Lời giới thiệu: Đây là bản báo cáo tổng kết hành quân cho đến ngày 31 tháng Bẩy năm 1969 của tiểu đoàn 1, trung đoàn 69 Pháo Binh Hoa Kỳ.
Cho đến cuối tháng Tư, đầu tháng Năm 1969, tin tức tình báo cho biết quân đội Bắc Việt đưa thêm quân vào vùng tam biên Ben Het, Dak To. Phiá đồng minh đã biết được có hai trung đoàn Bắc Việt cùng với một phần của trung đoàn Pháo Binh đã có mặt nơi phiá nam trại Lực Lượng Đặc Biệt Ben Het, căn cứ hỏa lực 6 và khu vực Dak To. Mục tiêu chính của địch có lẽ là Dak To. Ngày 24 tháng Năm 1969, bộ tư lệnh Biệt Khu 24 thành lập một trung tâm hành quân hỗn hợp trong căn cứ hỏa lực 1 ở Dak To, để chỉ huy các đơn vị đồng minh tăng cường lên cho Biệt Khu 24 nhằm đối phó với trận tấn công sắp tới của địch.
Vị tiểu đoàn trưởng, tiểu đoàn 1/92 Pháo Binh, Trung Tá Nelson Thompsom được đề cử làm sĩ quan phối hợp hỏa lực cho các đơn vị hành quân trong khu vực Ben Het, Dak To. Trung tâm phối hợp hỏa lực dưới quyền của ông ta có nhiệm vụ yểm trợ pháo binh cho các đơn vị Hoa Kỳ cũng như VNCH trong khu vực trách nhiệm. Nhiệm vụ này đòi hỏi cấp số một liên đoàn Pháo Binh (Hoa Kỳ) đầy đủ với 41 khẩu đại bác và sáu phi cơ Hỏa Long (Không Pháo).
Đến ngày 8 tháng Bẩy năm 1969, đơn vị pháo yểm này đã bắn 150000 viên đạn đại bác. Thêm vào đó là 1100 phi vụ điều khiển không quân oanh kích, bao vùng 533 khu vực và 142 phi vụ B-52. Cũng trong khoảng thời gian trên, Biệt Khu 24 điều động tổng cộng 19 tiểu đoàn Bộ Binh, có lúc 9 tiểu đoàn hiện diện trong khu vực trách nhiệm của Biệt Khu 24. Quân lực VNCH và đồng minh tiêu diệt 1800 quân Bắc Việt.
Do nhu cầu chiến trường, phức tạp trong vấn đề phối hợp hỏa lực. Liên đoàn Pháo Binh được thành lập vào ngày 9 tháng Sáu năm 1969. Bộ chỉ huy tiền phương liên đoàn vẫn nằm ở Dak To, trong khi đó tiểu đoàn 6, trung đoàn 14 Pháo Binh đưa bộ chỉ huy tiền phương ra Ben Het. Vị tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 1/92 Pháo Binh được đề cử chỉ huy liên đoàn. Trong suốt cuộc hành quân, cả hai bộ chỉ huy tiền phương đều bị tấn công bằng đặc công với AK-47, B-40, bằng súng cối và đại bác không dật 57 ly.
Trong tháng Sáu, trại LLĐB Ben Het bị đơn vị cấp lớn chính quy Bắc Việt trang bị vũ khí tối tân bao vây. Quân đội Bắc Việt đã có đầy đủ yếu tố tác xạ của phi trường, bãi đáp trực thăng trong khu vực. Khi một chiếc máy bay, kể cả trực thăng hạ cánh, là mục tiêu cho tất cả các loại súng của địch bao gồm súng tiểu liên, đại liên, súng cối và đại bác không dật hậu. Ngoài ra địch quân đã cắt đứt con đường đi đến trại LLĐB Ben Het, do đó phải tiếp tế bằng không trợ.
Trong khoảng thời gian từ tháng Năm đến tháng Bẩy năm 1969, tiểu đoàn 1/92 Pháo Binh Hoa Kỳ đã cung cấp những toán tiền sát viên Pháo Binh (DLO) cho các đơn vị sau đây: Chi đội 3 Thiết Giáp HK, chi đội 1/10 Thiết Giáp HK, tiểu đoàn 1 và 4 trung đoàn 42/BB, tiểu đoàn 2 và 5 Xung Kích thuộc Lực Lượng Dân Sự Chiến Đấu (Mike Force), tiểu đoàn 2 và 3 trung đoàn 47/BB, tiểu đoàn 1 và 3 trung đoàn 53/BB, tiểu đoàn 11, 22 và 23 liên đoàn 2 Biệt Động Quân. Ngoài ra tiểu đoàn Pháo Binh Hoa Kỳ gửi một toán DLO cho chi khu Dak To để yểm trợ cho các làng bị địch tấn công. Hai phi cơ quan sát bay bao vùng hàng ngày cho cuộc hành quân.
Ngày 14 tháng Năm, binh sĩ Eric J. Greco trong một toán DLO Pháo Binh tiểu đoàn 1/92 trúng đạn tử trận, khi đơn vị anh đi theo chạm súng với địch. Máy radar cũng được xử dụng trong hành quân, gồm có: hai máy AN/MPQ4, một AN/PPS4 để phản pháo lại súng cối của địch. Một máy AN/MPQ10, một AN/IPS4, một AN/PPS5 dùng để phản pháo và dò tìm những nơi địch tập trung quân đông đảo.
Bộ chỉ huy tiền phương, tiểu đoàn 1/92 đặt rong căn cứ hỏa lực 1 ở Dak To. Trong khi đó bộ chỉ huy hậu cứ cùng pháo đội công vụ vẫn đóng trên đồi Pháo Binh ở Pleiku. Trong cuộc hành quân, và với sự thành lập liên đoàn 52 Pháo Binh (nhu cầu hành quân), các pháo đội thuộc tiểu đoàn 1/92 được phối trí như sau: Pháo đội A(-) tiểu đoàn 1/92 tại bãi đáp Mari Lou, toạ độ ZA223829 trong vùng ngoại ô Kontum. Pháo đội A, tiểu đoàn 6/14 có một trung đội đóng tại Ben Het. Pháo đội B đóng trong căn cứ hỏa lực 6, tọa độ YA863265, cách Dak To 7 cây số về hướng tây nam. Pháo đội C(-) tại bãi đáp Bass, tọa độ ZA028935, cách Kontum 22 cây số về hướng tây. Một trung đội thuộc pháo đội C đóng trong căn cứ hỏa lực 12 Ben Het, cách Dak To 15 cây số về hướng tây bắc.
Ngày 14 tháng Năm, pháo đội A(-) di chuyển lên căn cứ hỏa lực 1 ở Dak To, tọa độ ZB003215. Pháo đội này được lệnh yểm trợ cho các cuộc hành quân của Biệt Khu 24 trong khu vực Dak To, Ben Het. Từ ngày 9 tháng Năm, căn cứ hỏa lực 1 bắt đầu bị pháo kích thường xuyên. Cho đến tháng sau, căn cứ đã bị pháo 703 hỏa tiễn 122 ly.
Ngày 11 tháng Năm, Binh Nhất Ronald J. Carter thuộc pháo đội A tử trận khi công sự phòng thủ bị trúng đạn B-40 (hỏa tiễn). Mảnh hỏa tiễn chui qua lỗ châu mai giết chết Carter. Ngày 13 tháng Năm, một hỏa tiễn 122 ly rơi vào đúng vị trí đặt đại bác giết chết bốn binh sĩ và làm bị thương mười một người khác. Bốn quân nhân tử thương đó là: Thomas M. Connell, Thomas W. Davis, Trung Sĩ Donald R. Craft, và Binh Nhất Lynn J. Wieser.
Trong suốt cuộc chiến, lúc nào cũng có những anh hùng. Một số quân nhân thuộc pháo đội công vụ trên đồi Pháo Binh ở Pleiku tình nguyện ra thay các binh sĩ thương vong. Và họ được trực thăng đưa lên căn cứ hỏa lực 1 ở Dak To ngay trong đêm hôm đó.
Pháo đội A vẫn chiến đấu anh dũng, vừa yểm trợ các cánh quân bạn trong cuộc hành quân, vừa phản pháo trả đũa khi căn cứ hỏa lưc bị tấn công. Ngày 27 tháng Năm, pháo đội A(-)được lệnh ưu tiên yểm trợ cho liên đoàn 2 Biệt Động Quân VNCH. Đơn vị này đang chạm súng ác liệt liên tục với địch quân.
Trung đội pháo binh thuộc pháo đội A đóng ở Ben Het để phản pháo cho những đợt pháo kích vào trại LLĐB Ben Het. Ngày 28 tháng Năm, một máy bay CV-2 thả dù tiếp tế một thùng phi nhiên liệu 55 gallons (1 gallon = 3.7 lít) rơi vào hầm pháo binh. Không gầy tổn thất nhân mạng, nhưng căn hầm bị hư hại.
Ngày 2 tháng Sáu, pháo đội A(-) được lệnh bắn yểm trợ cho tiểu đoàn 4 Xung Kích DSCĐ (Mike Force). Trận đánh trải rộng ra, đến ngày 4 tháng Sáu, trung đội pháo binh ở Ben Het cũng được lệnh cho tiểu đoàn 4 Xung Kích. Trong ngày này, pháo đội A có hai quân nhân tử trận là Binh Nhất William C. Burgess, Binh Nhất David R. Potter. Ba người khác bị thương do đại bác không dật 57 ly của địch bắn trực xạ khi đang phản pháo vị trí đặt hỏa tiễn 122 ly của địch. Ngày 5 tháng Sáu, một trung đội pháo binh thuộc pháo đội A(-) cũng bị trúng đạn pháo kích xập căn hầm. Ngày 6 tháng Sáu một trung đội khác thuộc pháo đội cũng bị trúng đạn cháy 560 ống thuốc bồi đạn pháo binh. Ngày 7 tháng Sáu lớp bao cát che chở khẩu đại bác số 3 của một trung đội pháo binh cũng bị pháo kích hư hại.
Ngày 9 tháng Sáu, pháo đội A(-) được lệnh bắn yểm trợ cho một trung đội thuộc tiểu đoàn 2 Xung Kích (Mike Force). Từ ngày 8 đến ngày 12, pháo đội A(-) bắn phản pháo vào những vị trí tình nghi pháo binh của địch đặt súng pháo kích vào Dak To. Ngày 9 tháng Sáu, pháo đội A(-) bị bắn bằng đại bác 75 ly không dật làm sáu binh sĩ bị thương.
Ngày 17 tháng Sáu, một quân nhân bị thương vì mảnh đạn súng cối 82 ly của địch. Ngày 19, pháo đội A(-) ra lệnh cho một trung đội bắn yểm trợ cho tiểu đoàn 4 Xung Kích, một trung đội khác cho tiểu đoàn 5 Xung Kích. Ngày 23 tháng Sáu, một trung đội pháo binh bị pháo kích trúng hầm đựng thuốc bồi, gây cho năm binh sĩ bị thương, 350 ống thuốc bồi bị thiêu hủy, căn hầm hư hại hoàn toàn. Ngày 26, hai trung đội pháo binh hoán đổi vị trí. Trung đội thuộc pháo đội A, tiểu đoàn 1/92 trở về với đơn vị mẹ ở ở Dak To.
Đến ngày 14 tháng Bẩy, pháo đội A đưa bốn khẩu đại bác trở về đồi Pháo Binh ở Pleiku, tăng phái cho tiểu đoàn 3/6 Pháo Binh. Phần còn lại, pháo đội A(-) di chuyển bằng đường bộ đến bãi đáp Oasis, rồi tiếp tục đến bãi đáp Elaine, yểm trợ cho chi đội 1/10 Thiết Giáp.
Pháo đội B, tiểu đoàn 1/92 Pháo Binh đóng tại tọa độ YA933188, yểm trợ cho các cuộc hành quân do Biệt Khu 24 tổ chức kể từ ngày 4 tháng Năm. Ngày 9 tháng Năm, pháo đội nhận lệnh bắn tập trung (TOT) vào nơi địch tập trung gần căn cứ hỏa lực 5. Một viên đạn phát nổ ngay trước đầu mũi súng gây tử thương cho Binh Nhất Arturo S. Sisnero và sáu người khác bị thương. Những quân nhân bị thương được di tản ngay tức khắc, Sisnero được thăng cấp Hạ Sĩ.
Ngày 11 tháng Năm, khẩu súng bị hư hại được thay thế. Ngày 26 tháng Năm, pháo đội B được lệnh bắn yểm trợ cho tiểu đoàn 1/42 BB VNCH. Ngày 4 tháng Sáu, pháo đội phải dành riêng một trung đội yểm trợ cho tiểu đoàn 3/42.
Ngày 8 tháng Sáu, căn cứ hỏa lực 6 bị bắn 16 đạn đại bác không dật 75 ly. Một viên trúng nhà ăn, viên khác trúng hầm đạn nhưng không gây tổn thất. Một trực thăng UH-1 trúng mảnh đạn rơi trên bãi đáp. Ngày 11 tháng Sáu, căn cứ hỏa lực 6 bị một đại đội đặc công tấn công. Pháo đội B không bị tổn thất, về phiá bạn có hai Dân Sự Chiến Đấu (CIDG) bị thương. Địch để lại 25 xác chết cùng nhiều vũ khí đủ loại. Ngày 19 tháng Sáu, pháo đội B được lệnh yểm trợ tiểu đoàn 2/47 BB VNCH.
Ngày 1 tháng Năm 1969, pháo đội C, tiểu đoàn 1/92 Pháo Binh di chuyển bằng đường bộ từ đồi Pháo Binh đến Plei Ring De, tọa độ ZA218351. Ngày 12 tháng Năm, pháo đội di chuyển đến nhà máy nhựa đường (Asphalt Plant), tọa độ ZA896118. Ngày 1 tháng Sáu, pháo đội di chuyển đến căn cứ hỏa lực Mary Lou, tọa độ ZA223829 với nhiệm vụ tăng cường phòng thủ Kontum. Ngày 24 tháng Sáu, pháo đội di chuyển bằng đường bộ lên Dak To, tọa độ ZB004317 để yểm trợ cho khu vực Dak To, Ben Het. Ngày 24 tháng Sáu, một trung đội thuộc pháo đội C được trực thăng đưa lên Ben Het, hoán đổi trách nhiệm với một trung đội thuộc pháo đội A. Ngày 7 tháng Bẩy, pháo đội C(-) di chuyển đến căn cứ hỏa lực Bass, yểm trợ cho sư đoàn 4 BB/HK.
Pháo đội chỉ huy công vụ (pháo đội H), ngoài việc đưa người ra thay thế những quân nhân bị thương, tử trận, đã chu toàn nhiệm vụ cung cấp đầy đủ nhu cầu tiếp vận cho các pháo đội A, B, C. Đêm Chủ Nhật vừa qua Hỏa châu chiếu sáng bầu trời Dak To, một quận lỵ hẻo lánh trên vùng cao nguyên nam Việt Nam. Nơi đây, quân đội Hoa Kỳ đã đánh một trận đẫm máu trong năm 1967. Trong một trận đánh mới nhất, quân đội Bắc Việt xử dụng súng cối pháo kích, yểm trợ cho bộ binh tấn công chi khu Dakto do 125 lính Điạ Phương Quân, Nghiã Quân trấn giữ. Được phi cơ, pháo binh yểm trợ, lực lượng trú phòng đã đẩy lui địch quân. Phiá VNCH báo cáo, có hai binh sĩ tử trận và bốn bị thương. Bộ chỉ huy chi khu bị hư hại 50%. Tổn thất về phiá địch không rõ.
Phát ngôn viên quân sự Việt Nam Cộng Hòa cho biết một trung đoàn Bộ Binh và hai tiểu đoàn Biệt Động Quân, khoảng 2000 quân đang tảo thanh những ngọn đồi xung quanh khu vực Dak To trong cuộc hành quân “Dân Quyền”. Cuộc hành quân này nhằm mục đích giải tỏa áp lực địch trong vùng Dak To mà theo tin tức tình báo quân đội Bắc Việt từ bên kia biên giới Cambodia đã xâm nhập trở lại vùng tam biên. Phát ngôn viên cũng cho biết, chưa có tổng kết rõ ràng cho những trận đánh vừa qua. Số binh lính Bắc Việt bị giết là 216 và phiá chính phủ có 47 binh sĩ tử trận, 117 người khác bị thương.
Tin tình báo mới nhất của Hoa Kỳ cho biết, có 45 tiểu đoàn lính Bắc Việt và Việt Cộng trên vùng cao nguyên, khoảng 52000 địch quân đối đầu với 89000 quân đồng minh gồm Hoa Kỳ, Nam Hàn và VNCH.
Saigon (UPI). Các pháo đài bay B-52 đã rải xuống hàng trăm ngàn cân Anh bom trong những khu vực tập trung quân đội Bắc Việt đang đe dọa trại Lực Lượng Đặc Biệt Ben Het. Theo lời phát ngôn viên quân sự, các phi cơ B-52 thả bom làm hai đợt trong đêm thứ Ba và sáng thứ Tư. Những mục tiêu cho B-52 là vùng rừng núi cách căn cứ Ben Het hai dặm về phiá bắc, và ba dặm về phiá nam, cách Saigon khoảng 285 dặm về hướng đông bắc.
Khoảng hơn 180 tấn bom đã được thả xuống để cứu nguy tiền đồn biên phòng trong vùng tam biên Việt-Miên-Lào. Hôm thứ Ba, phát ngôn viên quân sự cho biết, trại LLĐB đã được đoàn quân xa tiếp tế đến bằng đường bộ, nhưng áp lực của địch trong khu vực vẫn còn mạnh. Ông ta nói thêm, những trận chạm súng vẫn xẩy ra trong rừng sâu. Trong trận tấn công đêm thứ Hai vừa qua, địch đã đề lại 183 xác chết xung quanh căn cứ. Phát ngôn viên quân sự VNCH cũng thông báo, tiểu đoàn Bộ Binh VNCH được phi cơ, pháo binh Hoa Kỳ yểm trợ đã hạ tại chỗ 105 lính Bắc Việt trong một trận đánh cách trại LLĐB Ben Het ba dặm về hướng đông bắc, đa số lính Bắc Việt chết vì đạn pháo binh.
Trong căn cứ Ben Het có 12 cố vấn LLĐB Hoa Kỳ, 189 binh sĩ Pháo Binh (Hoa Kỳ) và hàng trăm Dân Sự Chiến Đấu. Đoàn quân xa tiếp tế cho căn cứ Ben Het đến từ Dak To, cách Ben Het 8 dặm về hướng tây trên đường 512. Quân Bắc Việt phục kích bắn cháy một xe trong đoàn xe mưới một chiếc. Làm bị thương hai binh sĩ Công Binh Hoa Kỳ và mười chín binh sĩ VNCH, nhưng đoàn xe tiếp tế vẫn đến được trại LLĐB Ben Het.
Saigon (UPI). Quân chính phủ tăng viện cho trại LLĐB Ben Het đã ra ngoài tảo thanh những khu rừng rậm xung quanh căn cứ, nơi pháo binh Bắc Việt đã đặt súng pháo kích vào trại LLĐB ròng rã hai tháng qua. Một tiểu đoàn Xung Kích (Mike Force) khoảng 400 quân Dân Sự Chiến Đấu đã được không vận từ Pleiku lên hôm thứ Ba và đã bắt đầu mở cuộc tảo thanh từ hôm thứ Tư nhằm giải tỏa áp lực của địch.
“Sự đe dọa của địch cũng không đáng ngại”, Thiếu Tá Lực Lượng Đặc Biệt William Wilson, 35 tuổi, quê quán ở Tucson, Arizona tuyên bố “Họ không thể lấy được trại LLĐB này. Chúng tôi có hỏa lực rất mạnh khi cần đến. Họ sẽ phải trả giá đắt nếu còn ý định tấn công chúng tôi”. Cuộc hành quân càn quét phát xuất cách căn cứ Ben Het khoảng một dặm về hướng nam, cách biên giới Việt Miên Lào khoảng tám dặm về hướng đông. Đến đêm thứ Tư chỉ có những cuộc chạm súng nhỏ. Trong căn cứ Ben Het có quân thuộc Lực Lượng Đặc Biệt, Pháo Binh và khoảng 400 Dân Sự Chiến Đấu. Căn cứ này đã bị pháo kích 5000 đạn đại bác kể từ ngày 6 tháng Năm. Quân đồng minh đã được 100 phi tuần B-52 thả bom, cùng với các phản lực, trực thăng võ trang, và pháo binh từ Dak To yểm trợ. Phát ngôn viên quân sự Hoa Kỳ cho biết “Căn cứ Ben Het có nhiệm vụ bảo vệ khu vực tam biên, thung lũng, ngăn cản các cuộc chuyển quân, vũ khí, tiếp liệu của địch” Đại Tá Alexander Weyand 40 tuổi quê quán ở El Paso, Texas, tốt nghiệp trường võ bị West Point phát biểu “Tôi nghĩ trận đánh đang nguội dần, chúng tôi đã qua giai đoạn khó khăn, đoàn xe tiếp tế đã đến được Ben Het” Hôm thứ Ba, hai quân nhân Hoa Kỳ tử trận, đi theo bảo vệ đoàn xe tiếp tế gồm chín chiếc trên đoạn đường dài tám dặm từ Dak To lên. Khúc cuối đoạn đường khi gần tới trại LLĐB vẫn nguy hiểm “Đoạn Đường Tự Sát”, quân Bắc Việt vẫn pháo kích vào khu vực này. Căn cứ Ben Het lãnh 110 quả đạn pháo binh và súng cối.

Dallas, TX. March 11, 2010

vđh

( Sinh Tồn chuyển )