Kinh Khổ
BÁC SĨ – Vì sao tư nhân hiệu quả hơn nhà nước
Hồi nãy tôi mới chở cô bạn đi khám bệnh ở một phòng khám tư nhân. Nên tôi muốn nói về Bệnh Viện Tư và Bệnh Viện Nhà Nước. Như các bạn biết Bệnh Viện Nhà Nước hách dịch ra sao, chẳng có một chút y đức gì cả. Còn ở mấy phòng khám tư nhân hoặc bệnh viên tư thì như sáng và tối, 180 độ so với bệnh viên nhà nước. Bạn mới gửi xe ở Bệnh Viện (BV) Tư thì nhân viên chào hỏi bạn. Bạn bước vào hỏi thông tin và thủ tục thì nhân viên luôn tận tình chu đáo. Bác sĩ khám bệnh thì nâng niu bạn như nâng trứng. Ở đây tôi muốn nói đến cơ chế và giải thích vì sao lại có sự khác biệt như vậy.
Vấn đề với Bệnh Viện Nhà Nước và cơ chế y tế công:
- Lương cố định và quy định bởi nhà nước – Giờ nhà nước quy định lượng bác sĩ là 3 triệu một tháng rồi ban hành y tế miễn phí. Vấn đề là gì? Vấn đề là những sinh viên ưu tú nhất của đất nước nếu muốn làm bác sĩ phải thi rất cạnh tranh và học cật lực – có thể nói là cực hơn tất cả các ngành khác. Nhưng khi họ ra ngoài làm thì lương họ lại bị cố định bởi nhà nước. Tại sao là 3 triệu mà không phải là 30 triệu? Tại sao lại kìm chế mức lương của người ta. Giờ giả sử nhà nước quy định lương của Ngọc Trinh chỉ nên là 3 triệu một tháng thì bạn nghĩ chuyện gì sẽ xảy ra? Chất lượng người mẫu sẽ giảm, gái xinh sẽ không muốn làm người mẫu nữa.
- Chính phủ ban hành kinh phí nhưng không linh động – Giờ mỗi năm chính phủ quyết định rót (giả sử) 100 triệu USD cho y tế. Trong năm đó tất cả các bệnh viện không được tốn hơn 100 triệu USD. Vậy làm sao được? Bệnh nhân tập thể cần chi 300 triệu thì sao? Đó là sự khác biệt giữa các nền y tế khác và y tế Mỹ. Y Tế hoạt động theo cơ chế thị trường. Bệnh nhân cần thì sẽ có thuốc chữa. Cung và cầu luôn cân đối.
Bây giờ so với các phòng khám tư nhân và Bệnh Viện Tư, họ khác thế nào?
- Lương trả theo năng lực – Bác sĩ và y tế phải luôn học hỏi và nỗ lực. Bệnh nhân như khách hàng vậy và khách hàng là thượng đế. Nếu họ không làm tốt thì họ sẽ mất doanh thu và họ sẽ chịu thiệt. Chưa kể đến uy tín của cơ sở.
- Cơ chế kinh phí thị trường – Khác với bệnh viện công, vốn có giới hạn kinh phí và chỉ hoạt động dưới mức kinh phí đó, bệnh viện tư hoạt động như một doanh nghiệp. Có cung có cầu. Có vấn đề sẽ có giải pháp. Thủ tục thì nhanh gọn lẹ để tiết kiệm thời gian. Bệnh nhân có bệnh thì sẽ có thuốc chữa, đương nhiên là giá cả theo cơ chế thị trường.
VÌ SAO Y TẾ KHÔNG MIỄN PHÍ – Đọc thì nhiều bạn sẽ chỉ ra Anh và Châu Âu và nói: “Châu Âu và Anh y tế miễn phí đấy. Các công ty không được kiếm lợi nhuận.” Ý bạn là sao? Miễn phí là nghĩa gì? Như đã nói trên, miễn phí ở đây là họ sẽ cố định kinh phí và giới hạn mức chữa trị. Nền y tế Châu Âu chỉ ăn theo nền y tế Mỹ, vốn sản xuất ra những loại thuốc chữa bệnh và những giải pháp y học mang tính chất đột phát. Nếu không có Mỹ, thị trường Mỹ và người tiêu dùng Mỹ mua thuốc, nếu các doanh nghiệp thuốc Mỹ không kiếm được lợi nhuận thì lấy ai sáng chế ra những giải pháp mà bạn cho là miễn phí? Vậy miễn phí ở đây là gì? Khi bạn đặt cái khái niệm “miễn phí” lên y tế, bạn vô tình cho rằng nó không tốn kém gì cả. Bạn vô tình cho rằng các bác sĩ và y tá không cần phải trả lương và các cơ sở không cần được đầu tư.
LỢI NHUẬN LÀ CAO THƯỢNG – Tôi biết, khi nhắc tới lợi nhuận và y tế thì nhiều người, nhất là người Việt, sẽ sồn sồn lên và phán rằng: “Đồ khốn, tại sao bạn có thể kiếm lời bằng cách đó được?” Ý bạn là sao? Có vấn đề gì hả? Bác sĩ muốn làm bác sĩ phải học 6 năm trời, học hỏi không ngừng nghỉ – vậy đó có phải là miễn phí không? Những công ty dược chế biến thuốc phải tốn hàng tỷ đô để phát triển thuốc và thuê nhân sự – cái đó có miễn phí không? Những khoa học gia và người chế tạo thuốc phải tốn công sức nghiên cứu và hàng năm trời thử nghiệm – vậy đó có miễn phí không? Không hề.
Nếu bạn cho rằng kiếm lời trong ngành y là thất đức thì tôi sẽ hỏi ngược lại bạn như sau:
- Bạn sẽ làm gì để thu hút sinh viên giỏi nhất học ngành y.
- Bạn sẽ làm gì để thúc đẩy các quỹ rót vốn vào các dự án phát triển thuốc?
- Bạn sẽ làm gì để khiến các công ty dược phẩm đầu tư phát triển thuốc?
- Bạn sẽ làm gì để giữ chân người tài trong ngành?
Câu trả lời rất đơn giản, đó chính là LỢI NHUẬN. Vì ngoài lợi nhuận ra thì chẳng có điều gì khác hiệu quả hơn. Và đừng nói với tôi là y đức, đạo đức và lý tưởng cứu người vĩ đại. Đúng, có thể vài cá nhân nào đó sẽ làm việc miễn phí cho bạn nhưng đa số thì sao? Bạn có chịu làm việc miễn phí không? Có chịu học hành 6 năm trời rồi bị trả lương bèo không? Tôi chắc là không. Vậy bạn đã đồng ý, công khai và âm thầm, rằng lợi nhuận là giải pháp tốt nhất để thúc đẩy ngành y.
Một điều ấn tượng nữa là lợi nhuận sẽ không tạo ra những con người ích kỳ, mà sinh ra những con người có trách nhiệm làm việc hăng say. Bạn nhìn xung quanh xem, tất cả những quỹ từ thiện đều là quỹ tư nhân, hầu hết các quỹ y tế đều là quỹ tư nhân, hầu hết những bác sĩ trị bệnh cho người nghèo đều là những người giàu có. Ngược với suy nghĩ nông cạn rằng lợi nhuận sẽ tạo ra người ích kỳ, lợi nhuận lại tạo ra con người nhân văn. Bác sĩ là một doanh nhân và lợi nhuận là động cơ thúc đẩy sự phát triển. Đó là vì sao lợi nhuận lại cao thượng và là giải pháp hiệu quả nhất cho ngành y.
Ku Búa @ Cafe Ku Búa
Bàn ra tán vào (0)
Các tin đã đăng
- "Đi Ăn Ở Hà Nội" - by Đỗ Duy Ngọc / Trần Văn Giang (ghi lại).
- "Chỉ Có Ở Việt Nam" - by Ku Búa / Trần Văn Giang (ghi lại).
- "Việt Nam Tự Hào?" - by Trần Văn Giang (st).
- "Tôi Đã Thấy" - by Bác sĩ Trần Văn Minh / Trần Văn Giang (ghi lại).
- "Hành Nghề Mãi Dâm Tại Việt Nam" - by Thạch Đạt Lang / Trần Văn Giang (ghi lại)
BÁC SĨ – Vì sao tư nhân hiệu quả hơn nhà nước
Hồi nãy tôi mới chở cô bạn đi khám bệnh ở một phòng khám tư nhân. Nên tôi muốn nói về Bệnh Viện Tư và Bệnh Viện Nhà Nước. Như các bạn biết Bệnh Viện Nhà Nước hách dịch ra sao, chẳng có một chút y đức gì cả. Còn ở mấy phòng khám tư nhân hoặc bệnh viên tư thì như sáng và tối, 180 độ so với bệnh viên nhà nước. Bạn mới gửi xe ở Bệnh Viện (BV) Tư thì nhân viên chào hỏi bạn. Bạn bước vào hỏi thông tin và thủ tục thì nhân viên luôn tận tình chu đáo. Bác sĩ khám bệnh thì nâng niu bạn như nâng trứng. Ở đây tôi muốn nói đến cơ chế và giải thích vì sao lại có sự khác biệt như vậy.
Vấn đề với Bệnh Viện Nhà Nước và cơ chế y tế công:
- Lương cố định và quy định bởi nhà nước – Giờ nhà nước quy định lượng bác sĩ là 3 triệu một tháng rồi ban hành y tế miễn phí. Vấn đề là gì? Vấn đề là những sinh viên ưu tú nhất của đất nước nếu muốn làm bác sĩ phải thi rất cạnh tranh và học cật lực – có thể nói là cực hơn tất cả các ngành khác. Nhưng khi họ ra ngoài làm thì lương họ lại bị cố định bởi nhà nước. Tại sao là 3 triệu mà không phải là 30 triệu? Tại sao lại kìm chế mức lương của người ta. Giờ giả sử nhà nước quy định lương của Ngọc Trinh chỉ nên là 3 triệu một tháng thì bạn nghĩ chuyện gì sẽ xảy ra? Chất lượng người mẫu sẽ giảm, gái xinh sẽ không muốn làm người mẫu nữa.
- Chính phủ ban hành kinh phí nhưng không linh động – Giờ mỗi năm chính phủ quyết định rót (giả sử) 100 triệu USD cho y tế. Trong năm đó tất cả các bệnh viện không được tốn hơn 100 triệu USD. Vậy làm sao được? Bệnh nhân tập thể cần chi 300 triệu thì sao? Đó là sự khác biệt giữa các nền y tế khác và y tế Mỹ. Y Tế hoạt động theo cơ chế thị trường. Bệnh nhân cần thì sẽ có thuốc chữa. Cung và cầu luôn cân đối.
Bây giờ so với các phòng khám tư nhân và Bệnh Viện Tư, họ khác thế nào?
- Lương trả theo năng lực – Bác sĩ và y tế phải luôn học hỏi và nỗ lực. Bệnh nhân như khách hàng vậy và khách hàng là thượng đế. Nếu họ không làm tốt thì họ sẽ mất doanh thu và họ sẽ chịu thiệt. Chưa kể đến uy tín của cơ sở.
- Cơ chế kinh phí thị trường – Khác với bệnh viện công, vốn có giới hạn kinh phí và chỉ hoạt động dưới mức kinh phí đó, bệnh viện tư hoạt động như một doanh nghiệp. Có cung có cầu. Có vấn đề sẽ có giải pháp. Thủ tục thì nhanh gọn lẹ để tiết kiệm thời gian. Bệnh nhân có bệnh thì sẽ có thuốc chữa, đương nhiên là giá cả theo cơ chế thị trường.
VÌ SAO Y TẾ KHÔNG MIỄN PHÍ – Đọc thì nhiều bạn sẽ chỉ ra Anh và Châu Âu và nói: “Châu Âu và Anh y tế miễn phí đấy. Các công ty không được kiếm lợi nhuận.” Ý bạn là sao? Miễn phí là nghĩa gì? Như đã nói trên, miễn phí ở đây là họ sẽ cố định kinh phí và giới hạn mức chữa trị. Nền y tế Châu Âu chỉ ăn theo nền y tế Mỹ, vốn sản xuất ra những loại thuốc chữa bệnh và những giải pháp y học mang tính chất đột phát. Nếu không có Mỹ, thị trường Mỹ và người tiêu dùng Mỹ mua thuốc, nếu các doanh nghiệp thuốc Mỹ không kiếm được lợi nhuận thì lấy ai sáng chế ra những giải pháp mà bạn cho là miễn phí? Vậy miễn phí ở đây là gì? Khi bạn đặt cái khái niệm “miễn phí” lên y tế, bạn vô tình cho rằng nó không tốn kém gì cả. Bạn vô tình cho rằng các bác sĩ và y tá không cần phải trả lương và các cơ sở không cần được đầu tư.
LỢI NHUẬN LÀ CAO THƯỢNG – Tôi biết, khi nhắc tới lợi nhuận và y tế thì nhiều người, nhất là người Việt, sẽ sồn sồn lên và phán rằng: “Đồ khốn, tại sao bạn có thể kiếm lời bằng cách đó được?” Ý bạn là sao? Có vấn đề gì hả? Bác sĩ muốn làm bác sĩ phải học 6 năm trời, học hỏi không ngừng nghỉ – vậy đó có phải là miễn phí không? Những công ty dược chế biến thuốc phải tốn hàng tỷ đô để phát triển thuốc và thuê nhân sự – cái đó có miễn phí không? Những khoa học gia và người chế tạo thuốc phải tốn công sức nghiên cứu và hàng năm trời thử nghiệm – vậy đó có miễn phí không? Không hề.
Nếu bạn cho rằng kiếm lời trong ngành y là thất đức thì tôi sẽ hỏi ngược lại bạn như sau:
- Bạn sẽ làm gì để thu hút sinh viên giỏi nhất học ngành y.
- Bạn sẽ làm gì để thúc đẩy các quỹ rót vốn vào các dự án phát triển thuốc?
- Bạn sẽ làm gì để khiến các công ty dược phẩm đầu tư phát triển thuốc?
- Bạn sẽ làm gì để giữ chân người tài trong ngành?
Câu trả lời rất đơn giản, đó chính là LỢI NHUẬN. Vì ngoài lợi nhuận ra thì chẳng có điều gì khác hiệu quả hơn. Và đừng nói với tôi là y đức, đạo đức và lý tưởng cứu người vĩ đại. Đúng, có thể vài cá nhân nào đó sẽ làm việc miễn phí cho bạn nhưng đa số thì sao? Bạn có chịu làm việc miễn phí không? Có chịu học hành 6 năm trời rồi bị trả lương bèo không? Tôi chắc là không. Vậy bạn đã đồng ý, công khai và âm thầm, rằng lợi nhuận là giải pháp tốt nhất để thúc đẩy ngành y.
Một điều ấn tượng nữa là lợi nhuận sẽ không tạo ra những con người ích kỳ, mà sinh ra những con người có trách nhiệm làm việc hăng say. Bạn nhìn xung quanh xem, tất cả những quỹ từ thiện đều là quỹ tư nhân, hầu hết các quỹ y tế đều là quỹ tư nhân, hầu hết những bác sĩ trị bệnh cho người nghèo đều là những người giàu có. Ngược với suy nghĩ nông cạn rằng lợi nhuận sẽ tạo ra người ích kỳ, lợi nhuận lại tạo ra con người nhân văn. Bác sĩ là một doanh nhân và lợi nhuận là động cơ thúc đẩy sự phát triển. Đó là vì sao lợi nhuận lại cao thượng và là giải pháp hiệu quả nhất cho ngành y.
Ku Búa @ Cafe Ku Búa