Là nhà lãnh đạo quốc tế thứ hai tới Nhà Trắng từ khi Donald Trump lên cầm quyền, thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tìm bảo đảm cho tương lai của liên minh Mỹ-Nhật trong bối cảnh thế lực Trung Quốc càng ngày càng mạnh.

Qua đường dây liên lạc giữa Tokyo và nhóm cố vấn của ứng cứ viên đảng Cộng Hoà, vào tháng 11/2016, thủ tướng Shinzo Abe là lãnh đạo quốc tế đầu tiên được Donald Trump tiếp kiến ngay khi đắc cử. Trong khi đó, một số nhà lãnh đạo khác từ tổng thống Mêhicô, thủ tướng Úc cho đến nữ thủ tướng Đức bị chủ nhân Nhà Trắng, do tính khí thất thường, không tiếc lời chỉ trích công khai hoặc có cử chỉ thô lỗ. Chính nhờ mối quan hệ được chuẩn bị trước này mà lãnh đạo Nhật Bản được Donald Trump đối xử một cách thân thiện và hy vọng tinh thần hữu hảo tiếp tục kéo dài. Thủ tướng Nhật tuyên bố chờ đợi « cuộc gặp gỡ Mỹ-Nhật lần này chứng tỏ liên minh giữa hai nước sẽ được củng cố với tổng thống Donald Trump ».

Thực ra, chính Washington đã có động thái trước để trấn an Tokyo. Qua chuyến viếng thăm hồi đầu tháng 02/2017, tân bộ trưởng Quốc Phòng James Mattis đã xác quyết : Hoa Kỳ sát cánh với Nhật Bản 100% kể cả để bảo vệ quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đang bị Trung Quốc tranh chấp chủ quyền. Tổng thống Trump cũng dẹp qua một bên những đe dọa lúc tranh cử « để Nhật tự vệ một mình nếu không chia sẻ thêm gánh nặng với Mỹ».

Biết rõ thâm thủng cán cân thương mại và nạn thất nghiệp là mối ám ảnh của tổng thống Donald Trump, thủ tướng Shinzo Abe không đến thăm chủ nhà với bàn tay không. Ông đề ra kế hoạch hợp tác kinh tế (để trói tay tỷ phú địa ốc Trump) trong đó Nhật sẽ giúp xây dựng đường xe lửa cao tốc ở hai bang Texas và California, chế tạo robot phục vụ y học… với dự kiến tạo ra 700.000 việc làm tại Hoa Kỳ.

Đối với chủ nhân Nhà Trắng thì chuyến viếng thăm của thủ tướng Nhật tạo hai cơ hội tốt. Thứ nhất để ông tỏ ra xứng đáng với vai trò mới lãnh đạo siêu cường chứ không còn là anh MC, hoạt náo viên truyền hình. Vào lúc Shinzo Abe đáp xuống Washington, tổng thống Mỹ gọi điện cho chủ tịch Trung Quốc, tuyên bố tôn trọng « nguyên tắc một nước Trung Hoa » để xoa dịu Bắc Kinh. Cuộc điện đàm Donald Trump-Tập Cận Bình được mô tả là « rất thân thiện » càng làm nổi bật ý nghĩa của cuộc hội kiến thượng đỉnh Mỹ-Nhật ngày hôm sau.

Các hợp đồng khổng lồ về kinh tế và công nghiệp có thể giúp cho công luận bớt chú ý vào những thất bại và phê phán cay nghiệt, câu chuyện dài nhiều tập do chính ông gây ra : từ những tuyên bố bốc đồng cho đến sắc luật di trú mang tính phân biệt đối xử, phản lại truyền thống tự do, bao dung của Hiệp Chủng Quốc, bị toà án đình chỉ.

Tiếp Shinzo Abe còn là cơ hội để ông Donald Trump hạ nhiệt, tự giác tránh đưa ra những lời tuyên bố thiếu chín chắn hay mắng chửi phóng viên.