anh, một năm qua, đang không phải kỷ niệm, mà càng không phải dĩ vãng, bởi thời gian đang nối dài dĩ vãng, cho dài hơn năm tháng có nhau...

Vẫn biết có nhau, song le không phải tất cả là của mình, để xây dựng một lầu thơ bất biến, giữ ảnh hình anh cho tới tít tắp muôn sau. 

Đã thế cái không gian cứ bàng bạc thêm mỗi ngày, làm sao giữ vẹn được mầu chung thuỷ hôm nay...

Vậy thì một năm vui quá độ, hay buồn lê thê, hay không chi cả như anh thường nhắc tới, không chi cả, cuộc sống muôn hình muôn trạng, không còn thì giờ vướng mắc ưu tư, hãy trả không gian về cho đại ngã, và thời gian cho tiểu ngã yêu chiều. 

Mỗi người mỗi xử dụng thời gian theo cách riêng của họ. 

Một năm, cứ xem như anh bận rộn quá...

Một năm, cứ xem như mình rảnh rang quá ...

Một năm đừng đặt nặng vấn đề...sẽ làm gì, làm cho ai, đừng nhé, bởi sẽ không chi cả ở cuộc đời này. 

CAO MỴ NHÂN (HNPD)