GNsP (18.06.2016) – Hàng ngàn người dân sống tại Hà Nội, Nghệ An, Sài Gòn, Vũng Tàu tiếp tục xuống đường tọa kháng bảo vệ môi trường sạch vào ngày 15.5.2016, bất chấp lực lượng đàn áp ra tay đánh đập, bắt, câu lưu và dùng truyền thông tuyên truyền vu khống.

Tại Nghệ An

Cuộc biểu tình nổ ra sớm nhất với số lượng lên đến hàng ngàn người tại Giáo xứ Song Ngọc thuộc xã Quỳnh Ngọc, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An dưới sự đồng hành của hai linh mục  Têphano Trần Đình Tề và JB Nguyễn Đình Thục.

Lm. JB Nguyễn Đình Thục, Quản xứ giáo xứ Song Ngọc thuật lại: “Giáo xứ Song Ngọc của chúng tôi đa phần bà con sống bằng nghề biển. Vài tuần gần đây bà con không đi biển được vì đi đánh bắt cá về không có ai mua mà chi phí thuyền lại rất lớn, cá về không được giá bán thì lỗ. cho nên vấn đề ô nhiễm biển ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của chúng tôi. Vì thế buổi sáng ngày 15.05, bà con đã đồng tình với nhau xuống đường tham gia tuần hành lên đến hơn 1000 người. Tuần hành để phản đối chính quyền Việt Nam quá chậm trễ trong việc làm sáng tỏ vấn đề ô nhiễm môi trường biển.”

“Đa phần chúng tôi đi bộ từ UBND xã Quỳnh Ngọc, cách giáo xứ khoảng 2km, [biểu tình tại đây xong], sau đó chúng tôi đi tiếp lên xã Sơn Hà cách đó khoảng 2km. Chúng tôi thực hiện việc tuần hành một cách nhân bản, đi ôn hòa, tươi cười và vui vẻ với tất cả mọi người, mọi người đi lên lề đường để tránh làm ảnh hưởng đến giao thông. Chúng tôi đi dọc đường thì bà con lương dân ở hai bên đường tươi cười với chúng tôi và nhập vào với đoàn tuần hành. Có người xin được cầm băng rôn, có những người vừa đi vừa kêu gọi bạn bè của mình ở dọc hai bên đường rằng “đi, đi, đi”. Họ tỏ ra vui vẻ và thích.” Cha Thục nói.

“Khẩu hiệu trong buổi tuần hành là “Tàu khựa, Formosa cút”. Chúng tôi mong muốn những kẻ gây ra tội lỗi như Đức Giám mục Giáo phận chia sẻ rằng họ phải bị xét xử đúng với công lý những tội ác mà họ đã gây ra cho chúng ta.” Cha Thục mong muốn.

Cha Thục nhận xét: “Chính quyền của hai xã Quỳnh Ngọc và Sơn Hà đều tỏ ra thiện cảm.”

Hai Linh mục Têphano Trần Đình Tề và JB Nguyễn Đình Thục cùng với hơn 1000 bà con giáo dân giáo xứ Song Ngọc, Giáo phận Vinh xuống đường biểu tình vì môi trường sạch, vào ngày 15.05.2016.

Một vài nội dung biểu ngữ mà bà con giáo dân mang theo: “Tội chống lại tự nhiên là chống lại chính Thiên Chúa”, “Căn tính Kitô Hữu: Có trách nhiệm với quê hương đất nước và tương lai con cháu chúng ta”, “Cá cần nước sạch! Dân cần minh bạch!”…

Hưởng ứng Thư chung của Đức cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp, Giám mục Giáo phận Vinh nhiều giáo xứ và hội nhóm tại giáo phận đã xuống đường biểu tình một cách ôn hòa, điển hình là hơn 50 bạn trẻ tại xã Hợp Thành, Yên Thành mặc cho nhiều an ninh, CSGT cản trở và gây khó khăn cho nhóm bạn trẻ này.

Trong một bản tin, của “đài truyền hình quốc gia” VTV 1 (mà nhiều người “dịch” nghĩa là Vua Tin Vịt) sử dụng hình ảnh ĐGM Giáo phận Vinh cách trái phép, cùng những lời lẽ bôi nhọ, vu khống Ngài và đổ lỗi cho các hội đoàn dân sụ đang cố tình gây bất ổn xã hội với mưu đồ chính trị.

Tại Hà Nội

Khác với Nghệ An, lực lượng an ninh chìm nổi của Hà Nội và Tp.HCM đã bố ráp trước cửa nhà của những người có tiếng nói khác nhà cầm quyền trước một vài ngày, để ngăn chặn, không cho những người này  được ra khỏi tư gia như bà Dương Thị Tân, Nghệ sĩ Kim Chi, Bác sĩ Đinh Đức Long, TS Nguyễn Quang A… Thậm chí có nhiều người ra khỏi nhà trước vài ngày để tránh bị theo dõi nhưng vẫn bị cấm cản khi sự kiện xảy ra như bà Thúy Hạnh, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện, cô Cẩm Hường, cô Thảo…

Cô Thảo chia sẻ: “Rất nhiều an ninh mật vụ kể cả giao thông khoảng mấy chục người vây nhà tôi mấy hôm nay, hàng xóm nói rằng an ninh chặn hai đầu đường vào nhà tôi. Tôi ra khỏi nhà trước mấy ngày nhưng an ninh lại vây nơi mà chúng tôi ở nhờ. Có khoảng 40-50 an ninh vây ở đó từ tối hôm trước [14.05] đến tận 17 giờ ngày 15.05. Cả đêm và ngày cứ thỉnh thoảng họ đến đập cửa rầm rầm nhưng không ai mở cửa cả. Mọi người quyết định tọa kháng tại nhà. Chiều hôm qua, mọi người quyết định đi về thì an ninh giữ mọi người ở lại gồm có Phượng Bích, chị Cẩm Hường, Tiến sĩ Diện, cô Hạnh… và gây khó khăn. Tiền thuế của người dân đóng để nuôi bộ máy chính quyền này thì họ lại quay ra áp chế người dân. Thực sự chính quyền này không còn chính danh nữa, không còn sự tin tưởng nào vì dựa trên sự dối trá, không thể chấp nhận được.”

Nhiều người ra khỏi nhà trước vài ngày để tránh bị theo dõi nhưng vẫn bị cấm cản khi sự kiện xảy ra như bà Thúy Hạnh, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện, cô Cẩm Hường, cô Thảo…

Theo như dự kiến, người dân Hà Nội sẽ xuống đường vì môi trường sạch vào lúc 9 giờ sáng ngày 15.05.2016 tại bờ hồ nhưng không thành do nhà cầm quyền ngăn cấm.

Dẫu bị cấm cản gắt gao, nhưng một nhóm các bạn trẻ khoảng 30 người vẫn vượt qua bạo lực, xuống đường biểu tình một cách ôn hòa, sau đó bị lực lượng đàn áp đưa về đồn công an, nhưng ngay sau đó nhà chức trách đã phải nhanh chóng trả tự do cho các bạn.

Bạn Hương, một trong những bạn trẻ tham gia cuộc biểu tình cho biết: “Hưởng ứng lời kêu gọi ở trên mạng [nên chúng tôi] muốn lên tiếng bảo vệ môi trường. Lúc đầu nhóm tôi chỉ có ba người xuống đường, rồi gặp bạn bè quen đi theo nhau rồi một số bạn khác nhìn thấy chúng tôi giống người như đi biểu tình, các bạn ra hỏi rồi cứ đông dần lên có cả các cô các bác đi theo nữa. Khi ra đến bờ hồ không thấy ai, nhiều người ở đó nhưng không có đoàn nào để nhập vào, do đó nhóm tôi quyết định nếu không có ai dẫn đầu thì chúng tôi sẽ dẫn đầu, cho nên chúng tôi mới giơ khẩu hiệu lên thì công an giằng co, dùng bạo lực, họ không tôn trọng mình lắm và không có văn hóa cho lắm.”

Dẫu bị cấm cản gắt gao, nhưng một nhóm các bạn trẻ khoảng 30 người vẫn vượt qua bạo lực, xuống đường biểu tình một cách ôn hòa vào ngày 15.05.2016.

Sau đó bị lực lượng đàn áp đưa về đồn công an, nhưng ngay sau đó nhà chức trách đã phải nhanh chóng trả tự do cho các bạn cùng ngày 15.05.2016.

Bạn Dương văn Tuyến có mặt ở đây cho biết thêm: “Tôi đến đó lúc 8 giờ, an ninh dầy đặc. Mình không thể làm gì được, nếu xảy ra chuyện gì thì người ta bắt. Sau đó em gặp một nhóm thanh niên họ đi đằng từ xa đi lại về hướng tượng đài Lý Thái Tổi thì tôi nhập đoàn luôn, đi được một đoạn khoảng hơn 100m thì an ninh ngầm chạy tới xốch nách, kéo hết lên xe và đưa về đồn công an số 90 Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng. Việc bắt chúng tôi vào phường là sai phạm luật pháp và Hiến pháp của VN.”

Tuyến là một bạn trẻ đồng hành với bà con Dân oan ở các tỉnh phía Bắc trong quá trình đi khiếu nại đất đai nhiều năm trời, bởi gia đình bạn trẻ này cũng là một trong những nạn nhân của cường quyền, đẩy gia đình Tuyến vào chỗ oan khiên, biến thành Dân oan và mẹ phải tù tội nhiều tháng trời chỉ vì quyết tâm đi khiếu nại đất đai và đòi công lý cho gia đình.

Có mặt từ bờ Hồ và tượng đài Lý Thái Tổ từ sớm, đến giờ hẹn -9 giờ- cuộc biểu tình vẫn chưa nổ ra, bạn trẻ Dương Văn Tuyến đã giương khẩu hiệu dù có một mình vào sáng ngày 15.05.2016.

Không quy tụ được thành nhóm lớn như trong hai đợt biểu tình vì môi trường sạch vào ngày 01.05-08.05.2016, người dân Hà Nội đã chia thành từng nhóm nhỏ biểu tình một cách ôn hòa tại tư gia, các khu vực công cộng và trên giao lộ chính của trung tâm thành phố.

Tại Sài Gòn

Nhà cầm quyền Tp.HCM vẫn sử dụng “lực lượng đàn áp” là lực lượng áo xanh, đô thị, những người mặc thường phục để trấn áp người tham gia biểu tình.

Vào lúc 9 giờ, có khoảng 20 bạn trẻ xuống đường tại công viên 23/9 Quách Thị Trang, nhưng chỉ vài phút sau nhóm bạn trẻ này đã bị lực lượng đàn áp bắt và đưa lên xe chở về các công an phường. Lực lượng an ninh mặc thường phục đã ngang nhiên- trước mắt nhiều du khách nước ngoài- xông vào quán cà phê tại khu vực khách sạn New World bắt đi những người đang uống nước tại đây, trong đó có bloger Mẹ Nấm…

Từ khoảng 15 giờ cùng ngày, nhiều cuộc biểu tình và tọa kháng khác đã nổ ra tại phố đi bộ Nguyễn Huệ, công viên 23/9 Quách Thị Trang, chợ An Đông, cầu Thủ Thiêm, Hồ Bán Nguyệt quận 7… nhưng chỉ trong chốc lát các biểu tình viên đã bị bắt đưa về đồn công an như Lm Antôn Lê Ngọc Thanh, DCCT, Nhà báo Huỳnh Ngọc Chênh, Nhà báo Mạnh Kim và khoảng hơn 100 bạn trẻ khác.

Dù có một mình, Nhà báo Huỳnh Ngọc Chênh vẫn kiên quyết tọa kháng vì “Cá cần nước sạch! Dân cần minh bạch”.

Lực lượng an ninh mặc thường phục trấn áp và áp giải Nhà báo Huỳnh Ngọc Chênh về công an phường Bến Nghé, quận 1. Sau đó, ông Chênh đã được trả tự do vào tối cùng ngày 15.05.2016.

Lực lượng đàn áp mặc thường phục tại khu vực công viên 23/9 có một điểm chung để nhận dạng ra nhau chính là trên cổ bàn tay phải của những người này đeo một cọng dây thun màu vàng, rất khó nhìn thấy, phải nhìn thật kỹ mới phát hiện ra vì màu vàng của cọng dây thun tệp với màu da. Nhận thấy lực lượng đàn áp này rất trẻ – độ tuổi sinh viên – đều đeo khẩu trang màu xanh và trên bàn tay phải đeo một cọng dây thun màu vàng.

Nhà cầm quyền Tp.HCM vẫn sử dụng “lực lượng đàn áp” là lực lượng áo xanh, đô thị, những người mặc thường phục để trấn áp người tham gia biểu tình vào ngày 15.05.2016.

Nhận thấy lực lượng đàn áp tại TP.HCM này rất trẻ – độ tuổi sinh viên – đều đeo khẩu trang màu xanh và trên bàn tay phải đeo một cọng dây thun màu vàng, vào ngày 15.05.2016.

Nhận thấy lực lượng đàn áp tại TP.HCM này rất trẻ – độ tuổi sinh viên – đều đeo khẩu trang màu xanh và trên bàn tay phải đeo một cọng dây thun màu vàng, vào ngày 15.05.2016.

Được biết phải đến hơn 18 giờ cùng ngày 15.05 các cuộc biểu tình và tọa kháng tại Sài Gòn mới chấm dứt.

Biểu tình tự phát nhiều nơi

Để đồng hành với người dân ở Hà Nội, Sài Gòn và Nghệ An nhiều người dân sống ở các tỉnh thành khác cũng tọa kháng tại tư gia hoặc xuống đường tuần hành một cách ôn hòa như Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Bình, Huế, Đà Nẵng, Vũng Tàu…

Đáp lại lời kêu gọi của Đức Giám mục Phaolô Nguyễn Thái Hợp, trong Thư Chung ngài tha thiết kêu gọi mọi người có hành động cụ thể biểu hiện căn tính Ki-tô hữu của mỗi người trước thảm họa môi trường gây ra bởi Formosa, ngay tối ngày 15.05 nhiều Giáo xứ trong Giáo phận Vinh đã tổ chức thánh lễ cầu nguyện cách đặc biệt cho quê hương dân tộc Việt Nam, cho ngư dân Miền Trung và cầu cho các nhà lãnh đạo có trách nhiệm tìm ra nguyên nhân, khắc phục thảm họa, tôn trọng quyền công dân theo Hiến pháp quy định.

Ngay tối ngày 15.05 nhiều Giáo xứ trong Giáo phận Vinh đã tổ chức thánh lễ cầu nguyện cách đặc biệt cho quê hương dân tộc Việt Nam, cho ngư dân Miền Trung và cầu cho các nhà lãnh đạo có trách nhiệm tìm ra nguyên nhân, khắc phục thảm họa, tôn trọng quyền công dân theo Hiến pháp quy định.

Cho đến thời điểm này vào lúc 12 giờ ngày 16.05.2016, còn rất nhiều bạn trẻ bị câu lưu, bạn nào nhất quyết không khai báo nhân thân thì công an đưa các bạn về Trung tâm bảo trợ xã hội Bình Lợi, cụ thể là bạn trẻ Cao Trần Quân, con của bà Thu Nguyệt là một trong những người có tiếng nói khác với nhà cầm quyền và nhiệt thành tham gia nhiều các hoạt động biểu tình, các phiên tòa của những người yêu nước. Sau hơn 24 tiếng câu lưu, Quân đã được trả tự do.

Đây là lần thứ ba trong tháng 5.2016, người dân cả nước xuống đường biểu tình vì môi trường sạch và cũng trong cả ba lần nhà cầm quyền tại Hà Nội và Tp.HCM đã huy động lực lượng áo xanh, đô thị, thường phục  – được xem là “lực lượng không có chức năng” – trấn áp người dân xuống đường biểu tình, tọa kháng ôn hòa. Vậy “lượng lượng không có chức năng” này có bị “xử lý hình sự” vì đã đánh dân, bắt dân một cách vô cớ hay không? Dẫu vậy, quyền lực, bạo lực, kẽm gai, tuyên truyền dối trá, vu khống… không cản trở được bước chân của những người yêu nước vì quê hương dân tộc Việt Nam.

Huyền Trang, GNsP