NHÂT KÝ MỞ LẦN 131

Tô Hải

06-03-2015

Bài hát “Con voi” của Nguyễn Xuân Khoát phổ đồng dao “Con voi”, đã được NSND Trần Hiếu “sáng tạo”như thế khi kết thúc vô tình (hay cố ý?) thổi vào con voi to kềnh càng một cá tính rõ nét: Voi to xác mà đầu thì ….rỗng tuếch ! Chân trước, chân sau, cái vòi, cái đuôi, lúng ta lúng túng chẳng biết đi đằng nào !?

Cảm giác này cách đây cả hơn nửa thế kỷ, bỗng sống lại trong mình rõ nét sau hàng loạt vụ “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược” trong giới lãnh đạo chóp bu, dẫn đến các thứ gọi là “hội thảo khóa hóc” để tìm phương cách giải thích cho cái sự “con voi đi đâu bây giờ”?

Khổ một nỗi cái não của con voi quá bé nên có hơi lúng túng cho mấy anh quản tượng phải bắt đầu từ đâu? Thế là… tùm lum mọi thứ ný nuận nên chấn chỉnh sao cho chân trước, chân sau, cái đuôi, cái vòi, cặp ngà… của Voi phải “đâu vào đấy”, bằng phép biện chứng và ný nuận kinh điển mác- và lê muôn đời không rỉ không cùn !

Thế là:

Để “định hướng” các thứ thảo luận dân sự về chuyện “con voi bị khùng” trước những hiện tượng phổ biến về xã hội bạo lực tràn lan, giết người bất kể ai, từ cha giết con đến cháu giết bà, vợ giết chồng, chồng giết vợ, bạn bè giết nhau … xảy ra như cơm bữa  khắp nước, đến cả chuyện “ẩu đả… vui  xuân” nơi trang nghiêm thờ tự các thánh thần! Người ta bắt đầu bằng một hội thảo “khóa hóc”, có cái tên rất chi là “đỉnh cao trí tệ”: ĐỊNH HƯỚNG XÂY DỰNG GIÁ TRỊ CON NGƯỜI, GIÁ TRỊ VĂN HÓA VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN MỚI.

Đây “văn hóa cướp” ở Hội đền Gióng, Sóc Sơn

Và đây nữa văn hóa oánh lộn ở hội đền Phủ Giầy

Tham dự cái hội thảo lý luận cao siêu, ngoài các tiến sỹ của Ban Lý Luận Chung-Ươn ra còn có cả đống các giảo-sư-tiền-xì chẳng ai nghe thấy  tên tuổi bao giờ, thi nhau phát biểu… “lấy điểm tín nhiệm” trung thành. Có tờ báo, chỉ trên một trang thôi, đã có tới 5 ông tiền xì góp ý! Lại… lủng ca lủng củng những từ, “Xã hội”, “trách nhiệm”, “giáo dục”, “gia đình”, “trường học, “đoàn thể”, “tổ chức chính trị”… Chả “nhà” nào dám nói lên một câu: “Hơn 8.000 cái lễ hội vì đâu? Do ai? Mà đa số chỉ là “hội làng”, bỗng đồng loạt trở thành… “quốc lễ”? Không thiếu những tên tuổi cực to, đến to vừa, to…ít đều có mặt xì xụp thắp hương khấn bái, xe cộ có đến cả trăm cái biển xanh có dán tem VIP đàng hoàng!? Mục đích để làm gì? Kiếm tiền + ngu dân? Hay chỉ là đơn thuần… kiếm chác bỏ túi từ thằng A đến thằng Z? Còn ở địa phương phịa ra lễ hội thì thằng X, con Y nào đã nhờ lễ hội mà tiến lên…. nhà lầu, xe hơi, com-lê cà-vạt cứ như người có văn hóa trong thế gian!?

Tất cả những thứ ný sự quanh co, chung chung về tâm lý xã hội cũ mốc cũ meo, lại được các nhà…”khoa học giả” lớn tiếng… “đọc kinh”! Nhưng tuyệt không một “nhà” nào dám lớn tiếng vả vào miệng một thằng phó ban tuyên và huấn của thủ đô “ngàn năm vạn… con vật” Phan Đăng Long, khi hắn dám bảo vệ thuần phong  mỹ tục kiểu… cách mạng là:  “cướp” ở lễ đền thánh Gióng  phải  hiểu là … “cướp trong nháy nháy” nghĩa là… “cướp có…văn hóa!” Chính thằng này, khi muốn bảo vệ cho việc bắn pháo hoa hoang phí tiền tỉ nên dành cho người nghèo, “đã tuyên bố xanh rờn”: Nghèo đói cũng cần ngắm pháo hoa cho quên đi cái đói nghèo”… (ảnh 3).

Phan đăng Long, tác “rả” của “văn hóa cướp”

Rõ ràng hắn công khai bảo vệ cho sự “bạo lực lên ngôi, đói nghèo là số phận”! Vậy mà hắn vẫn cứ ngang nhiên tồn tại và …biết đâu đấy, chả đã… lọt vào mắt kính 113 đi ốp của anh Rứa, sẵn sàng cơ cấu hắn vào “cán bộ khung chiến lược” chưa biết chừng!

Còn các vị “giờ- sờ-tờ sờ” thì cứ… thay nhau say sưa tung hứng các từ, các cụm từ, thậm chí “tụng” nguyên cả câu văn trong các sách đã học và tốt nghiệp ở trường đảng, lủng củng lảng cảng đến rối trí, và gây tăng xông xuất huyết não cho những người cố nghe, để xem có chi mới mẻ như mình! Còn các nhà ný sự ba xu không đáng thì, gần như tất cả đều đi đến cái kết nuận mà từ Socrate đến Khổng Tử, đến… Cụ Hồ có sống lại cũng đành  phải lắc đầu thương hại cho lũ “đỉnh cao trí tệ thời hiện đại” cứ phải nhai đi, nhai lại lý luận của các cụ  đã có từ ngàn năm mà không biết ngượng! Quả là như dzậy!

Sau mấy ngày tung hứng ngôn từ đã có sẵn, xem chừng lực, tài đã cạn kiệt, mấy nhà ný nuận đành đúc kết ný nuận nhờ có  hội thảo khoa học quan trọng của họ mà đã sản sinh ra… 7 từ kép như sau: YÊU NƯỚC, NHÂN ÁI, NGHĨA TÌNH, ĐOÀN KẾT,TRUNG THỰC, CẦN CÙ, SÁNG TẠO !!!

Cốt để những dân ngu cu đen dễ hiểu, dễ nhớ mà… “làm theo”. Và rồi đây mọi giá trị sẽ được trở về chỗ cũ của nó vậy!

Cứ như là 7 “khẩu lệnh” tiến lên! Còn tiến đi đâu? Tiến thế nào thì… dân ný nuận chúng tớ…không… tham dự!

Tất cả đều chỉ là nói cái ai cũng đã biết nhưng không ai dám, (hoặc thèm) làm! Nhất là không một ai có cái “gan” nói: và truy đến cùng: Tại sao? Vì ai? mà cần có cuộc thảo luận về “giá trị” này? Và nhất là phải làm gì, làm thế nào để có được cái GIÁ TRỊ ĐÍCH THỰC CỦA CON NGƯỜI”!?

Càng không mấy ai dám đặt vấn đề LÀM GÌ ĐỂ CHẤM DỨT TÌNH TRẠNG GIÁ TRỊ, NHÂN CÁCH BỊ XUỐNG CẤP NHƯ HIỆN NAY.

Tất cả chỉ là những con sâu, cái kiến, “bò quanh miệng chén” hoặc… lỡ “leo phải cành cụt” mà thôi!

Ngay trên báo lề trái, một blogger nổi tiếng như Huỳnh ngọc Chênh, khi có ý kiến về sự tránh né cái nguyên nhân của mọi sự xuống cấp mọi giá trị xã hội cũng phải đau khổ bộc bạch như sau:

Người ta hướng sự hung hãn vào đâu và hèn nhát vào đâu thì có nguyên nhân của nó. Cũng giống y như tác giả Tuấn Khanh, dù anh là một nhạc sĩ có tâm có tài, một blogger có trách nhiệm và một công dân rất dũng cảm, nhưng khi viết bài “Hung hãn và hèn nhát” đã phải suy tính để ngòi bút mình hướng mạnh vào chỗ nào và tránh né chỗ nào. Chỗ xoáy mạnh vào là chỗ ít nguy hiểm tức là chỗ chỉ nêu ra hiện tượng và chỗ tránh né là chỗ nhiều nguy hiểm tức là chỗ phân tích nguyên nhân.

Cũng giống như việc phê nụ hôn và câu đối bậy bạ của giáo sư anh hùng Vũ Khiêu thì ít nguy hiểm hơn là nói về sai trật của chính sách đãi ngộ và xây dựng nhân tài để sản sinh ra một trí thức như Vũ Khiêu, như Hòang Quang Thuận…

Cũng giống như việc chê trách sư xa hoa kệch cỡm của nhà riêng ông cựu tổng bí thư thì dễ hơn là phê phán sự sai trật của chính sách nhân sự để đưa một người như ông ấy lên đứng đầu và lãnh đạo đất nước trong bao nhiêu năm.

Lề trái mà còn phải… tạm “hèn”đến thế thì nói gì đến những cây bút sống nhờ ân huệ của đảng? Có cần bình luận về trái đất hình gì? Vuông, tròn, tam giác, lục lăng? theo ý muốn của đảng, chắc cũng không thiếu người đứng ra… sẵn sàng!  

Cùng với nhứng rối rắm tơ vò về “thượng tầng giá trị”, về “nhân cách xã nghĩa” nhưng chưa có ai dám chỉ ra con đường nào cho Voi đi, để Voi khỏi lăn kềnh xuống vực, thì… dồn dập đến ở “hạ tầng cơ sở” bỗng nở rộ vô tội vạ hàng loạt các thứ ný nuận về “kinh tế thị trường” về cái “định hướng XHCN”, về nợ nần, về tăng trưởng, về hòa nhập, về mọi sự thúc bách của AFTA, của TPP đã trở thành những vấn đề không thể ‘nhẩn nha’, ‘lững thững’ được nữa! Thế là các thứ ný nuận chọi nhau đôm đốp… các thứ “quyết sách mị doanh nghiệp”, cũng như các thứ níu kéo “kinh tế nhà  nước là chính” cứ thoải mái … cụng đầu!

Có người như Bộ Trưởng Bùi Quang Vinh (hình như được ông Tony Blair và văn phòng của ông ủng hộ hết mình) không còn sợ gì mất “lạp xường” mà tuyên bố thẳng thừng: “Lúc này không phải là cần bao nhiêu tỷ, mà cần có con người!” (người như thế nào? thì ông không nói). Tại cuộc họp hội đồng chính phủ hôm 28/2/2015, anh Ba hùng hồn bảo vệ quan điểm “Thị trường là… thị trường” còn xã hội chủ nghĩa là vấn đề… phân phối, là xóa đói giảm nghèo! Anh Ba nói không giấy tờ, báo chí không đăng nhưng mình thì hiểu ngầm, được ý anh í nói: THỊ TRƯỜNG LÀ CHUYỆN KINH TẾ, LÀ QUY LUẬT MÀ MUỐN HÒA NHẬP THÌ PHẢI TUÂN THEO CÒN… XÃ HỘI CHỦ NGHĨA LÀ CHUYỆN CHÍNH TRỊ… LÀ ĐƯỜNG LỐI CHÍNH SÁCH PHÂN PHỐI KẾT QUẢ CỦA KINH TẾ THỊ TRƯỜNG!

Nghĩa là có mòi… thay luận điệu rồi đây chăng? Và mình dự đoán bằng một status trên FB: Phải chăng đây là lúc cắt cái đuôi “định hướng xã hội chủ nghĩa” không bị … đau và… mất mặt? khỏi phải đi đâu xin người ta công nhận cho là “có kinh tế thị trường đầy đủ” cũng phải giấu biến “cái đuôi tự tố cáo” là Đảng+Nhà nước chúng tôi nắm hết, quyết định hết!

Cho đến ngày 1/3/2015… khi vào mạng bị hấp dẫn bởi cái tít của VTC new: ĐẢNG SẼ RA ĐỊNH NGHĨA MỚI VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA !!!!

Với câu mở đầu dài thòong: “Sáng 28/2, tại Hà Nội, Hội đồng Lý luận TƯ phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học xã hội VN tổ chức tọa đàm ‘Nhận thức về kinh tế thị trường định hướng XHCN’, nhằm góp phần phục vụ hoàn thiện Báo cáo tổng kết một số vấn đề lý luận – thực tiễn qua 30 năm đổi mới và dự thảo Báo cáo chính trị của TƯ tại Đại hội Đảng 12”.

Khấp khởi mừng thầm, mình đọc một mạch nó ở đây: Đảng sẽ ra định nghĩa mới về kinh tế thị trường định hướng XHCN

Và… hoàn toàn bị bực mình về cái đám “quản tượng mù” mang những cái danh Hội Đồng Lý Luận, Viện Hàn Lâm (hâm lắm) dính mũi vào!

Lại vẫn thủ pháp muôn thuở: “nói nhiều để chẳng nói chi (Parler  pour ne riên dire) hay nói một cách khác: đưa người nghe, người đọc vào trạng thái mơ hồ càng lâu càng tốt… Thậm chí Cái định hướng đó từ xưa đến nay, cũng như từ nay về sau vẫn giữ nguyên như thế! Chẳng có gì là sai, là phải xét lại, cắt đi cả!

Cơn bực mình chưa hết thì lại bị cái vụ Văn Nghệ-Văn Nghẽo của Đảng bầy trò “kể khổ kiếm tiền” khi được đảng họ cho tiền mời cả đống các nhà văn quốc tế dự hai cuộc “Hội Thảo văn xuôi Việt Nam-quá trình hội nhập và phát triển” và “Thơ Việt, nơi lưu giữ tâm hồn Việt” diễn ra rất qua-loa-rơ-măng trong có… cùng một buổi sáng 3/3/2015 tại Hà Nội!?

Chỉ đọc qua những bài báo “lề phải” cũng thấy được vì sao cái thứ “văn học cách mạng” của mấy anh còn lâu mới có thể ra khỏi “lũy tre làng”, cho dù có đủ các dịch giả nổi danh thuở xưa tái thế! Ngay trong phần giới thiệu các nhà văn tiêu biểu các thời đại, các ông “quan văn” thời đảng trị cũng đưa ra danh sách giới thiệu trên báo chí những cái tên, nghe cứ như thách thức các văn-thi nhân nước Việt mọi thời đại. Câu đó nguyên văn như thế này:

Tại hai cuộc hội thảo này, các nhà văn, nhà thơ VN đã “tranh thủ” khoe với bạn bè quốc tế về nền văn học phong phú của đất nước mình qua những thành tựu nổi bật, nhất là qua những tác giả văn học trung đại nổi tiếng như Trần Nhân Tông, Cao Bá Quát, Nguyễn Du đến những tác  giả của nền văn học hiện đại như Hồ Chí Minh, Vũ Trọng Phụng, Vũ Ðình Liên, Lưu Quang Vũ, Nguyễn Quang Thiều, Y Phương, Từ Ngàn Phố, Nguyễn Bắc Sơn… (T.Trẻ 4/3/2015 trg 17)

Úi mẹ ơi! Đại diện cho văn học hiện đại mà không có những tên tuổi lớn như Nguyễn Tuân, Nguyễn Công Hoan, những người trong nhóm Tự Lực Văn Đoàn, thậm chí cả những người đã phủ nhận chính bản thân và quá trình sáng tác của mình như Nguyễn Đình Thi, Chế Lan Viên, Nguyễn Khải… Kể cả nhóm Nhân Văn (đã được âm thầm phục hồi) mà lại có… Hồ Chí Minh đứng bên Vũ Trọng Phụng!!?? Chưa hết! Ở ngay nơi hội thơ thì treo những câu thơ ba lăng nhăng:

Văn hóa Việt hay đến mức thế này được chiềng làng giữa Văn Miếu năm 2013

Hay những bài thơ chép sai, những tên tuổi lẫn lộn:

Và đây, thơ Lưu quang Vũ đêm triển lãm chép sai mà chẳng nhà văn lớn, bé nào phát hiện ra năm 2015

Tất cả chỉ có diễn ra trong có trần xì 2 ngày! Tham luận chỉ có 3 mống, nặng về kêu ca “nỗi khổ”, sự “cô đơn”, sự “khó khăn” khi phải viết văn bằng cái thứ tiếng… Việt (?!), rất khó dịch và không ai muốn (hoặc dám dịch)!? (Tham luận của nhà văn đàn bà Lê Minh Khuê).

Không một ai dám động tới cái lõi của vấn đề: Bản thân các bác “quan văn” cũng còn quanh năm kêu ca liên tục “Không có tác phẩm xứng tầm thời đại”. Vậy thì, có ai điên mới dịch và giới thiệu những tác phẩm lạc hậu với thời đại mà… cho không cũng không ai thèm nhận!

Cũng không một ai dám đặt vấn đề lên án những lực lượng thù địch chỉ chuyên giới thiệu những tác phẩm “nói xấu chế độ” của những Dương thu Hương, Bùi ngọc Tấn, Trần Khải Thanh Thủy, Vũ Cao Quận… bằng tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng Đức ở nước ngoài mà chẳng cần phải xin xỏ gì sự tài trợ của đảng cả.

Vậy thì… “ló ra nàm thao”?

Dù chẳng ưa gì mấy ông giáo sư Tầu, nhưng mình cũng phải gật gật về cái đóng góp rất “bề trên” của tay giáo sư Chúc Ngưỡng Tu cho “nền văn học sau lũy tre làng” VN (ý của nhà văn Hoài Việt) là: Muốn có thể đi ra nước ngoài, văn học mấy chú cần phải: 1- HAY; 2- DỊCH GIẢ GIỎI; 3- CÓ TIỀN!

Nghe như: Chả bao giờ các anh đi được đến đâu cả vì CẢ BA THỨ CÁC ANH ĐỀU… KHÔNG CÓ!

Nhất là cái HAY thì ngàn đời các anh cũng chả có nổi nếu các ANH VẪN ÔM KHƯ KHƯ LẤY CÁI QUAN NIỆM: VĂN HỌC NGHỆ THUẬT LÀ VŨ KHÍ ĐẤU TRANH GIAI CẤP, LÀ CÔNG CỤ TUYÊN TRUYỀN CỦA ĐẢNG!

Nghĩa là: CÁI NGUYÊN NHÂN CỦA MỌI NGUYÊN NHÂN VẪN CHƯA AI DÁM ĐỤNG ĐẾN VÌ… SỢ VÀ HÈN! Thế thôi!

Tóm lại: từ thượng tầng kiến trúc đến hạ tầng cơ sở, từ mọi mặt kinh tế văn hóa, xã hội, “các nhà quản tượng của chú Voi mù” đang nửa nuốn nới, muốn cởi xích cho chân trước hoặc chân sau của Voi, nhưng chưa biết mần ăn ra sao cho nó có vẻ… “có ný nuận cách mạng” mà không bị coi là do bất lực nên phải thay đổi…bắt buộc!

Thế là Voi càng lúng túng trong sợi xích to đùng chẳng biết nên đi đằng nào! Chưa chừng nó nổi đóa, quật đổ hết những gì ngăn cản bước đi của nó cho mà coi! 

NS Tô Hải