Theo Dương Lịch, cứ bốn năm sẽ có một năm Nhuận. Năm Nhuận tháng Hai có 29 thay vì 28 ngày. Nếu đang sống ở Hoa Kỳ, thì những năm Nhuận lại còn có thêm Thế Vận Hội Mùa Hè và cuộc bầu cử để chọn một vị Tổng Thống mới.
The United States of America, viết và gọi tắt là U.S.A. hay USA. Tiếng Việt gọi là Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ hay Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ; cũng còn được gọi tắt là Hiệp/Hợp Chủng Quốc hay Hoa Kỳ (giọng Bắc) hoặc Huê Kỳ (giọng Nam). Cũng có lúc được gọi hoàn toàn bằng tiếng Việt thuần túy là nước Cờ Hoa. Tên gọi ngắn và gọn nhất là nước Mỹ. Nước Mỹ khởi đầu là 13 thuộc địa cũ của Đế Quốc Anh (British Empire) ở bên kia bờ Đại Tây Dương. Ngày 4 tháng Bẩy năm 1776, 13 thuộc địa này tuyên bố Độc Lập với Bản Hiến Chương và tên mới.
Năm 2016 này ngoài Thế Vận Hội Mùa Hè (Summer Olympic) sẽ được tổ chức ở nước Ba Tây (Brazil), thuộc Nam Mỹ Châu, trong suốt 3 tuần lễ của tháng Tám, còn có cuộc bầu cử Tổng Thống Mỹ vào tháng 11 để chọn ra một người mới nắm quyền Hành Pháp của nước Mỹ, theo đúng luật lệ được nêu ra trong bản Hiến Pháp Hoa Kỳ. Vì là sự liên hiệp của 50 tiểu bang, mỗi tiểu bang lại có những luật lệ riêng biệt khác nhau. Cuộc bầu cử Tổng Thống thường kéo dài đến gần 2 năm. Bắt đầu bằng những người ra tranh cử tức các Ứng Cử Viên và sẽ lần lượt bị loại ra dần dần qua:
– Bầu Sơ Bộ (Primary Voting): Qua hai hình thức bầu Primary hay Caucus tùy theo luật lệ của từng tiểu bang để loại ra dần và chọn lấy 1 Ứng Cử Viên sáng giá nhất.
– Đại Hội Đảng Toàn Quốc (National Convention): Là cuộc đại hội toàn Đảng của các Đại Biểu (Delegate) đến từ 50 tiểu bang, thủ đô Hoa Thịnh Đốn và các vùng phụ thuộc (territories). Đại Hội Đảng Toàn Quốc là một sự hợp thức hóa các cuộc Bầu Sơ Bộ của các tiểu bang.
– Tổng Tuyển Cử (General Election): Trong ngày thứ Ba đầu tháng Mười Một (ngày thứ Ba này không được rơi vào đúng ngày mùng 1. Nếu đúng ngày 1 thì sẽ đi bầu trong ngày mùng 8), toàn thể dân Mỹ đến tuổi được đi bầu nếu đã ghi danh, sẽ chọn lấy người mình mong muốn. Trong Phiếu Bầu ngoài các Ứng Cử Viên của các Đảng, sẽ có thêm các Ứng Cử Viên của tiểu bang như Thượng Nghị Sĩ Liên Bang (US Senator), Dân Biểu Liên Bang (US Representative), Thống Đốc và Phó Thống Dốc (Governor and Lieutenant Governor), các Nghị Sĩ và Dân Biểu Tiểu Bang (State Senator/Representative), các chức vụ trong tiểu bang, Quận hạt và các Câu Hỏi Trưng Cầu (Ballot Questions) của tiểu bang hay thành phố nơi mình đang sinh sống…
– Cử Tri Đoàn (Electoral College): Đây là bước cuối cùng (final process) của tiến trình bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ. Kể từ giữa tháng Mười Một cho đến ngày 19 tháng Mười Hai năm 2016, 538 Electors tiêu biểu cho 535 Dân Biểu, Nghị Sĩ của Quốc Hội Hoa Kỳ (lưỡng viện) và 3 của thủ đô Hoa Thịnh Đốn – HTĐ (theo Tu Chính Án 23, thủ đô HTĐ có được 3 Electors trong Cử Tri Đoàn) sẽ bỏ phiếu tại các tiểu bang và thủ đô HTĐ để hợp thức hóa kết quả cuộc Tổng Tuyển Cử. Lưỡng Viện sẽ họp vào ngày 6 tháng Giêng năm sau ngày có Tổng Tuyển Cử, để kiểm lại các phiếu bầu của Cử Tri Đoàn được gửi về từ các tiểu bang, thủ đô HTĐ. Chủ Tịch Thượng Viện tuyên bố trước lưỡng viện ai đã đắc cử chức vụ Tổng thống và Phó Tổng Thống khi đạt được con số Electors quá bán là 270. Ngày 20 tháng Giêng năm 2017, tân Tổng Thống và tân Phó Tổng Thống sẽ làm lễ đăng quang nhậm chức.

Đã có bài viết về Bầu Sơ Bộ, ở đây xin chú trọng đến Đại Hội Đảng Toàn Quốc vì trong những tuần cuối tháng Bẩy năm nay sẽ có đại hội của 2 chính Đảng lớn và quan trọng: Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hòa.

Đại Hội Đảng Cộng Hòa Toàn Quốc (Republican National Convention): Được tổ chức kể từ ngày 18 đến 21 tháng Bẩy, 2016 ở thành phố Cleveland, bang Ohio. Đây là lần thứ ba, thành phố Cleveland được chọn, lần trước vào năm 1936. Với 2.472 Đại Biểu, chỉ cần có được con số đa số quá bán là 1.237 để Ứng Cử Viên trở thành người được Đảng Cộng Hòa đề cử ra tranh cử.
Đảng Cộng Hòa Mỹ thường được gọi là GOP, viết tắt từ Grand Old Party, là một Đảng chính trị xưa thứ nhì còn tồn tại trên thế giới (sau Đảng Dân Chủ Mỹ). Sở dĩ được gọi tên GOP để gợi và nhắc đến nguồn gốc cũ từ Đảng Dân Chủ. Ra đời năm 1854 để chống lại Đạo Luật Kansas-Nebraska muốn tiếp tục phát triển chế độ nô lệ và xúc tiến hiện đại hóa kinh tế sang các vùng phụ thuộc. Năm 1858 được kết hợp với các cựu đảng viên Whigs và Dân chủ Free Soil trở thành một đảng lớn có chân tại hầu hết các tiểu bang Miền Bắc. GOP thắng cử lần đầu tiên trong cuộc bầu Tổng Thống năm 1860 và vị Tổng Thống đó là Abraham Lincoln (1861-1865).

Ngoài việc bầu để chọn ứng cử viên Tổng Thống, các Đại Biểu cũng hội thảo để thống nhất Cương Lĩnh Đảng và đường hướng cho 4 năm sắp tới.

Đại Hội Đảng Dân Chủ Toàn Quốc (Democratic National Convention): Được tổ chức trong 4 ngày, từ 25 đến 28 tháng Bẩy, 2016 ở thành phố Philadelphia, tiểu bang Pennsylvania. Với con số 4.768 Đại Biểu của Đảng Dân Chủ, bao gồm 717 Đại Biểu Chưa Hứa:
• 437 Đại Biểu được bầu (433 phiếu, 8 Đại Biểu Hải Ngoại, Democrats Abroad, chỉ có giá trị nửa phiếu ở đại hội đảng) đến từ Hội Đồng Đảng Dân Chủ Toàn Quốc (Democratic National Committee) bao gồm các Chủ Tịch và Phó Chủ Tịch Đảng của 50 tiểu bang.
• 20 Thủ Lãnh Đảng Đặc Biệt (Distinguished Party Leaders, DPL) bao gồm các Nguyên và Cựu Chủ Tịch, Phó Chủ Tịch, cựu Thủ Lãnh Quốc Hội (former congressional leaders) và cựu Chủ Tịch Đảng Toàn Quốc.
• 192 Dân Biểu trong Hạ Viện (kể cả những Dân Biểu không có quyền bầu đến từ Thủ đô Hoa Thịnh Đốn và các vùng phụ thuộc (territories) như Guam, Caribbean…
• 47 Nghị Sĩ trong Thượng Viện (kể cả Thủ đô Hoa Thịnh Đốn shadow senators – Thượng Nghị Sĩ trong bóng tối).
• 21 Thống Đốc (kể cả Thống Đốc các vùng phụ thuộc và Thị Trưởng thủ đô Hoa Thịnh Đốn).
Trong tổng số 4.768 Đại Biểu kể trên, có 717 Đại Biểu Chưa Hứa (unpledged delegates) thường được gọi là Đại Biểu Tối Cao (superdelegate), trong đó bao gồm 8 Đại Biểu hải Ngoại. Những Đại Biểu Chưa Hứa này sau khi bỏ phiếu sẽ thành con số 713 phiếu trong tổng số quá bán là 2.383 để Ứng Cử Viên trở thành người được Đảng Dân Chủ đề cử ra tranh cử chức vụ Tổng Thống.
Trong Đại Hội Đảng Dân Chủ Toàn Quốc, ngoài việc thống nhất các quyết định, chủ trương, đường hướng bất đồng, các Đại Biểu cũng bàn thảo để thông qua Cương Lĩnh Đảng Dân Chủ (party platform) dọn đường cho một kế hoạnh chung trong 4 năm sắp tới.

Mỗi chính Đảng có con số Ứng Cử Viên khác nhau. Năm 2016 này, Đảng Dân Chủ chỉ có 3, Đảng Cộng Hòa có 17. Do đó, các Đại Biểu tham dự Đại Hội Đảng Toàn Quốc là những người đại diện cho các Ứng Cử Viên đã ra tranh cử, dù đã rút lui nhưng vẫn phải để tên trong danh sách và giữ kết quả có được sau cuộc Bầu Sơ Bộ trong tiểu bang, vùng phụ thuộc của mình. Trong đại hội đảng toàn quốc, Thư ký Đại Hội Đảng Toàn Quốc sẽ đọc tên từng tiểu bang theo mẫu tự A, B, C… 1 hay nhiều Đại Biểu thay mặt cho toàn nhóm đọc to lên kết quả Bầu Sơ Bộ tiểu bang, vùng phụ thuộc của mình trước toàn thể đại hội. Tùy theo luật lệ của từng tiểu bang hay vùng phụ thuộc và luật lệ của Đại Hội Đảng Toàn Quốc, các con số kết quả Bầu Sơ Bộ sẽ được giữ nguyên hay được chuyển nhượng sang cho Ứng Cử Viên duy nhất còn lại. Do đó, tổng số phiếu (Đại Biểu) Ứng Cử Viên đạt được trong các cuộc Bầu Sơ Bộ sẽ khác với con số được tuyên bố trong Đại Hội Đảng Toàn Quốc.

Các Đại Biểu bắt buộc (bounding) phải bầu theo kết quả của cuộc Bầu Sơ Bộ trong tiểu bang của mình, trong vòng bầu thứ nhất. Nếu bầu vòng đầu không có được kết quả trên quá bán, các Đại Biểu có quyền du di trong các vòng sau.

Ngoài Đại Hội Đảng Toàn Quốc của hai Đảng chính, cũng có Đại Hội Đảng Toàn Quốc của các Đảng khác. Đảng Tự Do (Libertarian) đã họp Đại Hội Đảng Toàn Quốc ở thành phố Orlando, bang Florida, trong các ngày 26-30 tháng Năm, 2016. Đảng Xanh (Green) dự trù sẽ họp Đại Hội Đảng Toàn Quốc ở thành phố Houston, bang Texas trong các ngày 4-7 tháng Tám, 2016.

Topsfield, Massachusetts ngày 20 tháng 7, 2016
An-tôn Uông Đình Phú
Liên Đoàn Cử Tri Người Mỹ Gốc Việt Tại Massachusetts
Vietnamese-American Voters League Of Massachusetts

http://nguoivietboston.com/?p=34168