Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Các quốc gia thành viên Tổ chức Y tế Thế giới nhất trí tổ chức một cuộc điều tra độc lập về covid-19. “Đánh giá vô tư, độc lập và toàn diện” sẽ xem xét vai trò của chính WHO trong cuộc khủng hoảng. Mỹ đặc biệt có vai trò quan trọng trong tổ chức liên chính phủ này. Giám đốc Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết cuộc điều tra sẽ bắt đầu “sớm nhất có thể”.

Trung Quốc áp thuế trừng phạt ở mức hơn 80% lên lúa mạch nhập khẩu từ Úc. Bộ thương mại Trung Quốc nói đây là kết quả của một cuộc điều tra lâu  dài về khiếu nại chống bán phá giá, song cũng có thể là hành động Trung Quốc trả đũa vì Úc đã thúc đẩy cuộc điều tra nguồn gốc đại dịch covid-19. Tuần trước, Trung Quốc áp lệnh cấm nhập khẩu lên bốn nhà máy chế biến thịt của Úc.

Một nhóm các nhà lập pháp đã ly khai khỏi Đảng Nền Cộng hòa Tiến bước của Emmanuel Macron, làm mất thế đa số tuyệt đối trong Quốc hội của đảng này. Những người bỏ đảng thành lập một nhóm thúc đẩy công bằng xã hội và môi trường, và khiến đảng của tổng thống giờ chỉ còn 288 trên 577 ghế. Để thông qua luật, ông Macron sẽ phải cần đến sự ủng hộ của MoDem, một đảng trung dung nhỏ hơn.

Walmart, chuỗi siêu thị lớn nhất thế giới, báo cáo doanh số tăng đột biến trong ba tháng đến tháng 4. Khách hàng mua sắm kém thường xuyên hơn, nhưng lại mua nhiều hơn trong đại dịch. Doanh số bán hàng so với các quý trước tăng 10% trong quý này so với cùng kỳ năm ngoái, và doanh số bán hàng online tăng 74%. Công ty đã thuê hơn 200.000 nhân viên mới để đáp ứng nhu cầu gia tăng.

Địa chỉ email và thông tin đi lại của 9 triệu hành khách của easyJet đã bị tin tặc đánh cắp. Hãng hàng không giá rẻ cũng thừa nhận rằng thông tin thẻ tín dụng của hơn 2.000 khách hàng đã bị truy cập. EasyJet lần đầu phát hiện lỗ hổng này vào vào tháng 1, theo BBC, và công ty đã hứa sẽ thông báo cho tất cả các khách hàng bị ảnh hưởng trong tháng này. Văn phòng Ủy viên Thông tin của Vương quốc Anh, một cơ quan quản lý, đang điều tra.

Hãng dược phẩm Mỹ Moderna đem đến một tia hy vọng cho công cuộc tìm kiếm vắc-xin ngừa covid-19. Công ty cho biết tám bệnh nhân đầu tiên được thử nghiệm trong giai đoạn một đã sản sinh ra các kháng thể có thể chống lại căn bệnh này. Một thử nghiệm lớn hơn, dự kiến ​​vào tháng 7, sẽ được tiến hành trước khi có được kết luận về sự hiệu quả của vắc-xin. Dù vậy, tin này vẫn làm thị trường chứng khoán tăng vọt.

Dữ liệu mới tiết lộ thiệt hại gây ra bởi phong tỏa của Anh đối với việc làm. Số người yêu cầu trợ cấp thất nghiệp tăng 69% lên 2,1 triệu trong tháng 4, mức tăng hàng tháng lớn nhất kể từ khi dữ liệu bắt đầu được thu thập vào năm 1971. Các số liệu riêng biệt cho thấy số lượng nhân viên được trả lương ở Anh đã giảm gần 460.000, tức giảm 1,6% từ tháng 3 đến tháng 4.

TIÊU ĐIỂM

Úc và Trung Quốc xung đột thương mại

Trên lý thuyết, các hạn chế Trung Quốc áp đặt lên thịt và lúa mạch nhập khẩu từ Úc vào đầu tuần này đại diện cho thể thức thương mại quốc tế như bình thường vốn có. Nghĩa là các chính phủ có thể được phép áp dụng thuế quan chống lại hàng nhập khẩu được trợ cấp và bán phá giá, vì thuế suất 80% áp dụng lên lúa mạch Úc được tuyên bố là vì lý do này. Trung Quốc cũng được phép đình chỉ nhập khẩu thịt bò với lý do yêu cầu về sức khỏe và ghi nhãn, như Trung Quốc tuyên bố vào tuần trước.

Nhưng trên thực tế, các quyết định trông có vẻ như mang tính kỹ thuật này lại là động thái trả đũa của Trung Quốc vì Úc đã chỉ trích họ về cách xử lý đại dịch covid-19. Cho đến nay không có khả năng mọi chuyện sẽ bùng nổ thành một cuộc chiến thương mại toàn diện. Người Úc đã nói rằng họ sẽ không trả đũa. Và các sản phẩm bị ảnh hưởng chỉ chiếm 0,4% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Úc. Tuy nhiên, môi trường chính trị đang căng thẳng nên cuộc tranh cãi vẫn có thể tiếp tục leo thang.

Siêu bão Amphan sắp đổ bộ Bangladesh và Ấn Độ

Bangladesh và Ấn Độ có thể nghĩ rằng không gì tồi tệ hơn đại dịch covid-19, nhưng rồi có siêu bão. Amphan hôm nay chuẩn bị đổ bộ gần Sundarbans, một khu rừng ngập mặn nằm giữa Ấn Độ và Bangladesh, với tốc độ gió 185 km/h. Đây là siêu bão đầu tiên trong mùa bão này ở Vịnh Bengal – và mạnh nhất trong hơn một thập niên qua. Các nhà dự báo cho rằng sóng thủy triều sẽ cao ít nhất 3 mét.

Hàng triệu người đã được sơ tán. Bangladesh có lẽ sẽ nhận ra rằng tập trung người tị nạn Rohingya trên một hòn đảo trong vịnh không phải là ý hay. Nhưng số người chết chưa chắc lên tầm thảm họa. Năm 1970 đã có một cơn bão giết chết tới 500.000 người ở Bangladesh. Kể từ đó, các khu nhà tránh bão và hệ thống cảnh báo sớm mạnh mẽ đã giúp giảm đáng kể số người chết. Bão Bulbul, cơn bão gần đây nhất, đổ bộ hồi tháng 11 năm ngoái, chỉ giết chết 24 người ở Bangladesh và Ấn Độ.

Thái Anh Văn nhậm chức tổng thống Đài Loan nhiệm kỳ hai

Thái Anh Văn hôm nay bước vào nhiệm kỳ bốn năm thứ hai của mình với tư cách là tổng thống Đài Loan. Đầu năm ngoái, nhiều nhà quan sát đã nghi ngờ liệu bà còn nắm quyền đến năm 2020 hay không. Nhưng tình hình bất ổn ở Hồng Kông dường như đã giúp tăng cường sự ủng hộ đối với các chính sách hoài nghi Trung Quốc của bà. Thành công trong việc ngăn chặn sự lây lan của covid-19 cũng giúp cho tỉ lệ ủng hộ của bà tăng lên.

Lễ nhậm chức của bà Thái có thể đã bị lu mờ bởi thất bại của Đài Loan trong cuộc họp online tuần này của Hội đồng Y tế Thế giới. Nhưng hòn đảo đã quyết định hoãn quá trình nộp hồ sơ làm quan sát viên của WHO với lý do cần phải tập trung vào đại dịch. Mặc dù phương Tây, bao gồm Mỹ, ủng hộ Đài Loan nộp hồ sơ, nhưng phần lớn các thành viên hội đồng sẽ không dám làm phật lòng Trung Quốc. Trong bài phát biểu sau khi tuyên thệ, bà Thái có lẽ sẽ tránh gây sốc cho chính phủ Trung Quốc. Bà dường như cũng muốn ổn định.

Các biên giới ở Bắc Mỹ vẫn đóng

Hôm nay là ngày cuối cùng của lệnh đình chỉ đi lại giữa Mỹ và Canada. Thay vào đó, các hạn chế nhằm ngăn chặn sự lây lan của coronavirus có thể sẽ được duy trì ít nhất cho đến 21 tháng 6 và có thể được gia hạn một lần nữa, tùy thuộc vào diễn biến cuộc chiến ngăn đại dịch covid-19. Một thỏa thuận được hai nước đồng thuận vào tháng 3, sau đó gia hạn vào giữa tháng 4, cho phép thương mại nhưng cấm giao thông không thiết yếu (thường có khoảng 200.000 người qua lại biên giới hàng ngày).

Canada phản đối mở cửa. Họ có ​​khoảng 6.000 ca tử vong do virus, so với con số hơn 90.000 của Mỹ. Họ lo ngại nhập khẩu ca nhiễm từ các bang bị ảnh hưởng nặng nề như New York và Michigan. Biên giới bận rộn hơn đáng kể ở phía nam giữa Mỹ với Mexico (nơi có ​​950.000 người qua lại hàng ngày trước đại dịch) cũng sẽ đóng cửa không cho qua lại, nhưng giao thương vẫn tiếp diễn. Mỹ cũng đã đình chỉ luật nhập cư, vì vậy những người di cư qua biên giới bất hợp pháp, hoặc người xin tị nạn, có thể bị trục xuất ngay lập tức.

Deutsche Bank khó khăn

Trong bối cảnh khó khăn của các ngân hàng châu Âu, Deutsche Bank, một trong những ngân hàng vướng vào nhiều rắc rối nhất của lục địa, hôm nay sẽ tổ chức cuộc họp thường niên. Christian Stitch, giám đốc điều hành, và James von Moltke, giám đốc tài chính, có thể sẽ lấy điểm truyền thông bằng cam kết tăng gấp đôi khoản đầu tư thân thiện với môi trường của Deutsche lên tới 200 tỷ euro (215 tỷ đô la) vào năm 2025 và hướng ngân hàng đến một mục tiêu môi trường bền vững có thể đo lường được.

Nhưng điều đó khó có thể làm người ta quên đi những tin xấu khác, chẳng hạn như tổn thất các khoản vay vì đại dịch covid-19 hay thực tế rằng cổ phiếu của họ hiện đang giao dịch chỉ bằng 0,2 giá trị sổ sách (so với mức trung bình 0,4 của các ngân hàng châu Âu). Ông Sewing hy vọng sẽ xoa dịu được các cổ đông đang tức giận bằng cách không nhận một tháng lương cơ bản và thúc đẩy chiến dịch của ông Moltke trong việc giảm chi phí biên bằng cách cắt giảm tới 18.000 việc làm.