Tình báo Israel len sâu vào Iran và Hezbollah

Những vụ tấn công khiến thủ lĩnh Hezbollah cũng như các nhân vật cao cấp của Iran và Hamas thiệt mạng, cho thấy tình báo Israel thâm nhập vào trục kháng chiến do Tehran dẫn dắt.

Thủ lĩnh Hezbollah Syyed Hassan Nasrallah phát biểu với người ủng hộ vài ngày trước khi bị ám sát. Ảnh: New York Times.

Ngay sau khi hàng nghìn máy nhắn tin và bộ đàm của các thành viên Hezbollah phát nổ hôm 17-18/9, Lãnh đạo tối cao Ayatollah Khamenei của Iran đã mời thủ lĩnh Hezbollah Syyed Hassan Nasrallah tới nước này trú ẩn.

Trong thư gửi tới Nasrallah, nhà lãnh đạo Iran cho biết tin tức tình báo cho thấy cơ quan tình báo Mossad của Israel đã xâm nhập sâu vào hàng ngũ Hezbollah và đang lên kế hoạch ám sát lãnh đạo của tổ chức này, các nguồn tin từ nội bộ Iran cho biết, theo Reuters.

Cảnh báo bị phớt lờ

Những hồi chuông cảnh báo vệ sự xâm nhập của Mossad đã bắt đầu rung từ tháng 7, khi chỉ trong vài giờ đồng hồ, Israel thành công ám sát chỉ huy Hezbollah có tên Fuad Shukr tại một vị trí bí mật ở Beirut và thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh tại Tehran.

Shukr là một chỉ huy rất quan trọng của Hezbollah, người đứng sau chương trình phát triển vũ khí tiên tiến của tổ chức, bao gồm tên lửa dẫn đường chính xác. Shukr cũng phụ trách các hoạt động quân sự chống Israel trong suốt 12 tháng qua.

Bất chấp cảnh báo từ Tehran về khả năng hàng ngũ Hezbollah đã bị xâm nhập sâu, thủ lĩnh Nasrallah tự tin về sự an toàn của bản thân, tin tưởng tuyệt đối vào các chiến hữu và cấp dưới thân cận nhất, quan chức Iran nói.

Người dân Iran biểu tình tưởng nhớ cái chết của ông Hassan Nasrallah và ăn mừng sau vụ tấn công vào Israel. Ảnh: New York Times.

Khi cảnh báo bị khước từ, ông Khamenei một lần nữa tìm cách thuyết phục ông Nasrallah. Lần này, lãnh tụ Iran gửi một phái đoàn tới Lebanon, dẫn đầu là Chuẩn tướng Abbas Nilforoushan, một thành viên cấp cao của Vệ binh cách mạng, đồng thời là cố vấn thân cận của ông Khamenei.

Ông Nilforoushan gặp trực tiếp ông Nasrallah tại hầm trú hẩm, thuyết phục thủ lĩnh Hezollah rời Lebanon đến một địa điểm an toàn hơn tại Iran. Các nguồn tin cho biết ông Nasrallah một lần nữa từ chối và quyết ở lại Lebanon.

Ngày 27/9, Israel không kích hàng loạt vị trí tại Lebanon, trong đó có hầm trú ẩn của ông Nasrallah ở trụ sở Hezbollah. Thủ lĩnh Hezbollah sau đó được xác nhận đã thiệt mạng. Chuẩn tướng Nilforoushan của Iran cũng thiệt mạng trong vụ không kích, thi thể hai người này được tìm thấy trong cùng hầm trú ẩn.

Sau vụ nổ hàng loạt máy nhắn tin và bộ đàm tại Lebanon, nhiều cuộc họp quan trọng ở cấp cao đã được tổ chức tại Tehran để thảo luận về sự an toàn của ông Nasrallah và các thành viên Hezbollah cấp cao khác.

Đồng thời, Hezbollah cũng tiến hành cuộc điều tra lớn nhằm thanh lọc các gián điệp mà Israel cài cắm trong nội bộ. Các nguồn tin từ Lebanon cho hay hàng trăm thành viên Hezbollah đã bị thẩm vấn.

Ông Sheikh Nabil Kaouk là người được chỉ định đứng đầu cuộc điều tra. Kaouk nhanh chóng thu được một số kết quả, tuy nhiên ngày 28/9, người này cũng thiệt mạng trong một cuộc không kích của Israel, chỉ một ngày sau khi thủ lĩnh Hezbollah thiệt mạng.

Các cuộc không kích Israel tiến hành vào đầu tuần này cũng khiến một số chỉ huy Hezbollah cấp cao khác thiệt mạng, trong đó có những người trực tiếp tham gia cuộc điều tra.

Nguồn tin cho biết trước khi chết, Kaouk đã triệu tập thẩm vấn các quan chức Hezbollah phụ trách hậu cần, những người "tham gia, làm trung gian và nhận chào hàng máy nhắn tin và bộ đàm".

Ali al-Amin, tổng biên tập trang tin Janoubia tại Lebanon, cho biết đã có thông tin Hezbollah bắt giữ hàng trăm người sau loạt vụ nổ máy nhắn tin và bộ đàm.

Các nguồn tin cho biết Hezbollah sẽ tiến hành điều tra sâu và toàn diện hơn, có thể thanh trừng diện rộng, sau khi Israel đã tiêu diệt thành công thủ lĩnh Nasrallah và một số chỉ huy cấp cao khác.

Hàng ngũ Hezbollah hiện chấn động bởi thủ lĩnh Nasrallah bị giết dù đã ẩn nấp sâu trong hầm trú ẩn tại sở chỉ huy, cho thấy mức độ xâm nhập rất sâu mà Israel đạt được trong hàng ngũ của tổ chức, 7 nguồn tin cho hay.

Mohanad Hage Ali, phó giám đốc tổ chức nghiên cứu chính sách Carnegie Middle East Center, miêu tả vụ sát hại Nasrallah là "xâm nhập tình báo lớn nhất Israel tiến hành" kể từ khi Hezbollah được Iran dựng lên trong thập niên 1980.

Sụp đổ niềm tin

Sau cái chết của ông Nasrallah, nhà chức trách Iran đã mở cuộc điều tra toàn diện nguy cơ bị tình báo Israel xâm nhập, đối tượng điều tra từ Vệ binh cách mạng tới giới chức an ninh cấp cao.

Bị chú ý đặc biệt là những người gần đây đã ra nước ngoài, hoặc có người thân sống bên ngoài Iran. Những thành viên Vệ binh cách mạng từng tới Lebanon đang ngày càng bị nghi ngờ, một nguồn tin cho biết.

Các nghi vấn được đặt ra bởi một thành viên Vệ binh cách mạng đặt câu hỏi về vị trí của ông Nasrallah, đặc biệt là thời gian và địa điểm cụ thể. Người này hiện đã bị bắt giữ, cùng một số thành viên Vệ binh cách mạng khác. Đáng chú ý, thân nhân của người này đã chuyển ra nước ngoài.

Vụ ám sát ông Nasrallah khiến lòng tin giữa Tehran và Hezbollah, cũng như trong hàng ngũ chính Iran và Hezbollah, chao đảo. Lãnh đạo tối cao Khamenei "không còn tin bất cứ ai", một nguồn tin từ Iran cho biết.

Một vị trí của Hezbollah bị không kích hôm 29/9. Ảnh: NPR.

Những đòn đánh chính xác của Israel, cùng nỗi sợ sẽ có thêm nhiều cuộc tấn công khác, khiến Hezbollah không dám tổ chức quốc tang xứng tầm với vị thế lãnh đạo, sự ảnh hưởng về tôn giáo và chính trị của thủ lĩnh Nasrallah tại Lebanon.

"Không một ai có thể cho phép tổ chức đám tang lớn trong tình hình này", một nguồn tin từ nội bộ Hezbollah tiết lộ, cho thấy các thủ lĩnh và quan chức cấp cao của Hezbollah không dám ra mặt tại những sự kiện công cộng.

Thi thể những chỉ huy Hezbollah cấp cao thiệt mạng gần đây được âm thầm chôn cất hôm 30/9. Hezbollah sẽ tổ chức lễ tưởng niệm sau khi xung đột quân sự kết thúc.

Các nguồn tin cho biết Hezbollah chưa thể lựa chọn thủ lĩnh mới kế nhiệm ông Nasrallah, nhiều khả năng bởi lo sợ người này sẽ trở thành mục tiêu ám sát kế tiếp của Israel. Điều này nếu xảy ra sẽ gây hỗn loạn hơn nữa trong hàng ngũ Hezbollah.

Iran từ lâu đã lo sợ về sự xâm nhập của Mossad trong nội bộ nước này. Trong cuộc phỏng vấn với CNN Thổ Nhĩ Kỳ năm 2021, thủ tướng Iran khi đó là Mahmoud Ahmadinejad thừa nhận giám đốc cơ quan phản gián Iran bị phát hiện là một gián điệp của Israel.

Năm 2018, Israel từng tiến hành hoạt động gián điệp thu được lượng lớn tài liệu tuyệt mật về chương trình hạt nhân của Iran, ông Ahmadinejad nói. Giám đốc Mossad Yossi Cohen sau này tiết lộ 20 gián điệp của Israel do Mossad tuyển mộ đã tham gia chiến dịch đánh cắp số tài liệu nói trên.

Thủ tướng Israel nói người thay thủ lĩnh tối cao Hezbollah đã chết

• Phương Hải
  
• Thứ tư, 9/10/2024 06:17 (GMT+7)

Trong một video phát biểu gửi tới người dân Lebanon, ông Netanyahu xác nhận rằng Hashem Safieddine, người được cho là sẽ thay thế Hassan Nasrallah, đã bị giết trong bối cảnh xuất hiện những đồn đoán về cái chết của ông trong một cuộc không kích vào tuần trước, theo Hill.

"Chúng tôi đã làm suy yếu năng lực của Hezbollah", ông Netanyahu nói. "Chúng tôi đã tiêu diệt hàng nghìn tên khủng bố, bao gồm cả chính Nasrallah và người thay thế Nasrallah, cùng người sẽ thay thế người thay thế ông ta".

Hiện vẫn chưa rõ nhà lãnh đạo Israel đang ám chỉ đến ai khi nói đến người thay thế Safieddine, nhân vật từng là chủ tịch Hội đồng điều hành của Hezbollah và là anh em họ của thủ lĩnh tối cao Hassan Nasrallah.

Hiện không có thông tin gì về ông Safieddine kể từ cuộc không kích của Israel vào Beirut hôm 4/10 . Phương tiện truyền thông địa phương của Israel hôm 8/10 cũng đưa tin Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant nói với quân đội rằng ông Safieddine có khả năng đã bị giết.

Thủ lĩnh tối cao Hezbollah Nasrallah thiệt mạng trong một cuộc không kích vào cuối tháng 9, ngay trước khi lực lượng Israel tiến vào Lebanon và tấn công Hezbollah trên bộ. Kể từ đó, Israel đã chuyển các hoạt động sang bờ biển phía nam của Lebanon và tiếp tục các cuộc không kích. Phần lớn chỉ huy và quan chức cấp cao của Hezbollah đã bị Israel loại bỏ trong bối cảnh các cuộc giao tranh giữa hai bên đã kéo dài hơn một năm và các cuộc tấn công tăng cường đáng kể trong hai tháng qua.

Ông Netanyahu cho biết trong bài phát biểu hôm 8/10 rằng Israel có quyền làm suy yếu Hezbollah để lực lượng này không còn là mối đe dọa tới Israel, và khoảng 60.000 công dân Israel đã phải di dời khỏi biên giới.

"Ngày nay, Hezbollah yếu hơn so với nhiều, nhiều năm qua", nhà lãnh đạo Israel cho biết. “Bây giờ, các bạn, những người dân Lebanon, các bạn đang đứng trước một ngã ba đường quan trọng. Đây là sự lựa chọn của các bạn. Bây giờ, các bạn có thể lấy lại đất nước của mình. Các bạn có thể đưa đất nước trở lại con đường hòa bình và thịnh vượng”

Netanyahu cũng đã có bài phát biểu gửi tới người dân Iran vào tháng trước, trong đó ông tuyên bố sẽ tiếp tục cuộc chiến chống lại các nhóm được Iran hậu thuẫn và cũng đang cân nhắc một cuộc tấn công vào Iran sau khi Tehran bắn khoảng 180 tên lửa đạn đạo vào Israel vào tuần trước.

Sức mạnh lực lượng quân sự Mỹ ở Trung Đông

Quân đội Mỹ trong khu vực đã hỗ trợ Israel đánh chặn các cuộc tấn công từ Iran tới 2 lần trong năm nay. Gần đây nhất, hai tàu khu trục của Hải quân Mỹ ở phía đông Địa Trung Hải đã phóng khoảng 12 quả tên lửa nhằm bắn hạ các quả đạn do Iran nã về phía Israel trong vụ tấn công quy mô lớn chưa từng thấy vào tối 1/10.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin ra tuyên bố bày tỏ "tự hào về kỹ năng và lòng dũng cảm" của các lực lượng Washington đã tham gia ứng phó với cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo nói trên của Iran.

"Chúng tôi sẽ không bao giờ ngần ngại bảo vệ lực lượng và các lợi ích của mình ở Trung Đông, đồng thời hỗ trợ phòng thủ cho Israel và các đối tác của chúng tôi trong khu vực", ông Austin nhấn mạnh.

Theo CNN, tính đến tháng 8 năm nay, Mỹ đang duy trì tổng cộng khoảng 40.000 quân nhân ở Trung Đông. Sự hiện diện quân sự của cường quốc số 1 thế giới trong khu vực nhằm mục đích gửi thông điệp răn đe rõ ràng cũng như bảo vệ Israel, nước đồng minh then chốt của Washington tại Trung Đông và các lực lượng Mỹ khi cần thiết.

Trong năm qua, các nhóm vũ trang được Iran hậu thuẫn đã thực hiện nhiều vụ tấn công lẻ tẻ, quy mô nhỏ nhằm vào binh lính Mỹ đồn trú ở Iraq và Syria. Song, những động thái như vậy có xu hướng chậm lại trong vài tháng gần đây.

Tuy nhiên, Mỹ vẫn muốn cảnh báo rằng, các vụ tập kích diện rộng hơn sẽ vấp phải phản ứng mạnh mẽ hơn. 

Đầu tháng 8, ông Austin thông báo sẽ triển khai nhóm tác chiến tàu sân bay USS Abraham Lincoln đến Trung Đông và kế hoạch đã được hiện thực hóa ngay cuối tháng đó.

Nhóm tác chiến bao gồm hàng nghìn thủy thủ và lính thủy đánh bộ, làm nhiệm vụ trên 3 tàu khu trục và lực lượng không quân trên hàng không mẫu hạm. Tính đến đầu tháng 10, hàng không mẫu hạm USS Abraham Lincoln cùng lực lượng không quân trên tàu (gồm 8 phi đội chiến đấu cơ) và tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS O’Kane đã có mặt ở Vịnh Oman. Hai tàu khu trục USS Spruance và USS Frank E. Petersen Jr. đã tập kết và hoạt động ở Biển Đỏ.

Ngoài hỏa lực của nhóm tác chiến USS Abraham Lincoln mang lại, Hải quân Mỹ còn có một số tàu khu trục và sức mạnh khác trong khu vực.

Nhóm tác chiến tàu đổ bộ (ARG) USS Wasp và đơn vị viễn chinh thủy quân lục chiến (MEU) tác chiến đặc biệt số 24 của Mỹ quy tụ khoảng 4.500 thủy thủ và lính thủy đánh bộ. Ngoài tàu tấn công đổ bộ USS Wasp, nhóm này còn có tàu vận tải đổ bộ USS New York và tàu đổ bộ USS Oak Hill.

MEU là một trong các lực lượng ứng phó khủng hoảng then chốt của Mỹ. Một nhiệm vụ thiết yếu của lực lượng này là triển khai hoạt động sơ tán các công dân Mỹ không tham gia chiến đấu. MEU số 24 đã tiến hành sứ mệnh như vậy cách đây nhiều năm, khi đưa hàng nghìn người Mỹ rời khỏi Lebanon trong cuộc xung đột Israel – Hezbollah vào năm 2006.

Tính đến đầu tháng 10, ARG MEU cùng các tàu khu trục USS Bulkeley, USS Cole và USS Arleigh Burke đang cắm chốt ở phía đông Địa Trung Hải. Các tàu khu trục USS Murphy, USS Indianapolis và USS Stockdale nhận lệnh bám trụ ở Biển Đỏ.

Bên cạnh các lực lượng không quân đã được triển khai trong khu vực, như máy bay chiến đấu, máy bay vận tải và máy bay tiếp nhiên liệu, Lầu Năm Góc hôm 6/10 tiết lộ, thêm nhiều đơn vị hỗ trợ trên không của Mỹ đang trên đường đến Trung Đông. Theo Phó thư ký báo chí Lầu Năm Góc Sabrina Singh, lực lượng sắp đến sẽ bao gồm các tiêm kích F-22, F-16, F-15E cũng như máy bay tấn công A-10 cùng nhân sự liên quan, tổng cộng lên tới "vài nghìn" binh sĩ nữa.

Bộ Tư lệnh trung tâm Mỹ thông báo, một phi đội máy bay quân sự đã đến khu vực này tuần trước và 3 phi đội nữa đang trên đường đến.

Trong khi đó, Lục quân Mỹ hiện duy trì hàng nghìn lính ở Trung Đông cùng các khí tài phòng không và pháo binh khác nhau, bao gồm cả hệ thống tên lửa Patriot, hệ thống chống máy bay không người lái và hệ thống pháo phản lực cơ động cao (HIMARS).

Bạo lực băng đảng tại nơi thị trưởng bị sát hại sau vài ngày nhậm chức

MexicoBang Guerrero, nơi Thị trưởng Alejandro Arcos bị giết sau 6 ngày nhậm chức, là địa bàn hoạt động, tranh giành của hàng chục băng đảng nguy hiểm.

Dư luận Mexico rúng động sau khi Thị trưởng Alejandro Arcos, người chủ trương chống bạo lực băng đảng ở thành phố Chilpancingo, thủ phủ bang Guerrero, bị sát hại hôm 6/10, chỉ sau 6 ngày nhậm chức.

Trước khi ông Arcos bị sát hại, Francisco Tapia, tân thư ký hội đồng thành phố cũng bị bắn chết. Các nghị sĩ Mexico đang kêu gọi mở rộng điều tra, khi tình hình bạo lực băng đảng ở bang Guerrero vượt tầm kiểm soát của chính quyền.

Guerrero, nằm ở tây nam Mexico, hiện là một trong những bang nguy hiểm nhất đối với các quan chức, nhà báo. Ít nhất 6 ứng viên quan chức đã thiệt mạng trước thềm cuộc bầu cử chính quyền địa phương hồi tháng 6.

Theo điều tra của InSight Crime, bang Guerrero có vai trò chiến lược với các tập đoàn tội phạm có tổ chức, chủ yếu liên quan đến hoạt động buôn bán ma túy và tống tiền.

Bang này từng là trung tâm trồng thuốc phiện, cần sa của Mexico, sau đó chuyển sang trồng cây coca, nguyên liệu để sản xuất cocaine. Cùng với đó, các băng đảng trỗi dậy để kiểm soát các hoạt động kinh tế ngầm, đặc biệt là tống tiền.

Tình trạng tham nhũng trong chính quyền địa phương làm trầm trọng thêm vấn đề an ninh. Các vụ giết người do tranh giành địa bàn của băng đảng liên tiếp xảy ra từ đầu năm, khiến người dân sống trong sợ hãi.

Bạo lực băng đảng là vấn đề nhức nhối với nhiều địa phương ở Mexico. Hơn 450.000 người đã bị sát hại, hàng chục nghìn người mất tích do bạo lực băng đảng, dù chính phủ nước này đã huy động quân đội tuyên chiến với các băng đảng ma túy từ năm 2006.

Giới quan sát quốc tế cho hay chiến dịch chống băng đảng của quân đội Mexico đã khiến nhiều ông trùm bị bắt. Nhưng hệ quả của nó là các băng đảng lớn phân rã thành những nhóm nhỏ hơn, đi kèm tình trạng tranh giành địa bàn đẫm máu hơn.

Khoảng 40 băng đảng đang hoạt động trên khắp bang Guerrero, trong đó nhiều băng từng là chi nhánh của các tập đoàn tội phạm xuyên quốc gia lớn hơn như Zetas, Beltran Leyva Organization (BLO). Các nhóm bắt đầu lớn mạnh kể từ khi BLO gần như tan rã năm 2008, trong khi Zetas bị chia thành nhiều băng nhỏ.

Ngày nay, băng Jalisco Thế hệ Mới (CJNG), Guerreros Unidos, Viagras, Rojos, Tlacos, Ardillos, Familia Michoacana và Tequileros được xem là những tổ chức tội phạm mạnh nhất, bạo lực nhất tại bang Guerrero.

Tại vùng Tierra Caliente nằm giữa bang Michoacan và Guerrero của Mexico, băng Familia Michoacana và Tequileros là hai đối thủ "không đội trời chung" những năm qua. Tháng 10/2022, các thành viên Tequileros xông vào tòa thị chính thành phố San Miguel Totolapan, xả súng giết 20 người, trong đó có cha con thị trưởng.

Còn tại khu vực miền núi Costa Chica, những cuộc đấu đá kéo dài giữa băng Tlacos và Ardillos khiến nơi này chìm trong bạo lực liên miên, người dân luôn sống trong nơm nớp lo sợ.

Hoạt động tống tiền của băng đảng ở Guerrero nở rộ, nhắm vào nhiều lĩnh vực, từ giao thông, doanh nghiệp, du lịch, tôn giáo, khai mỏ, cho đến các tiểu thương nhỏ.

Những người không chịu nộp tiền bảo kê cho các băng đảng có nguy cơ bị trả thù, thậm chí mất mạng. Hoạt động tống tiền cho phép các băng đảng thao túng cả giá cả hàng hóa ở địa phương.

Năm 2022, giá gà ở Chilpancingo tăng đột biến do thiếu nguồn cung, khi các băng nhóm đe dọa những người buôn gà. Tại Iguala, áp lực băng đảng khiến giá bánh ngô tortilla giảm.

"Hệ thống tống tiền với các quy định do băng đảng áp đặt thao túng tất cả những gì địa phương tạo ra. Đây được xem là chuyện thường ngày", một chuyên gia tội phạm Mexico giấu tên cho biết.

Theo giới chuyên gia, băng đảng còn coi nhiệm vụ tiếp cận, khống chế các chính trị gia địa phương quan trọng tương đương việc kiểm soát địa bàn ma túy, tống tiền. Những băng tội phạm này sẵn sàng chi tiền mua chuộc ứng viên và cử tri trong các cuộc bầu cử, tạo cơ hội can thiệp chính trị.

Nạn tham nhũng trong chính quyền cũng tạo điều kiện cho các băng đảng thực hiện các hành vi bạo lực ở bang Guerrero mà không sợ bị trừng phạt.

Hồi đầu năm, khi điều tra vụ giết 7 người ở Chilpancingo do mâu thuẫn giữa băng Ardillos và Tlacos, giới chức phát hiện một quan chức cấp cao trong Bộ An ninh Công cộng có dính líu đến vụ án.

Tháng 8/2023, camera an ninh đã ghi lại cảnh cựu thị trưởng Chilpancingo Norma Otilia Hernandez gặp một thủ lĩnh của băng Ardillos.

"Tình trạng này không chỉ tạo điều kiện cho hoạt động tội phạm, mà còn cản trở nỗ lực điều tra, thực thi pháp luật, khi các băng đảng gần như được hưởng quyền miễn trừ tuyệt đối về pháp lý", Sara Garcia và Daniela Valle, hai bình luận viên của InSight Crime, nhận định.

Văn phòng Tổng chưởng lý Guerrero cho biết đang điều tra về cái chết của Thị trưởng Arcos, nhưng không nêu cụ thể. Họ chưa công bố tên bất cứ nghi phạm nào liên quan đến cái chết của ông Arcos.

Đức Trung (Theo InSight Crime, AP, AFP)

Miến Điện lần đầu tiên từ 3 năm nay cử đại diện dự thượng đỉnh ASEAN