ĐỒNG CÁT HẢI LĂNG  -  CAO MỴ NHÂN 

Hôm xưa tôi có kể cho anh nghe về đoạn đường từ hồ Tịnh Tâm ra cửa Thượng Tứ vắng tanh, vắng ngắt, vào lúc mới 5 giờ sớm thôi, tôi phải cuốc bộ một mình, để sẽ tới bến xe Nguyễn Hoàng đi Quảng Trị cho kịp sáng thứ hai làm việc . 

Ngôi nhà số 124 đường Đinh Bộ Lĩnh, song song với một phần hồ Tịnh nêu trên, do chú dì thuê từ khi nào, tôi chả biết, vì chú dì tôi có nhà trong Đà Nẵng, nhưng ông phục vụ tại quân y viện Nguyễn Tri Phương, nên ra Huế ở cho gần sở. 

Còn tôi thì đa đoan hơn, ấy là tôi đang tập sự công tác xã hội ngoài La Vang Quảng Trị lận. 

Nhưng vì tôi cũng đã lập gia đình ở Đà Nẵng, nên tôi hay có màn về thăm nhà ...chồng, chúng tôi phải ghé nhà chú dì ở lại những buổi không kịp đi tiếp đường trường hoặc vô hoặc ra khỏi điểm tạm ghé Huế đó . 

Và đó là ngày đầu tiên tôi dám một mình rỡn đùa với ma bên dọc hồ . 

Chú có xe Jeep, nhưng 7 giờ sáng mới đi làm, dì trông em bé con dì, tôi đã lỡ ở lại Huế chơi, thì ráng mà kiếm phương tiện trở ra Quảng Trị đầu tuần . 

Tôi thức dậy lúc 4.30 sáng, vệ sinh xong xuôi, đúng 5.00 tinh mơ, chào chú dì rồi tự mở đôi cánh cửa trước ra đường Đinh Bộ Lĩnh tối câm. 

Bắt đầu có những làn gió mát đến lạnh người từ bên hồ thổi qua. 

Sao bấy giờ tôi chẳng biết sợ gì cả, cứ thoăn thoắt đi, có lúc như chạy theo làn gió rất nhẹ nhưng ma quái dưới chân. 

Tôi nhớ qua loa bà dì tôi có dặn là, sợ quá thì đọc câu chú sau: " án ma ni bát nhi hồng " mà cho tới giờ này, tôi vẫn chả hiểu gì cả . 

Một lúc có 2 chiếc cyclo ngược chiều nhau, một chiếc từ cửa Thượng Tứ đi vô, một chiếc lại từ trong xa tít tối tăm chạy ra...

Đúng ra, cả hai chiếc cyclo đó đều chạy thong dong, vì họ đi chở khách ...Khác với ở Saigon, chủ xe có thể vừa thả bánh xe, vừa hút thuốc lá, hay hát sơ sơ...

Rồi khi gặp khách thì mời chào đon đả, vui vẻ vv...

Nhưng cả hai ông xe này có vẻ không cần khách quá, họ vượt qua tôi, không hỏi một câu, ai nấy đi về hướng của họ . 

Tới lúc tôi kịp nhận ra, tôi mặc cái quần Jean đóng đinh dọc 2 ống quần, mà những năm đầu thập niên 60 thế kỷ trước, Huế còn nhìn với ánh mắt không mấy thiện cảm . 

Bấy giờ tôi mới thầm tiếc là không kêu xe đi cho mau, và  để thoát không khí ma quái âm u đang vây bủa đường trường . 

Dì tôi đã dặn là cyclo từ nhà ra bến xe đi Quảng Trị không bao  nhiêu, đi bộ, ma quỷ nó theo sợ lắm . 

Nay cái cổng Thượng Tứ lù lù thế kia, có đi bộ tới được cũng chết khiếp. 

Song đã tới nơi rồi mà ngoài đường cái bự Trần Hưng Đạo, loáng thoáng có xe hơi chạy, rồi xe đạp nữa ...

Bước lọt vô cửa Thượng Tứ, thêm mấy thước là ra ngoài đại lộ, tôi thở phào vui vẻ, còn chắc mẩm câu : " tự kỷ ám thị " . 

Ngoài bến xe đã đông, vì có một số khách như tôi, thường xuyên từ Quảng Trị về Huế thứ bảy, rồi đi xe chuyến sớm nhứt trở lại nhiệm sở hay đơn vị  sáng thứ hai . 

Khách nhà binh còn kịp dự lễ chào cờ đầu tuần nữa . 

Tới bến xe Nguyễn Hoàng, nhìn thấy quý ông ở Trung đoàn 4 Thiết giáp La Vang, tôi yên tâm, bởi tôi đang trách nhiệm công tác xã hội gia binh nơi ấy . 

Tuy đã có gia đình rồi, nhưng tôi vẫn ngại ngùng như thủa chưa đi lấy chồng, tôi đứng riêng một chỗ, xa cái bàn dành cho người ngồi chờ xe chạy...

Tiếng bác sĩ Lê Xuân Thảo cười thoải mái với ông Thương và mấy người khách quen lâu năm của xe đi Quảng Trị . 

Tôi loáng thoáng nghe quý ông nói về 2 ngày ở nhà với gia đình : ở đơn vị thì mong mỏi ngày nghỉ về nhà, ở nhà chưa nóng chỗ, lại cứ lo ra đơn vị vì trễ hay xe hư. 

Bác sĩ Lê Xuân Thảo và ông Thương sau này đều lên Trung tá. Bác sĩ Thảo giữ chức giám đốc bệnh viện Duy Tân trực thuộc QĐI/QKI, còn Trung tá Thương có thể là đi Thiết Đoàn Trưởng...

Xe từ Huế ra Quảng Trị thì bắt buộc phải chạy qua đồng cát Hải Lăng. 

Mầu cát trắng như muối, mặt cát nóng, óng ánh hất ánh nắng lên không gian, mắt ai nhìn ra ngoài cũng như nhậm nhậm ...

Có tiếng một vị khách nói: " Chưa mô, chút hồi nắng rát mặt, cặp mắt sẽ...toét ra nếu tui phải sống chỗ ni " 

Ông khách nói cường điệu thôi, "chớ cả một cái quận Hải Lăng đó, thiếu nữ vẫn mơ màng đôi cửa sổ của tâm hồn đó nờ .

Mọi người đều cười vui vẻ. 

 Thế mà mùa hè đỏ lửa năm 1972, VC pháo kích nát đoạn đường 50 Km từ Quảng Trị vô tới cây số 17 cửa ngõ vào Huế. 

Đồng cát Hải Lăng tuy đầy cát, nhưng vẫn có những cây dại mọc lưa thưa lá, thấp thoáng đây đó...

Một chiến hữu mới từ Qui Nhơn thuyên chuyển ra Đà Nẵng, làm sĩ quan đề lô thuộc Phòng 2 QĐI/QKI, lại là nhà văn, ông ta tới phòng xã hội gặp tôi, đúng lúc chúng tôi đang rất bận vì sắp mang quà cáp ra tiền đồn. 

Vị đó là trung uý Trần Doãn Dân, tức nhà văn Doãn Dân, hay đăng truyện ngắn ở tạp chí Bách Khoa Saigon. 

Nhà văn Doãn Dân mang phong cách ôn hoà, nhã nhặn, ông nói : " Ngày mai tôi đi Quảng Trị, công tác đề lô, tôi sẽ tận mắt quan sát chiến tranh, Cao Mỵ Nhân biết không, tôi đang viết

một cuốn hồi ký chiến tranh." 

Doãn Dân mặc đồ trận, ông rút một tập giấy đã đóng thành tập, cuốn tròn để trong túi ngang đùi quần trận, khoe tôi là đã viết được một nửa rồi. Sau chuyến công tác này, chắc là kết thúc được. 

Tôi cười buồn, vì trong nghề công tác xã hội của tôi, tôi đã có những kỷ niệm với quý vị huynh đệ chi binh trước mỗi lần đi hành quân hay công tác. Những người tôi chỉ gặp một lần, rồi không bao giờ gặp nữa . 

Mấy ngày sau, mặt trận Quảng Trị đã khốc liệt.

Một ngày quân và dân chạy kín đoạn đường đồng cát Hải Lăng dưới trận mưa pháo của " chúng nó " tức Bên Cướp Cuộc sau này là csvn . 

Trung uý Doãn Dân cùng chạy với Binh 1 Hoàng Huy, thuộc ban lương Sư Đoàn 3 Bộ Binh.

Những quả pháo của địch đã rót xuống đồng cát Hải Lăng . 

Một miểng pháo bằng bàn tay cắt đôi bộ ruột nhà văn Trung uý Doãn Dân. 

Ruột đổ ra, máu đổ ra, Doãn Dân kịp rút tập giấy cuốn trong túi quần trận đưa B 1 Hoàng Huy, nhờ tới số nhà X đường Phan Chu Trinh Đà Nẵng với lời dặn dò là trao cho cô Y, vợ ông, rồi gục xuống chết thảm. 

Một tháng sau, đơn vị đã báo cho gia đình cố Đại uý Trần Doãn Dân ở Saigon. 

Phu nhân ông nguyên là giáo sư trường nữ trung học Pháp từ Saigon ra tìm xác chồng, nhà văn Doãn Dân. 

Người phụ nữ mặc toàn mầu đen, tức bà Vũ T M nhờ tôi giúp bà đến Hải Lăng máu lửa. 

Tôi phải đưa bà đi gặp vị tướng Tư Lệnh SĐ3BB ở Hoà Cầm . Tướng giúp ngay: Bà quả phụ nhà văn Doãn Dân cùng B1 Hoàng Huy được cấp 1 xe Jeep ra đồng cát Hải Lăng, tìm gốc cây dại mà Doãn Dân đã vịn vào đó, để rút cuốn hồi ký chiến tranh nhờ B1 Hoàng Huy đưa về hậu cứ . 

Một ngày đường, xe về lại Đà Nẵng, bà Vũ TM kể chúng tôi nghe: " Có tới cả trăm gốc cây dại trên đồng cát Hải Lăng, quần áo trận rách toang còn rớt rải rác, chưa thu dọn hết được .

 Không biết thân xác Doãn Dân ở đâu nữa, B1 Hoàng Huy cố gắng tìm kiếm, nhưng sau một tháng hoảng loạn rồi, cũng chịu thua trí nhớ lúc quả pháo nổ tan tành, Hoàng Huy may mắn không chết. 

Về tới Đà Nẵng, B1 Hoàng Huy có đưa phu nhân nhà văn Doãn Dân tới căn nhà số X đường Phan Chu Trinh để bà Vũ TM xin lại tập bản thảo Hồi Ký Chiến Tranh của Doãn Dân. 

Nhưng chủ nhà cho hay: Cô Y đã dọn về Qui Nhơn ngay khi B1  Hoàng Huy trao cho cô ta tập giấy gì đó . 

Thế là trên hành trình binh nghiệp của tôi, có 2 lần phải nhắc tới đồng cát Hải Lăng Quảng Trị. 

Như tôi đã kể, thời gian mới ra trường phải đi tập sự ở La Vang, và mùa hè đỏ lửa, người bạn lính, bạn văn của tôi, Trung uý Doãn Dân đã tử nạn nơi đồng cát, mà tôi cứ tưởng miền đất hoang hoá cô liêu ấy chẳng bao giờ gây nên bất trắc, tai ương hoạn nạn nào. 

Ai ngờ máu quân dân VNCH đã phải đổ ra vì hoả pháo của bọn cộng phỉ vô nhân đạo, tàn ác, dã man không bút nào tả xiết được. 

Ngàn năm sau, những oan hồn trên đồng cát Hải Lăng vẫn sẽ còn ẩn khuất trong gió hú mưa gào, hay trong lửa hạn  bốc cháy oan khiên...

CAO MỴ NHÂN (HNPD)