Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thống Donald Trump cảnh báo Mỹ chuẩn bị bước vào “tuần khó khăn nhất” trong cuộc chiến chống lại đại dịch coronavirus. “Sẽ có rất nhiều người chết,” ông nói. Số ca nhiễm đã vượt 300.000, cao nhất thế giới. Ông Trump cũng cho rằng các quy tắc giãn cách xã hội có thể được nới lỏng để cho phép người Mỹ làm lễ trong nhà thờ vào Chủ nhật Phục sinh. Tháng trước, ông xác định đây là ngày có thể chấm dứt phong tỏa.

Singapore ghi nhận 120 ca nhiễm mới trong 24 giờ, mức tăng cao nhất trong một ngày đến nay ở nước này. Ban đầu hạn chế được virus lây lan bằng giám sát và xét nghiệm diện rộng, Singapore giờ đây sẽ phải đóng cửa hầu hết các nơi làm việc từ thứ ba và tất cả các trường học một ngày sau đó. Khoảng 116 trong số các ca nhiễm mới là lây nhiễm tại cộng đồng.

Số người chết vì đại dịch ở Tây Ban Nha giảm ngày thứ ba liên tiếp. Con số 674 cũng là thấp nhất trong 10 ngày. Tây Ban Nha có số ca tử vong cao hơn bất kỳ nước nào khác ngoại trừ Ý, song chính quyền hy vọng quốc gia này đã qua đỉnh dịch. Dù vậy, phong tỏa toàn quốc đã được kéo dài đến ít nhất 26 tháng 4.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani tuyên bố hoạt động kinh tế “rủi ro thấp” sẽ khởi động lại từ thứ Bảy tới, mặc dù nước này đang vật lộn để kiểm soát coronavirus. Iran bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch hơn bất kỳ quốc gia Trung Đông nào khác: gần 60.000 người nhiễm và 3.603 người đã chết vì virus, Bộ Y tế báo cáo hôm Chủ nhật.

Keir Starmer đã được bầu làm lãnh đạo mới của Công Đảng Anh, kế nhiệm Jeremy Corbyn. Ông dễ dàng đánh bại đối thủ về thứ hai, bà Rebecca Long-Bailey. Ông Keir, cựu phát ngôn viên về Brexit của đảng, là một người ôn hòa và được kỳ vọng sẽ đưa Công Đảng trở lại vị thế trung tâm chính trị sau 5 năm theo đuổi chủ nghĩa xã hội cực tả của ông Corbyn.

Cảnh sát Pháp mở một cuộc điều tra khủng bố sau cuộc tấn công ở thị trấn đông nam Romans-sur-Isère. Một người đàn ông bước vào tiệm thuốc lá, giết chết hai người và làm bị thương thêm năm người bằng dao vào sáng thứ Bảy trước khi bị bắt giữ. Theo các công tố viên, nghi phạm là một người tị nạn Sudan ở độ tuổi 30. Hai người khác cũng bị bắt do liên quan đến vụ tấn công.

Trong một bài phát biểu hiếm hoi trên truyền hình, nữ hoàng kêu gọi người Anh tiếp tục “đoàn kết và cương quyết”. Bà ca ngợi NHS (Dịch vụ Y tế Quốc gia) và các nhân viên chủ chốt khác, đồng thời hứa với người xem rằng, “chúng ta sẽ gặp lại nhau”. Một số công viên ở London đã phải đóng cửa vào cuối tuần sau khi nhiều người đi tắm nắng và tận hưởng thời tiết tốt tại đây. Tuần trước Thái tử Charles, người thừa kế ngai vàng, đã hoàn thành bảy ngày tự cách ly sau khi xét nghiệm dương tính với virus.

TIÊU ĐIỂM

Đi tìm tỷ lệ tử vong thật sự của covid-19

Khi mà đại dịch covid-19 tăng tốc, ngay cả các nước xét nghiệm virus sâu rộng cũng bị sót rất nhiều ca nhiễm. Điều này khiến họ không thể biết được tỷ lệ thực sự của những người nhiễm bệnh đủ nặng để phải nhập viện (từ đó có thể giúp tìm ra tỷ lệ tử vong của căn bệnh). Nhưng ngày càng có nhiều nơi bắt đầu xét nghiệm các mẫu ngẫu nhiên trong người dân để tìm kháng thể chống virus, mà nếu có tồn tại tức là đã có ca nhiễm từ lâu.

Tuần trước, các nhà nghiên cứu tiến hành các xét nghiệm như vậy trên hàng ngàn người ở California, với các tình nguyện viên lái xe qua một trạm kiểm dịch để lấy mẫu máu. Kết quả dự kiến sẽ có sớm. Nghiên cứu này tuân theo một quy trình được phát triển bởi Tổ chức Y tế Thế giới, theo đó sẽ tổng hợp kết quả từ các nghiên cứu như vậy từ một loạt các quốc gia – và kết thúc cuộc tranh luận về tỷ lệ tử vong thực sự của covid-19.

Nga dời thời hạn gỡ phong tỏa

Theo dự kiến hôm nay người Nga sẽ quay lại làm việc. Đó là điều Tổng thống Vladimir Putin đã nói vào ngày 25 tháng 3. Song, giờ đây phần lớn đất nước vẫn phải phong tỏa. Vào ngày 2 tháng 4, sau gần một tuần vắng mặt trước công chúng, ông Putin nói trước toàn quốc rằng chuỗi ngày “không làm việc” sẽ được gia hạn đến 30 tháng Tư. Đáng chú ý hơn nữa là thiếu hỗ trợ cho các doanh nghiệp tư nhân. Trong khi nhân viên của khu vực công tiếp tục được nhận lương, các công ty tư nhân phần lớn bị bỏ mặc.

Và khi các bệnh viện thiếu tiền mặt trên cả nước căng mình đón số ca nhiễm tăng theo cấp số nhân, ông Putin chuyển giao trách nhiệm đối phó dịch bệnh cho các vùng, những nơi vốn phải chịu thiếu hụt nguồn lực trong phần lớn nhiệm kỳ tổng thống của ông. Nga có dư dả lực lượng an ninh để thực thi các biện pháp phong tỏa chặt chẽ. Nhưng điều họ thiếu là niềm tin vào chính phủ, một điều cần thiết trong bối cảnh đại dịch toàn cầu.

Trung Quốc đón Thanh Minh giữa dịch bệnh

Hôm nay là ngày cuối cùng của kỳ nghỉ ba ngày lễ Thanh Minh, một trong những ngày lễ quan trọng nhất của Trung Quốc. Vào thời điểm này trong năm, người Trung Quốc thường đi tảo mộ để tỏ lòng tôn kính với người đã khuất. Tuy nhiên, lần này nhiều nơi áp giới hạn số lượng người đi tảo mộ và quảng bá các dịch vụ theo đó nhân viên nghĩa trang được đến viếng mộ thay họ. Một lo ngại là đám đông ở nghĩa trang sẽ giúp coronavirus có cơ hội lây lan.

Nhưng chính phủ có lẽ cũng lo sợ rằng các cuộc tụ họp có thể khơi dậy nỗi tức giận với cách chính phủ xử lý dịch và đặt ra những nghi vấn mới về con số tử vong thực tế. Thay vào đó, chính phủ tuyên bố mặc niệm ba phút toàn quốc để tưởng nhớ những người thiệt mạng do virus, và đặc biệt là đối với 14 nhân viên y tế mà chính phủ xưng tụng là “các liệt sĩ” ái quốc. Họ bao gồm Lý Văn Lượng, một bác sĩ nhiễm virus chỉ vài ngày sau khi cảnh sát cấm anh không được nói về nó.

Myanmar chậm chạp ứng phó với covid-19

Sau nhiều tháng phủ nhận virus có tồn tại ở Myanmar, một lực lượng quân-dân sự sẽ bước vào tuần đầu tiên chống coronavirus. Hệ thống y tế không được chuẩn bị cho đại dịch và việc xét nghiệm hầu như chưa bắt đầu. Myanmar ghi nhận mới chỉ một trường hợp tử vong; và chỉ 20 xét nghiệm cho kết quả dương tính. Aung Sang Suu Kyi, lãnh đạo thực tế và là người đứng đầu lực lượng chống covid-19, đã từ bỏ thái độ e dè với truyền thông xã hội và đã thông qua Facebook yêu cầu người dân ở nhà.

Các chuyến bay quốc tế vào nước này đã bị đình chỉ; chính quyền ngừng cấp thị thực và cách ly hàng trăm người. Trong khi đó, hàng chục ngàn công nhân Myanmar trở về từ nước láng giềng Thái Lan lại không hề được xét nghiệm. Giờ đây, sẽ khó có các biện pháp mạnh tay. Trớ trêu thay, những người rủi ro nhất lại là những người đã bị “cách ly” từ lâu: 240.000 người mất nhà cửa bởi xung đột, bao gồm 130.000 người Hồi giáo Rohingya mà chính quyền đã giam giữ trong các trại tị nạn thô sơ ở bang Rakhine.

Nga và Ả Rập Saudi tìm kiếm thỏa thuận về giá dầu

Ả Rập Saudi và Nga dự kiến sẽ gặp nhau hôm nay để hỗ trợ thị trường dầu mỏ đang rơi tự do. Tháng 3 đã chứng kiến covid-19 đẩy nhu cầu tuột dốc không phanh, bên cạnh sự sụp đổ của liên minh giữa Nga và OPEC. Thứ Năm tuần trước, ngày 2 tháng 4, Tổng thống Donald Trump đã tweet rằng một thỏa thuận giữa Nga và Ả Rập Saudi, nước lãnh đạo OPEC, sắp diễn ra, khiến giá dầu trong ngày bật lên nhanh nhất từ trước đến nay.

Tuy nhiên đến thứ Bảy cuộc họp đã bị hoãn, có thể cho đến thứ Năm này. Người Nga và Saudi có thể không muốn quay lại quan hệ đối tác vốn chẳng có lợi đáng kể cho bên nào, vì việc OPEC trợ giá đã vô tình giúp sản xuất dầu đá phiến của Mỹ tăng vọt. Cũng không rõ làm thế nào Mỹ có thể tham gia vào một quan hệ đối tác như vậy, chưa kể là lợi ích của các công ty dầu mỏ Mỹ còn khác biệt nhau. Với việc Mỹ hiện là nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới, ông Trump muốn có một thỏa thuận. Nhưng ông có thể sẽ không được như ý.